Θὰ μὲ ἐνδιέφερε νὰ μάθω σὲ ποιὰ βυζαντινὴ πηγή περιγράφεται αὐτὸ τὸ «ἠχόχρωμα» τῶν βυζαντινῶν castrati ποὺ μὲ τόση λεπτομέρεια ἀναλύεται λὲς κι ἔχουμε ἠχογράφησή τους. Οἱ προβολὲς στὴν σύγχρονη περίοδο γοητευτικὲς μὲν, χρειάζεται προσοχὴ δέ. ὅταν οἱ πηγ]ς εἶναι λίγες κρατῶ μικρὸ καλάθι.
Καταρχάς, ευνούχοι δεν υπήρχαν μόνο στο Βυζάντιο και κυρίως μέχρι το Βυζάντιο. Ο τελευταίος ευνούχος ψάλτης της Cappella Sixtina πέθανε στις αρχές του προηγούμενου αιώνα. Τέλος πάντων η διατριβή της Σπυράκου περιέχει πολλές αναφορές σε πηγές, Βυζαντινές και μη, με πολύ περισσότερες πληροφορίες από αυτές που παραθέτει ο Dimitri στο #2, οι οποίες είναι μάλλον από ανακοίνωση, κι εμένα με πείθει. Δεν μπορώ όμως να αρχίσω να αντιγράφω από βιβλία. Αν έχεις υπόψιν σου το βιβλίο στο οποίο αναφέρομαι και δεν συμφωνείς είναι άλλο από το να μην έχεις επαρκή γνώση των πληροφοριών. Δεν ξέρω τι απ' τα δυο συμβαίνει.
Οἱ τονικὲς βάσεις, οἱ διπλασμοὶ κλπ. κλπ. ἐξαρτῶνται ἄμεσα ἀπὸ τὴν βάση ποὺ ξεκινᾶς. Αὐτὸ ἰσχύει σήμερα, δὲν νομίζω νὰ μὴν ἴσχυε καὶ τότε. Αὐτὸ ἐπεσήμανε καὶ ὁ κ. Μακρῆς.
Μα δε μιλάω για βάσεις. Μιλάω για έκταση μέλους. Δεν μπορεί ο Δομέστιχος
D) να ξεκινούσε στον διπλασμό π.χ. του πλ.δ΄, να έφτανε το μέλος μέχρι τον Δι΄, τον Κε΄ ή τον Νη'' και οι υπόλοιποι να είναι έσω. Αν ισχύει μια τέτοια μελική πορεία, πράγμα που προσπαθώ να διερευνήσω, τότε ή ήταν οι απίστευτοι μπάσοι, ή ήταν οι απίστευτοι κόντρα τενόροι, ή παρερμηνεύουμε και δεν καταλαβαίνουμε τις μαρτυρίες, ή ήταν castrati. Αυτό, αν ισχύει, ενισχύει και με έμμεσες μουσικές μαρτυρίες τις ήδη υπάρχουσες ιστορικές.
Και τέλος πάντων ποιο είναι το πρόβλημα, αν πράγματι ήταν έτσι ; Ξέρουμε ότι στο Βυζάντιο, τουλάχιστον μέχρι τον 10ο αι., οι ευνούχοι ήταν παντού, στις πιο υψηλόβαθμες θέσεις. Και Πατριάρχες είχαμε. Λογικό δεν θα ήταν να έχουμε και ψάλτες;