Προκείμενο Τρίτη και Πέμπτη εσπέρας εβδομάδος Τυρινής

Andreask

Νέο μέλος
Στο κυπριακό τυπικό βλέπουμε το εξής:


Ἀντὶ τοῦ προκειμένου τῆς ἡμέρας, ψάλλεται τὸ

«Ἀλληλούια» τρὶς ἐκ γ ́ εἰς ἦχον πλ. β ́, μετὰ τῶν στίχων·
«Ὑψοῦτε Κύριον τὸν Θεὸν ἡμῶν καὶ προσκυνεῖτε τῷ ὑποποδίῳ τῶν ποδῶν αὐτοῦ, ὅτι ἅγιός ἐστιν».
«Καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰῶνων»

Αυτή την τάξη δεν τη βρίσκω γραμμένη πουθενά αλλού. Ούτε στα βιβλία του τριωδίου όπου για άλλες μέρες γράφει προκείμενο για την κάθε μέρα ξεχωριστά.

Μπορεί κάποιος να μας διαφωτίσει;
 

MTheodorakis

Παλαιό Μέλος
Τὰ ἀλληλουάρια αὐτὰ ὑπάρχουν στὸ Ὡρολόγιον τὸ Μέγα μὲ τὴν ἔνδειξη «Εἰ δὲ ἐστὶν Ἀλληλούια...».

Ἀπὸ τὶς Ἀρχέτυπες διατάξεις:

Ὅταν «ἡ ἐκκλησία οὐκ ἄγει ἑορτήν»-εἶναι Ἀλληλούια[1] (χφ. Βατοπαιδίου 1248 ὡρολόγιο τοῦ ἔτους 1077 φφ. 32r καὶ 34r, ΛΜ 295 σ. 86), ἀντὶ προκειμένου[2] ψάλλεται[3] εἰς ἦχον πλ. β’ Ἀλληλούια μὲ β’ στίχο «Καὶ εἰς τοῦς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν» (Ὡρολόγιον). Στὸ παλαιότερο σωζόμενο ὡρολόγιο αὐτὸ εἶναι γ’ στίχος (Ω σσ. 57, 58). Εἶναι τὸ «Δόξα, Καὶ νῦν» (ὅπ. πρ. καὶ ΤΕ σ. 611). Δίστιχα ἀλληλουάρια ὑπάρχουν καὶ στὸ χφ. Κοζάνης Χ 101 ὡρολόγιο τῆς Μ. Λαύρας ιζ’ αἰ. φφ. 308r, 321v, 333r, 345v, 375v.

Θέλοντας νὰ ἐξιχνιάσω τί σημαίνει ἡ φράση τοῦ ΤΕ «τὰ τέλη μόνον λέγονται τὰ σεσημαδευμένα» (ὅπ. πρ.) μελέτησα τὸ χφ. τοῦ τυπικοῦ αὐτοῦ (ΕΒΕ 788 α’ ἥμισυ ιβ’ αἰ. φ. 176v), καὶ παρετήρησα τὰ ἑξῆς: «παιαιαιδεύσεις με...ἅγιιιος ἐστί...ῥήμααατα αὐτῶν...ηηη δόξα σου...αἰώωωνων Ἀμήν». Ἄρα ἡ φράση ἀφορᾶ τὸ πρωτότυπο χφ. ἀπὸ ὅπου ἔγινε ἡ ἀντιγραφή, τὸ ὁποῖο περιεῖχε καὶ μουσικοὺς χαρακτῆρες («τὰ σεσημαδευμένα»). Ἀπὸ τὴν μουσικὴ αὐτὴ πρακτικὴ προῆλθαν τὰ σημερινὰ δεύτερα ἡμιστίχια[4], χωρὶς τὶς ἀρχές τους.




Ἀπὸ τὰ καθ’ ἡμέραν «Ἀλληλούια» τοῦ ἑσπερινοῦ φαίνεται ὅτι καὶ κατὰ τὴν Τρίτη καὶ Πέμπτη (ἡμέρες καταλύσεως), ἀντὶ τοῦ «Θεὸς Κύριος», μπορεῖ νὰ ψαλλεῖ «Ἀλληλούια» (ἀντιθέτως μὲ τὴν μεταγενέστερη ὑποσημείωση τοῦ μεσωρίου τῆς α’ ὥρας στὰ σημερινὰ Ὡρολόγια).





[1] Δὲν ψάλλεται τὸ «Θεὸς Κύριος» (ΤΕ σ. 620). Οἱ ἡμέρες κατὰ τὶς ὁποῖες ψάλλεται «᾿Αλληλούια» καθορίζονται σαφῶς ἀπὸ τὰ μηνολόγια τῶν τυπικῶν (βλ. π.χ. ΚΝ σσ. 61-66, D Ι σσ. 256-499, TΑΣ καὶ ἄρθρο Πότε ἐστὶν Ἀλληλούια).



[2] Δὲν λέγεται τὸ «Ἑσπέρας προκείμενον» (ΜΕΘ σ. 262, 319).



[3] Ἐκτὸς Παρασκευῆς ἑσπέρας καὶ Κυριακῆς ἑσπέρας (TE σ. 611, ΤΑΣ κεφ. ε’, Ὡρολόγιον).



[4] «Τῆς ἡμέρας» (ΤΕ σ. 259).


 

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Ὑπάρχει θέμα στήν κατάλληλη ὑποενότητα (ὅπου μεταφέρθηκε καί τό παρόν)

Εσπερινός την εβδομάδα της Τυρινής.

Ὡρολόγιον τό Μέγα, λοιπόν, στόν Ἑσπερινό καί στό Εγκόλπιον του Αναγνώστου (Α. Δ. παλαιό).

ΕΓΚΟΛΠΙΟΝ_ΠΑΛΑΙΟ_1.jpgΕΓΚΟΛΠΙΟΝ_ΠΑΛΑΙΟ_2.jpg

Μέ τόν @Alexbon τό πρωί λέγαμε καί τόν @MTheodorakis μετά τηλεφωνικά ὅτι, στό (νέο) Ἐγκόλπιον Ἀναγνώστου καὶ Ψάλτου Ἀποστολικῆς Διακονίας, λείπουν τὰ ἀπαραίτητα Ἀλληλούια ἀντὶ προκειμένων τοῦ ἑσπερινοῦ γιὰ τὶς μὴ ἑορτάσιμες ἡμέρες (Ὡρολόγιον, ΤΑΣ κεφ. ε').
 

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Πάντως ἡ ἀλήθεια εἶναι, ὅτι στίς ἐνορίες, μόνον σέ αὐτούς τούς δύο ἑσπερινούς ψάλλεται ἀντὶ προκειμένου εἰς ἦχον πλ. β’ Ἀλληλούια μετά τῶν στίχων, σύμφωνα βέβαια μέ ΔΕΕ, ΤΚύκκου (πού ἀναφέρθηκε) κ.ἄ. ἐτήσια.
Αὐτός εἶναι προφανῶς ό λόγος πού στό (νέο) Ἐγκόλπιον Ἀναγνώστου καὶ Ψάλτου Ἀποστολικῆς Διακονίας, λείπουν τὰ ἀπαραίτητα Ἀλληλούια ἀντὶ προκειμένων τοῦ ἑσπερινοῦ γιὰ τὶς μὴ ἑορτάσιμες ἡμέρες.
Δέν προβλέπονται οὔτε στό ΣΤ, καί στά Γενικά γιά ἐνοριακούς ναούς (σελ. 52 § 52) καί στά Εἰδικά γενικῶς (σελ. 597 § 1680).
Οὔτε τό ΤΜΕ ἀναφέρει/προβλέπει κάτι τέτοιο, γι᾿ αὐτό καί στήν ΕΟΠ προβλέπεται Τό Προκείμενον τῆς ἡμέρας.
 

Alexbon

M.Sc. Αλέξανδρος Μπόνιας
Ὑπάρχει θέμα στήν κατάλληλη ὑποενότητα (ὅπου μεταφέρθηκε καί τό παρόν)

Εσπερινός την εβδομάδα της Τυρινής.

Ὡρολόγιον τό Μέγα, λοιπόν, στόν Ἑσπερινό καί στό Εγκόλπιον του Αναγνώστου (Α. Δ. παλαιό).

View attachment 112818View attachment 112819

Μέ τόν @Alexbon τό πρωί λέγαμε καί τόν @MTheodorakis μετά τηλεφωνικά ὅτι, στό (νέο) Ἐγκόλπιον Ἀναγνώστου καὶ Ψάλτου Ἀποστολικῆς Διακονίας, λείπουν τὰ ἀπαραίτητα Ἀλληλούια ἀντὶ προκειμένων τοῦ ἑσπερινοῦ γιὰ τὶς μὴ ἑορτάσιμες ἡμέρες (Ὡρολόγιον, ΤΑΣ κεφ. ε').
Πάτερ μου σας ευχαριστώ πολύ για τη βοήθεια που μου προσφέρατε σήμερα το πρωί στην απορία μου επί των στίχων. Θα ήθελα να πω πως αυτούς τους στίχους τους βρήκα, μελετώντας το ΤΓΡ στη σελίδα 743-744 (Κεφάλαιον ΚΔ-Τριώδιον -Εβδομάς της Τυρινής- Τη Τρίτη της Τυρινής Εσπέρας) λόγω του ότι δεν είχα το Ωρολόγιον το Μέγα στο σπίτι.
 

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Πάτερ μου σας ευχαριστώ πολύ για τη βοήθεια που μου προσφέρατε σήμερα το πρωί στην απορία μου επί των στίχων. Θα ήθελα να πω πως αυτούς τους στίχους τους βρήκα, μελετώντας το ΤΓΡ στη σελίδα 743-744 (Κεφάλαιον ΚΔ-Τριώδιον -Εβδομάς της Τυρινής- Τη Τρίτη της Τυρινής Εσπέρας) λόγω του ότι δεν είχα το Ωρολόγιον το Μέγα στο σπίτι.
Σαφῶς πρέπει νά ποῦμε, ὅτι εἶσαι ἄξιος συγχαρητηρίων —ὄχι γιά νά προσφέρω ἐγκώμια, ἀλλά γιά παραδειγματισμό καί ἄλλων φιλομαθῶν νέων—, πού μετά ἀπό τίς γενικές ὁδηγίες πού σᾶς ἔδωσα τήν Κυριακή καί τήν ὑπόδειξη τῶν Σημειώσεων τῶν Διπτύχων, γιά τίς ἀκολουθίες τῆς Ἐβδομάδος τῆς Τυρινῆς, ἐσύ ἑτοιμαζόμενος στό σπίτι σου, πρῶτα ἔψαξες στό Ψ (κάτι πού δέν εἶναι καί εὔκολο) καί ἐσύ μοῦ ἔδειξες τό θέμα πού παρέπεμψα πρίν (Εσπερινός την εβδομάδα της Τυρινής), ὅπου διάβασες ἐκεῖ γιά τό Ὡρολόγιον, καί ἐπειδή δεν είχες το Ωρολόγιον το Μέγα στο σπίτι, κατευθύνθηκες στό ΤΓΡ πού εἶχες ! Μπράβο !
Ἐγώ σήμερα, ἁπλῶς σοῦ εἶπα γιά τό παλιό Ἐγκόλπιο (πού ἔχουμε καί αὐτό στό ναό) καί εἶδες καί τό Ὡρολόγιον.

Αὐτά εἶναι «τά καλά καί ὠφέλιμα» τοῦ Ψ γιἀ ὄλους μας, διερευνῶντας, ὅπως καλά εἶναι καί τοῦ @MTheodorakis, πού μᾶς μεταφέρει στήν ἀρχαία τάξη καί τίς ἀρχέτυπες διατάξεις !
 

Alexbon

M.Sc. Αλέξανδρος Μπόνιας
Πάτερ μου σας ευχαριστώ και πάλι. Πραγματικά βοηθήθηκα πάρα πολύ. Και μου έδωσε (και μου δίνει) μια εμπειρία ψαλτική αυτή την περίοδο, όχι μόνο η αναζήτηση, αλλά και η συμμετοχή στους Εσπερινούς αυτής της εβδομάδος.
 
Top