Χρήση νεώτερων ή ιδιαίτερων απολυτικίων και νεώτερων ακολουθιών αγίων

domesticus

Lupus non curat numerum ovium
Ἀκολουθία Ἑσπερινοῦ, Ὄρθρου, τροπάρια, ἀναγνώσματα Λειτουργίας doc & pdf.
Συντεταγμένη φυλλάδα μὲ μουσικὰ κείμενα ἐδῶ & ἀντίστοιχα ἠχητικὰ ἐδῶ.
Τυπικὸν ἐδῶ. Ἁγιολογικὰ ἐδῶ & ἐδῶ. Εἰκόνες ἐδῶ & ἐδῶ. Κείμενα ἐδῶ & ἐδῶ.
*
Τετάρτη 20 Ἰουλίου 2016. Ἁγίου Προφήτου Ἠλιοὺ τοῦ Θεσβίτου.
Ἀκολουθία Ἑσπερινοῦ, Ὄρθρου, τροπάρια, ἀναγνώσματα Λειτουργίας doc & pdf.
Τυπικὸν ἐδῶ. Ἁγιολογικὰ ἐδῶ & ἐδῶ. Εἰκόνες ἐδῶ & ἐδῶ. Κείμενα ἐδῶ & ἐδῶ.

Μὲ ὅλο τὸ θάρρος, μιὰ σημείωση. Γιατὶ χρησιμοποιεῖτε τὸ νεοφανὲς ἀπολυτίκιο τοῦ μακαριστοῦ π. Γερασίμου, μολονότι τὰ Δίπτυχα λ.χ. ἀλλὰ καὶ τὸ Τυπικὸν τοῦ Οἰκ. Πατριαρχείου, ἀναφέρουν ρητῶς τὸ παραδοσιακὸ ἀπολυτίκιο «Ἡ ἀμνάς σου, Ἰησοῦ...». Καὶ βέβαια ἀναγκαστικὰ μεταβάλεται καὶ τὸ ἐπόμενο θεοτοκίον, ἀντὶ γιὰ τὸ ὁριζόμενο Τὸ ἀπ' αἰῶνος ...

Φυσικὰ ὁ κόπος σας, ποὺ ἁπλόχερα μᾶς προσφέρετε θυσιάζοντας ἀπὸ τὸν χρόνο σας, εἶναι δικός σας καὶ μπορεῖτε νὰ ρυθμίζετε τὸ κείμενο ὅπως ἐπιθυμεῖτε, ἁπλὰ δυσκολεύτηκα λίγο, ὅπως καὶ τὴν προηγούμενη Κυριακὴ καὶ θέλησα νὰ τὸ ἀναφέρω, μὲ ὅλο τὸ σεβασμό καὶ χωρὶς καμία παρεξήγηση. Ἀντίθετα, πολλὲς εὐχαριστίες γιὰ τὸ βοήθημα ποὺ μᾶς προσφέρετε.
 

tomasn54

Μέλος
Μήπως επειδή αυτό έχουν τα νέα μηναία της Αποστολικής Διακονίας; Έτσι όμως μπαίνει ένα άλλο θέμα, τι μηναία πρέπει να χρησιμοποιούμε.
 

domesticus

Lupus non curat numerum ovium
Μήπως επειδή αυτό έχουν τα νέα μηναία της Αποστολικής Διακονίας; Έτσι όμως μπαίνει ένα άλλο θέμα, τι μηναία πρέπει να χρησιμοποιούμε.

Τὸ πὼς παρεισέφρυσαν -ὡς μὴ ὄφειλαν- τὰ καινοφανή ἀπολυτίκια τοῦ αμκαριστοῦ π. Γερασίμου στὰ ἐπίσημα Μηναία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, ἀκόμη δὲν τὸ 'χω καταλάβει.

Πάντως διαφωτιστικὲς ἀπαντήσεις ὑπάρχουν σ' αὐτὸ τὶ θέμα http://analogion.com/forum/showthread.php?t=11569.

Ἀπὸ κεῖ καὶ πέρα νομίζω πὼς ἔχει περάσει ὁ καιρὸς ποὺ οἱ ψάλτες χρησιμοποιούσαμε τὸ λεγόμενο «τυφλοσούρτη». Ξέρουμε γράμματα, μποροῦμε νὰ διαβάσουμε τὶ γράφει τὸ Τυπικό μας, μποροῦμε νὰ κατανοήσουμε γιατὶ γράφει τὸ παλαιὸ ἀπολυτίκιο, ὥστε νὰ ἀποφύγουμε τὴν μοδάτη ἁγιολατρεία.
Προσωπικὰ κάθε φορὰ ποὺ βλέπω ἀπολυτίκιο Γερασίμου, μ' ἕνα μολύβι σημειώνω ΟΧΙ, πρὸς ἀποφυγήν.
Ὅπως λ.χ. ἔχω ἀκούσει σὲ ναοὺς νὰ ψάλλουν μετὰ τὴν Μικρὴ Εἴσοδο τὰ ἀπολυτίκια ΟΛΩΝ τῶν ἁγίων τοῦ συναξαρίου τῆς ἡμέρας, μὲ τοὺς ἁγίους ἀπὸ ὅλες τὶς ὀρθόδοξες ἐκκλησίες, Κύπρου, Ρωσίας κλπ. Καὶ μάλιστα ἦτο περίλυπος ὁ «συνάδελφος» ποὺ δὲν εἶχε βρεῖ κάποια ἀπολυτίκια, καὶ θὰ ἀφηνε «στενοχωρημένους» τοὺς ἁγίους. Ἀπὸ περιέργεια μέτρησα ἐπιπλέον 11 ἤ 12 ἀπολυτίκια ἑκτὸς τοῦ ἀναστασίμου καὶ τρία τοῦ ναοῦ (ἔψαλλε ἐπιπλέον ἀπολυτίκια τῶν ἁγίων ποὺ διέθετε λείψανα ὁ ναός).

Γιὰ νὰ κλείσω. Τὰ λειτουργικὰ βιβλία περιέχουν τὰ κείμενα. Ποιὰ καὶ πὼς θὰ χρησιμοποιηθοῦν στὴν ἀκολουθία, ἀποτελεῖ ἀντικείμενο τῆς Τυπικῆς Διάταξης, δηλαδὴ ΤΜΕ (πάνω κάτω, μὲ κάποιες οἰκονομίες) στὶς ἑνορίες καὶ ἁγίου Σάββα (πάνω κάτω, μὲ κάποιες οἰκονομίες) στὶς μονές.
 

ΠΑΝΑΓΗΣ

Μέλος
Καλημέρα σας,
αν ήσασταν ψάλτης σε ναό αφιερωμένο στον Άγιο Νεκτάριο ή στην Αγία Μαρίνα τι απολυτίκιο θα ψάλλατε στις ακολουθίες ? Μήπως τα καινοφανή ή τα παλαιά τύπου 《Η αμνά σου ....》?
 
Last edited:

Γιώργος Μ.

Γιώργος Μπάτζιος
Συμφωνώ με τον domesticus στο θέμα της παρατηρούμενης υπερβολής των απολυτικίων (ειδικά στο γλαφυρό παράδειγμα που παραθέτει), κάπου μάλιστα είχα κι εγώ θίξει το πρόβλημα των πολλαπλών ακολουθιών και απολυτικίων.
Δεν συμφωνώ όμως με τον όρο «μοδάτη αγιολατρεία» ή τουλάχιστον πιστεύω ότι πρέπει να διευκρινιστεί πολύ προσεχτικά (και μάλλον όχι στο θέμα αυτό) τι ακριβώς είναι «μοδάτη αγιολατρεία» και τι δεν είναι· αλλιώς κινδυνεύει κάποιος να εντάξει σε αυτή και πρακτικές πάρα πολύ εμπεδωμένες στην παράδοση της εκκλησίας μας. (π.χ.: ασφαλώς και δεν συνιστά «αγιολατρεία» το ότι αναγνωρίζονται επισήμως από την Εκκλησία νεοφανείς άγιοι, ότι γράφονται και μελοποιούνται γι' αυτούς ακολουθίες και απολυτίκια και ότι τιμώνται γενικά από την Εκκλησία, αλλά και με ιδιαίτερο τρόπο κατά ενορία, με λειτουργίες και, κατά περίπτωση, με αγρυπνίες).
Ασφαλώς, κάθε υπερβολή οφείλει να έχει την κατάκριση της υπερβολής (είτε πρόκειται για απολυτίκιο, είτε για αγρυπνία, είτε για ακολουθία) -και υποθέτω ότι αυτό εννοεί ο domesticus.
 
Last edited:

domesticus

Lupus non curat numerum ovium
Συμφωνώ με τον domesticus στο θέμα της παρατηρούμενης υπερβολής των απολυτικίων (ειδικά στο γλαφυρό παράδειγμα που παραθέτει), κάπου μάλιστα είχα κι εγώ θίξει το πρόβλημα των πολλαπλών ακολουθιών και απολυτικίων.
Δεν συμφωνώ όμως με τον όρο «μοδάτη αγιολατρεία» ή τουλάχιστον πιστεύω ότι πρέπει να διευκρινιστεί πολύ προσεχτικά (και μάλλον όχι στο θέμα αυτό) τι ακριβώς είναι «μοδάτη αγιολατρεία» και τι δεν είναι· αλλιώς κινδυνεύει κάποιος να εντάξει σε αυτή και πρακτικές πάρα πολύ εμπεδωμένες στην παράδοση της εκκλησίας μας. (π.χ.: ασφαλώς και δεν συνιστά «αγιολατρεία» το ότι αναγνωρίζονται επισήμως από την Εκκλησία νεοφανείς άγιοι, ότι γράφονται και μελοποιούνται γι' αυτούς ακολουθίες και απολυτίκια και ότι τιμώνται γενικά από την Εκκλησία, αλλά και με ιδιαίτερο τρόπο κατά ενορία, με λειτουργίες και, κατά περίπτωση, με αγρυπνίες).
Ασφαλώς, κάθε υπερβολή οφείλει να έχει την κατάκριση της υπερβολής (είτε πρόκειται για απολυτίκιο, είτε για αγρυπνία, είτε για ακολουθία) -και υποθέτω ότι αυτό εννοεί ο domesticus.

Ἁγιολατρεία σημαίνει νὰ περιορίζουμε τὴν ἀναστάσιμη ἀκολουθία, χάριν τῆς «εὐλάβειας» σὲ κάποιον ἅγιο
Σημαίνει νὰ παραγκωνίζουμε τὸν ἑβδομαδιαῖο κύκλο τῆς Παρακλητικῆς χάριν πανηγυρικῶν ἀκολουθιῶν γιὰ κάθε ἅγιο ἤ ἁγία, καθημερινῶς.
Σημαίνει τὴν χρήση καινοφανῶν ἀπολυτικίων ἀντὶ τῶν παραδοσιακῶν, μόνο καὶ μόνο γιὰ νὰ ἀναφερθεῖ τὸ ὄνομα τοῦ ἁγίου.
Σημαίνει τελικὰ νὰ «ἑορτάζουμε»τὸν «δοῦλο» τοῦ Θεοῦ καὶ νὰ παραγκωνίζουμε τὴν λατρεία τοῦ Κυρίου, ἐφιέμενοι στὴν κομπλεξικὴ ἐντύπωση μὴπως καὶ στενοχωρεθεῖ ὁ ἅγιος. Αὐτὸ εἶναι ἁγιολατρεία.
 

domesticus

Lupus non curat numerum ovium
Καλημέρα σας,
αν ήσασταν ψάλτης σε ναό αφιερωμένο στον Άγιο Νεκτάριο ή στην Αγία Μαρίνα τι απολυτίκιο θα ψάλλατε στις ακολουθίες ? Μήπως τα καινοφανή ή τα παλαιά τύπου 《Η αμνά σου ....》?

Θὰ ἔψαλλα αὐτὸ ποὺ θὰ μὲ διέταζαν νὰ ψάλλω, χωρὶς ἀντίρρηση. Δὲν ἔχω ἐγὼ τὴν εὐθύνη.

Σαφῶς βέβαια προτιμῶ τὰ παραδοσιακὰ ἀπολυτίκια.
 

Γιώργος Μ.

Γιώργος Μπάτζιος

Ἁγιολατρεία σημαίνει νὰ περιορίζουμε τὴν ἀναστάσιμη ἀκολουθία, χάριν τῆς «εὐλάβειας» σὲ κάποιον ἅγιο
Σημαίνει νὰ παραγκωνίζουμε τὸν ἑβδομαδιαῖο κύκλο τῆς Παρακλητικῆς χάριν πανηγυρικῶν ἀκολουθιῶν γιὰ κάθε ἅγιο ἤ ἁγία, καθημερινῶς.
Σημαίνει τὴν χρήση καινοφανῶν ἀπολυτικίων ἀντὶ τῶν παραδοσιακῶν, μόνο καὶ μόνο γιὰ νὰ ἀναφερθεῖ τὸ ὄνομα τοῦ ἁγίου.
Σημαίνει τελικὰ νὰ «ἑορτάζουμε»τὸν «δοῦλο» τοῦ Θεοῦ καὶ νὰ παραγκωνίζουμε τὴν λατρεία τοῦ Κυρίου, ἐφιέμενοι στὴν κομπλεξικὴ ἐντύπωση μὴπως καὶ στενοχωρεθεῖ ὁ ἅγιος. Αὐτὸ εἶναι ἁγιολατρεία.
Συμφωνώ με την παραπάνω προσέγγιση της εσφαλμένης τιμής στον άγιο (ας περιγράψω έτσι την «αγιολατρεία»), αλλά με δύο υποσημειώσεις, μία ειδική και μία γενική:
1. Υπάρχουν εξαιρέσεις (καταγραφόμενες σαφώς) στο τυπικό για πανηγυρίζοντες ναούς. Αυτές φαντάζομαι ότι ισχύουν και όταν κάποια ενορία θελήσει να τιμήσει ιδιαιτέρως κάποιον άγιο (π.χ. τον άγιο Παΐσιο, στη μνήμη του οποίου τις προάλλες τελέστηκαν αρκετές αγρυπνίες).
2. Συμφωνώ επίσης ότι δεν είναι δυνατό να παραγκωνίζεται η λατρεία του Κυρίου, για να τιμηθεί ο άγιος, όμως η θεραπεία σε αυτό είναι να τιμάται ο άγιος όπως ακριβώς ορίζει η εκκλησία και με το πνεύμα που εκείνη διδάσκει. Το οποίο, όπως το κατανοώ (δεν είναι αρμοδιότητά μου, αλλά για τις ανάγκες του διαλόγου θα πω), διδάσκει ότι η τιμή του αγίου αναφέρεται και καταλήγει πάντα στον Χριστό. Και σε προσωπικό επίπεδο η παράκληση σε έναν άγιο, όπως και στην Παναγία, δεν παραγκωνίζει τον Χριστό, απεναντίας σε τοποθετεί ενώπιόν Του -αλλά όχι μόνο σου.
Αυτό που προσπαθώ να πω είναι ότι η αποφυγή του ενός άκρου δεν πρέπει να οδηγήσει στο άλλο άκρο.
Με αυτές τις υποσημειώσεις υπ’ όψη, δεν νομίζω ότι διαφωνώ - αλλά διαφωνώ χωρίς αυτές.
 

antonios

Αετόπουλος Αντώνιος
Θα πρέπει, βεβαίως, κάποια στιγμή και η Εκκλησία ως θεσμός, να δει τα θέματα των ακολουθιών εκ νέου. Ο διαχωρισμός των αγίων σε εορταζόμενους ή μη (έχοντες αγρυπνία, εις 6 ή εις 4 κ.τλ.) θα πρέπει να περιλάβει και τους νεώτερους. Ο άγιος Νεκτάριος και ο άγιος Παΐσιος, για παράδειγμα, μάλλον θα έπρεπε να συμπεριληφθούν σε εκείνους με πλήρη ακολουθία (φυσικά δεν είμαι εγώ που θα κρίνω κάτι τέτοιο), η οποία θα συμπεριλαμβάνεται στα Μηναία (πέραν των άλλων που ενδεχομένως θα έχουν εγκριθεί για τοπική χρήση). Μία δουλειά που θα μπορούσε να γίνει παράλληλα με μία κριτική και μία νέα χρηστική έκδοση των λειτουργικών βιβλίων,κυρίως των Μηναίων.
 

tsak77

Χρῆστος Τσακίρογλου
Στὸ Ἅγιον Ὄρος τί λογικὴ ἀκολοθεῖται ἐπ᾿ αὐτοῦ; μένουν στὶς ἀκολουθίες τοῦ μηναίου καὶ στὶς πανηγύρεις τῶν ναῶν ἢ ψάλλουν ὅ,τι φυλλάδα περιέχουν οἱ σίγουρα πλούσιες βιβλιοθήκες τους; τὸ ἐρώτημα δὲν εἶναι ρητορικό, ἂν κάποιος ἔχει ἐμπειρία, καὶ θεωρεῖ τὸ ἐρώτημα σχετικὸ μὲ τὸ θέμα, ἂς την καταθέσει.

Ἡ προσωπική μου μηδαμινὴ ἄποψη ἐκφράζεται ἐκ τοῦ λαϊκοῦ στίχου: "Κυριακὴ γιορτὴ καὶ σχόλη, νάταν ἡ βδομάδα ὅλη..." κ.λ.π.
 
Last edited:

dimskrekas

Δημήτρης Σκρέκας
Στὸ Ἅγιον Ὄρος τί λογικὴ ἀκολοθεῖται ἐπ᾿ αὐτοῦ; μένουν στὶς ἀκολουθίες τοῦ μηναίου καὶ στὶς πανηγύρεις τῶν ναῶν ἢ ψάλλουν ὅ,τι φυλλάδα περιέχουν οἱ σίγουρα πλούσιες βιβλιοθήκες τους; τὸ ἐρώτημα δὲν εἶναι ρητορικό, ἂν κάποιος ἔχει ἐμπειρία, καὶ θεωρεῖ τὸ ἐρώτημα σχετικὸ μὲ τὸ θέμα, ἂς την καταθέσει.

Ἡ προσωπική μου μηδαμινὴ ἄποψη ἐκφράζεται ἐκ τοῦ λαϊκοῦ στίχου: "Κυριακὴ γιορτὴ καὶ σχόλη, νάταν ἡ βδομάδα ὅλη..." κ.λ.π.

Στάλθηκε από το Nexus 5 μου χρησιμοποιώντας Tapatalk

Δεν υπάρχει ενιαίο Τυπικό σε ό,τι αφορά στα απολυτίκια.... Κι όποιος μιλήσει περί του αντιθέτου, μάλλον ψεύδεται. Είναι αυστηροί όμως στο πότε έχουν αγρυπνία και πότε εορτάζεται ο κάθε άγιος, και πότε είναι ή δεν είναι αργία...
 

domesticus

Lupus non curat numerum ovium
Συμφωνώ με την παραπάνω προσέγγιση της εσφαλμένης τιμής στον άγιο (ας περιγράψω έτσι την «αγιολατρεία»), αλλά με δύο υποσημειώσεις, μία ειδική και μία γενική:
1. Υπάρχουν εξαιρέσεις (καταγραφόμενες σαφώς) στο τυπικό για πανηγυρίζοντες ναούς. Αυτές φαντάζομαι ότι ισχύουν και όταν κάποια ενορία θελήσει να τιμήσει ιδιαιτέρως κάποιον άγιο (π.χ. τον άγιο Παΐσιο, στη μνήμη του οποίου τις προάλλες τελέστηκαν αρκετές αγρυπνίες).
2. Συμφωνώ επίσης ότι δεν είναι δυνατό να παραγκωνίζεται η λατρεία του Κυρίου, για να τιμηθεί ο άγιος, όμως η θεραπεία σε αυτό είναι να τιμάται ο άγιος όπως ακριβώς ορίζει η εκκλησία και με το πνεύμα που εκείνη διδάσκει. Το οποίο, όπως το κατανοώ (δεν είναι αρμοδιότητά μου, αλλά για τις ανάγκες του διαλόγου θα πω), διδάσκει ότι η τιμή του αγίου αναφέρεται και καταλήγει πάντα στον Χριστό. Και σε προσωπικό επίπεδο η παράκληση σε έναν άγιο, όπως και στην Παναγία, δεν παραγκωνίζει τον Χριστό, απεναντίας σε τοποθετεί ενώπιόν Του -αλλά όχι μόνο σου.
Αυτό που προσπαθώ να πω είναι ότι η αποφυγή του ενός άκρου δεν πρέπει να οδηγήσει στο άλλο άκρο.
Με αυτές τις υποσημειώσεις υπ’ όψη, δεν νομίζω ότι διαφωνώ - αλλά διαφωνώ χωρίς αυτές.

Κι ἐγὼ δὲν ἔχω κάποια ἔνσταση στὰ παραπάνω.

Γενικὰ, τὰ Δίπτυχα κρατοῦν μιὰ σχετικὰ ἰσορροπημένη πρακτικὴ γιὰ τὶς καθηεμερινὲς ἀκολουθίες, ὅπως καὶ τὸ ΤΜΕ, ἄρα ὑπάρχει δείκτης.

Τὸ πρόβλημα ξεκινᾶ ἀπὸ τὴν ἀνισορροπία τῆς χρήσης καθημερινὰ ἰδιαίτερης φυλλάδας, χωρὶς τὴν τήρηση τοῦ ἑβδομαδιαίου κύκλου τῆς Παρακλητικῆς, μόνο καὶ μόνο ἐπειδὴ πρέπει νὰ «τιμήσουμε» τὸν ἅγιο.
 

chanendes

Ιωάννης Π. Αχιλλιάς
Πάντως, συγχωρέστε με που θα το πω, παραδοσιακό ξεπαραδοσιακό, το απολυτίκιο "Η αμνάς σου Ιησού" δεν μου άρεσε ποτέ νοηματικά και προσωπικά αποφεύγω να το ψάλλω.
Όσο και αν ξέρω ότι πρόκειται για συμβολική και θεολογική μεταφορά (της οποίας το νόημα σαφώς γνωρίζω), μου φαίνεται εξαιρετικά κακόγουστο να λέω
(σε ελευθερη μεταφραση): Η προβατίνα σου Χριστέ μου, βελάζει δυνατα....
(Ασχέτως του ότι λόγω των Αρχαίων Ελληνικών, δεν ακούγεται τόσο άσχημο...)
 

neoklis

Νεοκλής Λευκόπουλος, Γενικός Συντονιστής
... Όσο και αν ξέρω ότι πρόκειται για συμβολική και θεολογική μεταφορά (της οποίας το νόημα σαφώς γνωρίζω), μου φαίνεται εξαιρετικά κακόγουστο ...
Και με άλλα κείμενα ακόμη και της Αγίας Γραφής, πολλοί χριστιανοί θα είχαν πρόβλημα εάν μεταφέρονταν στην καθομιλουμένη (π.χ. το Άσμα Ασμάτων) και θα απέστρεφαν το πρόσωπο και θα έκλειναν τα αυτιά τους ίσως.
Τι σημαίνει αυτό; Ότι θα τα ακυρώσουμε, επειδή κάτι έχει χαλάσει στο δικό μας αισθητήριο; Ίσως θα πρέπει να πάρουμε αφορμή από τέτοια κείμενα για να διαμορφώσουμε ορθότερα την έκφρασή μας σε σχέση με τον Θεό, την πίστη μας κλπ. παρά το αντίθετο.
 

chanendes

Ιωάννης Π. Αχιλλιάς
Και με άλλα κείμενα ακόμη και της Αγίας Γραφής, πολλοί χριστιανοί θα είχαν πρόβλημα εάν μεταφέρονταν στην καθομιλουμένη (π.χ. το Άσμα Ασμάτων) και θα απέστρεφαν το πρόσωπο και θα έκλειναν τα αυτιά τους ίσως.
Τι σημαίνει αυτό; Ότι θα τα ακυρώσουμε, επειδή κάτι έχει χαλάσει στο δικό μας αισθητήριο; Ίσως θα πρέπει να πάρουμε αφορμή από τέτοια κείμενα για να διαμορφώσουμε ορθότερα την έκφρασή μας σε σχέση με τον Θεό, την πίστη μας κλπ. παρά το αντίθετο.

μήπως αυτό ακριβώς που αναφέρεις για το Άσμα Ασμάτων αγαπητέ Νεοκλή, είναι και ο λόγος που το Άσμα Ασμάτων δεν χρησιμοποιείται ΠΟΥΘΕΝΑ και σε καμία Ακολουθία ως ανάγνωσμα λατρευτικής συνάξεως στην Ορθόδοξη Εκκλησία, [σε αντίθεση με την Καθολική; ]

Λέω, μήπως....
 

emakris

Μέλος
μήπως αυτό ακριβώς που αναφέρεις για το Άσμα Ασμάτων αγαπητέ Νεοκλή, είναι και ο λόγος που το Άσμα Ασμάτων δεν χρησιμοποιείται ΠΟΥΘΕΝΑ και σε καμία Ακολουθία ως ανάγνωσμα λατρευτικής συνάξεως στην Ορθόδοξη Εκκλησία...

Παλαιότερα, σε φυλλάδα με ακολουθία Αγίας, συνάντησα τον στίχο "Μύρον ἐκκενωθὲν ὄνομά σου" ως Προκείμενο και ως στίχο των Αποστίχων. Μετά από κάποιο ψάξιμο (εκείνη την εποχή δεν υπήρχε ή δεν απέδιδε η αναζήτηση στο διαδίκτυο), βρήκα ότι προέρχεται από το Άσμα Ασμάτων. Δεν ξέρω πόσο διαδεδομένη είναι η περίπτωση...
 
Last edited:

chanendes

Ιωάννης Π. Αχιλλιάς
Συμφωνώ κ. Μακρή, αλλά πρόκειται για ένα τμήμα, ενός στίχου.
Ως ανάγνωσμα όμως σε Εσπερινούς πχ, δεν χρησιμοποιείται, όπως χρησιμποιείται ευρέως πχ η Σοφία Σολομώντος.
κι απ' όσο είμαι σε θέση να γνωρίζω, δεν χρησιμοποιείται και πουθενά αλλού...
 

Gerasimos monaxos

Ο Αγιορείτης κακοφωνίξ
Δεν υπάρχει ενιαίο Τυπικό σε ό,τι αφορά στα απολυτίκια.... Κι όποιος μιλήσει περί του αντιθέτου, μάλλον ψεύδεται. Είναι αυστηροί όμως στο πότε έχουν αγρυπνία και πότε εορτάζεται ο κάθε άγιος, και πότε είναι ή δεν είναι αργία...

Κάποτε θέλησε ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης να γράψει ένα ΕΝΙΑΙΟ τυπικό για το Άγιον Όρος, ώστε όλοι να γνωρίζουν το τι θα πουν ανά πάσα στιγμή (είτε ψάλλουν σε μοναστήρι, είτε σε κελί, είτε σε αγρυπνία, είτε σε καθημερινή), ασχέτως του αν υπάρχει ο λεγόμενος Τυπικάρης ή όχι. Δυστυχώς, ξεσηκώθηκαν εναντίων του με την δικαιολογία ότι τους χαλάει την παράδοση. Και ο καημένος ο Άγιος Νικόδημος ακύρωσε την προσπάθειά του αυτήν (Αγιορείτικη προφορική παράδοση).

Τώρα, όσον αφορά το τυπικό στα μοναστήρια και στα κελιά του Αγίου Όρους......

Το κάθε μοναστήρι και το κάθε κελί έχει το δικό του τυπικό (μπορεί σε γενικές γραμμές να υπάρχουν ομοιότητες). Αυτό που γράφει ο dimskrekas ισχύει για τα μοναστήρια κυρίως. Αλλά και μεταξύ των μοναστηριών υπάρχουν διαφορές. Π.χ. σε ένα μοναστήρι κάνουν αγρυπνία σε κάποιον Άγιο (ορίζει το τυπικό της κάθε μονής πότε είναι αγρυπνία, πότε Όρθρος βαθύς, πότε Καθολικό, πότε έχει Είσοδο και πότε είναι απλή καθημερινή) ενώ στο διπλανό μοναστήρι μπορεί να έχουν Καθολικό.
Στα μοναστήρια λοιπόν, με βάση πάντα το Τυπικό της Μονής, ακόμα και τα απολυτίκια είναι προκαθορισμένα (τα πάντα βέβαια κρίνονται και από την "καλή θέληση" του Τυπικάρη. Αν έρθει και σου πει, πες το τάδε απολυτίκιο, που δεν είναι γραμμένο στο τυπικό της Μονής, εσύ κάνεις τουμπεκί -εεεεε...υπακοή το λένε- και το λες, χωρίς περαιτέρω σχόλια :D ).

Τουλάχιστον απ' όσο έχω δει εγώ, στα μοναστήρια αλλά και σε πολλά κελιά του Αγίου Όρους, χρησιμοποιούν ακολουθίες Αγίων όταν αυτές υπάρχουν. Και φυσικά, λένε και τα απολυτίκια του πατρός Γερασίμου Μικραγιαννανίτου (εδώ χρησιμοποιούν τις ακολουθίες του, στα απολυτίκια θα κολλήσουν;)

Ωστόσο, θέλω να πω και κάτι στον αδελφό domesticus (παρηγορίαν τρόπον τινά, προς τον σκανδαλισμένο λογισμό του), χωρίς να θέλω να το παίξω έξυπνος.

Κάποτε δεν υπήρχαν κοντάκια στην εκκλησία. Έχουμε λοιπόν το θαύμα της ίδιας τη Παναγίας προς τον Άγιο Ρωμανό τον Μελωδό, στον οποίο έδωσε να φάει έναν πάπυρο και "ώ του θαύματος", άρχισε την άλλη μέρα να "ΚΑΙΝΟΤΟΜΕΙ" λέγοντας το κοντάκιον "Η Παρθένος σήμερον". Και μετά από αυτό, έγραψε γύρω στα χίλια κοντάκια, τα οποία πρόσθεσε η Εκκλησία στην Υμνολογία της και τα ψάλουμε όλοι μας, χωρίς έλεγχο λογισμού!!!

Και από τον 6ο αιώνα, ας μεταφερθώ λίγο πιο κοντά σε εμάς. Ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης έγραψε (ή συμπλήρωσε) γύρω στις 60 ακολουθίες αγίων, αρκετές από τις οποίες η Εκκλησία ήδη τις έχει προσθέσει στην Υμνογραφία της. (Και σαν αγιορείτης δεν μπορώ παρά να θαυμάσω την Ακολουθία των Αγιορειτών Πατέρων -ένα αριστούργημα υμνογραφίας- η οποία ψάλλεται σε όλες τις Μονές του Αγίου Όρους την 2η Κυριακή μετά την Πεντηκοστή).

Και τελειώνοντας, ας έρθω και στον π. Γεράσιμο τον υμνογράφο. Αρκετοί είναι αυτοί (υπάρχουν και μοναχοί στο Αγ. Όρος) που δεν λένε τα απολυτίκια του π. Γερασίμου. Και ο καθένας εκφράζει την γνώμη του για να δικαιολογήσει την πράξη του. Είναι απολύτως σεβαστές όλες οι γνώμες, εφόσον δεν υπάρχει υβρεολόγιο. Αυτό που θέλω εγώ να πω σε εσένα αδελφέ μου, είναι το εξής. Γνωρίζεις εσύ ή εγώ, αν το συγκεκριμένο χάρισμα του π. Γερασίμου τού το έχει δώσει η Παναγία μας (και παν δώρημα τέλειον, άνωθεν εστί), ακριβώς για να συμπληρώσει τα "ελλείποντα"; Πιστεύω πως δεν το γνωρίζεις, όπως άλλωστε δεν το γνωρίζω ούτε εγώ.
Η προσωπική μου γνώμη, λοιπόν, πάνω στο θέμα αυτό, είναι η εξής: εφόσον τα "νεοφερμένα" απολυτίκια δεν βλασφημούν τον Όνομα του Τριαδικού Θεού, δεν είναι κακό να λέγονται αντί των κλασικών παλαιών. (Όχι βέβαια να λέμε 5 απολυτίκια την ημέρα επειδή υπάρχουν γραμμένα!!!!). Όποιος πάλι θέλει να λέει τα παλαιά απολυτίκια, προφανώς και δεν σφάλει, ούτε και αμαρτάνει.

Ζητώ συγνώμη αν είπα πολλά! Η Παναγία να μας σκεπάζει όλους. Με το καλό να εορτάσουμε την Θείαν Μεταμόρφωσιν του Σωτήρος -στο Αγιον Όρος αργεί ακόμα :)
 
Συζητώντας προσφάτως το θέμα αυτό με τον προϊστάμενο του Ναού μου και συντάκτη του τυπικού μέρους της ΕΟΠ, μου είπε μία φράση μόνο: "Τα παλαιά απολυτίκια πρέπει να τα φυλάμε ως κόρην οφθαλμού". Όσο απόλυτο κι αν ακούγεται αυτό στα αυτιά ορισμένων, προσωπικά επικροτώ την άποψη αυτή, για το λόγο και μόνο ότι τα παλαιά απολυτίκια είναι πολύ γνωστά σε όλους, ειδικά όταν χρειαστεί να ψαλούν από στήθους, π.χ. από συλλειτουργούντες ιερείς μετά την Μικρά Είσοδο. Παράδειγμα:

Βρέθηκα σε μια νυχτερινή ακολουθία για την εορτή του Αγ. Σάββα πέρυσι (5 Δεκ) σε παλαιά Μονή εδώ στην Κρήτη, όπου χρησιμοποιούνταν τα καινούργια Μηναία της ΑΔ, τα οποία περιείχαν ένα άλλο Απολυτίκιο (Της ερήμου πολίτης - όχι το αυτόμελο, αλλά προσόμοιο, με άλλα λόγια). Είχαμε ψάλλει μαζί με τον Δάσκαλό μου και είχα φέρει εγώ τα μουσικά κείμενα, στα οποία όμως είχα περιλάβει το απολυτίκιο των παλαιών μηναίων της ΑΔ (1972) -Ταις των δακρύων σου ροαίς. Αυτό ψάλλαμε και φυσικά εψάλη άνετα και μετά την Μικρά Είσοδο από τους συλλειτουργούς. Σε αντίθετη περίπτωση (ψαλμώδηση του νέου απολυτικίου) ή θα το λέγαμε από αναλογίου λόγω άγνοιας ιερέων ή το πολύ πολύ να δίναμε το Μηναίο στο Αγ. Βήμα, ωστόσο και τα δύο αποφεύχθηκαν, χάρη στην επιλογή μας να ψάλουμε το παλαιό και γνωστό απολυτίκο εις οσίους, όπου άλλαζε μόνο το όνομα.

Το καταθέτω εμπειρικά και μόνον, γιατί η λατρεία στην πράξη και όχι στην θεωρία, μας δείχνει το γιατί τελικά κάποια πράγματα επικράτησε να επαναλαμβάνονται. Καλό θα είναι να μην τα βλέπουμε όλα αρνητικά, τύπου "πάλι αυτό το Απολυτίκιο θα πούμε, δεν ήξεραν να γράψουν κάτι άλλο;". Ας θυμηθούμε επίσης και την επανάληψη Δοξαστικών σε πολλές εορτές Αγίων του ενιαυτού: Των Μοναστών τα πλήθη, Όσιε Πάτερ, εις πάσαν την γην, Αθλητικήν οδεύσασα οδόν, Τη παρθενική σου θελχθείς ωραιότητι, κ.α.

Να αναφέρω επίσης και το παράδειγμα του ακάματου συντονιστή μας π. Μαξίμου, ο οποίος χάριν της πανηγύρεως του Ναού του, συμπλήρωσε την ελλειπή στα Μηναία Ακολουθία του Αγ. Λουκά, προσθέτοντας από την αντίστοιχη του μακαριστού π. Γερασίμου μόνο όσα έλειπαν από το Μηναίο, κρατώντας όμως το παλαιό εις Αποστόλους και Ευαγγελιστάς Απολυτίκιο "Απόστολε Άγιε", και ορθά, διότι αυτό είναι γνωστό στους ενορίτες του τόσα χρόνια και θα τους προκαλούσε το λιγότερο σύγχυση η επιβολή ενός άλλου Απολυτικίου, ας προερχόταν και από τη γραφίδα του π. Γερασίμου. Μέτρον άριστον...
 
Last edited:

Παναγιώτης

σκολιοὶ γὰρ λογισμοί, χωρίζουσιν ἀπὸ Θεοῦ
Τουλάχιστον απ' όσο έχω δει εγώ, στα μοναστήρια αλλά και σε πολλά κελιά του Αγίου Όρους, χρησιμοποιούν ακολουθίες Αγίων όταν αυτές υπάρχουν.

Ευλογείτε,

σε λίγα χρόνια όπως πάμε η Παρακλητική (των καθημερινών) θα τεθεί σε μόνιμη αργία (στις ενορίες και στα μοναστήρια).

Είναι πιο εύκολο για τον ψάλτη, η ακολουθία από την φυλλάδα, παρά να πονοκεφαλιάζει, να ψάχνει βιβλία, και να φέρνει σβούρα το Αναλόγιον.
 
Top