Χρωματικά, διατονικά;

Shota

Παλαιό Μέλος
Πως ψάλλεται «Τριάδι» από το χερουβικό του Πέτρου σε πλ. δ´; Διατονικά, χρωματικά, με ειδικά ( ; ) διαστήματα;

Οι εκδόσεις δεν συμφωνούν σε αναγραφή των φθορών. Στην αρχή κάπου η φθορά του Δι εμφανίζεται επάνω του νη, σε αλλά κείμενα όμως πάνω από τον Πα. Μετά μπορεί να εμφανιστεί μια άλλη φθορά του Δι πάνω από τον Δι. Βλ. π.χ. τον Πρωγάκη.

D20E9CFC-F53B-4A25-A6FC-11B5249F1FDE.jpeg

Στην πράξη, όπως το ακούω εγώ τουλάχιστον, δεν βλέπω συμφωνία μεταξύ των ψαλτών. Μερικοί αρχίζουν με μαλακότερα διαστήματα τα οποία σκληρύνουν μετά. Το βρίσκω όμορφο ακουστικά. Είναι ίσως αυτό που θέλει να πει ο Pann εδώ.

FD4CC51E-E3BE-4D34-94E6-89A5C30190A4.jpeg

Ιδού μερικές ηχογραφήσεις.





 
Η φθορά είναι στο σωστό φθογγόσημο (χαμηλή) στις ηχογραφήσεις π. Δοσίθεο, Ζαγκανά και Καραγιαννάκη.

Στις υπόλοιπες, Νεοχωρίτη, Νερούτσου και Ρεδιάδη-Τούμπα είναι σε λάθος φθογγόσημο (ολίγον)

Δεν υπάρχει κείμενο στον Καλαϊτζή.
 

Deacon

Παλαιό Μέλος
Πως ψάλλεται «Τριάδι» από το χερουβικό του Πέτρου σε πλ. δ´; Διατονικά, χρωματικά, με ειδικά ( ; ) διαστήματα;

Οι εκδόσεις δεν συμφωνούν σε αναγραφή των φθορών. Στην αρχή κάπου η φθορά του Δι εμφανίζεται επάνω του νη, σε αλλά κείμενα όμως πάνω από τον Πα. Μετά μπορεί να εμφανιστεί μια άλλη φθορά του Δι πάνω από τον Δι. Βλ. π.χ. τον Πρωγάκη.

View attachment 113817

Στην πράξη, όπως το ακούω εγώ τουλάχιστον, δεν βλέπω συμφωνία μεταξύ των ψαλτών. Μερικοί αρχίζουν με μαλακότερα διαστήματα τα οποία σκληρύνουν μετά. Το βρίσκω όμορφο ακουστικά. Είναι ίσως αυτό που θέλει να πει ο Pann εδώ.

View attachment 113818

Ιδού μερικές ηχογραφήσεις.






Η φθορά του νενανώ μπαίνει στο Νη και το κάνει σαν Δι του πλ β'. Σωστά το ψάλλουν όλοι, όσο μπόρεσα να ακούσω, και μόνο ο Νερούτσος κάνει κάποιες ισχυρές έλξεις, όμως το ήθος είναι το πλ β᾿. Το ανεβάζω από Ταμείον Ανθολογίας Γρηγορίου, όπου μπαίνει σωστά η φθορά στον Νη. Κάποιος έχει προσθέσει με το χέρι φθορά του πλ β' Πα στον Πα όταν ανεβαίνει το μέλος, αλλά εφόσον έχει δεθεί πλ β' από πριν δεν χρειάζεται δεύτερη φθορά. Η Κοκκινογοργούσα, που ανεβάζω επίσης, το έχει σωστά. Αν κάποιος κάνει στην αρχή της θέσης ισοκράτημα κάτω Δι φαίνεται πιό καθαρά το ήθος του ήχου. Μπορεί όμως να μείνει και ισοκράτημα Νη μιας και περιστρέφεται το μέλος γύρω του, κάτι που μπορεί να μαλακώσει ακόμα πιό πολύ τα διαστήματα, κυρίως το κάτω Κε. Πάντως, δένεται χρώμα, άσχετα αν το κάνει κάποιος μαλακά στην αρχή.
 

Attachments

  • Pages from kokkinogorgousa-anthologia-1846.jpg
    Pages from kokkinogorgousa-anthologia-1846.jpg
    114.5 KB · Views: 23
  • GKM_045_Tameion_Anthologias_Gregorios_vol_02_1834_Constantinople_0150.png
    GKM_045_Tameion_Anthologias_Gregorios_vol_02_1834_Constantinople_0150.png
    58.9 KB · Views: 23
.... Κάποιος έχει προσθέσει με το χέρι φθορά του πλ β' Πα στον Πα όταν ανεβαίνει το μέλος, αλλά εφόσον έχει δεθεί πλ β' από πριν δεν χρειάζεται δεύτερη φθορά. ...
Εάν το ψάλλεις 7φωνα, δεν χρειάζεται κι άλλη φθορά.
Εάν όμως ψάλλεις 3φωνα ή 4φωνα, όπως "δουλεύει" συνήθως ο ἠχος, θέλεις κι άλλη φθορά, αφού αλλάζεις σύστημα.
Φαίνεται πολύ σωστά και στο μετέπειτα χειρόγραφο.
 

Deacon

Παλαιό Μέλος
Εάν το ψάλλεις 7φωνα, δεν χρειάζεται κι άλλη φθορά.
Ο νενανώ στον Νη εδώ δεν υπονοεί 7φωνία με βάση τον κάτω Δι. Η βάση του συστήματος είναι ο Πα, αλλά ο πλ β' προχωράει με διαζευγμένο 4χορδο προς τα κάτω ως συνήθως (τροχός, ή απλά με διαστήματα δευτέρου αν κατεβαίνει μέχρι δύο φωνές κάτω). Πολλές φορές μπαίνει στο Νη φθορά νενανώ με ένα μικρό ν για να ξεχωρίζει (βλ. συνημμένο). Εγώ απλά, προσπαθώντας να εξηγήσω στον Shota πώς νομίζω ότι ψάλλεται, είπα ότι πρέπει να σκεφτούμε τον Νη ως Δι του νενανώ. Πρακτική ήταν η επισήμανση. Όχι θεωρητική προσέγγιση.
Το χφ που παρατέθηκε είναι της παλαιάς γραφής και εκεί ίσως έχει νόημα η τοποθέτηση δύο φθορών γιατί ο πλ β' έχει και μικτή κλίμακα (χρωματική και διατονική) που στη παλαιά γραφή δεν σημειώνεται με κάποια φθορά αλλά υπονοείται. Επίσης, να πω ότι ψάχνοντας τα χφφ μου σήμερα βρήκα 2-3 περιπτώσεις που στο σημείο αυτό υπάρχει μόνο η 2η φθορά νενανώ και όχι η πρώτη. Και πάλι, κάποιος που υποπτεύεται την πορεία του μέλους το φθείρει από την προηγούμενη θέση.
 

Attachments

  • Παράδειγμα νενανώ στον Νη.jpg
    Παράδειγμα νενανώ στον Νη.jpg
    63.1 KB · Views: 8
Last edited:

Deacon

Παλαιό Μέλος
Ανεβάζω και μια μαρτυρία από χφ της ΕΒΕ (2216) γραφέας του οποίου είναι κάποιος μαθητής του Πέτρου. Εδώ υπάρχει μόνο η 2η φθορά.
 

Attachments

  • EBE2216341.150dpi.jpg
    EBE2216341.150dpi.jpg
    422.5 KB · Views: 13
Top