τα "ερυθρά ιμάτια" του Χριστού (υμνολογία Αναλήψεως)

Γιώργος Μ.

Γιώργος Μπάτζιος
Δεν ξέρω αν σας έχει κάνει εντύπωση που συναντούμε την παραπάνω εικόνα σε διάφορα σημεία της υμνολογία της Αναλήψεως. Διαβάζω τα ακόλουθα στη μελέτη που μνημονεύσαμε εδώ:
[...]
Στους ύμνους της Αναλήψεως έχουμε τέσσερα τροπάρια όπου γίνεται λόγος για «ερυθρά ιμάτια» που διακρίνουν οι άγγελοι να φέρει ο Κύριος κατά την ανάληψή Του. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία, όπως εξάλλου σημειώνεται σε δύο από αυτά, ότι η συγκεκριμένη διατύπωση αποτελεί αναφορά στα σύμβολα του πάθους, στα στίγματα από τα καρφιά και τη λόγχη που φέρει το σώμα του Χριστού. Χαρακτηριστικά σημειώνεται: «Τι ερυθρά τα ιμάτια, σαρκός του ενωθέντος παχύτητι;… πάθους τιμίου θεία, φέροντες σύμβολα.» και στο δεύτερο Απόστιχο του μεγάλου Εσπερινού της Αναλήψεως οι άγγελοι εκπλήττονται στη θέα του Κυρίου, κατά την ανάληψη διατυπώνοντας: «… Και ίνα τι αυτού ερυθρά τα ιμάτια; Εκ Βοσόρ ήκει, όπερ εστί της σαρκός…..». Ο συγκεκριμένος στίχος, ο οποίος έχει άμεση επίδραση από την Προφητική γραμματεία της Παλαιάς Διαθήκης, τον Ησαΐα ειδικότερα, δηλώνοντας τα στίγματα του πάθους του Χριστού στο σώμα Του, φαίνεται να παρουσιάζει ομοιότητες, ως προς τη διατήρηση των «συμβόλων του πάθους» στον Κύριο, με το Γ΄ τροπάριο του Κανόνα του Μεγάλου Σαββάτου, όπου σημειώνεται ότι συναντώντας ο Άδης το Λόγο, γέμισε με πικρία βλέποντας άνθρωπο θεωμένο, που έφερε στο σώμα Του πλήθος πληγών.
Αξίζει, τέλος, να σημειωθεί ότι η διαπίστωση στιγμάτων στο Χριστό, κατά την ανάληψή Του, αφενός έχει αντιδοκητικό χαρακτήρα, -πιστοποιώντας την πραγματικότητα του πάθους του Χριστού, κατά την ανθρωπότητα, δηλαδή σαρκί-, και αφετέρου συνδέεται και με τη λεγόμενη αντίδοση ή κοινοποίηση των ιδιωμάτων στο πρόσωπο του Λόγου
.
[.....]​
 

antonios

Αετόπουλος Αντώνιος
"... ο οποίος έχει άμεση επίδραση από την Προφητική γραμματεία της Παλαιάς Διαθήκης, τον Ησαΐα ειδικότερα, δηλώνοντας τα στίγματα του πάθους του Χριστού στο σώμα Του..."

Και παραθέτω το απόσπασμα (σχεδόν όλο το δεύτερο ανάγνωσμα του εσπερινού της Αναλήψεως), το οποίο δίχως τα παραπάνω ίσως να είναι δυσκολονόητο...

"...Τίς οὗτος ὁ παραγενόμενος ἐξ Ἐδώμ; ἐρύθημα ἱματίων αὐτοῦ ἐκ Βοσόρ, οὕτως ὡραῖος ἐν στολῇ αὐτοῦ; βοᾷ μετὰ ἰσχύος πολλῆς, Ἐγὼ διαλέγομαι δικαιοσύνην καὶ κρίσιν σωτηρίου. Διὰ τί σου ἐρυθρὰ τὰ ἱμάτια, καὶ τὰ ἐνδύματά σου ὡς ἀπὸ πατητοῦ ληνοῦ; Πλήρης καταπεπατημένης, ληνὸν ἐπάτησα μονώτατος, καὶ τῶν ἐθνῶν οὐκ ἔστιν ἀνὴρ μετ' ἐμοῦ. Τὸν ἔλεον Κυρίου ἐμνήσθην, τὰς ἀρετὰς Κυρίου ἀναμνήσω, τὴν αἴνεσιν Κυρίου ἐπὶ πᾶσιν, οἷς ἡμῖν ἀνταποδίδωσι, Κύριος, κριτὴς ἀγαθὸς τῷ οἴκῳ Ἰσραήλ, ἐπάγει ἡμῖν κατὰ ἔλεον αὐτοῦ, καὶ κατὰ τὸ πλῆθος τῆς δικαιοσύνης αὐτοῦ. Καὶ εἶπεν· οὐχὶ λαός μου ἐστὲ; τέκνα, καὶ οὐ μὴ ἀθετήσωσι· καὶ ἐγένετο αὐτοῖς εἰς σωτηρίαν ἐκ πάσης θλίψεως αὐτῶν, οὐ πρέσβυς, οὐδὲ Ἄγγελος, ἀλλ' αὐτὸς ὁ Κύριος ἔσωσεν αὐτοὺς διὰ τὸ ἀγαπᾶν αὐτούς, καὶ φείδεσθαι αὐτῶν. Αὐτὸς ἐλυτρώσατο αὐτούς, καὶ ἀνέλαβεν αὐτούς, καὶ ὑπερύψωσεν αὐτούς, πάσας τὰς ἡμέρας τοῦ αἰῶνος".

Τα έντονα φυσικά δικά μου
 

christos_v

Παλαιό Μέλος
Γιαυτό (σύνδεση και με τη παράθεση, υπο του καθηγητού κ. Δουδουλάκη), ως επι το πλείστον, στην ορθόδοξη εικονογραφία ο Κύριος (ως Θεανδρική απεικόνιση πλέον) εμφανίζεται με διχρωμία κόκκινη (ερυθρά), μπλέ (κυανό) στα ιμάτιά Του ως έκφραση των φύσεων. Διπλούς τη φύσει, αλλ΄ού την υπόστασιν... τέλειον Θεόν και τέλειον άνθρωπον... ομολογούμεν Χριστόν τον Θ ημών.

Κυανούν δια το Θείον
Ερυθρόν δια το ανθρώπινον

Υ.Γ. Φίλτατε Γιώργο Μ., ευχαριστούμε που δίνεις ευκαιρία πέρα απο μουσική γνώση και προβληματισμό σε αυτό το forum, και για θεολογικά σχόλια ψάλλοντας έτσι και... μέλος εναρμόνιον Θεολογίας.

Έτη πολλά για την εορτή σήμερα, προτύπωση και επιβεβαίωση και της δικής μας (;) ανάληψης (θα τύχουμε και θα αξιωθούμε όλοι;) μετά την καθολική μας ανάσταση.
 
Last edited:

Γιώργος Μ.

Γιώργος Μπάτζιος
(σχετικό θέμα από εδώ)

🙤 Θεοδώρου Προδρόμου, ἐπίγραμμα εις την Ανάληψιν ~
____
«Ἄγγελοι ἀμπετάνυτε έπ' οὐρανίους πυλεῶνας,
Χριστὸς ἄναξ ἀνάεισιν, ἐρυθρά τε πέπλα Θεοῖο·
ναὶ τἀδε γὰρ περίχρωσεν ἀλουργίδι αἵματος ἁγνοῦ,
ῥύσιον ὅ βροτέης ἐπὶ πάσης χεύατο φύτλης».


(μετάφραση)

«Ανοίξτε, Άγγελοι, τις επουράνιες πύλες
ο βασιλιάς Χριστός έρχεται, κι είν’ ερυθρά τα ιμάτιά του·
ναι, γιατί τα έβαψε με το αγνό του αίμα
το σωστικό, που έχυσε στων ανθρώπων τη φύση
»

___________
Σημείωση: Στην υμνολογία παρουσιάζονται άγγελοι να απορούν γιατί είναι ερυθρά τα ιμάτια του αναληφθέντος Χριστού, πβ το ιδιόμελο του Εσπερινού της εορτής:

1f4dc.png
«Ἀναλαμβανομένου σου Χριστέ, ἐκ τοῦ ὅρους τῶν Ἐλαιῶν,
αἱ δυνάμεις ὁρῶσαι ἑτέρα τῇ ἑτέρα ἐβόων, Τίς ἐστιν οὗτος;
[…] Καί ἵνα τί αὐτοῦ ἐ ρ υ θ ρ ά τά ἰμάτια;»


Η απορία παραπέμπει σε μια μεσσιανική προφητεία του Ησαΐα. Εκεί ο προφήτης ρωτάει (Ησ. 63,1-2):

1f4dc.png
«Τίς οὗτος ὁ παραγενόμενος ἐξ Ἐδώμ [..] Διατί σου ἐρυθρὰ
τὰ ἱμάτια καὶ τὰ ἐνδύματά σου ὡς ἀπὸ πατητοῦ ληνοῦ;»


Η απάντηση που παίρνει ο προφήτης είναι ότι ο «παραγενόμενος» έρχεται νικητής από τη μάχη με τους εχθρούς του. Στην απάντηση αυτή η εκκλησία είδε τη νίκη του Χριστού (εναντίον του διαβόλου και του θανάτου), μετά την οποία εισέρχεται στον ουρανό ως νικητής.

Στο παρόν επίγραμμα η ερώτηση παρακάμπτεται και δίνεται απευθείας η εξήγηση για το χρώμα των ιματίων. (Σημειωτέον ότι σε πολλές εικόνες της Αναλήψεως ο Χριστός έχει ερυθρά ή ερυθρωπά ιμάτια).

283713070_325028346462889_3746802189722736777_n.png
 
Top