"ανήρ επιθυμιών"

[Κων/νος Βαγενάς]

Και μάλιστα έχουμε εβραϊσμούς συνεπείς μέσα στα κείμενα της Π. Διαθήκης. Δηλαδή, ίδιες, στερεότυπες, θα λέγαμε, εκφράσεις χρησιμοποιούνται για να δηλώσουν ίδια πράγματα ή καταστάσεις.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα, που πιθανώς προέρχεται από εβραϊκή γλωσσική επιρροή, είναι η κατα κόρον στο βιβλίο των Ψαλμών επαναλαμβανόμενη κλητική χρήση των ονομάτων σε ονομαστική, π.χ. "Εὐλόγει ἡ ψυχή μου τὸν Κύριον...", "Ὁ Θεός, παράνομοι ἐπανέστησαν ἐπ' ἐμέ...", η οποία δικαιολογείται βέβαια με βάση τους κανόνες της αττικής διαλέκτου. Πιο κάτω, βέβαια, μπορεί να έχουμε το "φυσιολογικό": "... εὐλογητός εἶ, Κύριε".

Έχει μεγάλο ενδιαφέρον, πράγματι, η γλώσσα της Π. Διαθήκης. Και κυρίως διότι, όπως επισήμανε ο Γιώργος, δημιούργησε και καθιέρωσε νέες σημασίες σε προϋπάρχοντες γλωσσικούς τύπους, πάνω στις οποίες στηρίχτηκε μεγάλο μέρος όλης της ορθόδοξης θεολογίας.

Για το "ανήρ επιθυμιών" πιθανότερη θεωρώ την ερμηνεία "καλών επιθυμιών", δηλαδή άνθρωπο ενεργητικό, ανήσυχο και δραστήριο, που διακατέχεται από την ασίγαστη επιθυμία να ευχαριστήσει παντοιοτρόπως τον Θεό.

Και απαντώντας πάλι στο Γιώργο, είναι χρησιμότατο να εκφράζουμε τέτοιες απορίες και να μαθαίνουμε τί νόημα έχουν αυτά που λέμε. Είναι κι αυτός ένας τρόπος να γινόμαστε καλύτεροι ψάλτες και βέβαια ένας τρόπος να εδραιώνουμε την πίστη μας μέσω της θεολογίας που ρέει ατελείωτη από την υμνογραφία μας.

 

[π. Μάξιμος]

Εὐχαριστοῦμε πολύ γιά ὅλες ὅλων τίς πληροφορίες.
Ἡ ἑρμηνεία στηρίζεται στό Δαν. θ΄ 23, στό δέ Δαν. β΄ 34 τό· «λίθον ἄνευ χειρὸς τμηθέντα, θεωρήσας σε Κύριε, βρέφος ἄνευ σπορᾶς, τεχθῆναι προηγόρευσε».
Σημαίνει (ἁπλᾶ): Κύριε, ὁ Δανιήλ, ὁ ἄνθρωπος τῶν ἀγαθῶν ἐπιθυμιῶν, ὅταν εἶδε τόν λίθο πού κόπηκε ἀπό τό βουνό χωρίς ἀνθρώπινο χέρι, προφήτευσε πώς ἔτσι κι Ἐσύ, ὁ Λόγος πού ἔγινες ἄνθρωπος, γεννήθηκες ἀπό τήν Παρθένα χωρίς σπέρμα ἄνδρα· Ἐσύ ὁ ἀμετάβλητος Θεός καί Σωτήρας τῶν ψυχῶν μας.

Ἀναφορικά μέ τό ἑβραϊκό κείμενο, πρέπει νά ξέρετε ὅτι οἱ Ο΄ δέν ἔβλεπαν αὐτό τό κείμενο πού σήμερα χρησιμοποιοῦν οἱ Ἑβραῖοι καί οἱ Προτεστάντες (καί οἱ φοιτητές Θεολογίας). Ἡ μετάφραση τῶν Ο΄ εἶναι ἀνεπανάληπτη καί αὐτήν ἔχει ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ὡς Βίβλο τῆς Ἐκκλησίας.