[Ερώτηση] 27 Δεκεμβρίου, Αγίου Στεφάνου, σε καθημερινή.

[mmamais]

Χαίρετε και καλές γιορτές σε όλους μας. Ήθελα να κάνω μια ερώτηση τυπικού. Σήμερα του Αγίου Στεφάνου το μηναίο είχε πλήρη ακολουθία με αίνους και απόστιχα των αίνων στον όρθρο. Το τυπικό (Δίπτυχα της Εκκλησίας της Ελλάδος) προέβλεπε κατ αρχάς "όχι καταβασίες"...κατανοητό.... και ύστερα "Δοξολογία μεγάλη μετά τους αίνους", τα δε απόστιχα παραλείπονται.

Γιατί προβλέπεται αυτό; Σε ποιες περιπτώσεις, γενικά, καταλιμπάνονται τα απόστιχα των αίνων, εφόσον υπάρχουν, και ψάλλεται μεγάλη δοξολογία;

Ευχαριστώ τους ειδήμονες στα θέματα τυπικού.

 

[MTheodorakis]

Αὐτὸ γίνεται μόνο σὲ Κυριακή.

 

[dkalpakidis]

Χαίρετε και καλές γιορτές σε όλους μας. Ήθελα να κάνω μια ερώτηση τυπικού. Σήμερα του Αγίου Στεφάνου το μηναίο είχε πλήρη ακολουθία με αίνους και απόστιχα των αίνων στον όρθρο.

Πλήρη από πια άποψη; Δεν είναι εορτάσιμη του αγίου η ακολουθία. Πάντως και εγώ είμαι γενικότερα "κατά των πολλών" αλλαγών και επεμβάσεων. Αλλά...

Το τυπικό (Δίπτυχα της Εκκλησίας της Ελλάδος) προέβλεπε κατ αρχάς "όχι καταβασίες"...κατανοητό.... και ύστερα "Δοξολογία μεγάλη μετά τους αίνους", τα δε απόστιχα παραλείπονται.

Τα Δίπτυχα ερμηνεύουν τις διατάξεις του ΤΜΕ. Ο Άγιος έχει Κάθισμα β' Στιχολογίας και δικούς του Αίνους. Παλαιότερα σε κανένα άγιο δεν χωρούσε Δοξολογία Μεγάλη αλλά αυτό έχει πλέον αλλάξει. Έτσι για κάποιους αγίους "συμπληρώθηκαν" τα μηναία, ενώ για κάποιους άλλους έμειναν οι παλαιές διατάξεις. Εν πάσει περιπτώσει αυτές οι αλλαγές και οι προβλέψεις γίνονται (και πρέπει να γίνονται) με μέτρο.

Γιατί προβλέπεται αυτό; Σε ποιες περιπτώσεις, γενικά, καταλιμπάνονται τα απόστιχα των αίνων, εφόσον υπάρχουν, και ψάλλεται μεγάλη δοξολογία;

Γιατί ο Άγιος θεωρείται εορταζόμενος και η μνήμη του τιμάται και εν Κυριακή μετά του (Αποστολικού) Αναγνώσματος αυτού. Έτσι για να αναγνωστούν Απόστολος και Ευαγγέλιον του Αγίου και να λάβει ημιερτάσιμο χαρακτήρα η εορτή προβλέπεται ορθά Δοξολογία Μεγάλη. Αυτά όλα για τους εκτός των ενοριών που πανηγυρίζουν και εορτάζουν την μνήμη του Αγίου Πρωτομάρτυρος. Εκεί έγινε είσοδος στον Εσπερινό, εψάλλησαν καταβασίαι "Έσωσεν λαόν" και Δοξολογία Μεγάλη.

Θα αναμένουμε και

τους ειδήμονες στα θέματα τυπικού.

 

[π. Μάξιμος]

Ἐγώ θά γράψω τί βλέπω στά Δίπτυχα:

— Ἀπό τοῦ 2007 (Διον. Μπιλάλης-Ἀνατολικιώτης), ὅπως καί σήμερα.
— Ἀπό 2001-2006 (Ἀπ. Παπαχρήστου), «Αἱ ἀκολουθίαι τοῦ πρωτομάρτυρος καὶ τοῦ ὁσίου συμψάλλονται μετὰ τῆς ἀκολουθίας τῆς ἑορτῆς, «ὡς διατέτακται ἐν τῷ Μηναίῳ», ἤτοι ἄνευ εἰσόδου εἰς τὸν ἑσπερινόν, καταβασιῶν καὶ μεγάλης δοξολογίας εἰς τὸν ὄρθρον. Παρὰ τοῦτο ἐπεκράτησεν ὅπως ἡ ὅλη ἀκολουθία ψάλληται ἑορτάσιμος μετ᾿ εἰσόδου εἰς τὸν ἑσπερινόν, καταβασιῶν εἰς τὸν ὄρθρον (τοὺς εἱρμοὺς «῎Εσωσε λαὸν») καὶ μεγάλης δοξολογίας, καταλιμπανομένων τῶν εἰς τὸν στίχον τῶν αἴνων στιχηρῶν» (τό εἶδα κι ἐδῶ (π.ἡ.)).
— Πρό τοῦ 2000 (Ἀπ. Βαλληνδρᾶς), «Ἡ Ἀκολουθία, μετὰ τῶν Μεθεόρτων, ὡς ἐν τῷ Μηναίῳ. (Τυπικὸν 25ης Δεκεμβρίου, Περίπτωσις Α΄, § 14 σημ.). Καταβασίαι· αἱ Ἰαμβικαὶ «Ἔσωσε λαόν...»» (τό αὐτό καί ΗΟΠ).

Τό ΣΤ προτείνει δυνατότητα ἐπισημότερου ἑορτασμοῦ μέ καταβασίες καί δοξολογία μεγάλη, παραλειπομένων τῶν ἀποστίχων. Σέ ὑποσημ. γράφει ὅτι δοξολογία μεγάλη ὁρίζεται καί ἀπό τά Ἁγιορειτικά Τυπικά Διονυσίου, Ἁγίου Παύλου καί Ξηροποτάμου (μπορῶ νά βλέπω μόνον τό ΤΔ, ὅπου προϋποτίθεται ὕπαρξη φυλλάδας).

Κάτι σχετικό μέ τήν γενικότερη ἐρώτηση βρῆκα ἐδῶ.