Το Δοξαστικό των Αίνων των Χριστουγέννων

[Κων/νος Βαγενάς]

"Ὅτε καιρός, τῆς ἐπὶ γῆς παρουσίας σου, πρώτη ἀπογραφὴ τῇ οἰκουμένῃ ἐγένετο, τότε ἔμελλες τῶν ἀνθρώπων ἀπογράφεσθαι τὰ ὀνόματα, τῶν πιστευόντων τῷ τόκῳ σου· διὰ τοῦτο τὸ τοιοῦτον δόγμα, ὑπὸ Καίσαρος ἐξεφωνήθη· τῆς γὰρ αἰωνίου σου βασιλείας, τὸ ἄναρχον ἐκαινουργήθη. Διὸ σοι προσφέρομεν καὶ ἡμεῖς, ὑπὲρ τήν χρηματικὴν φορολογίαν, ὀρθοδόξου πλουτισμὸν θεολογίας, τῷ Θεῷ καὶ Σωτῆρι τῶν ψυχῶν ἡμῶν. "

Δεν καταλαβαίνω το νόημα του τονισμένου κειμένου. Και αυτό το "τόκω σου" σε ποιον αναφέρεται; Στο τέλος λέει "σοι προσφέρομεν...τω Θεω και Σωτήρι"

 

[chanendes]

τότε ἔμελλες τῶν ἀνθρώπων ἀπογράφεσθαι τὰ ὀνόματα, τῶν πιστευόντων τῷ τόκῳ σου

στο Χριστό μας αναφέρεται όλο το δοξαστικό.

Τότε επρόκειτο (Χριστέ) να απογράψεις τα ονόματα όσων πιστεύουν στη Γέννησή Σου

 

[Κων/νος Βαγενάς]

τότε ἔμελλες τῶν ἀνθρώπων ἀπογράφεσθαι τὰ ὀνόματα, τῶν πιστευόντων τῷ τόκῳ σου

στο Χριστό μας αναφέρεται όλο το δοξαστικό.

Τότε επρόκειτο (Χριστέ) να απογράψεις τα ονόματα όσων πιστεύουν στη Γέννησή Σου

Τη μετάφραση την καταλαβαίνω, το νόημα δεν καταλαβαίνω.

Έκανε απογραφή ο Χριστός αυτών που τον πιστεύουν;

Επίσης, "τόκος" είναι α) "ο τοκετός (επί γυναικών ή θηλέων ζώων)" και β) "το νεογέννητο" (Λεξ. Σταματάκου). Γι' αυτό χρησιμοποιείται συνήθως σε σχέση με την Παναγία, π.χ. "ο τόκος σου άφθορος εδείχθη..." κ.λπ. Διότι στα αρχαία ο άνδρας γεννά ("Αβραάμ εγέννησε Ισαάκ...) ενώ η γυναίκα τίκτει.

 

[Γιώργος Μ.]

Η λέξη τόκος έχει κύρια σημασία τον τοκετό και συνεκδοχικά αναφέρεται και στο τικτόμενο βρέφος. Η απορία όμως είναι δικαιολογημένη γιατί η λέξη χρησιμοποιείται στην υμνογραφία σχεδόν πάντα από την οπτική γωνία της τικτούσης μητέρας, εν προκειμένω της Θεοτόκου. (Πβ. Ὁ τόκος σου ἂφθορος ἐδείχθη κλπ.).
Για χρήση της λέξης και από την οπτική γωνία του τικτομένου πβ. Θεοτοκίο στον Όρθρο του αγίου Στεφάνου (27 Δεκεμβρίου):

Παγκοσμίου γέγονε σωτηρίας, Δέσποτα Χριστέ, ἀπαρχή ὁ τόκος σου, καί Μάρτυσι, θεοπρεποῦς, ὁμολογίας ὑπόθεσις.​

 

[π. Μάξιμος]

Τη μετάφραση την καταλαβαίνω, το νόημα δεν καταλαβαίνω.

Έκανε απογραφή ο Χριστός αυτών που τον πιστεύουν;

Κατ᾿ ἀρχήν ἡ μετάφραση εἶναι: Τότε ἔμελλες νά κάνεις ἀπογραφή τῶν ὀνομάτων τῶν ἀνθρώπων πού πίστευαν στή γέννησή Σου.

Τό νόημα:
Σέ συνδυασμό μέ τό δοξαστικό τοῦ ἑσπερινοῦ

Αὐγούστου μοναρχήσαντος ἐπὶ τῆς γῆς, ἡ πολυαρχία τῶν ἀνθρώπων ἐπαύσατο, καὶ σοῦ ἐνανθρωπήσαντος ἐκ τῆς Ἁγνῆς, ἡ πολυθεΐα τῶν εἰδώλων κατήργηται. Ὑπὸ μίαν βασιλείαν ἐγκόσμιον, αἱ πόλεις γεγένηνται· καὶ εἰς μίαν Δεσποτείαν Θεότητος, τὰ Ἔθνη ἐπίστευσαν. Ἀπεγράφησαν οἱ λαοί, τῷ δόγματι τοῦ Καίσαρος, ἐπεγράφημεν οἱ πιστοί, ὀνόματι Θεότητος, σοῦ τοῦ ἐνανθρωπήσαντος Θεοῦ ἡμῶν.​

τό νόημα εἶναι βαθύτατο.

«Ἐγένετο δὲ ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις ἐξῆλθε δόγμα παρὰ Καίσαρος Αὐγούστου ἀπογράφεσθαι πᾶσαν τὴν οἰκουμένην» (Λουκ. β΄, 1).​

Ἀναφερόμεθα στήν ἱστορική γέννηση τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ὡς Θεός γεννήθηκε προαιωνίως ἀπό τόν Θεό Πατέρα· «ἐκ Πατρὸς γεννηθέντα πρὸ πάντων τῶν αἰώνων». Ἀναφερόμεθα στή γέννησή Του ἀπό τήν Παρθένο Μαρία, πού κυρίως πανηγυρίζουμε κατά τά Χριστούγεννα. Ὑπάρχει καί ἡ τρίτη γέννηση, ἡ διαρκής· «Σήμερον γεννᾶται»! Γεννιέται στίς καρδιές πού εὐτρεπίσθηκαν καί εὐτρεπίζονται γι᾿ αὐτό. Ἡ γέννηση τοῦ Χριστοῦ συνεχίζεται...

Αὔγουστος Καῖσαρ καί ἀπογραφή!
Τίποτε τυχαῖο δέν ὑπάρχει στήν Ἁγία Γραφή. Ὁ εὐαγγελιστής Ματθαῖος λέει: «Τοῦ δὲ ᾿Ιησοῦ γεννηθέντος ἐν Βηθλεὲμ τῆς ᾿Ιουδαίας ἐν ἡμέραις ῾Ηρῴδου τοῦ βασιλέως» (Ματθ. β΄, 1). Αὐτός ἦταν «τύποις» βασιλιάς· ἦταν ὑποτελής τοῦ παγκόσμιου βασιλιᾶ, τοῦ Ρωμαίου αὐτοκράτορα, πού τό κράτος του τήν ἐποχή τῆς γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ ξαπλωνόταν ἀπό τή Μεγ. Βρεττανία μέχρι τήν Περσία. Γι᾿ αὐτόν τόν παγκόσμιο βασιλιά μιλάει ὁ εὐαγγελιστής Λουκᾶς (ὅ.π.).
Αὔγουστος Καῖσαρ καί ἀπογραφή!
Ἕνας (οὐσιαστκά) βασιλιάς ὑπῆρχε τότε στή γῆ. Ἕνα βασιλιά ὅμως εἶχε ἀνάγκη ὁ κόσμος. Ὁ Χριστός εἶναι «βασιλεύς βασιλευόντων καί κύριος κυριευόντων» (πρβλ. Ἀποκ. ιθ΄, 16). Ὁ ἐρχομός τοῦ Χριστοῦ σημαίνει τό γκρέμισμα τῶν πολλῶν βασιλιάδων· τήν ἐπικράτηση τοῦ ἑνός Βασιλέως Χριστοῦ «οὗ τῆς βασιλείας οὐκ ἔσται τέλος».
Ἡ ἀπογραφή πού διέταξε ὁ Αὔγουστος Καῖσαρ ἦταν οἰκονομία Θεοῦ, μέσα στό σχέδιο τῆς θείας οἰκονομίας. Ἡ Παρθένος Μαρία καί ὁ προστάτης της Ἰωσήφ ἔπρεπε νά μετακινηθοῦν ἀπό τήν Ναζαρέτ στή Βηθλεέμ. Αὐτό ἔλεγαν οἱ Προφῆτες. Στή Βηθλεέμ (τόπος ἄρτων) γεννήθηκε ὁ Δαυΐδ καί ὁ Χριστός εἶναι ἀπόγονος τοῦ Δαυΐδ κατά σάρκα. Στή Βηθλεέμ ἔπρεπε νά γεννηθεῖ ὁ Χριστός καί γεννιέται στή Βηθλεέμ γιατί ἔγινε ἡ ἀπογραφή τοῦ Καίσαρος· «διὰ τοῦτο τὸ τοιοῦτον δόγμα, ὑπὸ Καίσαρος ἐξεφωνήθη». Ὁ Θεός χρησιμοποιεῖ διάφορους τρόπους γιά τήν ἐφαρμογή τοῦ σχεδίου Του· ἄψυχα κτίσματα, ἄσχετους ἀνθρώπους, ἀδιάφορα –ἐκ πρώτης ὄψεως– γεγονότα. Ἐπιστρατεύει τόν κρατικό νόμο, ἐπιστρατεύει τό ἀστέρι, ἐπιστρατεύει τόν ἄγγελλο· κάπου ἐπιστρατεύει κι ἐμᾶς, γιά νά μᾶς ὁδηγήσει νοερά στή Βηθλεέμ. Κάτι ἐπιστρατεύει γιά νά μᾶς ὁδηγήσει κοντά Του· ἀρκεῖ νά τό προσέξουμε...
Ἡ ἀπογραφή τοῦ Αὐγούστου Καίσαρος ἀπέβλεπε στό νά ἀπογραφοῦν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι τῆς οἰκουμένης. Καί ἡ ἐνανθρώπηση τοῦ θεοῦ ἀποβλέπει στό νά ἀπογραφοῦν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι στό βιβλίο τοῦ Θεοῦ! Κλείνει ὁ μαυροπίνακας τοῦ διαβόλου καί ἀνοίγεται εἰδικό βιβλίο, τό βιβλίο τῆς υἱοθεσίας. Στούς καταλόγους τῆς ἀπογραφῆς τοῦ Καίσαρος κλήθηκε νά γραφεῖ «πᾶσα ἡ οἰκουμένη». Στό βιβλίο τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ καλοῦνται ὅλοι οἱ ἄνθρωποι νά γραφοῦν.
Αὐτό εἶναι τό παγκόσμιο, τό οἰκουμενικό μήνυμα τῶν Χριστουγέννων. Παγκόσμια ἐκείνη ἡ ἀπογραφή. Παγκόσμια ἡ σωτηρία «ἐν Χρισῷ Ἰησοῦ».
Ὁ Χριστός γεννήθηκε στήν Ἰουδαία, ἀλλά εἶναι κτῆμα ὅλης τῆς γῆς. Ἀνήκει σ᾿ ὅλη τήν οἰκουμένη. Εἶναι γιά ὅλους. Ἦλθε «ἵνα σώσῃ τὸν λαὸν αὐτοῦ».
Ἀπομακρύνατε τά ὁδοφράγματα τῆς ἐμπάθειας καί τοῦ μίσους, γιά νά περάσει ὁ Θεός τῆς ἀγάπης. Σταματεῖστε νά ρίχνετε καπνογόνα, γιά νά φανεῖ ἡ λάμψις τοῦ προσώπου Του. Παύσατε τά παράσιτα ἐν εἴδει δημαγωγικῶν συνθημάτων, γιά ν᾿ ἀκουσθεῖ καθαρά ἡ φωνή Του, ἡ φωνή τῆς Ἀλήθειας!

ΥΓ.
Κωνσταντῖνε,
Τί μᾶς νοιάζουν αὐτά; Μᾶς νοιάζει σέ ποιοῦ μέλος θά ψάλλουμε τό δοξαστικό, τί θέσεις περίτεχνες καί ὡραῖες θά κάνουμε, πῶς θά «δοξαστοῦμε» ἀπό τήν ὡραία μας φωνή καί εὔστροφη.

«Στήν ἐκκλησία δέν πᾶμε γιά νά καταλάβουμε»!!!

Καταλάβετέ το!!!

«Ἐξῆλθε δόγμα»...​

«Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ καὶ ἐπὶ γῆς εἰρήνη, ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία».​

 

[Κων/νος Βαγενάς]

Ευχαριστούμε πολύ πάτερ για την όπως πάντα εμπεριστατωμένη και διαφωτιστική απάντηση.

Συγγνώμη που σας βάζουμε κάθε φορά σε κόπο να απαντάτε (αφού δεν απαντά κανείς άλλος...).