Χριστός Ανέστη!
Εφ' όσον το θέμα εδώ προσπαθεί να καταδείξει κάποιες "παθολογίες" του φόρουμ, θα ήθελα να προσθέσω κάποια σημεία. Συγχωρέστε μου το γεγονός πως δεν συμμετέχω πολύ στις συζητήσεις - σε αυτό το φόρουμ προτιμώ να διαβάζω παρά να μιλάω, καθώς σπάνια έχω κάτι σημαντικό να παραθέσω.
Παρακολουθώ το Ψαλτολόγιο από περίπου ένα χρόνο μετά την ίδρυσή του. ΟΦΕΙΛΩ να πω ότι ευθύνεται για το συντριπτικό ποσοστό των γνώσεών μου πάνω στην Βυζαντινή μουσική. Είναι μια πραγματική ψαλτική όαση. Εάν κάποιος δεν ασχολείται μόνο με τις αντιπαραθέσεις (ελπίζω να μην υπάρχει κάποιος που ασχολείται μόνο με αυτές), μπορεί να βρει ΤΑ ΠΑΝΤΑ. Και είναι ακόμα πιο σημαντικό ότι βρίσκει και ψαλτικά θέματα δοσμένα και από τελείως διαφορετικές ή ακόμα και αντικρουόμενες φιλοσοφίες: με αυτό τον τρόπο, μπορεί να καταλήξει μόνος του σε σημαντικά συμπεράσματα.
Αν και θεωρώ πως ο Στέφανος στο αρχικό του μήνυμα το "θα μείνετε πολύ λίγοι στο τέλος" το έγραψε όσον αφορά το πλήθος διαφορετικών "ιδεολογιών" και όχι το πλήθος διαφορετικών χρηστών, διαφωνώ και με το ένα και με το άλλο. Το Ψαλτολόγιο έχει μια εκπληκτική δυναμική και, όπως και να το κάνουμε, είναι μια ΖΩΝΤΑΝΗ (καταλαβαίνετε τι εννοώ) ψαλτική εγκυκλοπαίδεια. Περνά περιόδους κρίσης και περιόδους ανασύνταξης και περιόδους πλήρους "καρποφορίας". Είναι καθρέφτης της κοινωνίας μας και μάλιστα της ακόμα πιο εξειδικευμένης κοινωνίας των εκκλησιαζομένων. Η ζωή του είμαστε οι άνθρωποί του, τα μέλη του, και γι' αυτό υπάρχουν όσα προβλήματα υπάρχουν.
Δεν θα εξαλειφθούν γιατί είμαστε άνθρωποι.
Μπορούν όμως να αμβλυνθούν, ακριβώς διότι είμαστε μια κοινωνία όχι άναρχη και "χύμα", αλλά με συγκεκριμένο στόχο και Αρχηγό, πέρα από τα ψαλτικά: Αυτόν στον οποίο τελικά αναπέμπεται, μέσα στις ακολουθίες, όλος ο καρπός της μαθητείας και του κόπου μας περί τα ψαλτικά.
Θα γράψω και μερικά πράγματα που στενοχωρούν εμένα (και άλλους υποθέτω).
Βέβαια τα προβλήματα επικοινωνίας που περιγράφει ο Γιώργος Μ. δεν εμφανίζονται σε όλα τα θέματα, αλλά κυρίως στα "καυτά" θεωρητικά και στα περί σχολών. Για αυτά τα θέματα μιλώ και εγώ παρακάτω.
1) Δυστυχώς, όπως έχω ξανα-ξαναγράψει, υπάρχει μια
ευκολία αλλαγής θέματος μέσα στις συζητήσεις. Αυτό περιχαρακώνει εύκολα τους συνομιλητές, βοηθά στην εισαγωγή "ταμπελών", και αφήνει τους ουδετέρους με την απορία ποια είναι τελικά η απάντηση στην αρχική συζήτηση. Η μετακύλιση του ενδιαφέροντος στην προσωπική διαμάχη είναι πολυπλεύρως προβληματική. Ακόμα και στο συγκεκριμένο νήμα που γράφουμε τώρα, ενώ τέθηκαν κάποιες σκέψεις (καλώς ή κακώς) από κάποιον, στην αρχή έγιναν ευθείες βολές εναντίον του ιδίου προσωπικά και όχι συζήτηση επί των λεγομένων του. Εξίσου άστοχη και η παρένθεση με την γνωστή κόντρα περί της γνωστής σχολής.
2) Υπάρχουν μηνύματα που γράφονται ως ο συγγραφεύς τους να είναι "
εξουσίαν έχων", χωρίς καμμία διάθεση συνομιλίας, απλά "διδασκαλίας". (Αυτό βέβαια συνέβαινε απ' αρχής του Ψαλτολογίου, με διδακτορικά και έδρες να έχουν τότε τιμητική ιδιαίτερη.) Οι υπόλοιποι συνομιλητές αντιμετωπίζονται με συγκατάβαση (το πολύ).
3) Μου δίδεται η εντύπωση ότι κάποιες φορές (το έχω ξαναπεί)
ο στόχος παύει να είναι Η ΑΛΗΘΕΙΑ και καταντά να είναι Ο ΕΚΜΗΔΕΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΑΝΤΙΠΑΛΟΥ. Παλιότερα υπήρξε μέλος που (έφυγε; εκδιώχθηκε; δεν θυμάμαι) αποχώρησε γιατί είχε φθάσει σε σημείο να εκστομίζει κατάρες κατά των συνομιλητών του. Φυσικά δεν είναι στο ίδιο επίπεδο τώρα οι κόντρες, αλλά υπάρχουν μηνύματα που εμένα προσωπικά με γυρνούν σε εκείνη την εποχή.
4) Το εύκολο
τσουβάλιασμα όσων έχουν παρεμφερείς απόψεις και η αντιμετώπισή τους ως απλά οπαδών και όχι ως ξεχωριστών προσώπων και μουσικών αναστημάτων είναι έκδηλο κάποιες φορές.
5) Να επισημάνω και εγώ αυτά τα "
ψυχολογικά" που περιγράφει πολύ όμορφα στην ανάλυσή του ο Γιώργος Μ. και να προσυπογράψω τις απόψεις του κ. Τσακίρογλου.
6) Κατ' εμέ, το πιο λυπηρό γεγονός είναι η προσπάθεια
"φίμωσης" των "πυροσβεστικών" φωνών. Δεν υπάρχει ίσως πιο αγαπημένη συνήθεια στον εκκλησιαστικό χώρο γενικότερα, από το να βάλονται οι ουδέτεροι, ψυχραιμότεροι ή τέλος πάντων μετριοπαθείς και μάλιστα με ταμπέλες βαρύγδουπες. Αισθάνεται κανείς μετά ότι "δεν αξίζει να γράφεις". Και δεν μιλώ για φωνές που χρησιμοποιούν πολύ έντονα π.χ. το πνευματικό στοιχείο στα γραφόμενά τους-φυσικά ούτε και αυτές αξίζουν τέτοια αντιμετώπιση, αν και είναι γνωστό ότι αν πεις "πνευματικά" πράγματα για να σταματήσεις μια μη αμιγώς πνευματικού περιεχομένου αντιπαράθεση, πιθανότατα θα κάνεις τα πράγματα χειρότερα!
7) Το πιο σοβαρό (αλλά και το σπανιότερο ίσως) είναι η ταύτιση που βλέπω κάποιες φορές των
μουσικών απόψεων του αντιπάλου με την
πνευματική του κατάσταση και κατ' επέκταση η κατηγοριοποίησή του στον ανάλογο "εκκλησιαστικό κύκλο" (φράση που απεχθάνομαι)
8 ) Το να είναι κανείς ντόμπρος (βλέπε και Υ.Γ.2) και να μιλά ειλικρινά, έστω και πολύ αυστηρά (να τα χώνει τέλος πάντων
) είναι λιγότερο συχνό από τις απόψεις που περιέχουν πολύ άσχημα
υπονοούμενα.
9) Η χρήση του "
2 μέτρα και 2 σταθμά" είναι αρκετά διαδεδομένη
Φυσικά τα παραπάνω χρησιμοποιούνται από πολλούς αντιπαρατιθέμενους (δεν γράφω "παρατάξεις", γιατί θα κάνω αυτό που γράφω στο (4)
)
Ελπίζω να μη σας κούρασα, ζητώ συγγνώμη για το μέγεθος του κειμένου.
Υ.Γ.1: Σαν συνέχεια των αρχικών λεγομένων του μηνύματός μου. Έχω δει εδώ μέσα και ανθρώπους οι οποίοι κατ' εμέ είναι ΠΡΟΤΥΠΑ καλού συνομιλητή, ανεξάρτητα από το αν συμφωνώ ή όχι με τις απόψεις τους. Θεωρώ ΚΑΙ αυτή την προσφορά του Ψ ανεκτίμητη και πολύ σημαντική.
Υ.Γ.2: Προσωπική αναφορά προς τον domesticus: αν και δεν συμφωνώ σε όλα όσα γράφεις γενικά, το στυλ της γραφής σου και η ειλικρίνεια είναι κάτι το ανεπανάληπτο!! Χωρίς καμμία διάθεση κολακείας...