Ἡ παράλειψη τῆς αἴτησης καί ἐκφώνησης «Ὅτι ηὐλόγηται...» στίς δεσποτικές ἑορτές (καί) σέ Κυριακή (μέ ἀφορμή τήν Κυριακή τοῦ Θωμᾶ).

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής

[Σημ.: Ἐπισυνάπτονται δύο συνεχόμενες ἀπαντήσεις σέ ἐρώτηση πού μοῦ τέθηκε προσωπικῶς]

Τό θέμα τῶν ἐκφωνήσεων μετά τήν κατάργηση τῆς ἀναγνώσεως τῶν καθισμάτων τοῦ ψαλτηρίου εἶναι πολύπλοκο καί σκοτεινό. Ὑπάρχει ἕνα τέτοιο θέμα.

Στίς δεσποτικές ἑορτές (σέ Κυριακή) καί τήν Κυριακή τοῦ Θωμᾶ ἀντί ἀμώμου προβλέπεται πολυέλεος καί ἔχει ψαλλεῖ τό κάθισμα τοῦ πολυελέου. Ἡ αἴτηση μέ ἐκφώνηση «Ὅτι ηὐλόγηται...» τίθεται μετά τήν ψαλμωδία (ἤ ἀνάγνωση) τοῦ πολυελέου καί πρό τοῦ καθίσματος μετά τόν πολυέλεο, στήν περίπτωση πού ψάλλεται πολυέλεος (ἀνάλογες ἐκφωνήσεις ὑπάρχουν καί γιά τό τέλος τῶν καθισμάτων τοῦ ψαλτηρίου καί πρό τῶν ὑμνολογικῶν καθισμάτων), κάτι πού δέν γίνεται στίς ἐνορίες.

Σέ ἄλλες περιπτώσεις Κυριακῶν (Σταυροπροσκυνήσεως ἤ θεομητορικές σέ Κυριακή) ὑπάρχει ἡ ἐκφώνηση «Ὅτι ηὐλόγηται...» μετά τά καθίσματα, ἐπειδή ἀκολουθεῖ ἡ ὑπακοή, ὡς (νομιζόμενο) κάθισμα τοῦ ἀμώμου, καί ὅταν δέν προβλέπονται ἀναστάσιμα εὐλογητάρια κατά τό ΤΜΕ.

Ἀναφερόμεθα σέ Κυριακή, λοιπόν, καί σέ ὅλες τίς δεσποτικές ἑορτές, πού καταλιμπάνονται τά ἀναστάσιμα καί δέν προβλέπεται ἀναστάσιμη ὑπακοή δέν ὑπάρχει ἡ ἐκφώνηση «Ὅτι ηὐλόγηται...» μετά τά καθίσματα. Στίς θεομητορικές σέ Κυριακή πάντα ὑπάρχει.

Τοῦ Θωμᾶ, ἄν καί τό θέμα εἶναι ἀναστάσιμο, ἐν τούτοις δέν χρησιμοποιοῦνται τά ἀναστάσιμα τῆς Παρακλητικῆς καί δέν προβλέπεται ἀναστάσιμη ὑπακοή μέ ἀναβαθμούς ἤχου.

Θά λέγαμε, λοιπόν, ὅτι τό κριτήριο γιά τήν ὕπαρξη ἤ παράλειψη τῆς αἴτησης καί ἐκφώνησης «Ὅτι ηὐλόγηται...» εἶναι ἡ χρήση ἤ μή Παρακλητικῆς σέ Κυριακή. Καί ἀκόμη, ὅπως προέγραψα, ἡ ὕπαρξη ἤ μή ἀναστάσιμης ὑπακοῆς.


 
Top