14. «χαῖρε, βαλβὶς τῶν ὁδοιπορούντων» (Χαιρετισμοί του Σταυρού)

Γιώργος Μ.

Γιώργος Μπάτζιος
Στους Χαιρετισμούς του Τιμίου Σταυρού απαντά το ακόλουθο δίστιχο:
Χαῖρε Σταυρέ, τῆς εἰρήνης ὅπλον·
χαῖρε, βαλβὶς τῶν ὁδοιπορούντων.

Τι σημαίνει εδώ η λ. βαλβίς; Η λέξη στην αρχαιότητα δεν είχε σχέση με τη σημερινή βαλβίδα· σήμαινε «το σχοινί ή νήμα που όριζε την αφετηρία και το τέρμα σε αγώνα δρόμου» (δείτε εδώ). Θα λέγαμε ότι εδώ σημαίνει «σημείο εκκίνησης, αφετηρία».

ΣΗΜ Τη σημερινή σημασία τού (μηχανικού) εξαρτήματος (καθώς και, μεταφορικά, τού ανατομικού σχηματισμού τής καρδιάς) την πήρε από το γαλλ. valve «βαλβίδα», εξαιτίας τής φωνητικής ομοιότητας των δύο λέξεων.
 

ΠΛΗΘΩΝ ΜΒ

Παλαιόν Μέλος
Βαλβίδα καλείται και τώρα, ο κύκλος μέσα από τον οποίο κάνουν τις προσπάθειές τους οι αθλητές της σφαιροβολίας ή της σφυροβολίας. Προφανώς έχει αρκετή συνάφεια με την αρχαία έννοια. Προς πείσμα των καιρών...
Ευχαριστούμε κ. Γιώργο. Χρόνια Πολλά στους εορτάζοντες/ζουσες !
( Εμένα γιατί μου φάγανε το "ν" στο "Παλαιό Μέλος", ενώ του κ. Γιώργου όχι ; Παρακαλώ το "ν" μου. Είναι εύκολο ; !).
 
Top