Θησαυρός της αρχαίας ελληνικής μουσικής

Z

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
createlink.gif


αναγωγή, ανάβαση, "ανιούσα" διαδοχή φθόγγων.

συν. ανάβασις

http://www.musipedia.gr/
 
Z

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
createlink.gif


ανάδοσις, ανύψωση μιας νότας· συνώνυμη του πιο συνηθισμένου όρου επίτασις . Ανών. (Bell. 22, 4): "Πρόληψις έστιν εκ του βαρύτερου φθόγγου επί τον οξύτερον κατά μέλος επίτασις, ήτοι, ανάδοσις" (Πρόληψις είναι η κίνηση από μια χαμηλότερη νότα σε μια ψηλότερη σε φωνητική μελωδία, δηλ. ανάδοσις). Ο Βρυέννιος (Wallis ΙΙΙ, 479) επεξηγεί τον όρο με τον ίδιο τρόπο: "επίτασις, ήτοι ανάδοσις".

συν. επίτασις

http://www.musipedia.gr/

[''Ανών. (Bell. 22, 4): "Πρόληψις έστιν εκ του βαρύτερου φθόγγου επί τον οξύτερον κατά μέλος επίτασις, ήτοι, ανάδοσις" (Πρόληψις
είναι η κίνηση από μια χαμηλότερη νότα σε μια ψηλότερη σε φωνητική μελωδία, δηλ. ανάδοσις).'']

Anonymi scritio de musica: Bacchii senioris Introductio artis musicae By Friedrich Bellermann

Ανών. Bell. 22, 4
 
Z

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
createlink.gif


ανάκλασις, στη μουσική, αντανάκλαση ήχου, ηχώ, από το ρ. ανακλώ = αντανακλώμαι (φως, ήχος), αντηχώ, αντιλαλώ. Στη μετρική , η ανάμειξη τροχαϊκών διποδιών με ιωνικούς πόδες (Δημ.). Στην ανάκλαση ο ιωνικός "πους " ("από μείζονος" ή "από ελάσσονος") εναλλάσσεται με τροχαϊκή ή ιαμβική διποδία. Ανακλασμός, στη μετρική, κατά το LSJ, υπερπήδηση.

http://www.musipedia.gr/
 
Z

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
createlink.gif


Ανακρέων, (563-478 π.Χ.)· λυρικός ποιητής. Γεννήθηκε στην πόλη Τέω (γι' αυτό και λεγόταν Τήιος), στην ιωνική ακτή της Μικράς Ασίας. Πολύ λίγα πράγματα είναι γνωστά για τη ζωή του· όταν η Τέως καταλήφθηκε από τους Πέρσες (545 π.Χ.), ο Ανακρέων εγκαταστάθηκε πρώτα στα ’βδηρα της Θράκης και αργότερα στη Σάμο στην αυλή του Πολυκράτη. Μετά τη δολοφονία του τυράννου αυτού (522) κατέφυγε στον Ίππαρχο, γιο του Πεισίστρατου, στην Aθήνα. Όταν δολοφονήθηκε και ο Ίππαρχος (514), ο Ανακρέων έφυγε από την ΑΘήνα, πιθανόν για τη Θεσσαλία· μετά την εποχή αυτή τίποτε σίγουρο δεν είναι γνωστό για το υπόλοιπο της ζωής του.
Για τη μουσική του λίγα πράγματα ξέρουμε. Ο Κριτίας (Αθήν. ΙΓ, 600D,·74) αποκαλεί τον Ανακρέοντα "συμποσίων ερέθισμα, γυναικών ηπερόπευμα, αυλών αντίπαλον, φιλοβάρβιτον, ηδύν, άλυπον..." (γοητεία των συμποσίου, ξεμυάλισμα των γυναικών, αντίπαλο των αυλών, φίλο του [της] βαρβίτου, γλυκό, αμέριμνο [απαλλαγμένο από λύπες]...). Θεωρήθηκε ακόμα εφευρέτης του οργάνου βάρβιτος (πρβ. Νεάνθης ο ιστορικός, Αθήν. Δ', 175Ε, 77).
Ο Ανακρέων ήταν ο πρώτος που χρησιμοποίησε τα ιωνικά μέτρα σε ανακλαστικό σχήμα (εναλλαγή ιωνικών με τροχαϊκές διποδίες)· βλ. πιο πάνω, λ. ανακρεόντειον μέτρον. Χρησιμοποίησε επίσης το ιωνικώ σύστημα (τρεις γλυκώνειους στίχους με ένα φερεκράτειο στο τέλος). Βλ. τα λ. γλυκώνειος και φερεκράτειος (στίχος).
Για τη συνοδεία των τραγουδιών του ουδέποτε χρησιμοποιούσε τον αυλό , αλλά προτιμούσε τη μάγαδι
και την πήκτι· ένας από τους στίχους του, που διασώθηκε από τον Αθήναιο (ΙΔ', 635G, 37), είναι ο ακόλουθος: "Ψάλλω δ' είκοσι χορδαίσι μάγαδιν έχων, ω Λεύκασπι" (παίζω [με τα δάχτυλα, δηλ. χωρίς πλήκτρον ] κρατώντας μάγαδι με είκοσι χορδές, ω Λεύκασπι). Στο ίδιο κείμενο του Αθήναιου (635D) ο συγγραφέας Ποσειδώνιος λέει ότι ο Ανακρέων χρησιμοποιούσε μόνο τρεις αρμονίες,τη δωρική,τη φρυγική και τη λυδική.
Βλ. Bergk ΙΙΙ, 296-338. Page PMG σσ. 171-235,απόσπ. 346-505.

http://www.musipedia.gr/
 
Last edited:
Z

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
createlink.gif


ανάκρουσις, πρελούντιο, εισαγωγή, προοίμιο· η αρχή μιας οργανικής μελωδίας. Χρησιμοποιείται επίσης ποιητικά ο όρος άγκρουσις. Κατά τον Στράβωνα (Θ', 3, 10, 421) άγκρουσις ή ανάκρουσις ήταν το πρώτο μέρος του κιθαριστικού πυθικού νόμου .

Σημείωση: το ρ. ανακρούω (και ποιητ. αγκρούω) στη μουσική σήμαινε αρχίζω να παίζω, αρχίζω την εκτέλεση μελωδίας.. Βλ. τα λ. αναβολή και Πυθικός νόμος .

συν. άγκρουσις

http://www.musipedia.gr/
 
Last edited:
Z

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
createlink.gif


ανάλυσις, διαίρεση στα συστατικά στοιχεία ενός σύνθετου συνόλου, διάλυση ενός σύνθετου στα στοιχεία του κτλ. Στον Ανώνυμο (Bell. 82, 78) συναντάται με τη σημασία του όρου "άνεσις": "Αγωγή προσεχής από των [URL="http://analogion.com/forum/showthread.php?p=84645&highlight=%E2%E1%F1%FD%F2#post84645"]βαρύτερων[/URL] οδός [ανάλυσις δε το εναντίον] η [URL="http://analogion.com/forum/showthread.php?p=94744&highlight=%F6%E8%FC%E3%E3%EF%F2#post94744"]κίνησις[/URL] φθόγγων εκ βαρύτερου τόπου επί οξύτερον· ανάλυσις δε τουναντίον" (αγωγή είναι η πορεία με συνεχή διαστήματα από χαμηλότερες θέσεις [ενώ ανάλυση είναι το αντίθετο] ή μια διαδρομή φθόγγων από χαμηλότερο σε ψηλότερο τόπο [θέση, νότα], και ανάλυση είναι το αντίθετο). Δηλαδή ανάλυση κατά τον Ανώνυμο είναι πορεία της μελωδίας από ψηλότερη θέση σε χαμηλότερη. Οι λέξεις του Ανώνυμου "ανάλυσις δε το εναντίον", που είναι σε παρένθεση, παραλείπονται στην έκδοση του ίδιου βιβλίου από τον Α. J. Η. Vincent (Notices, Παρίσι 1847). Ο Vincent χρησιμοποιεί στη θέση της τον όρο ανάκλησις (βλ. λ. άνεσις ).
Ο όρος ανάλυσις σήμαινε επίσης το αντίστροφο (ανάποδο) της λ. σύνθεσις , δηλαδή την ανάποδη πορεία των φθόγγων, που γίνονταν στη "σύνθεση"· ο Ανώνυμος (σ. 85, 81) δίνει ένα παράδειγμα ανάλυσης του διαστήματος της 4ης ("ανάλυσις του δια τεσσάρων "). Σύμφωνα με το παράδειγμα αυτό, που δίνουμε πιο κάτω και το οποίο είναι το ανάποδο αυτού που δίνουμε στο λ. σύνθεσις, η ανάλυση είναι ένα μελωδικό σχήμα που αποτελείται από ένα πήδημα τετάρτης προς τα πάνω με μια σειρά των τεσσάρων φθόγγων, που σχηματίζουν την τετάρτη, παρμένων με συνεχή διαστήματα (α') και την επανάληψη του πηδήματος 4ης και των συνεχών φθόγγων κατ' αντίθετη κίνηση (β'). Η ανάλυση πρέπει να προχωρεί προς τα κάτω σε συνεχείς βαθμίδες: mi, re (γ'), do (δ') κτλ.
Πρβ. παράδ. στο λ. σύνθεσις .

http://www.musipedia.gr/
 
Last edited:
Z

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
createlink.gif


Αναξήνωρ, (2ος/1ος αι. π.Χ.)· διακεκριμένος κιθαρωδός από τη Μαγνησία της Μικράς Ασίας. Τιμήθηκε κατά τρόπο εξαιρετικό, μάλλον υπερβολικό, από την πατρίδα του, όπου του έστησαν πολλούς ανδριάντες και τον έκαναν ιερέα του Σωσιπόλιδος Δία. Ευνοήθηκε ιδιαίτερα από τον Μάρκο Αντώνιο, περίφημο Ρωμαίο ρήτορα και πραίτορα (143-87 π.Χ.), ο οποίος τον διόρισε φορολόγο (εισπράκτορα των φόρων) τεσσάρων πόλεων.
Τις πληροφορίες αυτές, μαζί με άλλες, μας τις δίνει ο Στράβων (ΙΔ', 648, 41): "τον Αναξήνορα τίμησαν τα θέατρα (το κοινό των θεάτρων) και ο Αντώνιος, ο οποίος τον διόρισε φορολόγο τεσσάρων πόλεων δίνοντάς του και στρατιώτες. Και η πατρίδα του τον ανέβασε αρκετά, ντύνοντάς τον με την πορφύρα [δίνοντας του τον τίτλο] του ιερέα του Σωσιπόλιδος Δία, καθώς μαρτυρεί επιγραφή στον ανδριάντα του στην αγορά. Υπάρχει και ένας χάλκινος ανδριάντας του ("χαλκή εικών") στο θέατρο με την επιγραφή που τελείωνε "...οίος οδ' εστί, θεοίς εναλίγκιος αυδή" (τέτοιος είν' αυτός, όμοιος προς τους θεούς στη φωνή)".
Και ο Πλούταρχος (Αντώνιος, XXIV) τον αναφέρει μαζί με άλλους, που σαν τους "θιάσους Ασιανών ακροαμάτων" υπερέβαλλαν σε αναίδεια και βωμολοχία ("Αναξήνορες δε κιθαρωδοί και Ξούθοι χοραύλαι και Μητρόδωρός τις όρχηστής και τοιούτος άλλος Ασιανών ακροαμάτων θίασος υπερβαλλομένων λαμυρία και βωμολοχία...").

http://www.musipedia.gr/
 
Last edited:
Z

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
createlink.gif


ανάπαιστος, ο γνωστός μετρικός πους , που αποτελείται από δύο βραχείες συλλαβές και μια μακρά
(U U -)Αναπαιστικό μέτρο· που αποτελείται από αναπαίστους· το αναπαιστικό μέτρο περιλαμβάνεται, κατά τον Αριστείδη , στα εννέα πρωτότυπα και απλά μέτρα (Περί μουσικής, Mb 50, R.P.W.-I. 45).

http://www.musipedia.gr/
 
Last edited:
Z

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
createlink.gif


αναπάλη, αρχαιότατος χορός παρόμοιος με τη γυμνοπαιδική , που χορευόταν από γυμνά αγόρια ή εφήβους· οι χορευτές απομιμούνταν γυμναστικές κινήσεις και σχήματα. Αθήν. (ΙΔ', 631Β, 30): "έοικε δε η γυμνοπαιδική τη καλούμενη αναπάλη παρά τοις παλαιοίς· γυμνοί γαρ ορχούνται οι παίδες πάντες" (η γυμνοπαιδική μοιάζει με το χορό, που στους αρχαίους ονομαζόταν αναπάλη· χορεύεται από όλα τα αγόρια γυμνά).

http://www.musipedia.gr/

['Αθήν. (ΙΔ', 631Β, 30): "έοικε δε η γυμνοπαιδική τη καλούμενη αναπάλη παρά τοις παλαιοίς· γυμνοί γαρ ορχούνται οι παίδες πάντες" (η γυμνοπαιδική μοιάζει με το χορό, που στους αρχαίους ονομαζόταν αναπάλη· χορεύεται από όλα τα αγόρια γυμνά).'']

Athénée de Naucratis
Deipnosophistes

Αθήν. ΙΔ', 631Β, 30
p.30) ἔοικεν δὲ ἡ γυμνοπαιδικὴ τῇ καλουμένῃ ἀναπάλῃ παρὰ τοῖς παλαιοῖς. γυμνοὶ γὰρ ὀρχοῦνται οἱ παῖδες πάντες, ἐρρύθμους φοράς τινας ἀποτελοῦντες καὶ σχήματά τινα τῶν χειρῶν κατὰ τὸ ἀνάπαλον, ὥστ΄ ἐμφαίνειν θεωρήματά τινα τῆς παλαίστρας καὶ τοῦ παγκρατίου, κινοῦντες ἐρρύθμως τοὺς πόδας. τρόποι δ΄ αὐτῆς οἵ τε ὠσχοφορικοὶ καὶ οἱ βακχικοί, ὥστε καὶ {τὴν ὄρχησιν} ταύτην εἰς τὸν Διόνυσον ἀναφέρεσθαι. Ἀριστόξενος δέ φησιν ὡς οἱ παλαιοὶ γυμναζόμενοι πρῶτον ἐν τῇ γυμνοπαιδικῇ εἰς τὴν πυρρίχην ἐχώρουν πρὸ τοῦ εἰσιέναι εἰς τὸ θέατρον. καλεῖται δ΄ ἡ πυρρίχη καὶ χειρονομία.

http://hodoi.fltr.ucl.ac.be/concordances/athenee_deipnosophistes_14/texte.htm
 
Z

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
createlink.gif


ανάρμοστος, μη αρμοσμένος (ηρμοσμένος ), μη κανονισμένος σύμφωνα με τους νόμους της αρμονίας (της μουσικής), διάφωνος· σχεδόν το ίδιο με το εκμελής . Αντίθ. ευάρμοστος και ηρμοσμένος. "Εκμελής τε και ανάρμοστος (φωνή)" = (φωνή) μη μελωδική και διάφωνη· βλ. όλη τη φράση στο λ. εκμελής . Βλ. επίσης Αριστόξ. Αρμ. Ι, 18, 24, ΙΙ, 52, 25 Mb· Αριστοτ. Προβλ. XIX, 20 και 36.

http://www.musipedia.gr/
 
Last edited:
Z

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
createlink.gif


ανάτρητος, τρόπος· διάτρητος τρόπος, στιλ. Ε. Κ. Borthwick, "Myrmekia, myrmekos atrapoi" [μυρμηκιά , μύρμηκος ατραποί]. Hermes 96 (1968), σ. 69 κε. μυρμηκιά, μυρμηγκιά, μυρμηγκοφωλιά. Μεταφορικά πλήθος ανθρώπων (LSJ, Δημ.). Παρόμοια έκφραση: μύρμηκος ατραποί. Η λέξη μυρμηκιά (ή μυρμηκία) εμφανίζεται στην κωμωδία του Φερεκράτη Χείρων, σχετικά με τον Τιμόθεο · "άδων εκτραπέλους μυρμηκιάς". Η μεταφορά μπορεί να εξηγηθεί σχετικά με τη χρωματική μουσική και τη χρήση πολλών φθόγγων διακοσμητικών (έξω από την παράδοση), που καινοτομώντας ο Τιμόθεος χρησιμοποιούσε. Έτσι, η έκφραση μπορεί να ερμηνευτεί περίπου: "[ο Τιμόθεος ξεπέρασε όλους] τραγουδώντας πλήθος αλλόκοτων (ή αλλοπρόσαλλων· χρωματικών) φθόγγων". Πρβ. Ingemar During, "Studies in Musical Terminology in 5th Century Literature" (Eranos 43, 1945) και Ε. Κ. Borthwick, σχετικό άρθρο στο περιοδ. Hermes 96, 1968, 69 κε.

Βλ. και λ. Τιμόθεος .

http://www.musipedia.gr/

~~~~~~~~~~~~~~~~

The Musical Revolution in Fifth-Century Greece
Steven Sirski

''Foreign Professionals The Pherecratean passage found in the pseudo-Plutarchean treatise De Musica (1141d-1142a) highlights what must have been a much larger list of foreign professiona lmusicians in the fifth century, particularly active in Athens. In the passage, Lady Music complains to Justice about the maltreatment she has received at the hands of the new-style musicians:

[...] μυρμηκιας.

LADY MUSIC
I shall tell you, for it gladdens my soulas much to speak as for you to hear.My troubles began with Melanippides,In this fashion he was the first, he grabbed me and let me down5and made me more loose with twelve strings.But for all that, he was a decent man to mecompared to the troubles I have now.64Cinesias of Attica was the most abominable to me,by playing exharmonic bends in the strophes10he has done damage, so that in his dithyrambs,exactly like a reflection in a shield, the left looks like the right.Nevertheless, I could tolerate him.Phrynis, however, put in his own pegand by twisting me and turning me he completely destroyed me,15and on five strings he had a dozen tunings.But he was certainly sufficient for me,for if he did make a mistake, he made it good again.And then there is Timotheus, my dear, he has buried me and worn me outshamefully! <JUSTICE> Who is this Timotheus?20<LADY MUSIC> He’s a red-head from Miletus.This one treated me worse than all the others,he undid me, bringing the turning ant-hills. 63 Pherecr. fr. 155 = Ps.-Plu. De Mus. 1141d-1142a.64 At this point in the text there is a gap in the metre.''

http://webcache.googleusercontent.c...1993/3119/1/Sirski,+Pherecrates+Cheiron&hl=en
 
Last edited:
Z

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
createlink.gif


αναφύσησις, αυλητικό πρελούντιο (LSJ)· το πρώτο φύσημα (μάθημα)στον αυλό ή προανάκρουσμα των αυλητών (Δημ.). Βλ. Ευστ. Παρεκβ. 1406, 50· Ησ. στο λ. "αναφύσησις"· βλ. επίσης λ. γρόνθων .

γρόνθων, το πρώτο μάθημα στον αυλό (Πολυδ. IV, 83) ή τύπος αυλητικής σύνθεσης. Ησ.: "αναφύσησις, ην πρώτον μανθάνουσιν αυληταί και κιθαρισταί" ([ο γρόνθων είναι] η αναφύσηση, το πρώτο μάθημα ή σύνθεση που μαθαίνουν οι αυλητές και κιθαριστές). Βλ. λ. αναφύσησις.

http://www.musipedia.gr/

~~~~~~~~~~
Αττικών ονοματων συναγωγη
Παυσανία

γρόνθων· ἀναφύσησίς τις, ἣν πρώτην μανθάνουσιν οἱ αὐληταί.

~~~~~~~~~~~

Γλῶσσαι
Ελληνικό λεξικό
5ος αιώνας μ.Χ.

Ἡσύχιος Ἀλεξανδρεὺς

Ησ.: "αναφύσησις, ην πρώτον μανθάνουσιν αυληταί και κιθαρισταί" ([ο γρόνθων είναι] η αναφύσηση, το πρώτο μάθημα ή σύνθεση που μαθαίνουν οι αυλητές και κιθαριστές).

http://el.wikisource.org/wiki/Ησύχιος[/QUOTE]
 
Last edited:
Z

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
createlink.gif


Ανδρέας ο Κορίνθιος, συνθέτης άγνωστης εποχής. Μαζί με τον Τυρταίο από τη Μαντινεία και τον Θράσυλλο τον Φλιάσιο αναφέρονται από τον Σωτήριχο, (Πλούτ. Περί μουσ. 1137F, 21) ως παραδείγματα συνθετών που κρατούσαν την αρχαία παράδοση και από προτίμηση απέφευγαν το χρωματικό γένος , τη μετατροπία , τη χρήση πολλών χορδών και άλλες καινοτομίες στη ρυθμοποιία , τη μελοποιία και την ερμηνεία.

http://www.musipedia.gr/
 
Last edited:
You must log in or register to reply here.
Top