MTheodorakis
Παλαιό Μέλος
Τὸ ἀρχικὸ τριῴδιο εἶναι τὸ Στουδιτικὸ τριῴδιο.
Βασικὰ συγκροτήθηκε στὴ μονὴ τῶν Στουδίου περὶ τὸ ἔτος 800 ἀπὸ τοὺς ἀδελφοὺς Θεόδωρο καὶ Ἰωσὴφ τοὺς στουδῖτες.
Σύμφωνα μὲ τὰ στουδιτικὰ τριῴδια ια’ αἰ. ΕΒΕ 626 καὶ Reginensis gr. 59 καὶ ἄλλες πηγές, στὸ Κύριε ἐκέκραξα ἱστῶμεν στίχους γ’ (δεῖγμα ἀρχαιότητος) καὶ ψάλλεται τὸ (ἀρχικὰ μοναδικὸ) προστουδιτικὸ-Ἱεροσολυμιτικὸ ἰδιόμελο τῆς ἡμέρας (τὸ σημερινὸ ἀπόστιχο· προηγεῖται ὡς ἀρχαιότερο) δίς καὶ τὸ μαρτυρικό. Δόξα, Καὶ νῦν. Θεοτοκίο. Πρβλ. αἴνους καθημερινῶν Πεντηκοσταρίου.
Στὰ ἀπόστιχα ψάλλεται τὸ στιχηρὸ τοῦ ἁγίου τοῦ ναοῦ ἢ τὰ στιχηρὰ προσόμοια τοῦ μηναίου (ἂν εἶχε). Δόξα, Καὶ νῦν. Θεοτοκίο. Ἀπολυτίκια δὲν λέγονται.
Στὸ ἀπόδειπνο ἐνδεχομένως ψάλλεται ὁ κανόνας τοῦ μηναίου (σπάνιζε κατὰ τὸ ἔτος 800, μόνο οἱ ἑορταζόμενοι ἅγιοι εἶχαν ἀκολουθία).
Στὸν ὄρθρο, στὸ Ἀλληλούια, ψάλλεται μόνο ἕνας τριαδικὸς ὕμνος τρεῖς φορές. Οἱ ἄλλοι τέσσερεις λεγόταν στὶς ἄλλες ἡμέρες τῆς ἑβδομάδας.
Ψάλλονται μόνο τὰ τριῴδια καὶ καταλήγουν σὲ τριαδικὸ καὶ θεοτοκίο. Ἡ προτεραιότητα τῆς μεγάλης τεσσαρακοστῆς δὲν εἶναι οἱ ἅγιοι τῆς ἡμέρας, ἀλλὰ ἡ μετάνοια καὶ ἡ ἄσκηση.
Στοὺς αἴνους ἱστῶμεν στίχους γ’ (δεῖγμα ἀρχαιότητος) καὶ ψάλλεται τὸ προστουδιτικὸ-Ἱεροσολυμιτικὸ ἰδιόμελο τῆς ἡμέρας (τὸ σημερινὸ ἀπόστιχο· προηγεῖται ὡς ἀρχαιότερο) δίς καὶ τὸ μαρτυρικό. Δόξα, Καὶ νῦν. Θεοτοκίο.
Στὰ ἀπόστιχα ψάλλονται τὰ στουδιτικὰ στιχηρὰ προσόμοια τοῦ τριῳδίου (σημερινὰ ἑσπέρια). Δόξα, Καὶ νῦν. Θεοτοκίο. Ἀπολυτίκια δὲν λέγονται.
Ὄντως τὰ σημερινὰ ἑσπέρια στιχηρὰ προσόμοια τῶν στουδιτῶν εἶναι ὀρθρινά, ὅπως τὰ ἑπόμενα:
Κυριακὴ τῆς τυρινῆς ἑσπέρας:
«Τὸν τῆς νηστείας καιρὸν φαιδρῶς ἀπαρξώμεθα...».
Κυριακὴ α’ νηστειῶν ἑσπέρας:
«Τὰ τῶν νηστειῶν νῡν δισέβδομα φαιδρῶς, ἐναρξώμεθα τελοῦντες, ἡμέραν ἐξ ἡμέρας ἀδελφοὶ...».
Κυριακὴ β’ νηστειῶν ἑσπέρας:
«Νηστείας ἐναρξάμενοι, Ἑβδομάδος τῆς τρίτης...».
Κυριακὴ ε’ νηστειῶν ἑσπέρας:
«Τὴν ἕκτην τῶν σεπτῶν νηστειῶν ἑβδομάδα, προθύμως ἀπαρχόμενοι...».
Βασικὰ συγκροτήθηκε στὴ μονὴ τῶν Στουδίου περὶ τὸ ἔτος 800 ἀπὸ τοὺς ἀδελφοὺς Θεόδωρο καὶ Ἰωσὴφ τοὺς στουδῖτες.
Σύμφωνα μὲ τὰ στουδιτικὰ τριῴδια ια’ αἰ. ΕΒΕ 626 καὶ Reginensis gr. 59 καὶ ἄλλες πηγές, στὸ Κύριε ἐκέκραξα ἱστῶμεν στίχους γ’ (δεῖγμα ἀρχαιότητος) καὶ ψάλλεται τὸ (ἀρχικὰ μοναδικὸ) προστουδιτικὸ-Ἱεροσολυμιτικὸ ἰδιόμελο τῆς ἡμέρας (τὸ σημερινὸ ἀπόστιχο· προηγεῖται ὡς ἀρχαιότερο) δίς καὶ τὸ μαρτυρικό. Δόξα, Καὶ νῦν. Θεοτοκίο. Πρβλ. αἴνους καθημερινῶν Πεντηκοσταρίου.
Στὰ ἀπόστιχα ψάλλεται τὸ στιχηρὸ τοῦ ἁγίου τοῦ ναοῦ ἢ τὰ στιχηρὰ προσόμοια τοῦ μηναίου (ἂν εἶχε). Δόξα, Καὶ νῦν. Θεοτοκίο. Ἀπολυτίκια δὲν λέγονται.
Στὸ ἀπόδειπνο ἐνδεχομένως ψάλλεται ὁ κανόνας τοῦ μηναίου (σπάνιζε κατὰ τὸ ἔτος 800, μόνο οἱ ἑορταζόμενοι ἅγιοι εἶχαν ἀκολουθία).
Στὸν ὄρθρο, στὸ Ἀλληλούια, ψάλλεται μόνο ἕνας τριαδικὸς ὕμνος τρεῖς φορές. Οἱ ἄλλοι τέσσερεις λεγόταν στὶς ἄλλες ἡμέρες τῆς ἑβδομάδας.
Ψάλλονται μόνο τὰ τριῴδια καὶ καταλήγουν σὲ τριαδικὸ καὶ θεοτοκίο. Ἡ προτεραιότητα τῆς μεγάλης τεσσαρακοστῆς δὲν εἶναι οἱ ἅγιοι τῆς ἡμέρας, ἀλλὰ ἡ μετάνοια καὶ ἡ ἄσκηση.
Στοὺς αἴνους ἱστῶμεν στίχους γ’ (δεῖγμα ἀρχαιότητος) καὶ ψάλλεται τὸ προστουδιτικὸ-Ἱεροσολυμιτικὸ ἰδιόμελο τῆς ἡμέρας (τὸ σημερινὸ ἀπόστιχο· προηγεῖται ὡς ἀρχαιότερο) δίς καὶ τὸ μαρτυρικό. Δόξα, Καὶ νῦν. Θεοτοκίο.
Στὰ ἀπόστιχα ψάλλονται τὰ στουδιτικὰ στιχηρὰ προσόμοια τοῦ τριῳδίου (σημερινὰ ἑσπέρια). Δόξα, Καὶ νῦν. Θεοτοκίο. Ἀπολυτίκια δὲν λέγονται.
Ὄντως τὰ σημερινὰ ἑσπέρια στιχηρὰ προσόμοια τῶν στουδιτῶν εἶναι ὀρθρινά, ὅπως τὰ ἑπόμενα:
Κυριακὴ τῆς τυρινῆς ἑσπέρας:
«Τὸν τῆς νηστείας καιρὸν φαιδρῶς ἀπαρξώμεθα...».
Κυριακὴ α’ νηστειῶν ἑσπέρας:
«Τὰ τῶν νηστειῶν νῡν δισέβδομα φαιδρῶς, ἐναρξώμεθα τελοῦντες, ἡμέραν ἐξ ἡμέρας ἀδελφοὶ...».
Κυριακὴ β’ νηστειῶν ἑσπέρας:
«Νηστείας ἐναρξάμενοι, Ἑβδομάδος τῆς τρίτης...».
Κυριακὴ ε’ νηστειῶν ἑσπέρας:
«Τὴν ἕκτην τῶν σεπτῶν νηστειῶν ἑβδομάδα, προθύμως ἀπαρχόμενοι...».
Last edited: