Και τι μεσολάβησε και τώρα σταμάτησες; Εγώ από την πλευρά μου έχω να πω τα εξής:
1. Μακάριος ανήρ: εκεί που δεν διαβάζεται και τώρα, δε θυμάμαι να διαβαζόταν ποτέ. μόνο 2 παραδείγματα ναών (της επαρχίας) έχω που να διαβαζόταν και μάλλον συνεχίζεται.
2. Θου κύριε: 50/50. Άλλοι ψάλλουν πάντα, άλλοι ποτέ, άλλοι αναλόγως. Κι εγώ αναλόγως. Τελευταία εχω καταλήξει στην τακτική να το ψάλω όταν ακολουθούν ειρμολογικά μέλη.
3. Ευαγγέλια όρθρου καθημερινής, μη δεσποτικής, θεομητορικής εορτής: πιο συχνά παρατηρώ να λέγονται παραπάνω, επειδή το λέει κάποια φυλλάδα. Η παράλειψη Ευαγγελίου συζητιέται με την έννοια να γίνει ο όρθρος μη εορτάσιμος, δηλαδή χωρίς Ευαγγέλιο και καταβασίες.
4. Κανόνες: ανέκαθεν ψάλλονταν δύο ή και ένας μέχρι το μεσώδιο κάθισμα ή σπανιότερα μέχρι το κοντάκιο. Για τα υπόλοιπα, μετά το συναξάρι προκύπτουν διάφορα ερωτήματα και αισθητικά ζητήματα. Πολλοί αντί για ψάλσιμο διαβάζουν, ιδίως παλαιότερα, αλλά εμένα δεν μου αρέσει καθόλου.
Δε το βλέπω σαν φορκλόρ. Έτσι κι αλλιώς η υμνολογία είναι μεταβλητή ανάλογα του συνδυασμού των εορτών και κάποιοι ύμνοι αναγκαστικά καταλιμπάνονται. Συνήθως βλέπω το αντίθετο: να είναι Κυριακή και να ψάλλονται απολυτίκια και άλλοι ύμνοι αγίων λες και ήταν καθημερινή.
5. Στιχολογία Αίνων: πρώτη φορά ακούω εδώ για αίνους χωρίς στιχηρά! αυτό κι αν είναι περικοπή! αυτά τα στιχηρά δεν έχουν θεολογικό περιεχόμενο; δεν είναι σα να διαγράφουμε μερικούς αιώνες ιστορίας και αγώνων της πίστης; δυσνόητα δεν τα λες. οι άνθρωποι που είναι παρόντες συνήθως τα ξέρουν απέξω.
6. 50ός ψαλμός: πρώτη φορά ακούω για διαβαστή απαγγελία σε εωθινό. σε κάποιους ναούς εκείνη την ώρα και προ κόβιντ ίδιο κόσμο είχε. γενικά τον λέω λίγο πιο γρήγορα από άλλους ψάλτες, πάντα όμως εμμελώς.
7. Αλληλουϊάριο: εμφανίστηκε πρόσφατα και σε λίγους ναούς τηρείται. Το εισήγαγα κι εγώ.
8. Τυπικά λένε λίγοι και περιστασιακά. Όταν δεν έχει αντίφωνα εορτής εγώ βάζω τυπικά.
8. Εκτενής: είναι κάτι που οι περισσότεροι ιερείς ξαφνικά άρχισαν να τηρούν μανιακά (χωρίς να νοιάζονται το ίδιο και για άλλα πράγματα). Οι πιο παλαιοί πάνε κατευθείαν όπως υπό του κράτους σου, και τους επικροτώ.
Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί είναι ποιμαντικό το να καταργήσουμε τον όρθρο και όχι το να κρατήσουμε μια... περίληψη. Που εγώ δεν τη βλέπω περίληψη. Πιο κάτω γράφεις για το χωριό που λένε εξάψαλμο και ευλογημένη.. ορίστε, γιατί το καταγγέλλεις; επειδή δεν έκοψαν και τον εξάψαλμο;
Το ημι-άστυ θα έλεγα εγώ. Ούτε κέντρο, ούτε χωριό.