Περὶ ἐναρμονίσεως

  • Thread starter Κωσταντής1
  • Start date
Κ

Κωσταντής1

Guest
Ενδιαφέρον. Εξ άλλου αυτή είναι και η σειρά των ήχων.. δε θα μπορούσε να είναι τυχαία.

Σχετικὰ με το Χρύσανθο, λες ότι και με την ίδια την επιτροπή (την α ή τη β;) υπήρχαν διαφωνίες;
Πρόσεξε νὰ δῇς ποῦ ἁρχίζω νὰ καταλήγω.
Βλέπω καὶ τί συζητιέται σὲ διπλανὰ θέματα καὶ ἀποκτῶ μιὰ κάποια μικρὴ ἑξοικείωση... τί διαπιστώνω. Ἂν πάρης τὸ σύστημα τοῦ Χρύσανθου καὶ τὸ συνδυάσῃς μὲ αὐτὰ ποὺ γράφει γιὰ τὰ διαστήματα, βλέπεις ὅτι ἂν τὸ ἑκλάβῃς ἔτσι (δηλ. πακέτο διαστήματα - τρόποι) εἶναι πολὺ πιὸ αὐστηρὸ ἁπὸ τὰ δυτικὰ συστήματα! Διότι σοῦ λέει (σὲ σχέση μὲ τὸ ἴσον, δηλαδὴ μὲ ἕνα δοσμένο Πα, θὰ ψάλῇς - ἢ θὰ παίξῃς, προσθέτω, γιατὶ ´εχει καὶ... κοσμικὴ διάσταση, τὸ Βού τόσο ἁκριβῶς (στὰ 12/11), τὸ Γα τόσο ἁκριβῶς κ.ο.κ. Δὲν πάει τόνο-ἡμιτόνιο ὅπως ἡ δυτικὴ θεωρία. Πάει θὰ βάλῃς τόση ζάχαρη, λ.χ. 3 κουταλιὲς κοφτὲς μὲ αὑτὸ τὸ κουταλάκι, τὸ νο 11, ὄχι λιγότερο ὄχι περισσότερο.

Λ.χ. τὸ Γα ἑφόσον δὲν σημειοῦται ἁλλιῶς θὰ τὸ ψάλῃς Γα! Δὲν θὰ τὸ ψάλῃς Γα Δίεση ἑπειδὴ ἐσένα σοῦ κολλάει μὲ τὸ Ζω, ἢ νὰ κάνεις τὸ Ζω ὕφεση γιὰ νὰ τὸ κολλήσῃς μὲ τὸ Γα. Ὄχι, κύριος!
Διότι ἑσὺ ἀδελφὲ μπορεῖ νὰ κατάγεσαι ἀπὸ τὴν Ἰσαυρία, τὴν Ἀρμενία, τὴν Ἑλλάδα ἢ καὶ τὴν ἀπωτάτη Θούλη, καὶ ἑκεῖ πάνω ἢ κάτω νὰ θεωρεῖτε φυσικὸ νὰ ὁπλίζετε τὰ Ζω, Γα, νΗ κατὰ σειρᾳν μὲ διέσεις καὶ νὰ τὰ στρογγυλεύετε. Ἑμεῖς ὅμως εἴμεθα Αὑτοκρατορία καὶ ἁλίμονο ἂν τὰ ἁφήναμε ὅλα στὸ πῶς τοῦ φαίνεται φυσικὸ τοῦ καθένα!
Γιὰ αὑτὸ λοιπὸν θὰ μποροῦσε νὰ ὑποθέσῃ κανείς.,δείχνει στενὸς κορσὲς! Ἑκ πρώτης ὅψεως, ὅμως.

Διότι, ποιὰ εἶναι τὰ μεγάλα πλεονεκτήματα τῆς ἁκριβοῦς κλασματικῆς διαίρεσης τοῦ τετραχόρδου, τοῦ πενταχόρδου, τῆς ὁκτάβας κατεξοχὴν, Καταρχήν, ξέρεις τί σοῦ γίνεται! Ντὸ σημαίνει τόσο, Ῥε σημαίνει τόσο, καὶ γιὰ τὸ ἁπόλυτο αὑτὶ σημαίνει τόσα χερτζ ἁκριβῶς ἂν χρειαστοῦν καὶ αὑτά. Κατὰ δεύτερον, καὶ βασικό.

Στὴν Μικρὰ Ἀσία, ἂς ποῦμε, ἢ τὴν Αἴγυπτο, οἱ τραγουδιστὲς τραγουδοῦν ἔῥῥινα: ὁ ἢχος βγαίνει ὁ μισὸς ἁπὸ τὰ ῥουθούνια. Στὸν Καύκασο, μὲ τὸ "τσαούλι τως" δηλ. τὸ σαγόνι (ἔτσι τραγουδοῦσε ὁ μακαρίτης ὁ Κατσαρός). Στὴν Κάτω Ἰταλία, μὲ τὴν σπονδυλικὴ στήλη! αὑτὸ ποὺ κατέληξε σήμερα νὰ γίνῆ ἡ ἐξάσκηση τῆς σοπράνο. Αὑτοὶ οἱ τρόποι χρήσης τῆς φωνῆς - καὶ ἁντιστοιχίες ἔχεις στῃν χρήση τῶν´ὁργάνων - ἔχουν τὴν τάση νὰ μετατραποῦν σὲ καθεστὼς ποὺ μπλέκεται ´ὄχι μόνο μὲ τὴν χροιὰ ἁλλὰ καὶ τὸ ὕψος, τὸ ὕφος καὶ τελικά τὴν σύνθεση.
Ἂν ὅμως ὁ ἄλλος ξέρει ἁκριβῶς ποῦ πρέπει νὰ φτάσῃ ἡ φωνὴ ἁπελευθερώνεται ἁπὸ τὸ ΠΩΣ θὰ φτάσῃ. Ἔτσι θεωρητικὰ καὶ ὑποθετικὰ μποροῦσαν νὰ συμψάλουν στὴν Ἁγιὰ Σοφιὰ (ὑπὸ τὶς ἁπαραίτητες θρησκευτικὲς προῦποθέσεις) ἕνας Γότθος, ἕνας Ἀρμένης καὶ ἕνας Οὖγγρος (ὁ Πορφυρογέννητος τοὺς λέει Τούρκους) μὲ διαφορετικὲς φωνητικὲς τεχνικές.
 
Last edited by a moderator:

giorgosgoudi

Νέο μέλος
Στην Αγία Σοφία πάντως δεν πρέπει να ψάλλονταν τα περισσότερα από τα σημερινά μελη.

Άλλα μέλη και πιθανώς κι άλλοι ήχοι;

Για δες το κι αυτό μιας και τα ψάχνεις.
 
Κ

Κωσταντής1

Guest
Ναί. Νὰ ξεκινάει ἀπὸ πΑ. Μὲ δυτικοὺς ὅρους, νὰ μαθαίνεις ὄχι ἁπὸ Ντὸ μείζονα, ἀλλὰ ἁπὸ λα δώριο βυζαντινὸ δηλ. μὲ φα δίεση. Καὶ μετὰ τὸν πλάγιό του. Μετὰ ἁπὸ Βου, τὸν πλάγιό του καὶ οὔτω καθεξῆς. Πρῶτα μαθαίνεις τὸν δώριο. Μετὰ πᾷς στοὺς... ξένους τρόπους, τὸν φρύγιο, τὸν λύδιο κ.ο.κ. Τὴν μείζονα οἱ δυτικοὶ τὴν λένε Ἰόνιο. Δὲν πᾷς στὴν μείζονα ἀπὸ τὴν ἀρχὴ διότι θὰ τὴν πατήσῃς.
Συγκεκριμένα, τὸ Πα εἶναι τὸ Σὶ ὕφεση. Τὀ Βου εἶναι τὸ Ντό, τὸ Γα τὸ Ῥὲ ὕφεση καὶ τὀ Δι τὸ μι ὕφεση. Εἶναι τὰ μαῦρα πλῆκτρα στὸ πιάνο, μαζὶ μὲ τὸ Ντὸ καὶ τὸ Σόλ. Ἔχει ἕναν ἐλάχιστο τόνο διαφορὰ μὲ τἠν πυθαγορειο κλίμακα καὶ φτιάχνει τὸν ὁπλισμό της σὰν 12 τονης - ἔκεῖ κατέληξα. Tὸ Δι-Κε ἀφήνει πίσω του 2 ἄσπρα πλῆκτρα, παρακαλῶ!!!! καὶ ἴσως σχετίζεται μὲ τὸν ὑπερμείζονα τοῦ Βαγγέλη
Προσθήκη. Δηλαδὴ γιὰ νὰ τὰ πῶ ὅλα μαζί: ὁ Χρύσανθος ἔκανε ἕνα λαθάκι. Δὲν ἤξερε ποὺ νὰ βάλῃ τὸ Πα, δίσταζε μεταξὺ Λα καὶ Ῥέ, καὶ ἐν τέλει λέει, μᾶλλον Λα. ΕΙΝΑΙ τὸ ΛΑ ἀλλὰ μετατοπισμένο κατὰ 88/81 (478.024691833 Hertz). Κάπου ἀλλοῦ γράφεται στὸ ψαλτολόγιο ὅτι τὸ μεσαιωνικὸ σύστημα εἶναι μετατοπισμένο κατὰ τί σὲ σχεση μὲ τὸ ἀρχαῖο. Γιὰ νὰ κάνεις ἕνα σημερινὸ ἔγχορδο σὰν τὸ ταμποὺρ τοῦ Χρύσανθου, βάζεις ἔνα καποτάστο σὲ ἕνα τρίχορδο ὄργανο κουρδισμένο Μι- Λα-Ρε, φτιάχνοντας ἀκριβῶς τὸ πρῶτο ταστο στὰ 81/88 τῶν χορδῶν. Τώρα πᾶμε στὴν βασικὴ ὑπόθεση. Ἡ βασικὴ ὑπόθεση εἶναι ὅτι οἱ Βυζαντινοὶ αὐτὸ τὸ ἤξεραν. Καὶ ὅτι εἶχαν προβλέψῃ ἐναλλαγὲς μεταξὺ χορδισμάτων σὰν μέρος ἑνὀς τελείως σταθεροῦ συστήματος, ἕνα εἶδος ὀργάνου νοητοῦ ἢ πραγματικοῦ μὲ πολλὰ κλαβιέ, μὲ διαφορετικὲς διαιρέσεις τῆς ὀκτάβας τὸ καθένα, τὸ ὁποῖο ἦταν ἡ νοητὴ βάση τοῦ μουσικοῦ τους συστήματος καὶ ὅπου τὰ κλαβιὲ συντονίζονταν ἀνὰ τετάρτες. Φυσικὰ ὑπάρχει βιβλιογραφία τεράστια καὶ αὐτὸ παραμένει ὑπόθεση ὅσον ἀφορᾷ τὴν πραγματικὴ ἱστορία, ἀλλὰ ἡ βιβλιογραφία ἐπὶ τέτοιων ζητημάτων θέλει μεγάλη προσοχὴ διότι, ὅπως καὶ σὲ κάθε τί ποὺ ἀφορᾷ τὸ Βυζάντιο, εἶναι συνηθέστατο οἱ συγγγραφεὶς νὰ ἐκλαμβάνουν τὶς ὑποθέσεις τους γιὰ γεγονοτα.

Mὲ βάση τὰ παραπάνω καθίσταται φανερὸ ὅτι ὁ πρῶτος ἦχος (ἀλλιῶς δώριος) προέρχεται κατευθείαν ἀπὸ τὴν πεντατονικὴ κλίμακα πα-γα-δη-κε-νη (τὰ μαῦρα πλῆκτρα τοῦ πιάνου), μαζὶ καὶ ὁ μείζων τόνος, καὶ ἀφήνεται νὰ διαφανῇ ὅτι τὰ πλῆκτρα ντο καὶ σολ. δηλαδὴ τὰ Βου καὶ Ζω εἶναι μεταγενέστερες διαβατικὲς προσθῆκες. Ἁκριβῶς ἐκεῖ ποὺ μπαίνει ὁ ἀσταθὴς ἐλάσσων τόνος! Ἁφαιρουμένου τοῦ τόνου αὐτοῦ, ἀπομένουν τὰ μεγάλα διαστήματα Πα-Γα, Κε-Νη ποὺ εἶναι ἴσως, καὶ μόνο ἂν ἔχω κάποιο δίκιο, βέβαια, στὰ παραπάνω, καὶ ἂν δὲν τὸν πειράζει, ἡ χαρὰ τοῦ Βαγγέλη. Ἡ χαρὰ πάλι τοῦ Μπώντ-Μποβὺ (ἀλλὰ καὶ τῶν συνήθως ἀδίκως ἱνδοευρωπαιολογούντων) εἶναι ὅτι ὁ δώριος εἶναι στὴν οὐσία ἡ πεταντονικὴ κλίμακα. Ἑνδεικτικὰ ὁ Ῥαβὶ Σανκὰρ ἡ πρώτη κλίμακα ποὺ ἀναφέρει εἶναι ἡ "κινεζικὴ πεντατονική" (πα="σα", βλ. βιντεο https://youtu.be/6ZstZmSNK_s?t=539) . Ὅσο καὶ ἀν φαίνεται πράξενο, ὁ δώριος ἔτσι ἰδωμένος εἶναι καὶ ἡ κλίμακα τῆς τζάζ.
 
Last edited by a moderator:
Κ

Κωσταντής1

Guest
Tὀ "ἀνατολικὸ" ῥωμαϊκὸ κράτος. "Βασιλεία Ῥωμαίων" τὸ γράφανε. Κάθε κράτος ἔχει καὶ μιὰ ἐπίσημη μουσική. Δὲν ταὐτίζεται μἐ τἠν ἐκκλησία, συνήθως ταὐτίζεται μὲ τὴν κουλτούρα των ἰσχυρότερων κοινωνικῶν τάξεων ἢ μὲ αὐτὴν ποὺ ἐκεῖνες θεωροῦν πρέπουσα γιὰ τὸν ἑαὐτό τους. Δὲν ταὐτίζεται μὲ τὴν ἐκκλησιαστικὴ μουσικὴ ἀλλὰ περιμένουμε νὰ σχετίζεται ἄμεσα. Αὐτὰ ἐννοῶ τουλάχιστον. Λεπτομέρειες στὰ βιβλία...
 

giorgosgoudi

Νέο μέλος
Αυτή η "επίσημη μουσική" ήταν συστατικό στοιχείο του βυζαντινού κράτους; Αν όχι, σε ποια εποχή διαμορφώθηκε; Επιβλήθηκε αυτομάτως σε όλη την επικράτεια, ή υπήρχαν και άλλες μουσικές απόψεις; Και τι συνέβη με επαρχίες που έπαψαν ή είχαν πάψει να αποτελούν μέρος της επικράτειας;

Το ερώτημα φαίνεται απλοϊκό, αλλά απλοϊκή είναι και η γενικότητα του όρου "βυζαντινός" σε μια αυτοκρατορία με αρχική έκταση όλη τη μέση ανατολή (και πιο πριν και τη δύση) και 1000 χρόνια μετά να είναι μόλις μια πόλη λίγων χιλιάδων κατοίκων.

Χρειαζόμαστε πιο συγκεκριμένη έρευνα, με εποχές, ονόματα και συγκριτικά δεδομένα. Ειδικά όταν δεν μιλάμε πια περί λαϊκής παραδόσεως που χάνεται αναγκαστικά στο σκοτάδι του μεσαίωνα (που κι αυτό σχετικό είναι), αλλά για επίσημη μουσική κράτους, διανοουμένων κλπ.
 
Κ

Κωσταντής1

Guest
Αυτή η "επίσημη μουσική" ήταν συστατικό στοιχείο του βυζαντινού κράτους; Αν όχι, σε ποια εποχή διαμορφώθηκε; Επιβλήθηκε αυτομάτως σε όλη την επικράτεια, ή υπήρχαν και άλλες μουσικές απόψεις; Και τι συνέβη με επαρχίες που έπαψαν ή είχαν πάψει να αποτελούν μέρος της επικράτειας;

Το ερώτημα φαίνεται απλοϊκό, αλλά απλοϊκή είναι και η γενικότητα του όρου "βυζαντινός" σε μια αυτοκρατορία με αρχική έκταση όλη τη μέση ανατολή (και πιο πριν και τη δύση) και 1000 χρόνια μετά να είναι μόλις μια πόλη λίγων χιλιάδων κατοίκων.

Χρειαζόμαστε πιο συγκεκριμένη έρευνα, με εποχές, ονόματα και συγκριτικά δεδομένα. Ειδικά όταν δεν μιλάμε πια περί λαϊκής παραδόσεως που χάνεται αναγκαστικά στο σκοτάδι του μεσαίωνα (που κι αυτό σχετικό είναι), αλλά για επίσημη μουσική κράτους, διανοουμένων κλπ.
Ναὶ βεβαίως γιὰ αὐτὸ καὶ παρέπεμψα στὸ δοκίμιο τοῦ Σάθα, ποὺ εἶναι μὲν ἀμφισβητούμενο ἀλλὰ εἶναι καὶ τὸ πρῶτο κατὰ σειρὰν βιβλιογραφική. Γενικὰ στὴν ἔρευνα ποὺ ζητᾷς, χρειάζεται μέθοδος ἂν ὄχι καὶ κόπος, καὶ ἡ μέθοδος εἶναι νὰ πηγαίνεις στὶς προηγούμενες ἔρευνες, ἐκεῖνες ποὺ ἀποτέλεσαν ἀφετηρία.
 
Last edited by a moderator:
Κ

Κωσταντής1

Guest
υγ. Σοῦ θέτω τὸ πρόβλημα ὡς ἑξῆς. Σχεδὸν σὲ παραφράζω. Μιὰ τέτοια Αὐτοκρατορία, εἶναι ἀδύνατον ἢ μᾶλλον φαίνεται ἀδύνατον νὰ μὴν εἶχε τὴν δική της κλασσικὴ μουσική. Στὴν Δύση μέχρι καἰ σήμερα ἡ ἐκκλησιαστικὴ μουσικὴ σχεδὸν ταὑτίζεται μὲ τὴν κλασσικὴ μουσική, δηλαδὴ ἡ ἐκκλησιαστικὴ μουσικὴ τῆς Δύσης πέρα ἀπὸ τὸ γεγονὸς ὅτι διατηρεῖ (ὅπως κάνει ἡ ἐκκλησία) παλαιότερες φόρμες, λ.χ. τὰ ῥάσα εἶναι καὶ ἀντανάκλαση τοῦ πῶς ντύνονταν οἱ ἄνθρωποι πρὶν τὰ παντελόνια, οἱ εἰκόνες (σὲ μᾶς) πῶς ζωγράφιζαν πρὶν τὰ λάδια, κ.ο.κ., κατὰ τὰ ἄλλα δὲν διαφέρει ὡς πρὸς τὸ μουσικὸ σύστημα μὲ τὴν ἐπίσημη κοσμικὴ μουσικὴ δηλαδὴ τὴν κλασσικὴ μουσική. Συνήθως, ὅπως οἱ Μπάχ, Μότσαρτ, ἀκόμα καὶ ὀ Μπετόβεν, χαρακτηριστικὸ παράδειγμα κατόπιν ὀ Γκουνό, γράφουν καὶ κλασσικὴ μουσικὴ καὶ ἐκκλησιαστική. Αὐτὰ ελεγε ὁ μακαρίτης ὁ Χριστόδουλος Χάλαρης μὲ κάποια ἰδιοῥῥυθμία ἐνδεχομένως.

Τί γίνεται ὅμως μὲ μᾶς. Ὅπως βλέπεις ἀπὸ τὰ τέλη τοῦ 18ου αἰῶνα, ὅπου ἀρχίζουν νὰ γράφουν καὶ νὰ τυπώνουν, οἱ Ῥωμῃοὶ συνθέτες γράφουν στὴν... κλασσικὴ μουσικὴ τοῦ κράτους τους, δηλαδὴ τὴν λόγια Ὀθωμανική. Ὅπως παρατηρεῖ ὁ Ξενάκης, στὸ ἄρθρο του παραπάνω, ποὺ τὸ θεωρῶ ἐπίσης πολὺ σημαντικό, ὅταν γίνεται τὸ νεοελληνικὸ κράτος, ὁ ἐθνικὸς ὕμνος γράφεται ἀπὸ Ἑπτανήσιο σὲ στὺλ κλασσικῆς μουσικῆς δυτικῆς. Καὶ ὑπάρχουν πιέσεις, ὥστε ἡ ἐκκλησιαστικὴ μουσικὴ τῆς Ὀρθόδοξης ἐκκλησίας νὰ ἀκολουθῆσῃ τὴν μουσικὴ τῶν ἀνωτέρων τάξεων, δηλ. τὴν εὑρωπαϊκή. Καὶ ῥωτοῦν οἱ... χριστιανοί. Καλά, καὶ τὸ Βυζάντιο (δηλ. ἡ βασιλεία τῶν Ῥωμῃῶν) δὲν εἶχε κλασσικὴ μουσικὴ καὶ πούντηνα καὶ ποιὰ ἦταν αὐτή;

Θέλει πολὺ μεγάλη προσοχὴ στοὺς ὅρους, ὅπως σωστὰ ἐπεσήμανες. Καὶ τίποτα δὲν εἶναι δεδομένο, διότι λέγανε τὰ ἴδια γιὰ τὸ θέατρο, καὶ ὅμως -θέατρο καθαὐτὸ βυζαντινὸ δὲν βρίσκουμε. Ἅρα τὸ "Βυζάντιο" δὲν εἶναι σὲ ὅλα σὰν τὴν δυτικὴ Εὐρώπη. Μία πιθανότητα εἶναι - προσωπικὰ τὴν θεωρῶ ἀρκετὰ μεγάλη - στὸ Βυζάντιο νὰ ὑπῆρχε μεγαλύτερος συμφυρμὸς μεταξὺ ἐκκλησιαστικῶν καὶ κοσμικῶν λειτουργιῶν στὸ πλαίσιο τοῦ κράτους ἀπὸ ὅ,τι στὴν Δύση. Γιὰ αὐτὸ καὶ τὰ ἀκριτικὰ τραγούδια, ποὺ ἄφησαν ἐποχὴ καὶ εἶναι τὰ πρῶτα καθαρῶς δημοτικὰ ποὺ διασώθηκαν, ποῦ ἀναπτύχθηκαν, στὶς μεθοριακὲς ζῶνες (ἁκριτικά, πρβλ. τὰ ῥιζίτικα) ὅπου ἐμαίνετο ἕνα διαρκὲς ἀντάρτικο, ὅπου γειτνίαζαν και συμφύροναν χριστιανικοὶ καὶ μωαμεθανικοὶ πληθυσμοί (Διγενῆς=μὲ πατέρα μωαμεθανὸ καὶ μάνα Ῥωμῃά) καὶ ὅπου ἡ παρουσία τοῦ κράτους καὶ τῶν ἀστικῶν ἐλὶτ ἦταν ἀσθενῆς. Κάτι ἀντίστοιχο συνέβη πολὺ πιὸ μετὰ μὲ τὰ κλέφτικα. Ἑκεῖ ὅμως ποὺ ἔχεις ἔντονη παρουσία τῶν ἐλὶτ ἡ μουσικὴ τείνει νὰ γίνει "κλασσικἠ" δηλαδὴ νὰ ἀκολουθήσῃ τὸν συρμὸ τῆς πρωτεύουσας.

Tἀ παραπάνω ὁδηγοῦν σὲ 2 συμπεράσματα. α) Ἑκεῖνοι ποὺ θεωροῦν τὰ "δημοτικά μας τραγοῦδια" ἐθνικὴ μουσικὴ κάπου αὐταπατῶνται. Ἕνας ἀρθρογράφος ποὺ θὰ παραθέσω ἂν χρειαστῇ τὸ ἐπισημαίνει. Τὰ δημοτικὰ εἶναι κατανάγκην ἐπαρχιώτικα. Τὸ "ἐθνικὸ" εἶναι κατανάγκην πρωτευουσιάνικο. β) Στὸν βαθμὸ ποὺ ἡ πρωτεύουσα τοῦ Βυζαντίου εἶναι τὸ... Βυζάντιο, δηλαδὴ ἡ Πόλη, ἡ κλασσικὴ μουσικὴ τοῦ Βυζαντίου εἶναι ἡ κοσμικὴ μουσικὴ τῆς "καλῆς κοινωνίας" τῆς Κωνσταντινούπολης. Αὐτὸ μᾶς προσανατολίζει τὴν ἔρευνά μας.
 
Last edited by a moderator:
Κ

Κωσταντής1

Guest
Πᾶμε τώρα σὲ ἕνα παραπλήσιο θέμα. Καὶ γιατὶ παραπλήσιο, διότι μέχρι τὴν Ἀναγέννηση, τὸ Βυζάντιο ἦταν καὶ τὸ μοντέλο τῆς Δύσης σὲ πάρα πολλοὺς τομείς. Ἡ περιβόητη τρίτη τῆς Πικαρδίας, δηλαδὴ ἡ μείζων συγχορδία μὲ τὴν ὁποία καταλήγει ἕνα κομμάτι σὲ ἐλάσσονα, ἀπηχεῖ παράξενα τὸν πρῶτο... ἦχο, ἔτσι δὲν εἶναι (n' est-ce pas ?) Διότι καὶ ὁ πρῶτος ἦχος ἀπὸ πρώτη εἶναι ἐλάσσων καὶ ἀπὸ πέμπτη μείζων, ἂν δὲν ἀπατῶμαι.
 
Last edited by a moderator:
Top