[Ερώτηση] Σε ποιό φθόγγο καταλήγουν οι στίχοι σε ειρμολογικό πλ. βʹ;

[frephraim]

Ἀνεβάζω μιὰ σελίδα ἀπὸ τὸ Εἱρμολόγιον ποὺ ἐπιμελήθηκε ὁ Κωνσταντῖνος Μᾶρκος τὸ ὁποῖο τύπωσε τὸ 2002. Γιὰ τὸν στίχο «Αἰνοῦμεν, εὐλογοῦμεν...» γιὰ τὴν ηʹ ᾠδὴ τῶν Θεοφανείων παρουσιάζει δύο ἐκδοχὲς γιὰ τὴν κατάληξι: μία στὸ ΔΙ καὶ μία στὸ ΒΟΥ. Ἀφοῦ ὁ κ. Μᾶρκος εἶναι καλὸς μουσικολόγος, ὑποθέτω ὅτι καὶ οἱ δύο εἶναι σωστές. Ἀλλὰ μήπως μία κατάληξις θεωρεῖται σωστότερη τῆς ἄλλης;
Εὐχαριστῶ.
+π. Ἐφραίμ

 

[tsak77]

Ο Ιωάννης και ο Πέτρος τα έχουν έτσι:
View attachment Untitled-1.jpgView attachment Untitled-2.jpg
Δε νομίζω πάντως να θεωρείται κάποια ορθότερη της άλλης, διότι στον ήχο αυτόν, παρατηρούνται αλλαγές στις καταλήξεις του, είτε των στίχων, είτε και οι οριστικές, όπως έχουμε πει και εδώ.

 

[Nikolaos]

Θεωρώ ότι η κατάληξη στον Βου είναι η σωστή, όπως επίσης ότι η σωστή φράση είναι "Αινούμεν, ευλογούμεν, προσκυνούμεν τον Κύριον", χωρίς το "και" δηλαδή.

 

[Dimitri]

Και τα δύο γίνονται από όσο γνωρίζω και κάνω. Έτσι θυμάμαι μου είχε πεί και ο Λ. Αγγελόπουλος, οτι υπάρχουν και οι δύο εκδοχές. Δεν ξέρω εάν είναι μία σωστότερη της άλλης.

Τις εικόνες στο μήνυμα του Χρήστου δεν μπορώ να τις δώ. Δεν ξέρω γιατί. [Επεξεργασία: Λύθηκε το πρόβλημα, ήταν τοπικό. Συγνώμη.]

 

[π. Μάξιμος]

Και τα δύο γίνονται από όσο γνωρίζω και κάνω. Έτσι θυμάμαι μου είχε πεί και ο Λ. Αγγελόπουλος, οτι υπάρχουν και οι δύο εκδοχές. Δεν ξέρω εάν είναι μία σωστότερη της άλλης.

Τις εικόνες στο μήνυμα του Χρήστου δεν μπορώ να τις δώ. Δεν ξέρω γιατί.

Ἐγώ βλέπω καλά τίς εἰκόνες τοῦ Χρήστου. Τό θέμα (προσέξτε) εἶναι οἱ στίχοι ἤ προΰμνια πρό τῶν τροπαρίων (π.χ. τῶν κανόνων)· αὐτό δείχνει καί ὁ Χρῆστος.

Μοῦ θυμίζει τίς ζ΄ καί η΄ᾠδές τοῦ μεγάλου παρακλητικοῦ κανόνος ὅπου τά προΰμνια καταλήγουν στόν Δι ἀντί Νη (πού δέν καταλαβαίνω).

 

[Nikos L.]

Έχω ακούσει κ τις δύο εκδοχές.
Προσωπικά εκτελώ αυτή με την κάθοδο στον ΒΟΥ.

Στο συννημένο του 1ου μηνύματος η βάση του ήχου ορίζεται στον ΒΟΥ,=λογικά εκεί πρέπει να καταλήξει κ ο στίχος.

Στη Μ Εβδομάδα του Ραιδεστηνού γίνεται το εξής "παράδοξο" οι ειρμοί του κανόνα αρχίζουν με βάση τον ΒΟΥ, ενώ τα τροπάρια του κανόνα, επειδή ο στίχος καταλήγει στον ΔΙ, εχουν σαν αρχή (βάση) τον ΔΙ.

Ο Κηλτζανίδης στο Τριώδιο & Πεντηκοστάριο σελ 183 θέτει ως βάση και των ειρμών τον ΔΙ (συγκεκριμένα, κάνει τον ΓΑ=ΔΙ κ τον ΠΑ=ΒΟΥ).

Τώρα, μια σκέψη που μου ήρθε είναι η εξής: στα τροπάρια των αίνων του τρίτου ήχου που ξεκινούν απο μεσοτητα, ο στίχος καταλήγει στον ΠΑ...

 

[παναγιωτης1]

Έχω ακούσει κ τις δύο εκδοχές.
Προσωπικά εκτελώ αυτή με την κάθοδο στον ΒΟΥ....

Συμφωνω....και γω για τις δύο εκδοχές....
με επικρατέστερη και ποιο σωστή θεωριτικά (και πρακτικα ) αυτή...του ..βου...
αλλά ερωτώ....μήπως ... ο στίχος ή καλύτερα η κατάληξη του στίχου επηρεάζεται από την αρκτική μαρτυρία του στιχηρου;;

Αν η αρκτική είναι βου τότε σίγουρα θα πούμε τον στίχο στο βου...
αν είναι Δι (και ας έχει μετά ελαφρόν) τότε υποθέτω μπορει να ειπωθει και στο Δι.

 

[pransot]

Στο συννημένο του 1ου μηνύματος η βάση του ήχου ορίζεται στον ΒΟΥ,=λογικά εκεί πρέπει να καταλήξει κ ο στίχος.

Γιατί αυτό;
Στον Α' η βάση είναι Πα και οι καταλήξεις των στίχων Δι.

Εγώ προτιμώ στο Δι, όπως τα έχει ο Πέτρος σε Απόστιχα εσπερινού, Δόξα απολυτικίων και αναβαθμών, μακαρισμούς.

Επιπλέον απορίες
Στον πλδ', όπως αναφέρει ο π. Μάξιμος, οι καταλήξει γίνονται σχεδόν πάντα στον Νη, ο Πέτρος όμως ιδιαίτερα στους μακαρισμούς καταλήγει μόνο σε Δι.

Στον τρίτο λέμε στίχο σε Γα-Κε και καταλήγουμε συνήθως στον Πα, ενώ στο "την ωραιότητα" ή "θείας πίστεως" λέμε όλο τον στίχο περί τον Γα και καταλήγουμε εκεί. Το κάνετε κι εσείς;

 

[tsak77]

Ο μόνος λόγος με τον οποίο θα μπορούσα να δικαιολογήσω την μη κατάληξη του στίχου στην βάση του ήχου, είναι το ότι ακριβώς δεν αποτελεί αυτόνομο ύμνο, αλλά τρόπον τινά τον προετοιμάζει. Συνθετικά, μπορεί άνετα να θεωρηθεί και μέρος του ύμνου που ακολουθεί, εφόσον άσχετα αν ρυθμικά ο προηγούμενος ύμνος (που ειπώθηκε από άλλον χορό) συνδέεται με αυτόν που αρχίζει, σίγουρα πρέπει η ρυθμική σχέση στίχου-τροπαρίου να είναι άρικτη (όταν πρόκειται ιδιαιτέρως για κανόνες και όχι για Δόξα και νυν Απολυτικίων κλπ. όπου λέγονται και χύμα). Με την έννοια αυτή, ως μέρος του όποιου τροπαρίου, γιατί αν μην καταλήγει σε έναν δεσπόζοντα φθόγγο; Ούτως άλλως, το μικρό συνήθως μήκος του δεν επιτρέπει την άμεση επιστροφή στην βάση του ήχου, από την οποία θεωρητικά ξεκινάει.
Μία σκέψη...

 

[Nikos L.]

Γιατί αυτό;
Στον Α' η βάση είναι Πα και οι καταλήξεις των στίχων Δι.

Γιατί όμως;;;;; κοίτα το συνημμένο. Κάπου εκεί κινείται η εξήγηση....

Στον τρίτο λέμε στίχο σε Γα-Κε και καταλήγουμε συνήθως στον Πα, ενώ στο "την ωραιότητα" ή "θείας πίστεως" λέμε όλο τον στίχο περί τον Γα και καταλήγουμε εκεί. Το κάνετε κι εσείς;

γι' αυτό:

Nikos L. = Τώρα, μια σκέψη που μου ήρθε είναι η εξής: στα τροπάρια των αίνων του τρίτου ήχου που ξεκινούν απο μεσοτητα, ο στίχος καταλήγει στον ΠΑ...

εννοώντας ότι η αρχική μαρτυρία τους δεν είναι ο ΓΑ αλλά ο ΠΑ.

ΥΓ: το avatar ειναι πολυ καλό..........