Τα "απαραίτητα" αυστηρά πλαίσια.

dkalpakidis

Dimitrios Kalpakidis
Δεν ξέρω αν "ανέβηκε" κάπου στο Ψαλτολόγιον η ενδιαφέρουσα ανάρτηση του ΟΦΕΛΠ σχετικά με την Ψαλτική παράδοση.
Την αναρτώ ως έχει και εδώ από το ιστολόγιο του ΟΦΕΛΠ.

ΟΦΕΛΠ said:
-Κάθε μέρα με Πανελλαδική εμβέλεια,δύο ραδιοφωνικοί Εκκλησιαστικοί σταθμοί, μεταδίδουν το πρωϊ τον Ορθρο και την Θ.Λειτουργία και το βράδυ εσπερινούς.
-Θέλουμε να επισημάνουμε μερικά στοιχεία σχετικά με τις καθημερινές ακολουθίες που ακούγονται από τους δύο αυτούς ραδιοφωνικούς σταθμούς.
-Διευκρινίζουμε πως δεν γνωρίζουμε ούτε ποιοί ψάλλουν,αλλά ούτε και αμφισβητούμε την ποιότητα των φωνών τους.Μας ενδιαφέρει η επιλογή των μελών.
-Κατ' αρχήν ο ένας σταθμός τις περισσότερες φορές "δεν ακούγεται".Οι φωνητικές ακροβασίες Ιερέων και ψαλτών καθώς και οι απίθανες επιλογές μελών από απίθανες "μελοποιήσεις" απίθανων "μελοποιών",καθώς και ο συχνός πρόχειρος και αυθαίρετος αυτοσχεδιασμός, ωθούν αμέσως κάθε ακροατή με στοιχειώδη μουσική ευαισθησία να το κλείσει.
-Ο άλλος σταθμός,ο επίσημος της Εκκλησίας της Ελλάδος, έχει με καλό πρόσημο πετύχει να είναι τις περισσότερες μέρες χαμηλών και προσεκτικών τόνων.Ομως και εδώ οι Ψάλτες έχουν επιλέξει μέλη και μελοποιούς που δεν ενδείκνυνται γιά καθημερινές ακολουθίες.
-Κατ' αρχήν είναι αξιοπερίεργο το γιατί επί μία ολόκληρη εβδομάδα ψάλλουν στην Θ.Λειτουργία χερουβικό και κοινωνικό σε έναν ήχο,τον ήχο της Κυριακής.Ολοι οι περί τα ψαλτικά ασχολούμενοι γνωρίζουν πως κάθε ημέρα έχει τον ήχο της γιά το χερουβικό και το κοινωνικό.Και μάλιστα υπάρχουν και τα επονομαζόμενα και ειδικά επί τούτου μελοποιημένα "της εβδομάδας".
-Κατά δεύτερον,ψάλλουν Λειτουργικά,μόνοι,χωρίς ισοκράτημα και χωρίς βοηθό.Και μάλιστα αυτά που συνήθως μελοποιήθηκαν και ψάλλονται σε πανηγυρικές Λειτουργίες και Κυριακές.Ελάχιστες φορές ψάλλουν τα απλά καταλογάδην και σε κλιτόν Πατριαρχικά.Ψάλλουν Αξιον εστίν σε επταφωνίες,με ιδιαίτερες απαιτήσεις και σπάνια το συνειθισμένον Αξιον εστίν.
-Μάλιστα η ψαλμώδηση των λειτουργικών σε καθημερινές ακολουθίες,συμπαρασύρει και τους Λειτουργούς στο να εκφωνούν "ψάλλοντας",τις περισσότερες φορές αδέξια και μάλλον φάλτσα.
-Στα Δοξαστικά των εσπερίων και των αίνων,σπάνια επιλέγεται η απλή μελοποίηση είτε σε εορταζομένους Αγίους του Πέτρου,είτε του Στεφάνου σε μη εορταζόμενους.
Και ερχόμαστε στο δια ταύτα.
-Η ορθή τέλεση των ακολουθιών του νυχθημέρου,ούτε απλή υπόθεση είναι,ούτε και δικαιούται ο κάθε υπεύθυνος να την αφήνει στην όποια ευχέρεια του κάθε Ιερέα και Ψάλτου.Μάλιστα όταν αυτές μεταδίδονται Πανελλαδικά και μέσω διαδικτύου σε όλο τον κόσμο,τότε οι ευθύνες είναι μέγιστες και το όλον θέμα πρέπει να αντιμετωπισθεί στο ανωτατο και πλέον υπεύθυνο επίπεδο.
-Αν δεν καθορισθούν αυστηρά πλαίσια και συγκεκριμένοι κανόνες,τόσο γιά τους Λειτουργούς όσο και γιά τους Ψάλτες,με ειδικές λεπτομερείς οδηγίες γιά τις επιλογές μελών [βιβλία, μελοποιοί,ήχοι κλπ],ο καθορισμός του χρόνου,η ομαλή συνύπαρξη Λειτουργού και Ψάλτου και αφεθεί αυτή η τόσο σοβαρή υπόθεση στα χέρια του καθενός,να κάνει ότι θέλει, το θέμα "συνέχεια της παράδοσης" ....τετέλεσται.....
-Δεν πρέπει να διαφεύγει ουδενός το γεγονός πως στο Πατριαρχικό ψάλσιμο και ύφος κύριο συστατικό ήταν η επιλογή μελών.Και υπήρξαν αυστηρότατες Πατριαρχικές εγκύκλιοι περί τούτου.Και υπήρχε και ο πανταχού παρών Εκκλησιάρχης.Γι αυτό και κρατήθηκε τόσα πολλά χρόνια αλώβητο με κοινό παρονομαστή και πορεία,μέσα στον Πατριαρχικό Ναό,από όλους τους Πατριαρχικούς που δεν τολμούσαν να παραβιάσουν αυτόν τον κανόνα.
-Ευχής έργον θα ήταν εκτός από τις Εκκλησίες από όπου μεταδίδονται μέσω ραδιοφώνου οι ακολουθίες του νυχθημέρου,πλαίσια και μάλιστα αυστηρά,να καθορίσει η διοικούσα Εκκλησία σε όλους τους Ι.Ναούς της Ελληνικής επικράτειας (τουλάχιστον στους κεντρικούς), ως προς την επιλογή μελών,καθορισμό μουσικών βιβλίων στα αναλόγια, με υποχρεωτική ενημέρωση και επανεκπαίδευση Λειτουργών και Ιεροψαλτών,ανα Μητρόπολη και με ευθύνη της,αλλά και με συνέπειες στους μη συμμορφούμενους.
-Σεβόμενοι τον μέγιστο και πάντα επίκαιρο μελοποιό Πέτρο Πελοποννήσιο,οφείλαμε να επισημάνουμε όλα τα ανωτέρω.
Ουτοπία????? Ισως.
ΟΦΕΛΠ
Πηγή: http://lampadariospetros.blogspot.gr/2012/06/blog-post_21.html
 

tsak77

Χρῆστος Τσακίρογλου
Συμφωνόντας απόλυτα με τα ως άνω, να προσθέσω ότι Ελλάδα δεν είναι μόνο η Αθήνα (ούτε παρέα με την Θεσσαλονίκη). Οι σταθμοί που μεταδίδουν και διαδικτυακά είναι πλέον διεθνούς εμβέλειας και αν ψάξει κανείς μπορεί να βρει και κάποιες πιο "συγκρατημένες" παρα(απο)δόσεις. Ευτυχώς το διαδίκτυο δεν είναι σαν την (υποτίθεται) δωρεάν Ελληνική τηλεόραση. Επιλογές υπάρχουν πολλές, οπότε οι ενδιαφερόμενοι ας μην κλείνουν το (διαδικτυακό έστω) ραδιόφωνό τους. Ας αλλάξουν κανάλι. Προς αποφυγήν παρεξηγήσεων, όταν αλλού ανέφερα τα αγριόχορτα της ψαλτικής ακουστικής παράδοσης αυτά που καυτηριάζει ο ΟΦΕΛΠ εννοούσα.
 

chanendes

Ιωάννης Π. Αχιλλιάς
Μη θεοποιούμε και απολυτοποιούμε κανέναν....Έστω κι αν είναι Ο Πέτρος!
Υπάρχει κίνδυνος "Πετροπληξίας"....
Το "απόλυτο" στην ορθή του μορφή ανήκει μόνο στο Θεό...
 

Γιώργος Μ.

Γιώργος Μπάτζιος
Κατ' αρχήν ο ένας σταθμός τις περισσότερες φορές "δεν ακούγεται".Οι φωνητικές ακροβασίες Ιερέων και ψαλτών καθώς και οι απίθανες επιλογές μελών από απίθανες "μελοποιήσεις" απίθανων "μελοποιών",καθώς και ο συχνός πρόχειρος και αυθαίρετος αυτοσχεδιασμός, ωθούν αμέσως κάθε ακροατή με στοιχειώδη μουσική ευαισθησία να το κλείσει.

Έχω κι εγώ νιώσει παρόμοια συναισθήματα ακούγοντας τα πρωινά της Πειραϊκής Εκκλησίας (γιατί περί αυτής είναι το σχόλιο) και για την ακρίβεια τα νιώθω τις 4 από τις 6 μέρες της εβδομάδας (τη μία από αυτές δε πολύ έντονα).

Αλλά είναι γενικευτικό το σχόλιο του ΟΦΕΛΠ (στο σημείο αυτό) και παίρνει σβάρνα και εκείνους τους λίγους, που κάνουν αξιέπαινη προσπάθεια και κινούνται με προσοχή και επιμέλεια στα σωστά πλαίσια ύφους, με στόχο μάλιστα να το καλλιεργήσουν και να το διαδώσουν.

Δυστυχώς, κάποιος για να είναι αποτελεσματικός στην καταγγελία του, πρέπει να γίνει λίγο "κακός", να στιγματίσει δηλαδή συγκεκριμένες ερμηνείες. Αν δεν θέλει να το κάνει (όπως ούτε κι εγώ έχω "τα κότσια" να το κάνω), πρέπει να σημειώσει ποιες είναι οι εξαιρέσεις ή έστω να τονίσει ότι υπάρχουν, γιατί αλλιώς αδικεί αυτές τις εξαιρέσεις. Παραπέμπω ενδεικτικά εδώ.
 

chanendes

Ιωάννης Π. Αχιλλιάς
δύο παρατηρησούλες ακόμα:
1."η διοικούσα Εκκλησία σε όλους τους Ι.Ναούς της Ελληνικής επικράτειας (τουλάχιστον στους κεντρικούς), ως προς την επιλογή μελών,καθορισμό μουσικών βιβλίων στα αναλόγια, με υποχρεωτική ενημέρωση και επανεκπαίδευση Λειτουργών και Ιεροψαλτών,ανα Μητρόπολη και με ευθύνη της..."

στους χαλεπούς καιρούς που ζούμε άλλες [πρέπει να ] είναι οι πρώτιστες μέριμνες κι ευθύνες τις διοικούσας Εκκλησίας...
Για να μη φτάσουμε στο "των οικιών ημών εμπιπραμένων, ημείς άδομεν...»
κυριολεκτικά....

και

2. "...αλλά και με συνέπειες στους μη συμμορφούμενους."

δεν φτάνουν οι άλλες αφορμές για διενέξεις, αλληλοκατηγορίες, και επιβολές "τιμωριών" από τους προϊσταμένους σε μια τόσο δύσκολη εποχή για τον κλάδο [αλλά και γενικότερα], θα πρέπει να προσθέσουμε άλλη μία;
 
δύο παρατηρησούλες ακόμα:
1."η διοικούσα Εκκλησία σε όλους τους Ι.Ναούς της Ελληνικής επικράτειας (τουλάχιστον στους κεντρικούς), ως προς την επιλογή μελών,καθορισμό μουσικών βιβλίων στα αναλόγια, με υποχρεωτική ενημέρωση και επανεκπαίδευση Λειτουργών και Ιεροψαλτών,ανα Μητρόπολη και με ευθύνη της..."

στους χαλεπούς καιρούς που ζούμε άλλες [πρέπει να ] είναι οι πρώτιστες μέριμνες κι ευθύνες τις διοικούσας Εκκλησίας...
Για να μη φτάσουμε στο "των οικιών ημών εμπιπραμένων, ημείς άδομεν...»
κυριολεκτικά....

και

2. "...αλλά και με συνέπειες στους μη συμμορφούμενους."

δεν φτάνουν οι άλλες αφορμές για διενέξεις, αλληλοκατηγορίες, και επιβολές "τιμωριών" από τους προϊσταμένους σε μια τόσο δύσκολη εποχή για τον κλάδο [αλλά και γενικότερα], θα πρέπει να προσθέσουμε άλλη μία;
Ποια διοικούσα εκκλησία και ποιοι (άμουσοι ή άσχετοι ) προϊστάμενοι ;
Μόνο σαν ανέκδοτο θα ηχούσε καλά .
Πληθύναν ανησυχητικά πλέον τα δείγματα ασχέτων (όπως ακριβώς το γράφω , με την πλήρη έννοια του όρου ) ,που καταλαμβάνουν θέση σε στασίδια κεντρικότατων ναών .
Πριν καιρό , είχα τοποθετηθεί , σε μια ανάρτηση που έδειχνε νεαρό (αμούστακο ) πρωτοψάλτη σε κεντρικό ναό της Θεσ/νίκης ...
Σήμερα , πήγα να ανάψω κεράκι σε πανηγυρίζοντα μεγάλο κεντρικό ναό και ειλικρινά αισθάνθηκα πολύ άσχημα και με κατέλαβε στενοχώρια για την κατάντια ....γιατί για κατάντημα πρόκειται .
Και μετά έλα να μου πεις εμένα ποια επιτροπή τον ενέκρινε ποιος σύλογος τον πρότεινε και ποιος προϊστάμενος τον προσέλαβε ..
 
Σήμερα είδα το θέμα και θα ήθελα να συμπληρώσω το εξής:
Βεβαίως και δεν είναι θεός Ο Πέτρος (ημίθεος και βάλε, που θα έλεγε ο Χάρρυ Κλύνν) και σίγουρα δεν πρέπει να μπαίνουν όλοι σε ένα σακί.
Όμως, διαπιστώνω μετά λύπης ότι εξέχοντα μέλη του forum και της ψαλτικής κοινότητας δεν συμμερίζονται ούτε καν τις επιμέρους παραμέτρους του αρχικού μηνύματος. Και επειδή "Qui tacet consentit" φαντάζομαι ότι η πλειονότητα των ψαλτών συναινούν στην νεο-(παρα)εκκλησιαστική "παράδοση" των περιγραφομένων στο αρχικό μήνυμα. Και αυτό είναι που στενοχωρεί εμένα περισσότερο, και όχι αν οι επιλογές αυτές γίνονται από δύο εκκλησίες.
Οφείλουν, νομίζω, οι λεγόμενοι παραδοσιακοί ψάλτες, οι μαθητές τους και όλοι οι εκκολαπτόμενοι "παραδοσιακοί ψάλτες" να λαβαίνουν θέση σε τέτοια θέματα, τα οποία είναι τεράστιας σημασίας.
Σε άλλα θέματα, ήσσονος σημασίας, λαβαίνουν θέση και μάλιστα πολύ δυναμικά.
 

dimskrekas

Δημήτρης Σκρέκας
Σήμερα είδα το θέμα και θα ήθελα να συμπληρώσω το εξής:
Βεβαίως και δεν είναι θεός Ο Πέτρος (ημίθεος και βάλε, που θα έλεγε ο Χάρρυ Κλύνν) και σίγουρα δεν πρέπει να μπαίνουν όλοι σε ένα σακί.
Όμως, διαπιστώνω μετά λύπης ότι εξέχοντα μέλη του forum και της ψαλτικής κοινότητας δεν συμμερίζονται ούτε καν τις επιμέρους παραμέτρους του αρχικού μηνύματος. Και επειδή "Qui tacet consentit" φαντάζομαι ότι η πλειονότητα των ψαλτών συναινούν στην νεο-(παρα)εκκλησιαστική "παράδοση" των περιγραφομένων στο αρχικό μήνυμα. Και αυτό είναι που στενοχωρεί εμένα περισσότερο, και όχι αν οι επιλογές αυτές γίνονται από δύο εκκλησίες.
Οφείλουν, νομίζω, οι λεγόμενοι παραδοσιακοί ψάλτες, οι μαθητές τους και όλοι οι εκκολαπτόμενοι "παραδοσιακοί ψάλτες" να λαβαίνουν θέση σε τέτοια θέματα, τα οποία είναι τεράστιας σημασίας.
Σε άλλα θέματα, ήσσονος σημασίας, λαβαίνουν θέση και μάλιστα πολύ δυναμικά.

Για ποιούς χτυπάει η καμπάνα;

Πόσοι παραδοσιακοί ψάλτες συμμετέχουν στο φόρουμ;

Πόσοι μη παραδοσιακοί;

Τί το μέτρον μεγέθους σε ήσσονος και τεράστιας σημασίας θέματα;

απορίες ψάλτου,

δ.
 
Για ποιούς χτυπάει η καμπάνα;
Για όλους.
Πόσοι παραδοσιακοί ψάλτες συμμετέχουν στο φόρουμ;
Λίγοι. Και δεν λαμβάνουν θέση σε τέτοια θέματα.

Πόσοι μη παραδοσιακοί;
→∞

Τί το μέτρον μεγέθους σε ήσσονος και τεράστιας σημασίας θέματα;
Αν και πιστεύω ότι δεν υπάρχουν αντικειμενικά κριτήρια στις διαβαθμίσεις της κλίμακας τέτοιων θεμάτων, εδώ θα δεχόμουνα να λειτουργήσει ως μέτρο η απλή λογική, η καθορισμένη από τους "λίγους" σε αυστηρά πλαίσια παράδοση, και η κοινή αντίληψη περί υπερβολής και ιδίως περί της αταίριαστης έως προσβλητικής για την λατρεία επιλογής μαθημάτων ή αυτοσχεδιασμών.

απορίες ψάλτου,

δ.
απαντήσεις φίλου ψάλτου
 
Last edited:

dimskrekas

Δημήτρης Σκρέκας
Για όλους.
Λίγοι. Και δεν λαμβάνουν θέση σε τέτοια θέματα.

→∞


Αν και πιστεύω ότι δεν υπάρχουν αντικειμενικά κριτήρια στις διαβαθμίσεις της κλίμακας τέτοιων θεμάτων, εδώ θα δεχόμουνα να λειτουργήσει ως μέτρο η απλή λογική, η καθορισμένη από τους "λίγους" σε αυστηρά πλαίσια παράδοση, η κοινή αντίληψη περί υπερβολής και ιδίως της αταίριαστης έως προσβλητικής για την λατρεία επιλογής μαθημάτων ή αυτοσχεδιασμών.

απαντήσεις φίλου ψάλτου

Αν πω ότι κατάλαβα, θα μαι ψεύτης.

Ειλικρινείς απαντήσεις ψάλτου...
 
Αν πω ότι κατάλαβα, θα μαι ψεύτης.

Ειλικρινείς απαντήσεις ψάλτου...

Είπα απλά ότι το θέμα δεν περιορίζεται μόνο στις δύο εκκλησίες που αναφέρονται, αλλά έχει λάβει διαστάσεις πανδημίας. Σε αυτό λοιπόν το θέμα θα έπρεπε να παρρεμβουν οι παραδοσιακοι ψάλτεςκαι
 

ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ΚΟΥΓΙΑΣ

Παλαιό Μέλος
Ποια διοικούσα εκκλησία και ποιοι (άμουσοι ή άσχετοι ) προϊστάμενοι ;
Μόνο σαν ανέκδοτο θα ηχούσε καλά .
Πληθύναν ανησυχητικά πλέον τα δείγματα ασχέτων (όπως ακριβώς το γράφω , με την πλήρη έννοια του όρου ) ,που καταλαμβάνουν θέση σε στασίδια κεντρικότατων ναών .
Πριν καιρό , είχα τοποθετηθεί , σε μια ανάρτηση που έδειχνε νεαρό (αμούστακο ) πρωτοψάλτη σε κεντρικό ναό της Θεσ/νίκης ...
Σήμερα , πήγα να ανάψω κεράκι σε πανηγυρίζοντα μεγάλο κεντρικό ναό και ειλικρινά αισθάνθηκα πολύ άσχημα και με κατέλαβε στενοχώρια για την κατάντια ....γιατί για κατάντημα πρόκειται .
Και μετά έλα να μου πεις εμένα ποια επιτροπή τον ενέκρινε ποιος σύλλογος τον πρότεινε και ποιος προϊστάμενος τον προσέλαβε ..

Είναι κοινό μυστικό, ότι η προβλεπόμενη διαδικασία επιλογής Ιεροψάλτη, τουλάχιστον για τη Θεσσαλονίκη και τις όμορες Ι. Μητροπόλεις που γνωρίζω, δεν εφαρμόζεται ή αλλιώς είναι ανενεργή!
Σ' αυτό το θέμα έχουμε αναφερθεί και στο παρελθόν.
Υπερισχύουν άλλοι παράγοντες.
Δυστυχώς, "στην εποχή της κρίσης & της πτώχευσης" οι αρχές, οι κανόνες και τα αυτονόητα, σ' όλους τους χώρους, είναι ζητούμενα.
Μάλιστα, είχα προτείνει - υπάρχει σε σχετικό μήνυμά μου - αφού οι περισσότεροι, τουλάχιστον στα λόγια, αναγνωρίζουμε ανακολουθίες & αδικίες στις προσλήψεις Ιεροψαλτών, να ενεργοποιηθεί και να εφαρμοστεί ο σχετικός Κανονισμός, όχι από δω και πέρα, αλλά από τότε που θεσπίστηκε απ' την Ιερά Σύνοδο και δόθηκε στις Ι. Μητροπόλεις για εφαρμογή.
Είναι εύκολο να συσταθεί Επιτροπή, σε κάθε Ι. Μητρόπολη και αυτή, μετά από κρίση των υποψηφίων Ιεροψαλτών, να καταρτίσει Αξιολογικό Πίνακα κατάταξής τους σε κενές θέσεις.
Στη συνέχεια, οι επιτυχόντες Ιεροψάλτες, θα συμπληρώσουν με φθίνουσα σειρά, τους Ι. Ναούς που επιθυμούν να καλύψουν κενή θέση και ανάλογα τη βαθμολογία τους, θα κατατάσσονται και θα προσλαμβάνονται. (Κατά τα πρότυπα του ΑΣΕΠ).
Βέβαια, εάν δεν θέλουμε αυτή η δίκαιη, κατά τη γνώμη μου, διαδικασία να υλοποιηθεί, μπορούμε να προβάλουμε πάμπολλες δικαιολογίες.
Οπότε, θα διαιωνίζεται η παραπάνω κατάσταση που περιγράφετε!
Μετά από μια δεκαετία, πάλι, υγεία να 'χουμε, θα κάνουμε τα ίδια σχόλια!
 
Top