Σε ποιον ήχο ψάλλεται το Φως Ιλαρόν;

EIRYK EMNOSHELE

Qu'est-ce que je ferais sans toi?
Μιλώ για το αρχαίο και για την εξήγηση του Σ. Καρά. Έψαξα κάποια θέματα, είδα αρκετά αλλά όχι όλα.

Πιο σχετικά βρήκα αυτά που αντιγράφω από το μήνυμα του πατρός Μαξίμου. http://analogion.com/forum/showpost.php?p=21124&postcount=2 και κάπου γράφει πως ο κ. Μανόλης Θεοδωράκης πιστεύει πως μπορεί να λέγεται το φως ιλαρόν σε τέταρτο «…ὅπως τό προτρέπει καί τό ἴδιο τό ἀρχαῖο κείμενο[ …] σέ ἦχο δ΄ λέγετο. Αὐτό τό στηρίζει σέ παραπομπή πού ὑπάρχει στό βιβλίο τοῦ Κορακίδη Ἀ., Ἡ ἐπιλύχνιος εὐχαριστία, Ἀθῆναι 1979, σελ. 123, ὑποσημ. 46 σέ συνδυασμό μέ τήν πρώτη μεταγραφή τοῦ ἀρχαίου μέλους σέ ἦχο δ΄ Δι ἀπό τόν Χουρμούζιο Χαρτοφύλακα τό 1815 στό χφ. ΕΒΕ/ΜΠΤ 703, φ. 409r. …»

Η μαρτυρία του αρχαίου κειμένου, στα χειρόγραφα που συνάπτω εδώ είναι του τετάρτου ήχου. Γιατί λοιπόν λέμε πως είναι δεύτερος ήχος; Η απορία αυτή μου γεννήθηκε μέσα από τα απηχήματα που ανάρτησα σε ανάλογο θέμα και την έχω εκφράσει και εκεί.
Θα ήθελα να ρωτήσω όταν λέμε δεύτερο ήχο εννοούμε τον μέσο του δευτέρου (με καταλήξεις στον ΒΟΥ); Και ο τέταρτος λέγετος που αναφέρεται εδώ είναι ποιος λέγετος; Ο λέγετος μαλακός χρωματικός (μέσος του τετάρτου) ή ο λέγετος ως πλάγιος του δευτέρου διατονικός στον οποίο ψάλλουμε τα προσομοια «Έδωκας σημείωσιν» κ.α.π.;
Αν έχει ήδη συζητηθεί το θέμα κάπου ζητώ συγνώμη. Βέβαια οι ομοιότητες των μέσων του δευτέρου και τετάρτου είναι γνωστές οπότε μήπως εκεί οφειλεται η σύγχυση;

Εδώ αναρτώ και μία διεύθυνση με μουσικό βίντεο στο οποίο ψάλλει η χορωδία της Χ.Φ.Δ. και εμφανίζεται το χειρόγραφο του Σ.Κ.

βίντεο: http://www.youtube.com/watch?v=_HQLKQ6zcA0

Στα συνημμένα βρήκα μια ηχογράφηση από την υπέροχη σελίδα symbole.gr και συγκεκριμένα στη διεύθυνση: http://www.symbole.gr/musice/2010-08-20-19-34-54/98-2010-08-29-08-25-15 με την ελληνική βυζαντινή χορωδία ζωντανά σε εσπερινό όπου ψάλλει το αρχαίο φως ιλαρόν. Υπάρχει και το ανάλογο κείμενο. Τα άλλα δύο συνημμένα είναι η χορωδία της Χριστιανικής Φοιτητικής Δράσης και το κείμενο σε χειρόγραφο του Σίμωνα Καρά όπως εμφανίζεται και στο βιντεάκι.
 

Attachments

  • FosIlaron.mp3
    4.6 MB · Views: 169
  • FosIlaron.pdf
    1.5 MB · Views: 519
  • επί την ηλίου δύσιν - Χριστιανική Φοιτητική Δράση.mp3
    1.6 MB · Views: 84
  • FosIraronEjigisiS_Kara.pdf
    971.7 KB · Views: 651
Last edited:

evangelos

Ευάγγελος Σολδάτος
.Η μαρτυρία του αρχαίου κειμένου, στα χειρόγραφα που συνάπτω εδώ είναι του τετάρτου ήχου. Γιατί λοιπόν λέμε πως είναι δεύτερος ήχος; Η απορία αυτή μου γεννήθηκε μέσα από τα απηχήματα που ανάρτησα σε ανάλογο θέμα και την έχω εκφράσει και εκεί. .

Είναι ήχος τέταρτος με ποιότητα δευτέρου ήχου κάτι ανάλογο με τον πρώτο ήχο όπως το περγράφω εδώ.
Είναι το φαινόμενο της διπλοπαραλλαγής που κάθε ήχος έχει διπλή υπόσταση. Με την διατονική παραλλαγή στον δι έχεις άγια ενώ με την χρωματική έχεις νεανές. Και τα δύο μαζί=τέταρτος ή λέγετος* χρωματικός.

* η μεσότητα του τετάρτου είναι ο λέγετος.

.Θα ήθελα να ρωτήσω όταν λέμε δεύτερο ήχο εννοούμε τον μέσο του δευτέρου (με καταλήξεις στον ΒΟΥ); .

Και τα δύο το ίδιο πράγμα είναι γιατί τα διαστήματα στον δεύτερο ήχο βου-γα-δι και δι-κε-ζω είναι ίδια.


.Και ο τέταρτος λέγετος που αναφέρεται εδώ είναι ποιος λέγετος; Ο λέγετος μαλακός χρωματικός (μέσος του τετάρτου) ή ο λέγετος ως πλάγιος του δευτέρου διατονικός στον οποίο ψάλλουμε τα προσομοια «Έδωκας σημείωσιν» κ.α.π.;.

Είναι ο λέγετος χρωματικός όπως είπα και πιο πάνω ο οποίος ψάλλεται με την ποιότητα της κλίμακας του δευτέρου.
 

domesticus

Lupus non curat numerum ovium
Συνάδελφοι,

Ἐγώ τὸν δεύτερο ἦχο ξέρω. Τώρα αὐτὰ μὲ τοὺς μέσους καὶ παράμεσους, ποὺ ἀναφέρετε γιὰ νὰ περιγράψετε ἕνα καθαρὸ ἄκουσμα δευτέρου ἤχου, ὅπως τὸ Φῶς ἰλαρὸν ποὺ γνωρίζουμε δὲν μπορῶ νὰ καταλάβω ...

Κι ἄλλη φορὰ τὸ ἔχω πεῖ, διαπιστώνω μιὰ τεράστια διαφορὰ στὴν θεωρία ποὺ ἔχουμε διδαχθεῖ ἀρκετοί ἀπὸ μᾶς στὶς διάφορες σχολές μὲ πολλὰ ποὺ ἀναφέρονται ἐδῶ μέσα καὶ ὑπάρχουν στιγμὲς ποὺ ἀναρωτιέμαι τὶ τέλος πάντων ψάλλω στὸ ἀναλόγιο ... Μᾶλλον θὰ εἶμαι λάθος ...

Καὶ μᾶλλον πρέπει νὰ διαβάσω τὸ Θεωρητικὸ τοῦ Καρᾶ ἤ νὰ κατεβάσω τὸν Γαβριήλ, τὸν Βρυέννιο, τὸν Ἀνώνυμο καὶ ν᾿ ἀρχίσω νὰ διαβάζω ἀπὸ τὸ μηδὲν ... διότι δὲν ξέρω νὰ ψάλλω, δὲν ξέρω τὰ ὀνόματα τῶν ἤχων ... πλέον

Μόνο τὰ ἀκούσματα μοῦ ἔχουν μείνει ...
 

karastamatis ioannis

Ιωάννης Καρασταμάτης
Συνάδελφοι,

Ἐγώ τὸν δεύτερο ἦχο ξέρω. Τώρα αὐτὰ μὲ τοὺς μέσους καὶ παράμεσους, ποὺ ἀναφέρετε γιὰ νὰ περιγράψετε ἕνα καθαρὸ ἄκουσμα δευτέρου ἤχου, ὅπως τὸ Φῶς ἰλαρὸν ποὺ γνωρίζουμε δὲν μπορῶ νὰ καταλάβω ...

Κι ἄλλη φορὰ τὸ ἔχω πεῖ, διαπιστώνω μιὰ τεράστια διαφορὰ στὴν θεωρία ποὺ ἔχουμε διδαχθεῖ ἀρκετοί ἀπὸ μᾶς στὶς διάφορες σχολές μὲ πολλὰ ποὺ ἀναφέρονται ἐδῶ μέσα καὶ ὑπάρχουν στιγμὲς ποὺ ἀναρωτιέμαι τὶ τέλος πάντων ψάλλω στὸ ἀναλόγιο ... Μᾶλλον θὰ εἶμαι λάθος ...

Καὶ μᾶλλον πρέπει νὰ διαβάσω τὸ Θεωρητικὸ τοῦ Καρᾶ ἤ νὰ κατεβάσω τὸν Γαβριήλ, τὸν Βρυέννιο, τὸν Ἀνώνυμο καὶ ν᾿ ἀρχίσω νὰ διαβάζω ἀπὸ τὸ μηδὲν ... διότι δὲν ξέρω νὰ ψάλλω, δὲν ξέρω τὰ ὀνόματα τῶν ἤχων ... πλέον

Μόνο τὰ ἀκούσματα μοῦ ἔχουν μείνει ...

Κι εγω ετσι πιστευω ..καποτε θα πρεπει να μαθουμε και να ξερουμε τι μας γινεται εκει πανω που ανεβαινουμε! Τι λες? Θα ηθελες να ξεκινησουμε μαζι? Αντε...καλη μας μελετη και καλη μας επιτυχια!:)
 

simeon

Παλαιό Μέλος
Φως ιλαρόν εις ήχον βαρύν εναρμόνιον - Μονή Αγ. Κυπριανού και Ιουστίνης.
παράξενο, ετσι δεν είναι ;
 

Attachments

  • 05. Свете тихий.mp3
    3.3 MB · Views: 102

karastamatis ioannis

Ιωάννης Καρασταμάτης
κ. Καρασταμάτη, ο Αγγελόπουλος κάνει δωρεάν μαθήματα, έμαθα!!!

Χαχαχαχαχαααα!!! Ναι ε? Σοβαρα το λετε? Ο πιο τυχερος ανθρωπος του κοσμου ειμαι εγω!!! Αχ σας παρακαλω...θα μεσολαβησετε να με παρει? :D
 
Το "Φως ιλαρόν" το αρχαίον(του Καρά δε με απασχολεί, προτιμώ Σακελλαρίδη),υπάγεται για χρωματικό κλάδο του τετάρτου ήχου, στον οποίο ανήκει και το απολυτίκιον του "Το φαιδρόν της Αναστάσεως". Ψάλλεται με τα διαστήματα του δευτέρου ήχου (καταλήξεις τελικές στον ΒΟΥ όμως), αλλά ΠΡΟΣΟΧΗ και εδώ όπως και στον δεύτερο ήχο το διάστημα ΓΑ-ΔΙ είναι τόνος(12 μόρια), έτσι το δίνει η θεωρία, έτσι το εκτελούν και όλοι οι παραδοσιακοί ψάλτες. Οι δίγραμμες διέσεις και οι δήθεν έλξεις, είναι εκ του πονηρού
 

Π. Δαβίδ

Γενικός συντονιστής
Φως ιλαρόν εις ήχον βαρύν εναρμόνιον - Μονή Αγ. Κυπριανού και Ιουστίνης.
παράξενο, ετσι δεν είναι ;

Προορίζεται πιστεύω για να ψάλλεται σε ημέρες που επακολουθεί μέγα προκείμενο σε βαρύ (Τις Θεός μέγας κλπ)

Στη Ρουμανία από ότι θυμάμαι παίζει πολύ ένα Φως ιλαρόν σε πλ.δ΄ στιχηραρικό, ένα σε β΄ στιχηραρικό και ένα μινόρε που μου είχε αρέσει πολύ.

Στη Βουλγαρία υπάρχει μια μινόρε σύνθεση με πολύ κακό χωρισμό των λέξεων και επίσης η εκδοχή του Σακελλαρίδη. Ο Σερραίος εξαρχικός μουσικοδιδάσκαλος Μανασσής Παπαθεoδώρου έχει συμπεριλάβει στη Λειτουργία του και ένα κοινωνικό του Σακελλαρίδη (πλ. δ) ως "αθηναϊκό μέλος", ενδεικτικό της διάδοσης της μουσικής του Σακελλαρίδη την περίοδο του μεσοπολέμου.
 

filomousos

Παλαιό Μέλος
Συνάδελφοι,

Ἐγώ τὸν δεύτερο ἦχο ξέρω. Τώρα αὐτὰ μὲ τοὺς μέσους καὶ παράμεσους, ποὺ ἀναφέρετε γιὰ νὰ περιγράψετε ἕνα καθαρὸ ἄκουσμα δευτέρου ἤχου, ὅπως τὸ Φῶς ἰλαρὸν ποὺ γνωρίζουμε δὲν μπορῶ νὰ καταλάβω ...

Κι ἄλλη φορὰ τὸ ἔχω πεῖ, διαπιστώνω μιὰ τεράστια διαφορὰ στὴν θεωρία ποὺ ἔχουμε διδαχθεῖ ἀρκετοί ἀπὸ μᾶς στὶς διάφορες σχολές μὲ πολλὰ ποὺ ἀναφέρονται ἐδῶ μέσα καὶ ὑπάρχουν στιγμὲς ποὺ ἀναρωτιέμαι τὶ τέλος πάντων ψάλλω στὸ ἀναλόγιο ... Μᾶλλον θὰ εἶμαι λάθος ...

Καὶ μᾶλλον πρέπει νὰ διαβάσω τὸ Θεωρητικὸ τοῦ Καρᾶ ἤ νὰ κατεβάσω τὸν Γαβριήλ, τὸν Βρυέννιο, τὸν Ἀνώνυμο καὶ ν᾿ ἀρχίσω νὰ διαβάζω ἀπὸ τὸ μηδὲν ... διότι δὲν ξέρω νὰ ψάλλω, δὲν ξέρω τὰ ὀνόματα τῶν ἤχων ... πλέον

Μόνο τὰ ἀκούσματα μοῦ ἔχουν μείνει ...

Μάλλον όχι αγαπητέ εν Χριστώ αδελφέ.

Ευτυχώς υπάρχουν και κάποια ''νεώτερα'' κείμενα (164 ετών) όπως το ΦΩΣ ΙΛΑΡΟΝ Θ.Π.Π.Φ. Μουσική Μέλλισα ( Α΄ τόμος: αργόν Αναστασιματάριον σελ. 142-144)
 

domesticus

Lupus non curat numerum ovium
Εἶστε σἰγουρος πὼς πρόκειται γιὰ ἦχο δ΄; Μήπως εἶναι κάποιος παράμεσος ἤ ἀκροδεξιὸς τοῦ δ΄ μὲ ἀκροαριστερὴ κλίμακα;
 

filomousos

Παλαιό Μέλος
Έτσι τουλάχιστον τον καταγράφει ο Θ.Π.Π.Φ. ..

Τα υπόλοιπα ίσως θυμίζουν σε κάποιους ποδοσφαιρική ορολογία ή ενδεχομένως πολιτική συνθηματολογία .

Δεν πρέπει όμως να παραβλέψετε το γεγονός ότι αυτοί οι ''νεώτεροι'' στα γραπτά τους (πριν από 164 έτη) φαίνεται να αγνοούν επιδεικτικά- αν όχι για κάποιους άλλους προκλητικά(;)- τη χρήση των υφεσοδιέσεων για να 'τονίσουν' τις ''έλξεις των ήχων''

Δεν ξέρω για σας αλλά προσωπικά είμαι πλέον προβληματισμένος :confused:
 
Last edited:

domesticus

Lupus non curat numerum ovium
Έτσι τουλάχιστον τον καταγράφει ο Θ.Π.Π.Φ. ..

Τα υπόλοιπα ίσως θυμίζουν σε κάποιους ποδοσφαιρική ορολογία ή ενδεχομένως πολιτική συνθηματολογία .

Δεν πρέπει όμως να παραβλέψετε το γεγονός ότι αυτοί οι ''νεώτεροι'' στα γραπτά τους (πριν από 164 έτη) φαίνεται να αγνοούν επιδεικτικά- αν όχι για κάποιους άλλους προκλητικά(;)- τη χρήση των υφεσοδιέσεων για να 'τονίσουν' τις ''έλξεις των ήχων''

Δεν ξέρω για σας αλλά προσωπικά είμαι πλέον προβληματισμένος :confused:

Δὲν ξέρω κἄν ἄν ἐπιτρέπεται νὰ προβληματιζόμαστε οἱ ταπεινοὶ, χθαμαλοὶ, χθόνιοι ψάλτες χωρὶς πτυχίο καὶ ἐρευνητικὲς περγαμηνὲς στὴν μουσικολογία. Ἐμεῖς ἁπλὰ πρέπει νὰ ἀσπαζόμαστε καὶ νὰ κάμπτουμε τὴν ὀσφύν μας στοὺς ἐρευνητὰς. Διαφορετικὰ, κινδυνεύει ἡ ὀσφυς μας ἀπὸ τὴν ἐρευνητικὴ των ράβδον ...

Τέλος πάντων, εὐτυχῶς ἀκοῦμε καμιὰ παλαιὰ ἠχογράφηση, διαβάζουμε κανὰ «παλαιὸ» βιβλίο μετὰ τὸ 1820 μὲ τὰ λίγα κολυβοψαλτογράμματα ποὺ μάθαμε ὑπὸ τὸ φῶς τοῦ κεριοῦ σὲ κάποια σκοτεινὴ γωνιὰ τὴς ἐπαρχίας καὶ καταφέρνουμε νὰ ψελλίζουμε κάποιον ηχο τῆς ὁκτωηχίας μὲ σχετικὴ ἀξιοπρέπεια. :rolleyes::cool:
 
Top