Ορφανός Παναγιώτης
New member
Πώς τελείται η ακολουθία της Θείας Μεταλήψεως κατά τη περίοδο της Δικαινησίμου Εβδομάδος; Τελείται σε συνδυασμό με την Πασχάλιο ακολουθία;
Πώς τελείται η ακολουθία της Θείας Μεταλήψεως κατά τη περίοδο της Διακαινησίμου Εβδομάδος;
- Thread starter Ορφανός Παναγιώτης
- Start date
π. Μάξιμος
Γενικός Συντονιστής
Ὡς ὶδιωτική κατ᾿ οἶκον προσευχή ἤ ἐνταγμένη στήν ακολουθία κατά τά μοναστικά καί μόνον πρότυπα;
Πάντως σέ συνδυασμό μέ τήν ἐναρκτήριο.
Πάντως σέ συνδυασμό μέ τήν ἐναρκτήριο.
MTheodorakis
Παλαιό Μέλος
Ἡ ἀκολουθία τῆς θείας μεταλήψεως τῶν σημερινῶν Ὡρολογίων εἶναι γραμμένη σὲ ἑνικὸ ἀριθμό, ἄρα εἶναι ἰδιωτικὴ καὶ ὄχι ἐκκλησιαστικὴ ἀκολουθία (Ἰ. Φουντούλη Ἀπαντήσεις τ. 4 σ. 158). Δὲν λέγεται στὸ ναό, δὲν ἁρμόζει στὴν ἀδελφότητα καὶ τὴν ἑορτὴ τῆς Κυριακῆς.
«Στὴ θεία λειτουργία βγαίνομε ἀπὸ τὸ ἄτομό μας καὶ ἐρχόμαστε ἱεραρχικὰ συντεταγμένοι σὲ σῶμα Χριστοῦ» (ὅπ. πρ. σ. 159) προσφέροντας «τὴν ἁγίαν ἀναφορὰν» καὶ τὴν Κυριακὴ προσευχὴ σὲ πληθυντικὸ ἀριθμό. Ἀνεπίτρεπτη δὲ εἶναι ἡ παρεμβολὴ τῆς ἀτομικῆς κατανυκτικῆς αὐτῆς ἀκολουθίας κατὰ τὴν ἐκκλησιαστικὴ ἀκολουθία τῆς ἀναστάσεως («ἐφάνη γὰρ ἡ κοινὴ βασιλεία», «ἐν χαρᾷ ἀλλήλους περιπτυξώμεθα») καὶ τῆς διακαινησίμου ἑβδομάδας. Ἡ ἀκολουθία εἶναι ἰδιωτική, μεταγενέστερη, ἀντιλειτουργικὴ καὶ ἄχρηστη. Πρέπει νὰ καταλάβουμε ὅτι ἡ θεία εὐχαριστία ἀνήκει ὁλόκληρη στοὺς πιστούς, οἱ ὁποίοι ἔχουν ἄμεση ἀνάγκη νὰ συμμετέχουν στὶς εὐχὲς καὶ νὰ ἀπαντοῦν σ’ αὐτὲς οἰκοδομούμενοι πολλαπλῶς. Ἡ λειτουργία εἶναι πλήρης, ἀρκετὴ καὶ δὲν χρειάζεται ἐνέσεις. Ὑπάρχουν πλεῖστα ὅσα ἄλλα στοιχεία τῆς λατρείας ποὺ περιμένουν τὸ ζῆλο μας.
Γιὰ τὴν θεία κοινωνία χρειάζεται ἐπίγνωση τῆς δωρεᾶς καὶ ταπείνωση (ἀκολουθία θείας μεταλήψεως), ἀλλὰ ὄχι μόνο αὐτά.
Προϋποθέσεις εἶναι καὶ τὸ μυστήριο τῆς ἐξομολόγησης, ἡ εὐχαριστία, ἡ δοξολογία, ἡ ἀγάπη, ἡ συγχώρηση, ἡ ἀνοχή, ἡ εἰρήνη, ἡ ἑνότητα, ἡ ὀρθοδοξία ὅλων, ἡ ἀνησυχία γιὰ τὸ ἄν ὁ ἄλλος δὲν κοινωνεῖ, ἡ προσοχή, τὸ «στῶμεν καλῶς», τὸ «ἄνω σχῶμεν τὰς καρδίας». Τὰ μυστήρια ἀρκοῦν, δὲν χρειάζονται προσθῆκες. Δὲν ἀκυρώνω τὴν ἀκολουθία. Εἶναι βοηθητικὴ σὰν ἰδιωτικὴ πνευματικὴ προετοιμασία μετὰ ἀπὸ ἐπιτίμιο. «Τὴν ἀκολουθία τῆς θείας μεταλήψεως, ὅταν τὴ διαβάσει καὶ ὁ πιὸ ἁμαρτωλός, ἁγιάζεται πολύ» (Ὅσίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου Βίος καὶ λόγοι 2003 σ. 341). Ὁ ἑορταστικός-ἐσχατολογικὸς χαρακτήρας τελέσεως τῆς θείας εὐχαριστίας εἶναι πάντοτε δεδομένος (Χρυσόστομος, Μάξιμος ὁμολογητής· βλ. π. Π. Κουμαριανοῦ Ἡ γονυκλισία κατὰ τὴν τέλεση τοῦ μυστηρίου τῆς θείας εὐχαριστίας Σύναξη τ. 119 (2011) σσ. 44-56). Πένθος ἤ ὑπερβολικὴ ἁμαρτωλογία δὲν ἁρμόζουν στὴν ὑπερφυῆ δωρεὰ αὐτῆς τῆς τράπεζας. Κυρίως εὐχαριστοῦμε κατὰ τὸ δείπνο.
«Στὴ θεία λειτουργία βγαίνομε ἀπὸ τὸ ἄτομό μας καὶ ἐρχόμαστε ἱεραρχικὰ συντεταγμένοι σὲ σῶμα Χριστοῦ» (ὅπ. πρ. σ. 159) προσφέροντας «τὴν ἁγίαν ἀναφορὰν» καὶ τὴν Κυριακὴ προσευχὴ σὲ πληθυντικὸ ἀριθμό. Ἀνεπίτρεπτη δὲ εἶναι ἡ παρεμβολὴ τῆς ἀτομικῆς κατανυκτικῆς αὐτῆς ἀκολουθίας κατὰ τὴν ἐκκλησιαστικὴ ἀκολουθία τῆς ἀναστάσεως («ἐφάνη γὰρ ἡ κοινὴ βασιλεία», «ἐν χαρᾷ ἀλλήλους περιπτυξώμεθα») καὶ τῆς διακαινησίμου ἑβδομάδας. Ἡ ἀκολουθία εἶναι ἰδιωτική, μεταγενέστερη, ἀντιλειτουργικὴ καὶ ἄχρηστη. Πρέπει νὰ καταλάβουμε ὅτι ἡ θεία εὐχαριστία ἀνήκει ὁλόκληρη στοὺς πιστούς, οἱ ὁποίοι ἔχουν ἄμεση ἀνάγκη νὰ συμμετέχουν στὶς εὐχὲς καὶ νὰ ἀπαντοῦν σ’ αὐτὲς οἰκοδομούμενοι πολλαπλῶς. Ἡ λειτουργία εἶναι πλήρης, ἀρκετὴ καὶ δὲν χρειάζεται ἐνέσεις. Ὑπάρχουν πλεῖστα ὅσα ἄλλα στοιχεία τῆς λατρείας ποὺ περιμένουν τὸ ζῆλο μας.
Γιὰ τὴν θεία κοινωνία χρειάζεται ἐπίγνωση τῆς δωρεᾶς καὶ ταπείνωση (ἀκολουθία θείας μεταλήψεως), ἀλλὰ ὄχι μόνο αὐτά.
Προϋποθέσεις εἶναι καὶ τὸ μυστήριο τῆς ἐξομολόγησης, ἡ εὐχαριστία, ἡ δοξολογία, ἡ ἀγάπη, ἡ συγχώρηση, ἡ ἀνοχή, ἡ εἰρήνη, ἡ ἑνότητα, ἡ ὀρθοδοξία ὅλων, ἡ ἀνησυχία γιὰ τὸ ἄν ὁ ἄλλος δὲν κοινωνεῖ, ἡ προσοχή, τὸ «στῶμεν καλῶς», τὸ «ἄνω σχῶμεν τὰς καρδίας». Τὰ μυστήρια ἀρκοῦν, δὲν χρειάζονται προσθῆκες. Δὲν ἀκυρώνω τὴν ἀκολουθία. Εἶναι βοηθητικὴ σὰν ἰδιωτικὴ πνευματικὴ προετοιμασία μετὰ ἀπὸ ἐπιτίμιο. «Τὴν ἀκολουθία τῆς θείας μεταλήψεως, ὅταν τὴ διαβάσει καὶ ὁ πιὸ ἁμαρτωλός, ἁγιάζεται πολύ» (Ὅσίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου Βίος καὶ λόγοι 2003 σ. 341). Ὁ ἑορταστικός-ἐσχατολογικὸς χαρακτήρας τελέσεως τῆς θείας εὐχαριστίας εἶναι πάντοτε δεδομένος (Χρυσόστομος, Μάξιμος ὁμολογητής· βλ. π. Π. Κουμαριανοῦ Ἡ γονυκλισία κατὰ τὴν τέλεση τοῦ μυστηρίου τῆς θείας εὐχαριστίας Σύναξη τ. 119 (2011) σσ. 44-56). Πένθος ἤ ὑπερβολικὴ ἁμαρτωλογία δὲν ἁρμόζουν στὴν ὑπερφυῆ δωρεὰ αὐτῆς τῆς τράπεζας. Κυρίως εὐχαριστοῦμε κατὰ τὸ δείπνο.
Deacon
Παλαιό Μέλος
Σήμερα έτυχε να το συζητώ με φίλο αγιορείτη. Κατά την τάξη που αυτός γνώριζε, μετά το "Επάν δε τύχεις" και τις ευχές, λέγεται το "Νυν απολύεις", Χριστός Ανέστη (νομίζω γ'), Απολυτίκιο Χρυσοστόμου, Δόξα, Κοντάκιο του αγίου, Και νυν αν θυμάμαι καλά το "Ταις μυροφόροις", αλλά δεν είμαι σίγουρος ότι θυμάμαι καλά το τελευταίο, Χριστός Ανέστη, Κύριε ελέησον (γ'), ευλόγησον και απόλυσις.
Άλλοι λένε μόνο την εναρκτήριο του Πάσχα (και στην καθ' ημάς Ιερά Μητρόπολη), αλλά αυτό δεν ξέρω κατά πόσο έχει καθολική ισχύ. Τα αναφέρω πληροφοριακά όλα αυτά, χωρίς να μπορώ να εκφέρω άποψη απόλυτα για το τί είναι σωστό. Πάντως, η δική μου συνήθεια ήταν να λέω τις ευχές και όχι απλά την εναρκτήριο.
Υ/γ Το "Νυν απολύεις" είναι πολύ σημαντικό, θεωρώ, για να παραλείπεται. Θυμάμαι την οδηγία σε παλαιά σχετικά βιβλία (δεν μπορώ να θυμηθώ πού ακριβώς) που λέει ότι αν δεν έχει χρόνο ο ιερεύς να διαβάσει την ευχαριστία μετά την Θ. Μετάληψη, ας λέει απλά τα "νυν απολύεις" την ώρα που νίβεται. Συγκινητική διάταξη, που φανερώνει και το ήθος που πρέπει να έχουμε εμείς οι ιερείς κάθε φορά που λειτουργούμε, σαν να είναι η κάθε Θ. Λειτουργία η τελευταία μας. Καθαρά εσχατολογικός ο προσανατολισμός αυτός, κατά το "έρχου Κύριε".
Άλλοι λένε μόνο την εναρκτήριο του Πάσχα (και στην καθ' ημάς Ιερά Μητρόπολη), αλλά αυτό δεν ξέρω κατά πόσο έχει καθολική ισχύ. Τα αναφέρω πληροφοριακά όλα αυτά, χωρίς να μπορώ να εκφέρω άποψη απόλυτα για το τί είναι σωστό. Πάντως, η δική μου συνήθεια ήταν να λέω τις ευχές και όχι απλά την εναρκτήριο.
Υ/γ Το "Νυν απολύεις" είναι πολύ σημαντικό, θεωρώ, για να παραλείπεται. Θυμάμαι την οδηγία σε παλαιά σχετικά βιβλία (δεν μπορώ να θυμηθώ πού ακριβώς) που λέει ότι αν δεν έχει χρόνο ο ιερεύς να διαβάσει την ευχαριστία μετά την Θ. Μετάληψη, ας λέει απλά τα "νυν απολύεις" την ώρα που νίβεται. Συγκινητική διάταξη, που φανερώνει και το ήθος που πρέπει να έχουμε εμείς οι ιερείς κάθε φορά που λειτουργούμε, σαν να είναι η κάθε Θ. Λειτουργία η τελευταία μας. Καθαρά εσχατολογικός ο προσανατολισμός αυτός, κατά το "έρχου Κύριε".
Last edited:
Manolas
Εμμανουήλ Ονησιφορίδης
Και νυν "Ει και εν ταφω" νομιζω πατερ
π. Μάξιμος
Γενικός Συντονιστής
Deacon
Παλαιό Μέλος
Τελικά το διευκρίνισα. Στο καί νυν λένε το Προλαβούσαι τον όρθρον. Φαίνεται ότι υπάρχει μια μικρή διαφοροποίηση ανάλογα με το μοναστήρι, γιατί κατά τα άλλα η διάταξη της Διονυσίου είναι ίδια.
Θεόδωρος Τσατσαρώνης
Νέο μέλος
Να ρωτησω κάτι αδελφέ, γιατί "αντι" καθίσματος;; Σου το ανέλυσε/αιτιολόγησε κάπως;
Φαίνεται πως αὐτὴ ἡ Μονὴ ποὺ ἔχει τὴν τάξι αὐτὴ νὰ προτιμᾷ νὰ ἀντικαταστήσῃ τὴν χρήσι τοῦ ψαλτηρίου μὲ τὴν ἀκολουθία τῆς θείας Μεταλήψεως.
Ἀλλαχοῦ ἄκουσα ὅτι στὶς ἀρχὲς τῶν ἀγρυπνιῶν, εἰς τὸ Ἀπόδειπνο, κάποια Μοναστήρια κάνουν τότε τὴν Ἀκολουθία τὴς θείας Μεταλήψεως καὶ ὄχι ἀντικαθιστώντας τὸ ψαλτήριον τοῦ Ὄρθρου.
Τὸ Μοναστήρι ἔχει τὸ κουσούρι του, νομίζω...
Ἀλλαχοῦ ἄκουσα ὅτι στὶς ἀρχὲς τῶν ἀγρυπνιῶν, εἰς τὸ Ἀπόδειπνο, κάποια Μοναστήρια κάνουν τότε τὴν Ἀκολουθία τὴς θείας Μεταλήψεως καὶ ὄχι ἀντικαθιστώντας τὸ ψαλτήριον τοῦ Ὄρθρου.
Τὸ Μοναστήρι ἔχει τὸ κουσούρι του, νομίζω...
Χριστός Ανέστη!
Χρόνια Πολλά!
Κατά την Διακαινήσιμο Εβδομάδα, κατά την ανάγνωση, από τον αναγνώστη, της ακολουθίας της Θείας Ευχαριστίας στους ενοριακούς Ιερούς Ναούς, κατά την κατάλυση, από τον ιερέα, λέγεται το "Νυν απολύεις"; Ή μήπως παραλείπεται;
Εάν λέγεται από τον ιερέα το "Νυν απολύεις", κατόπιν ακολουθεί τρισάγιον και η υπόλοιπη ακολουθία απαράλλακτη, όπως είναι καθωρισμένο, οπότε λέγεται "Την τιμιωτέραν", ή μήπως λέγεται "Φωτίζου φωτίζου";
Σας ευχαριστώ!
Χρόνια Πολλά!
Κατά την Διακαινήσιμο Εβδομάδα, κατά την ανάγνωση, από τον αναγνώστη, της ακολουθίας της Θείας Ευχαριστίας στους ενοριακούς Ιερούς Ναούς, κατά την κατάλυση, από τον ιερέα, λέγεται το "Νυν απολύεις"; Ή μήπως παραλείπεται;
Εάν λέγεται από τον ιερέα το "Νυν απολύεις", κατόπιν ακολουθεί τρισάγιον και η υπόλοιπη ακολουθία απαράλλακτη, όπως είναι καθωρισμένο, οπότε λέγεται "Την τιμιωτέραν", ή μήπως λέγεται "Φωτίζου φωτίζου";
Σας ευχαριστώ!
MTheodorakis
Παλαιό Μέλος
Δὲν λέγεται καθόλου ἡ (ἀτομικὴ) ἀκολουθία τῆς θείας μεταλήψεως. Βλ. μήνυμα 4.
π. Μάξιμος
Γενικός Συντονιστής
π. Μάξιμος
Γενικός Συντονιστής
[Σημείωμα συντονιστή] Μια υποσυζήτηση μεταφέρθηκε σε νέο θέμα (στο Τυπικό της Θ. Λειτουργίας - Απόλυση): Η Ευχαριστία μετά την Θείαν Μετάληψιν.