Π00. Στιχηραρικά στιχηρά του Πάσχα

[Δημήτρης Μαούνης]

Είχα βρει στα νιάτα μου, αλλά τώρα όσο και αν ψάχνω δεν τα βρίσκω, στιχηραρικά στιχηρά των Αίνων της Αναστάσεως. Αν θυμάμαι καλά ήταν του αειμνήστου Αντωνίου Σύρκα. Μήπως κάποιος τα έχει ή γνωρίζει πού μπορώ να τα αναζητήσω και να τα βρω;
Ευχαριστώ εκ των προτέρων.
[Παραθέτω το πρώτο στιχηρό, το οποίο και έγραψα έτσι όπως το θυμάμαι, για υποβοήθηση της μνήμης].

 

[π. Μάξιμος]

Δεῖτε ἐδῶ
http://analogion.com/forum/showthread.php?t=10972
χωρίς νά ἔχω δεῖ ἐγώ.​

 

[MTheodorakis]

Τὰ πρωτότυπα βρίσκονται στὸ Εἱρμολόγιον Πέτρου τοῦ βυζαντίου ἔκδ. 1825 σσ. 172-174.

 

[π. Μάξιμος]

Τὰ πρωτότυπα βρίσκονται στὸ Εἱρμολόγιον Πέτρου τοῦ βυζαντίου ἔκδ. 1825 σσ. 172-174.

Δέν ζητάει αὐτά.
Ζητάει παραχάραξη...
Πειράζει;
​

 

[neoklis]

Τὰ πρωτότυπα βρίσκονται στὸ Εἱρμολόγιον Πέτρου τοῦ βυζαντίου ἔκδ. 1825 σσ. 172-174.

Αυτά είναι τα γνωστά στιχηρά σε σύντομο μέλος. Υπάρχουν αργά σε κλασικό βιβλίο;

 

[MTheodorakis]

http://www.symbole.gr/forum/viewtopic.php?f=257&t=94&p=4618&hilit=%E1%BC%AC%CF%87%CE%B8%CE%B7%CF%82#p4618

Γι' αὐτὸ δὲν ὑπάρχουν ἀργοσύντομα ἤ ἀργὰ αὐτὰ τὰ στιχηρὰ σὲ κλασσικὰ βιβλία.

 

[dkalpakidis]

http://www.symbole.gr/forum/viewtopic.php?f=257&t=94&p=4618&hilit=%E1%BC%AC%CF%87%CE%B8%CE%B7%CF%82#p4618

Γι' αὐτὸ δὲν ὑπάρχουν ἀργοσύντομα ἤ ἀργὰ αὐτὰ τὰ στιχηρὰ σὲ κλασσικὰ βιβλία.

Μανόλης Θεοδωράκης έγραψε και Διονύσιος Ανατολικιώτης υπέγραψε.
Ευχαριστούμε αμφότερους για την έρευνα και την εξήγηση των "αποκρύφων" του Τυπικού και των μελοποιήσεων!

 

[Δημήτρης Μαούνης]

Δεῖτε ἐδῶ
http://analogion.com/forum/showthread.php?t=10972
χωρίς νά ἔχω δεῖ ἐγώ.​

Επανέρχομαι, λίγο καθυστερημένα, λόγω έκτακτης επαγγελματικής απασχόλησης.
Ευχαριστώ πολύ τον π. Μάξιμο για την άμεση ανταπόκρισή του στην αναζήτησή μου, καθώς και όλους τους συναδέλφους για τις συναφείς αναρτήσεις τους.
Ήμουνα μαθητής της Εκκλησιατικής Σχολής Κορίνθου (1958 - 1959), με Καθηγητή της Β.Μ. τον αείμνηστο Δημ. Παναγιωτόπουλο - Κούρο. Είχα και ένα συμμαθητή, σε μεγαλύτερη τάξη, αν θυμάμαι καλά το επώνυμό του πρέπει να ήταν Κουτσονικολής, ο οποίος ήταν μαθητής του Σύρκα και είχε μαζί του και βιβλία του. Μου δάνειζε βιβλία και αντέγραφα μαθήματα του Αντ. Σύρκα, όπως τα Εωθινά δοξαστικά, δοξαστικά του ενιαυτού κ.ά. Μεταξύ αυτών ήταν και τα παραπάνω στιχηρά των Αίνων του Πάσχα, τα οποία μου άρεσαν πολύ, αλλά κάποια στιγμή τα έχασα, προφανώς σε κάποιον τα έδωσα προσωρινά και δεν μου επιστράφηκαν.
Όμως δεν μπορούσα να φαντασθώ, ότι τουλάχιστον το πρώτο το θυμόμουνα, μετά από τόσα χρόνια, τόσο καλά, ώστε αυτό που έθεσα στην ανάρτησή μου και είχα γράψει από μνήμης πριν από 4 -5 χρόνια και το είχαμε πει με τη χορωδία σε μία πασχαλιάτικη εκδήλωση, είναι σχεδόν αντιγραφή του πραγματικού.
Χριστός Ανέστη!

 

[Nikolaos Giannoukakis]

Υπάρχουν στο Πεντηκοστάριο του Γεωργίου Σύρκα (γιού του Αντωνίου).

Ήδη έχω αναρτήσει στο παρελθόν το πλήρες βιβλίο εδώ http://analogion.com/forum/showthread.php?t=10972

Θα τα βρείτε στους Αίνους της Κυριακής του Τυφλού.....

ΝΓ

 

[neoklis]

Υπάρχουν στο Πεντηκοστάριο του Γεωργίου Σύρκα (γιού του Αντωνίου)....

Και το είχα ψάξει, αλλά δεν έφτασα μέχρι την Κυριακή του Τυφλού!

 

[Απολλόδωρος]

Και το είχα ψάξει, αλλά δεν έφτασα μέχρι την Κυριακή του Τυφλού!

Ομορφιά και διαφοροποίηση πάντα με διάκριση....

 

[Doukellis]

Σύμφωνα με μαρτυρία του κ. Γεωργίου Αγγελινάρα, ο Αντώνιος Σύρκας τα έψελνε μόνο την Κυριακή του Τυφλού. Αυτό συνέβαινε για να μην αλλάξει το μέλος, στα στιχηρά των Αίνων του πλ.Α΄ ήχου, από στιχηραρικό σε ειρμολογικό.

 

[Shota]

http://www.symbole.gr/forum/viewtopic.php?f=257&t=94&p=4618&hilit=%E1%BC%AC%CF%87%CE%B8%CE%B7%CF%82#p4618

Γι' αὐτὸ δὲν ὑπάρχουν ἀργοσύντομα ἤ ἀργὰ αὐτὰ τὰ στιχηρὰ σὲ κλασσικὰ βιβλία.

Σωστο απο την σημερινη οπτικη, αλλα οπως λεει ο Αρβανιτης "αυτο που ειναι χαρακτηριστικο για τους ειρμους και τα στιχηρα ειναι οτι το μελος τους δεν ειναι διαφορετικο, τουλαχιστον μεχρι το τελος του 13ου αι. Ειρμοι και στιχηρα απαρτιζονται απο το ιδιο συνολο λιγοτερο η περισσοτερο στερεοτυπων μουσικων φρασεων ("Θεσεων"), με τα στιχηρα να χρησιμοποιουν ενα καπως ευρυτερο τετοιο συνολο. Αν εξαιρεσει κανεις καποια μελισματα που εμφανιζονται σπανια η καθολου στο Ειρμολογιο, η εικονα που αποκομιζουμε, τουλαχιστον απο την γραφη των χφφ, ειναι πανομοιοτυπη για τα δυο αυτα υμνογραφικα ειδη. Στιχηραριο και Ειρμολογιο θα μπορουσαν να παρομοιαστουν με δυο ομοκεντρους κυκλους, με το Ειρμολογιο να αποτελει το μικροτερο και το Στιχηραριο τον μεγαλυτερο κυκλο".

Υ.Γ. Παντως βρηκα αυτα. Οι ειδικοι ας μας πουν περι τινος προκειται. Δεν ξερω ποιανου ειναι το μελος, ισως του Γερμανου Νεων Πατρων, ισως οχι.

 

[dimskrekas]

Σωστο απο την σημερινη οπτικη, αλλα οπως λεει ο Αρβανιτης "αυτο που ειναι χαρακτηριστικο για τους ειρμους και τα στιχηρα ειναι οτι το μελος τους δεν ειναι διαφορετικο, τουλαχιστον μεχρι το τελος του 13ου αι. Ειρμοι και στιχηρα απαρτιζονται απο το ιδιο συνολο λιγοτερο η περισσοτερο στερεοτυπων μουσικων φρασεων ("Θεσεων"), με τα στιχηρα να χρησιμοποιουν ενα καπως ευρυτερο τετοιο συνολο. Αν εξαιρεσει κανεις καποια μελισματα που εμφανιζονται σπανια η καθολου στο Ειρμολογιο, η εικονα που αποκομιζουμε, τουλαχιστον απο την γραφη των χφφ, ειναι πανομοιοτυπη για τα δυο αυτα υμνογραφικα ειδη. Στιχηραριο και Ειρμολογιο θα μπορουσαν να παρομοιαστουν με δυο ομοκεντρους κυκλους, με το Ειρμολογιο να αποτελει το μικροτερο και το Στιχηραριο τον μεγαλυτερο κυκλο".

Υ.Γ. Παντως βρηκα αυτα. Οι ειδικοι ας μας πουν περι τινος προκειται. Δεν ξερω ποιανου ειναι το μελος, ισως του Γερμανου Νεων Πατρων, ισως οχι.

მივესალმებით უკან

 

[Κων/νος Βαγενάς]

Το από πάνω φαίνεται εξίσου (αν όχι περισσότερο) ενδιαφέρον.

 

[Laosynaktis]

Σωστο απο την σημερινη οπτικη, αλλα οπως λεει ο Αρβανιτης "αυτο που ειναι χαρακτηριστικο για τους ειρμους και τα στιχηρα ειναι οτι το μελος τους δεν ειναι διαφορετικο, τουλαχιστον μεχρι το τελος του 13ου αι. Ειρμοι και στιχηρα απαρτιζονται απο το ιδιο συνολο λιγοτερο η περισσοτερο στερεοτυπων μουσικων φρασεων ("Θεσεων"), με τα στιχηρα να χρησιμοποιουν ενα καπως ευρυτερο τετοιο συνολο. Αν εξαιρεσει κανεις καποια μελισματα που εμφανιζονται σπανια η καθολου στο Ειρμολογιο, η εικονα που αποκομιζουμε, τουλαχιστον απο την γραφη των χφφ, ειναι πανομοιοτυπη για τα δυο αυτα υμνογραφικα ειδη. Στιχηραριο και Ειρμολογιο θα μπορουσαν να παρομοιαστουν με δυο ομοκεντρους κυκλους, με το Ειρμολογιο να αποτελει το μικροτερο και το Στιχηραριο τον μεγαλυτερο κυκλο".

Υ.Γ. Παντως βρηκα αυτα. Οι ειδικοι ας μας πουν περι τινος προκειται. Δεν ξερω ποιανου ειναι το μελος, ισως του Γερμανου Νεων Πατρων, ισως οχι.

Καλώς ήλθες Shota!

Αυτά τα 'εχω βρει να περιέχονται σε ένα χφ του Στιχηραρίου του Χρυσάφου του Νέου. Δεν περιέχονται σε όλα τα χφφ του. Μια φωτογραφία τέτοιου μέλους (δεν ξέρω αν συμπίπτει ακριβώς, δεν μπορώ να ελέγξω τώρα), δηλ. σε αργό ειρμολογικό μέλος, υπάρχει και στα δείγματα που δημοσιεύει ο Χ"γιακουμής στα "Χφφ εκκλησ. μουσικής 1453-1820".

Υπάρχουν επίσης και παλαιές (της ίδιας ή νεότερης εποχής) εκδοχές τους που είναι σε στιχηραρικό μέλος.

Τα παλαιά στιχηρά του Πάσχα (και τα εν λόγω και άλλα, όπως το "Σήμερον σωτηρία τω κόσμω" συνήθως δεν καταγράφονται στα χφφ της Μεσοβυζαντινής σημειογραφίας. Αυτά που κάποιες φορές καταγράφονται είναι τα δύο του Α' ήχου, "Σήμερον σωτηρία τω κόσμω" και "Αναστάσεως ημέρα, καρποφορήσωμεν", και το του πλ.Α' "Αναστάσεως ημέρα". Ομοίως δεν καταγράφονται συχνά και στην Παλαιοβυζαντινή σημειογραφία, αν και σ' αυτήν μπορεί να τα βρεί κανείς καμια φορά όλα, όπως πχ. σε ένα ΠΒυζ Στιχηράριο που έχει εκδοθεί από τα MonumentaMB. Δεν είναι όμως καθόλου εύκολο να ερμηνευτούν στην ΜΒυζ σημειογρ. καθώς, απ' όσο θυμάμαι, έχουν ιδιομορφίες. ειδικά δε το "Πάσχα το τερπνόν" που έχει (σ' αυτό το χφ τουλάχ.) πολλά μελισματικά τμήματα. Πάντως σε όλα ψαλλόταν στο τέλος το "Χριστός ανέστη", το οποίο ΄φαίνεται να είναι η ίδια γραμμή που υπάρχει και στο "Αναστάσεως ημέρα" μ'εχρι και στο του Χρυσάφη.

Ένα ακόμα στιχηρό του Πάσχα που καταγράφεται (σε ΠΒ και ΜΒσημ) καμιά φορά είναι το "Αγγελοι σκιρτήσατε", σε απλούστερη και σε μελισματικότερη μορφή. Τη δέυτερη την εξήγησα κάποια στιγμή και την παρουσιάσα με τον "Αγιοπολίτη", νομ'ιζω στη Βενετία. Αυτό το στιχηρό, όπως και άλλες φορές έχει αναφερθεί, χρησιμοποιήθηκε και ως Κοινωνικό.

 

[antonios]

Αυτά τα 'εχω βρει να περιέχονται σε ένα χφ του Στιχηραρίου του Χρυσάφου του Νέου. Δεν περιέχονται σε όλα τα χφφ του. Μια φωτογραφία τέτοιου μέλους (δεν ξέρω αν συμπίπτει ακριβώς, δεν μπορώ να ελέγξω τώρα), δηλ. σε αργό ειρμολογικό μέλος, υπάρχει και στα δείγματα που δημοσιεύει ο Χ"γιακουμής στα "Χφφ εκκλησ. μουσικής 1453-1820".

Η φωτογραφία του χφ.104 (του βιβλίου, Μεγίστης Λαύρας Κ 179) περιέχει το (μεγαλύτερο) τελευταίο κομμάτι του τελευταίου στιχηρού, καθώς φωτογραφίζει κυρίως το δοξαστικό. Έτος 1810 γραφέας ανώνυμος. Το μέλος έχει διαφορές στην γραφή και στις λεπτομέρειες αλλά είναι κατά βάση ίδιο.

Εντύπωση μου κάνει το μέλος του οποίου ο σκελετός είναι ίδιος με αυτά που ψάλλουμε σήμερα. Στιχηραρικά από Πα που όμως κινούνται περί τον Κε και τελειώνουν σε αυτόν.

 

[Shota]

Το από πάνω φαίνεται εξίσου (αν όχι περισσότερο) ενδιαφέρον.

Αφου το λες.

Υ.Γ. Το οτι τα εξαποστειλαρια υπαρχουν μελοποιημενα και σε αλλους ηχους απο τον Β' η τον Γ' το μνημονευει καπου εδω στο Ψ και ο Μανωλης Γιαννοπουλος.

 

[MTheodorakis]

Υ.Γ. Το οτι τα εξαποστειλαρια υπαρχουν μελοποιημενα και σε αλλους ηχους απο τον Β' η τον Γ' το μνημονευει καπου εδω στο Ψ και ο Μανωλης Γιαννοπουλος.

http://www.symbole.gr/forum/viewtopic.php?f=208&t=487

 

[Shota]

Στιχηρα του Πασχα στα ρουμανικα:

https://www.youtube.com/watch?v=gyd_rPI9vYo

Το μελος ειναι του Ιερομοναχου Βησσαριωνος (+1844).