Τυπικόν Σαββάτου με Θεός Κύριος - Θεοτοκίον απολυτικίων

[Παναγιώτης]

Τὰ Σάββατα μὲ Θεὸς Κύριος, ὅταν ὁ Ἅγιος ἔχει μικρὰ δοξολογία, εἰς τὰ ἀπολυτίκια «εἰς τὸ Θεὸς Κύριος», λέμε ὁμόηχον Θεοτοκίον τῆς ἡμέρας, ὅπως καὶ εἰς τὰς καθημερινάς.

Τὸ Θεοτοκίον τῆς ἡμέρας τοῦ Σαββάτου «εἰς τὸ Θεὸς Κύριος», τυγχάνει νὰ εἶναι τὸ αὐτὸ μὲ τὸ α' Θεοτοκίον, πλὴν εἰς τὸν πλάγιον β' ἤχον ποὺ εἶναι «Προϊστορεῖ ὁ Γεδεών» καὶ ὄχι τό α' «Ὁ τὴν εὐλογημένην».

 

[dkalpakidis]

Τὰ Σάββατα μὲ Θεὸς Κύριος, ὅταν ὁ Ἅγιος ἔχει μικρὰ δοξολογία, εἰς τὰ ἀπολυτίκια «εἰς τὸ Θεὸς Κύριος», λέμε ὁμόηχον Θεοτοκίον τῆς ἡμέρας, ὅπως καὶ εἰς τὰς καθημερινάς.

Τὸ Θεοτοκίον τῆς ἡμέρας τοῦ Σαββάτου «εἰς τὸ Θεὸς Κύριος», τυγχάνει νὰ εἶναι τὸ αὐτὸ μὲ τὸ α' Θεοτοκίον, πλὴν εἰς τὸν πλάγιον β' ἤχον ποὺ εἶναι «Προϊστορεῖ ὁ Γεδεών» καὶ ὄχι τό α' «Ὁ τὴν εὐλογημένην».

Παρατηρώ, πάντως, πως η παρακλητική έχει ως Θεοτοκίο της α' Στιχολογίας το «Ὁ τὴν εὐλογημένην». (όπως και στους άλλους ήχους το α' θεοτοκίο).

Μια σκέψη είναι πως παλαιότερα το «Προϊστορεῖ ὁ Γεδεών» μπορεί να ήταν το α' θεοτοκίο της Κυριακής.

Πρακτικά, λίγα απολυτίκια αγίων είναι σε πλ. β' άρα δεν θα απασχολήσει και πολύ.

Από την άλλη, αν συμπέσει ο ήχος της εβδομάδος με τον ήχο του απολυτικίου, καλό είναι να μην επαναλάβουμε το α' θεοτοκίο δυο φορές.

 

[tsak77]

... καλό είναι να μην επαναλάβουμε το α' θεοτοκίο δυο φορές.

Ἐπαναλύψεις τέτοιου εἴδους συναντῶνται καὶ ἀλλοῦ. Σὲ ψιλὴ καθημερινὴ Α΄ ἤχου τὴν Τετάρτη στὸ Θεὸς Κύριος ψάλλουμε τὸ «Σῶσον Κύριε τὸν λαόν σου», τὸ ὁποῖο θὰ ἐπαναλυφθεῖ ἀμέσως μετὰ ὡς τὸ πρῶτο κάθισμα τῆς παρακλητικῆς.

 

[dkalpakidis]

Ἐπαναλύψεις τέτοιου εἴδους συναντῶνται καὶ ἀλλοῦ. Σὲ ψιλὴ καθημερινὴ Α΄ ἤχου τὴν Τετάρτη στὸ Θεὸς Κύριος ψάλλουμε τὸ «Σῶσον Κύριε τὸν λαόν σου», τὸ ὁποῖο θὰ ἐπαναλυφθεῖ ἀμέσως μετὰ ὡς τὸ πρῶτο κάθισμα τῆς παρακλητικῆς.

Σε αυτή την περίπτωση θα πρότεινα να ψαλλούν μόνο τα της β' & γ' στιχολογίας καθίσματα. (Αφού κατά το ΤΜΕ "αναγινώσκονται" δυο καθίσματα ψαλτηρίου.)
Επίσης παλαιότερα έψαλλαν "Αλληλούια" μετά των Τριαδικών.

 

[tsak77]

Σε αυτή την περίπτωση θα πρότεινα να ψαλλούν μόνο τα της β' & γ' στιχολογίας καθίσματα. (Αφού κατά το ΤΜΕ "αναγινώσκονται" δυο καθίσματα ψαλτηρίου.)
Επίσης παλαιότερα έψαλλαν "Αλληλούια" μετά των Τριαδικών.

Ὑπάρχει κάποια πηγὴ τυπικοῦ ποὺ νὰ προτρέπει τέτοιες τροποποιήσεις πρὸς ἀποφυγὴν τυχὸν ἐπαναλήψεων; ἂν ὄχι, εἶναι τόσο κακό; ῥωτῶ διότι σὲ βλέπω κάπως δογματικὸ στὸ θέμα... δογματικὸ μὲ τὴν ἔννοια ὅτι θὰ πρέπει κάτι νὰ κάνεις γιὰ νὰ τὸ ἀποφύγεις.

 

[MTheodorakis]

Ἡ συγκεκριμένη πρόταση δὲν μαρτυρεῖται. Προφανῶς μετὰ τὴν α' στιχολογία παρελείπετο μόνο τὸ πρῶτο κάθισμα τῆς Παρακλητικῆς «Σῶσον Κύριε τὸν λαόν σου...» καὶ ψαλλόταν τὰ ἄλλα δύο.

 

[dkalpakidis]

Ὑπάρχει κάποια πηγὴ τυπικοῦ ποὺ νὰ προτρέπει τέτοιες τροποποιήσεις πρὸς ἀποφυγὴν τυχὸν ἐπαναλήψεων; ἂν ὄχι, εἶναι τόσο κακό; ῥωτῶ διότι σὲ βλέπω κάπως δογματικὸ στὸ θέμα... δογματικὸ μὲ τὴν ἔννοια ὅτι θὰ πρέπει κάτι νὰ κάνεις γιὰ νὰ τὸ ἀποφύγεις.

Κακό δεν είναι. Δεν δογματίζουμε.
Δες π.χ. το Πεντηκοστάριο στις Κυριακές. Ίσως είναι ένας χρήσιμος οδηγός.

Ἡ συγκεκριμένη πρόταση δὲν μαρτυρεῖται. Προφανῶς μετὰ τὴν α' στιχολογία παρελείπετο μόνο τὸ πρῶτο κάθισμα τῆς Παρακλητικῆς «Σῶσον Κύριε τὸν λαόν σου...» καὶ ψαλλόταν τὰ ἄλλα δύο.

Το Σταυροθεοτοκίο;
Δες πάντως Τ.Ρήγα για Παρασκευές...

 

[MTheodorakis]

Το Σταυροθεοτοκίο;

Λέμε τὸ σταυροθεοτοκίο μετὰ τὴν α' στιχολογία τῆς Παρασκευῆς α' ἤχου.

 

[Καραογλάν βασίλειος]

θα πρότεινα να ψαλλούν μόνο τα της β' & γ' στιχολογίας καθίσματα

Επίσης παλαιότερα έψαλλαν "Αλληλούια" μετά των Τριαδικών.

Αν μου επιτραπεί, να προσθέσω ότι την Παρασκευή γίνονται δύο (όχι τρεις) στιχολογίες ψαλτηρίου , οπότε τα της α΄ στιχολογίας καθίσματα δύνανται να παραλείπονται.
Εξάλλου η τάξις να ψάλλεται σε ψιλές καθημερινές το απολυτίκιον της ημέρας (Ασωμάτων, Προδρόμου, Σταυρού, Αποστόλων, κτλ) , όταν ο άγιος του Μηναίου δεν δικαιούται απολυτίκιο είναι μεταγενέστερη , όταν το «Αλληλούια» του Όρθρου και τα μετ’ αυτό ψαλλόμενα Τριαδικά αντικαταστάθηκε κατά τις εκτός Μ. Τεσσαρακοστής καθημερινές από το εορτάσιμο «Θεός Κύριος» και τα μετ΄ αυτό απαιτούμενα απολυτίκια, και αυτό προκειμένου να υπάρχει μια διαβάθμιση στις ακολουθίες μια που η παλαιά διαβάθμιση εις δ΄, ς΄, ή η΄ δεν ήταν ευδιάκριτη ως προς τα απολυτίκια. Έγινε δε κατ΄ αναλογίαν των ισχυόντων τα Σάββατα. Δεν φαίνεται δε να υιοθετήθηκε απ’ όλα τα Τυπικά. Αμφιβάλλω αν σαφώς αναγράφεται σε κάποιο Τυπικό.
Γενικώς ειπείν, κατά την ταπεινή μου άποψη, η κατάργηση του «Αλληλούια» για τις εκτός Μ. Τεσσαρακοστής καθημερινές είχε «λειτουργικό» κόστος και συνέπειες και στο σημείο αυτό των καθημερινών ακολουθιών.

 

[Παναγιώτης]

Τὶς Κυριακὲς ὅταν ὁ Ἅγιος εἶναι μὴ ἑορταζόμενος, ἀπολυτίκιον δὲν ψάλλεται τοῦ Ἁγίου, ἀλλὰ μόνο τῆς ἡμέρας δίς (ἐν προκειμένῳ τῆς Κυριακῆς).
Ἔτσι καὶ τὶς καθημερινές, μὲ Ἅγιο μὴ ἑορταζόμενο (ποὺ δὲν ἔχει δοξαστικόν), ἀπολυτίκιον δὲν ψάλλεται τοῦ Ἁγίου, ἀλλὰ μόνο τῆς ἡμέρας δίς (πλὴν Πέμπτης).

 

[dkalpakidis]

Αν μου επιτραπεί, να προσθέσω ότι την Παρασκευή γίνονται δύο (όχι τρεις) στιχολογίες ψαλτηρίου , οπότε τα της α΄ στιχολογίας καθίσματα δύνανται να παραλείπονται.

Ένα ερώτημα γεννιέται.
Γιατί, λοιπόν, προβλέπει η Παρακλητική καθίσματα τριών στιχολογιών και την Παρασκευή;