π. Μάξιμος
Γενικός Συντονιστής
Τό ΤΜΕ (Προθεωρία § 11) προβλέπει κατά τήν Διακαινήσιμον Ἑβδομάδα, τελουμένης ἀρτοκλασίας, ἀντί τοῦ «Θεοτόκε Παρθένε» τό «Χριστός ἀνέστη», χωρίς καμμία διαφοροποίηση γιά τό «Πλούσιοι ἐπτώχευσαν». Αὐτό σημειώνεται καί στά Δίπτυχα, στό παλαιό καί νέο Ἐγκόλπιο, στό Ἱερατικόν.
Ἐγώ θυμᾶμαι ὅτι κάπου εἶχα διαβάσει ἀπό νεαρός ὅτι ἀντικαθίσταται καί τό «Πλούσιοι ἐπτώχευσαν» μέ τό «Χριστός ἀνέστη» γ΄ σύντομο, ὅπως προβλέπεται γιά τό «Εἴη τό ὄνομα» στή λειτουργία. Αὐτό θυμᾶμαι ὅτι ἐτηρεῖτο καί αὐτό τηροῦσε καί ὁ μακαριστός Ἀρχ/πος Χριστόδουλος. Μπορεῖτε νά μέ βοηθήσετε πού τό εἶχα διαβάσει;
Τώρα πιά πού ἔχω πρόσβαση σέ περισσότερες πηγές καί περισσότερες γνώσεις ἀπό τότε, κρίνω ὅτι, ἀφοῦ κατά τό ΤΑΣ ἀντικαθίσταται τό «Εἴη τό ὄνομα», τό «Εὐλογήσω» καί τό «Ὑψώσω» καί ἀφοῦ τό «Πλούσιοι ἐπτώχευσαν» εἶναι τοῦ ψαλμοῦ «Εὐλογήσω» δέν πρέπει νά ψάλλεται τήν Διακαινήσιμο.
Τό ΤΑΣ δέν προβλέπει ἀγρυπνία τήν Διακαινήσιμο γιά νά δοῦμε σχετικά περί τῆς εὐλόγησης τῶν ἄρτων. Νεώτερα ὅμως Ἁγιορείτικα καί τό ΤΓΡ προβλέπουν, καί ἐκεῖ σαφῶς ἀναφέρεται ὅτι ἀντί τοῦ «Πλούσιοι ἐπτώχευσαν» ψάλλεται τό «Χριστός ἀνέστη» γ΄ σύντομο σέ α΄ ἦχο (προφανῶς ὅπως στόν κανόνα τῆς Ἀναστάσεως). Τό ΤΜΕ γιά τή λειτουργία ἀναγράφει χῦμα, πού σημαίνει σέ β΄ ἦχο, ὅπως σημειώνουν τά Δίπτυχα. Θά μποροῦσε καί σέ πλ. α΄ εἱρμολογικό.
Νά σημειώσω καί κάτι τελευταῖο, μουσικῆς φύσεως. Στίς ἐν τῷ κόσμῳ πανηγύρεις γίνεται προσπάθεια νά ψάλλουν οἱ διατεταγμένοι ὑπό τῶν χοροστατούντων ἀρχιερέων ἱερεῖς ἀργό «Χριστός ἀνέστη», χωρίς νά τό ξέρουν. Καλύτερα σ᾿ αὐτή τήν περίπτωση εἶναι νά ψαλεῖ τρίς τό γνωστό, σέ τρεῖς κύκλους περί τό τραπέζιον μέ τούς ἄρτους, γιά νά συμμετέχει καί ὁ λαός (ὁ ὁποῖος τόν ἄλλο καιρό γνωρίζει καλά καί συμμετέχει στό «Θεοτόκε Παρθένε»).
