dimitrios.zaganas
Παλαιό Μέλος
Αν κάποιος θελήσει σήμερα να αποκτήσει το δίτομο Δοξαστάριο του Ιακώβου Πρωτοψάλτου, είναι υποχρεωμένος να προστρέξει στην μοναδική μέχρι στιγμής "ανατύπωσή" του (περί το 1990) με την πρωτοβουλία και την "επιμέλεια" του κ. Ιωάννη Παπαχρόνη.
Πρόκειται, όμως, πράγματι για ανατύπωση, δηλαδή για πιστή αναπαραγωγή του πρωτοτύπου ; Σε τί συνίσταται η επιμέλεια του κ. Παπαχρόνη ;
Μια απλή ματιά αρκεί να καταδείξει ότι η κατά τα άλλα αξιέπαινη εκδοτικά πρωτοβουλία του κ. Παπαχρόνη αμαυρώνεται από τις αυθαίρετες σημειώσεις του στο πρωτότυπο μουσικό κείμενο, ήτοι :
1) αλλαγή, αντικατάσταση μαρτυρικών γραμμάτων ή και σημείων
2) προσθήκη φθορών αλλαγής ήχου
3) προσθήκη μικρών γραμμάτων που υπαινίσσονται τον "δέοντα" τρόπο παραλλάγησης του κειμένου
4) προσθήκη έλξεων (επί το πλείστον, μονόγραμμων διέσεων)
Για του λόγου το αληθές, παραπέμπω τους αναγνώστες στα αποσπάσματα που παρέθεσε πρόσφατα ο Deacon
στη συζήτηση "Η κατά ομοίαν διφωνία πορεία του Β ήχου και η σχέση της με την μαλακή διατονική κλίμα" (σελ. 6, αριθμ. μηνύματος 51) :
http://www.analogion.com/forum/attachment.php?attachmentid=1979&d=1211224590
http://www.analogion.com/forum/attachment.php?attachmentid=1987&d=1211225309
Ανεξαρτήτως της ορθότητας ή μη των προτεινόμενων "διορθώσεων", η οποιαδήποτε επιφερθείσα αλλαγή επί του πρωτοτύπου κειμένου συνιστά μουσική και εκδοτική ασέβεια, και χαρακτηρίζεται επιεικώς αυθαίρετη και απαράδεκτη, γιατί :
α) η έκδοση αυτή φέρεται ως πιστή (φωτοαναστατική) ανατύπωση της παλαιάς έκδοσης και όχι ως επανέκδοση του εν λόγω Δοξασταρίου υπό του κ. Παπαχρόνη με ό,τι αυτό θα συνεπαγόταν (αναστοιχειοθέτηση, τεκμηριωμένη πάντα διόρθωση ή επιχειρηματολογημένες ενδεχόμενες προσθαφαιρέσεις, τροποποιήσεις κλπ)
β) η αξία (πιστής, ας το επισημάνουμε !) ανατύπωσης μιας πρωτότυπης ή παλαιάς έκδοσης δεν συνδέεται αποκλειστικά με την ορθότητά της ούτε με το αλάθητο αυτής. Γι´αυτό υπάρχουν, άλλωστε, οι κριτικές εκδόσεις, οι επανεκδόσεις και οι αναθεωρημένες κριτικές επανεκδόσεις κειμένων !
Δημήτριος Ζαγκανάς
Πρόκειται, όμως, πράγματι για ανατύπωση, δηλαδή για πιστή αναπαραγωγή του πρωτοτύπου ; Σε τί συνίσταται η επιμέλεια του κ. Παπαχρόνη ;
Μια απλή ματιά αρκεί να καταδείξει ότι η κατά τα άλλα αξιέπαινη εκδοτικά πρωτοβουλία του κ. Παπαχρόνη αμαυρώνεται από τις αυθαίρετες σημειώσεις του στο πρωτότυπο μουσικό κείμενο, ήτοι :
1) αλλαγή, αντικατάσταση μαρτυρικών γραμμάτων ή και σημείων
2) προσθήκη φθορών αλλαγής ήχου
3) προσθήκη μικρών γραμμάτων που υπαινίσσονται τον "δέοντα" τρόπο παραλλάγησης του κειμένου
4) προσθήκη έλξεων (επί το πλείστον, μονόγραμμων διέσεων)
Για του λόγου το αληθές, παραπέμπω τους αναγνώστες στα αποσπάσματα που παρέθεσε πρόσφατα ο Deacon
στη συζήτηση "Η κατά ομοίαν διφωνία πορεία του Β ήχου και η σχέση της με την μαλακή διατονική κλίμα" (σελ. 6, αριθμ. μηνύματος 51) :
http://www.analogion.com/forum/attachment.php?attachmentid=1979&d=1211224590
http://www.analogion.com/forum/attachment.php?attachmentid=1987&d=1211225309
Ανεξαρτήτως της ορθότητας ή μη των προτεινόμενων "διορθώσεων", η οποιαδήποτε επιφερθείσα αλλαγή επί του πρωτοτύπου κειμένου συνιστά μουσική και εκδοτική ασέβεια, και χαρακτηρίζεται επιεικώς αυθαίρετη και απαράδεκτη, γιατί :
α) η έκδοση αυτή φέρεται ως πιστή (φωτοαναστατική) ανατύπωση της παλαιάς έκδοσης και όχι ως επανέκδοση του εν λόγω Δοξασταρίου υπό του κ. Παπαχρόνη με ό,τι αυτό θα συνεπαγόταν (αναστοιχειοθέτηση, τεκμηριωμένη πάντα διόρθωση ή επιχειρηματολογημένες ενδεχόμενες προσθαφαιρέσεις, τροποποιήσεις κλπ)
β) η αξία (πιστής, ας το επισημάνουμε !) ανατύπωσης μιας πρωτότυπης ή παλαιάς έκδοσης δεν συνδέεται αποκλειστικά με την ορθότητά της ούτε με το αλάθητο αυτής. Γι´αυτό υπάρχουν, άλλωστε, οι κριτικές εκδόσεις, οι επανεκδόσεις και οι αναθεωρημένες κριτικές επανεκδόσεις κειμένων !
Δημήτριος Ζαγκανάς
Last edited: