15. Ακολουθία εις την Μετάστασιν της Υπεραγίας Δεσποίνης ημών Θεοτόκου και Αειπαρθένου Μαρίας (1836)

[Shota]

Ακολουθία Ιερά εις την Μετάστασιν της Υπεραγίας Δεσποίνης Ημών Θεοτόκου και Αειπαρθένου Μαρίας εκ πολλών ερανισθείσα εις χρήσιν των φιλεόρτων χριστιανών. Εν Βενετία, εκ της τυπ. Φραγκίσκου Ανδρεόλα, 1836.

http://anemi.lib.uoc.gr/metadata/7/7/2/metadata-39-0000449.tkl

 

[Roumelis Ioannis]

Ακολουθία Ιερά εις την Μετάστασιν της Υπεραγίας Δεσποίνης Ημών Θεοτόκου και Αειπαρθένου Μαρίας εκ πολλών ερανισθείσα εις χρήσιν των φιλεόρτων χριστιανών. Εν Βενετία, εκ της τυπ. Φραγκίσκου Ανδρεόλα, 1836.

http://anemi.lib.uoc.gr/metadata/7/7/2/metadata-39-0000449.tkl

Στην παρούσα φυλλάδα ως εφύμνιον β΄ αντιφώνου εν τη Λειτουργία έχουμε «Σώσον ημάς Υιέ Θεού, ο εν αγίοις θαυμαστός, πρσβείαις των Αποστόλων, ψάλλοντας σοι, Αλληλούια». Γνωρίζει κανείς πληροφορίες για την μορφή αυτή του εφυμνίου; Ή αν υπάρχουν και παρόμοιες άλλες αναφορές;

 

[π. Μάξιμος]

Σε συνέχεια προηγουμένου μηνύματος http://www.psaltologion.com/showpost.php?p=44863&postcount=8 επισυνάπτω το μέρος του εσπερινού που διαφοροποιείται σύμφωνα με το τεύχος "Ακολουθία του εσπερινού μετά περιφοράς του επιταφίου της Παναγίας" του τότε αρχιμ Ευσεβίου Πιστολή (νυν μητροπολίτου Σάμου Ικαρίας και Κορσεών)
Το πρώτο προσόμοιο απόστιχο δέν είναι πλήρες, λείπει ολόκληρη φράση που ΑΓΝΟΕΙΤΑΙ... «Αύτη ανεκραύγαζε τότε»! (Ποιά; Στρατιά των αγγέλων, των μαθητών η χορεία; Άλλωστε φαίνεται και με το μάτι 4,5 γραμμές το πρώτο 6 τα υπόλοιπα.

Ακολουθία Ιερά εις την Μετάστασιν της Υπεραγίας Δεσποίνης Ημών Θεοτόκου και Αειπαρθένου Μαρίας εκ πολλών ερανισθείσα εις χρήσιν των φιλεόρτων χριστιανών. Εν Βενετία, εκ της τυπ. Φραγκίσκου Ανδρεόλα, 1836.

http://anemi.lib.uoc.gr/metadata/7/7/2/metadata-39-0000449.tkl

Κατ᾿ ἀρχήν εὐχαριστοῦμε Shota γιά τήν ὑπόδειξη αὐτῆς τῆς ἐκδόσεως, γενομένης στή Βενετία τῷ 1836 καί προβλέπουσα τήν ἔνταξη τοῦ Ἀμώμου μετά τῶν ἐφυμνίων τροπαρίων, τῶν μεγαλυναρίων ἤ ἐγκωμίων, μετά τήν «τελείωσιν τῆς ἐννάτης ᾠδῆς» ἤτοι «μετά τήν Καταβασίαν τῆς θ΄» ὅπως παρατηρεῖ τό μετά 32 χρόνια ἐκδοθέν ΤΜΕ (σ. 306, 4). Αὐτήν προφανῶς τήν ἔκδοσιν εἶχον ὑπ᾿ ὄψιν των στό Πατριαρχεῖο γιά τήν ἀπαγόρευσιν ἤ καί ἄλλας, καθ᾿ ὅσον φαίνεται πολλήν ἐπεξεργασίαν ἔχει ὑποστεῖ αὐτό τό «ὑλικόν», προερχόμενον ἀπό τήν Ἁγίαν Γῆν, σέ διάφορες ἐκδοχές.

Κύριε Γιάννου, στήν ἔκδοση πού μᾶς παρουσιάσατε, προβλέπουσα αὐτήν τήν ἀκολουθίαν στόν ἑσπερινό, παραπονεῖστε γιά τό α΄ κατά τό Ὅτε ἐκ τοῦ ξύλου ἀπόστιχο, πού ὅμως στήν ὑποδειχθεῖσα ὑπό τοῦ Shota ἔκδοση ὑπάρχουν αὐτά στό τέλος αὐτῆς τῆς ἀκολουθίας τοῦ ὄρθρου διά τήν προσκύνησιν. Ἐκεῖ ὑπάρχει πλῆρες αὐτό τό τροπάριον, ἀλλά πάλι δέν «βγάζω ἄκρη» νοηματική. Βέβαια παρατηρεῖστε καί ἄλλας διαφοράς (τό κατά τό Σὲ τὸν ἀναβαλλόμενον εἶναι ἐντελῶς διαφορετικόν) πού καταδεικνύουν ὅλην αὐτήν τήν μετακίνηση, μετεγραφή, ἐπεξεργασία, νέες ἐπεμβάσεις καί νέες συνθέσεις γιά τό συγκινητικό αὐτό θέμα τῆς Παναγίας μας, πού στόν μέν ἑλληνόφωνο χῶρο τῆς Ὀρθοδοξίας μας ἔγινε δεκτό μέ κάποιες ἀντιδράσεις, στό δέ σλαβόφωνο ἔλαβε περισσότερη διάδοση.

 

[π. Μάξιμος]

Στην παρούσα φυλλάδα ως εφύμνιον β΄ αντιφώνου εν τη Λειτουργία έχουμε «Σώσον ημάς Υιέ Θεού, ο εν αγίοις θαυμαστός, πρσβείαις των Αποστόλων, ψάλλοντας σοι, Αλληλούια». Γνωρίζει κανείς πληροφορίες για την μορφή αυτή του εφυμνίου; Ή αν υπάρχουν και παρόμοιες άλλες αναφορές;

Ἰωάννη, ξέρω ποῦ πάει τό μυαλό σου κι ἔχεις ξαναρωτήσει γι᾿ αὐτό. Κι ἐγώ δέν ἔχω λάβει ἀπάντηση (μᾶλλον ἔλαβα ἀτεκμηρίωτη καί ἀόριστη). Κάποιον ἄλλον ποῦ ρώτησα, μοῦ εἶπε ὅτι αὐτά ἀπηχοῦν παραδόσεις τῆς Κάτω Ἰταλίας, ἄν καί δέν εἴδαμε κάτι, μέχρι τώρα, ἀπό τά ἐκεῖ τυπικά.

Προσέξατε καί τό εἰσοδικόν; Δέν μᾶς κάνεις μιά ἀνακεφαλαίωση τῶν ψαλμῶν πού χρησιμοποιοῦνται στά ἀντίφωνα καί τό εἰσοδικόν καί ἄν ταιριάζουν μέ τά ὑπό τῶν Πατριαρχικῶν Τυπικῶν (τό πρῶτον) προτεινόμενα;

 

[Roumelis Ioannis]

Στο DIII σελ. 756-763 (773-780 pdf) υπάρχουν μεγαλυνάρια για πολλές εορτές καθώς επίσης μακαριστήρια για τις στάσεις του Αμώμου και Ευλογητάρια για τις εορτές Κοιμήσεως Θεοτόκου, Αποτομής κεφαλής Τιμίου Προδρόμου και Μεγ. Σαββάτου.

Για το θέμα των Αντιφώνων δεν το έψαξα ακόμη π. Μάξιμε... Θα επανέλθω μόλις συγκεντρώσω τα στοιχεία.

 

[ΓΙΑΝΝΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΣ]

[/TAB]Κύριε Γιάννου, στήν ἔκδοση πού μᾶς παρουσιάσατε, προβλέπουσα αὐτήν τήν ἀκολουθίαν στόν ἑσπερινό, παραπονεῖστε γιά τό α΄ κατά τό Ὅτε ἐκ τοῦ ξύλου ἀπόστιχο, πού ὅμως στήν ὑποδειχθεῖσα ὑπό τοῦ Shota ἔκδοση ὑπάρχουν αὐτά στό τέλος αὐτῆς τῆς ἀκολουθίας τοῦ ὄρθρου διά τήν προσκύνησιν. Ἐκεῖ ὑπάρχει πλῆρες αὐτό τό τροπάριον, ἀλλά πάλι δέν «βγάζω ἄκρη» νοηματική. Βέβαια παρατηρεῖστε καί ἄλλας διαφοράς πού καταδεικνύουν ὅλην αὐτήν τήν μετακίνηση, μετεγραφή, ἐπεξεργασία, νέες ἐπεμβάσεις καί νέες συνθέσεις γιά τό συγκινητικό αὐτό θέμα τῆς Παναγίας μας, πού στόν μέν ἑλληνόφωνο χῶρο τῆς Ὀρθοδοξίας μας ἔγινε δεκτό μέ κάποιες ἀντιδράσεις, στό δέ σλαβόφωνο ἔλαβε περισσότερη διάδοση.
[/SIZE][/FONT]

Ευχαριστώ πολύ πάτερ Μάξιμε.
Δεν ... παραπονέθηκα, απλά επεσήμανα την έλλειψη του πρώτου αποστίχου. Όσο για τις νοηματικές διαφορές για να είμαι ειλικρινής, δεν τό κοίταξα, αφού είναι ανεπίκαιρο. Θά το φροντίσω όμως σε κάποια στιγμή, γιατί όπως ανέφερα στο Καρλόβασι έχει επικρατήσει η τέλεση του εσπερινού με την τάξη αυτή (Επιτάφιος, εγκώμια, κλπ.)