Περί ψαλτικής...βηξ

[ΓΚΟΥΝΕΛΑΣ ΧΡΗΣΤΟΣ]

Περί ψαλτικής...βηξ

Σκέψεις για το ύφος και το ήθος των ψαλτών σήμερα

Πέρασαν αρκετές μέρες από τη Μεγάλη Εβδομάδα, όπου όλοι πήγαμε στους ναούς μας, να εκκλησιαστούμε και να βιώσουμε το Θείο Πάθος. Είμαστε λοιπόν μακριά από τις Άγιες μέρες και μπορούμε λίγο να εκθέσουμε κάποιες απόψεις για την ψαλτική και τους ψάλτες.
Οι ύμνοι της Μεγάλης Εβδομάδας, αν μη τι άλλο, είναι κατανυκτικότατοι, όταν μάλιστα αποδίδονται και κατανυκτικά από τους ψάλτες μας.
Όμως δυστυχώς και αυτή τη Μεγάλη Εβδομάδα κυριάρχησε η…υψηλόφρονα ψαλτική. Το αναλόγιο για ακόμη φορά μετατράπηκε από πολλούς ψάλτες σε…πίστα επιδεικνύοντας έτσι τα φωνητικά τους κάλλη.
Σαν άρχοντες πολλοί ψάλτες μας, καθισμένοι στο αναλόγιό τους, αυτολάτρευσαν για μια ακόμη φορά τη φωνή τους, και η αυταρέσκεια τους έγινε…προσευχή στον ουρανό. Τα δε νεύματά τους προς τους άλλους χορωδούς και ισοκράτες, γεμάτα ζωντάνια και…έπαρση, με σκοπό να ισοκρατήσουν τις κορώνες τους.
Κακά τα ψέματα αγαπητοί φίλοι, κατά τη γνώμη μας, τον ψάλτη δεν τον κάνει η φωνή, όπως δεν κάνουν τα ράσα τον παπά.
Άκουσα πρόσφατα κάποιες ομιλίες που έγιναν σ’ ένα ψαλτικό μνημόσυνο ενός μακαρίτη πλέον ψάλτη. Εκεί ακούστηκαν πολλά, όπως, ότι ο Κωνσταντίνος Πρίγγος είχε πει κάποτε ότι, ο ψάλτης το πρώτο που χρειάζεται είναι: «φωνή, φωνή, φωνή». Από τότε που είπε αυτό ο μακαρίτης ο Πρίγγος πολλοί ιεροψάλτες υπερθεματίζουν τη ρήση και την επαναλαμβάνουν ως…ευαγγέλιο. Λογικό είναι βέβαια, γιατί αυτοί που το λένε νομίζουν ότι έχουν ή όντως έχουν φωνή, οπότε αυτοδικαιώνονται.
Ακούσαμε επίσης, στην ίδια εκδήλωση, ότι δεν υπάρχουν «μεγάλοι» ψάλτες που να μην είναι υψίφωνοι!!! Άραγε ο Θεός έτσι μετράει τους…ψάλτες, και κατά συνέπεια δέχεται ή όχι την ψαλτική τους; Ακούσαμε ότι το εκκλησίασμα χειροκροτούσε την ώρα της Θείας Λειτουργίας (!) μεγάλους ψάλτες – αυτό πολλοί θα το ορέγονταν και σήμερα – και αντί να χαρακτηρισθεί ως παράδειγμα προς αποφυγή, μάλλον αναφέρθηκε ως υπόδειγμα διαχρονικού θαυμασμού.
Δυστυχώς – με δυο λόγια - όλα αυτά που βλέπουμε και ακούμε πολλές φορές σε ψαλτικούς κύκλους όχι μόνο δεν έχουν καμιά σχέση με το εκκλησιαστικό φρόνημα, αλλά δεν τα ακούμε ούτε και σε κοσμικούς κύκλους τραγουδιστών. Κομπάζουν πολλοί ψάλτες για την…μουσικολογιότητά τους ή τις φωνητικές τους ικανότητες παραβλέποντας όμως το γεγονός ότι, πάρα πολλοί κοσμικοί τραγουδιστές αγαπήθηκαν από τον κόσμο και αυτοί και τα τραγούδια τους, κι ας ήταν ακόμα και παράφωνοι ή χωρίς καμιά μουσική κατάρτιση.
Ο ιεροψάλτης ανήκει στις τάξεις του κατώτερου κλήρου, πράγμα γνωστό βέβαια στους φίλους ψάλτες, αλλά ξεχασμένο από πολλούς.
Δεν είναι η φωνή που κάνει κάποιον ψάλτη, αλλά η ψυχή και η ταπεινή καρδιά.
Η μουσική είναι άυλη, και ως άυλη που είναι, ξεκινάει από την άυλη ψυχή!
Μπορεί να ακούσουμε ψάλτη παράφωνο και να μας δημιουργήσει κατάνυξη! Αντίθετα μπορεί να ακούσουμε καλλικέλαδο, και με τα πολλά φωνητικά του ποικίλματα να μας κουράσει, ακόμη και να αναστατώσει την ψυχή μας.
Ακούμε κατά καιρούς κάποιους ψάλτες ή εραστές της Εκκλησιαστικής Μουσικής να υπερασπίζονται τον συνήθως αντιπαραδοσιακό τρόπο της ψαλτικής λέγοντας ότι, έτσι είναι, και σε όποιον δεν αρέσει να…αλλάξει κανάλι! Μάλλον όμως δεν πρέπει να αλλάξει κανάλι ο πιστός, αλλά ο ψάλτης. Τί εγωισμός είναι αυτός; Η Εκκλησιαστική Μουσική δεν είναι είδωλο, δεν είναι σκοπός, αλλά μέσον. Τα πρώτα εκκλησιαστικά χρόνια οι χριστιανοί μαζεύονταν και τελούσαν τις «αγάπες» διαβάζοντας ύμνους εμμελώς, απλά δηλαδή, σχεδόν διαβαστά, και έπειτα κοινωνούσαν τον Χριστό. Αυτός είναι ο σκοπός. Ας μην τον ξεχνάμε.
Όταν ο ψάλτης ψάλλει με την ψυχή του και με ταπείνωση, τότε αυτό μεταδίδεται και στους πιστούς που ακούνε. Σκοπός του ψάλτη δεν είναι να τον θαυμάσει ο πιστός, αλλά να τον βοηθήσει (τον πιστό) στην κατάνυξη. Μεγάφωνα στη διαπασών, κινήσεις χεριών και έκφραση σώματος όλο έπαρση, και αμανέδες –κραυγές- στα παπαδικά (αργά) μέλη, όχι μόνο δεν βοηθούν τον πιστό, αλλά δίνουν την εντύπωση ότι ο ψάλτης μαλώνει τον Θεό!
Πάντα ο ιεροψάλτης πρέπει να έχει στο μυαλό του και την ψυχή του, ότι και ο ίδιος εκτός από τη μουσική, λειτουργεί ως μέσον μεταξύ Θεού και ανθρώπων.
Ο ψάλτης δεν είναι καλλιτέχνης κοσμικός. Ασκεί τέχνη, αλλά την Ιερή Τέχνη του Δαμασκηνού, όπως λέει και η Παράδοσή μας. Και η Ορθόδοξη Παράδοση μας είναι απλή, όχι φτιασιδωμένη και υποκριτική.
Είναι ανάγκη επιτέλους ο ψαλτικός κόσμος να βγει έξω από τον μικρόκοσμό του. Σημαντική βοήθεια σ’ αυτή την κατεύθυνση μπορούν να προσφέρουν οι δάσκαλοι της Εκκλησιαστικής Μουσικής με το να διδάσκουν στους μαθητές τους πρώτα ήθος και ταπείνωση με την ίδια τους τη ζωή, και μετά μουσική.
Η τεχνική και η φωνητική κατάρτιση των μαθητών της ψαλτικής σαφώς και είναι απαραίτητη. Τα λόγια του ψάλτη θα πρέπει να φτάνουν καθαρά στ’ αυτιά του πιστού.
Από κει και πέρα όμως όλοι, και δάσκαλοι και μαθητές, είναι πάντα όλοι τους, μαθητές. «Γηράσκω αεί διδασκόμενος». Η Εκκλησία δεν θέλει δασκάλους, έχει Δάσκαλο, μαθητές θέλει.

Χρήστος Γκουνέλας
θεολόγος

*Σας ευχαριστώ για τη φιλοξενία

 

[ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΛΙΑΚΟΣ]

Πέστα χρυσόστομε, ν' αγιάση το στόμα σου!

 

[domesticus]

Περί ψαλτικής...βηξ

Σκέψεις για το ύφος και το ήθος των ψαλτών σήμερα

Πέρασαν αρκετές μέρες από τη Μεγάλη Εβδομάδα, όπου όλοι πήγαμε στους ναούς μας, να εκκλησιαστούμε και να βιώσουμε το Θείο Πάθος. Είμαστε λοιπόν μακριά από τις Άγιες μέρες και μπορούμε λίγο να εκθέσουμε κάποιες απόψεις για την ψαλτική και τους ψάλτες.
Οι ύμνοι της Μεγάλης Εβδομάδας, αν μη τι άλλο, είναι κατανυκτικότατοι, όταν μάλιστα αποδίδονται και κατανυκτικά από τους ψάλτες μας.
Όμως δυστυχώς και αυτή τη Μεγάλη Εβδομάδα κυριάρχησε η…υψηλόφρονα ψαλτική. Το αναλόγιο για ακόμη φορά μετατράπηκε από πολλούς ψάλτες σε…πίστα επιδεικνύοντας έτσι τα φωνητικά τους κάλλη.
...

Ἐγὼ πάντως ἄκουσα καὶ ψάλτες ποὺ ἔψαλλαν ὄμορφα καὶ παραδοσιακότατα ἐκμεταλλευόμενοι πλήρως τὸ τάλαντο τῆς φωνῆς τους.

Μὴν γενικεύουμε βλέποντας μόνο βιντεάκια στὸ youtube. Ὅλοι γνωρίζουμε συναδέλφους ποὺ ψάλλουν ἐξαιρετικὰ καὶ ἐκκλησιαστικὰ, ἀλλὰ δεν διαφημίζουν τὸν ἑαυτό τους πουθενά.

 

[apostoloskalpakidis]

http://www.care.gr/post/7074/vixas-kai-antivixiko-siropi

 

[π. Μάξιμος]

Περί ψαλτικής...βηξ


Χρήστος Γκουνέλας
θεολόγος

*Σας ευχαριστώ για τη φιλοξενία

Τό θέμα σας εἶναι «ΔΗΛΩΣΙΣ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ» γιά τά προηγούμενα 7 μηνύματά σας;

 

[ΓΚΟΥΝΕΛΑΣ ΧΡΗΣΤΟΣ]

Τό θέμα σας εἶναι «ΔΗΛΩΣΙΣ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ» γιά τά προηγούμενα 7 μηνύματά σας;

Χριστός Ανέστη Πάτερ! Δεν μετανιώνω για κάτι, γιατί πιστεύω ότι δεν έσφαλα! Οι φίλοι, φίλοι, πάτερ, και η άποψη ή η αλήθεια κατ' εμέ, αλήθεια! Στην Εκκλησία λέμε ότι ξεχωρίζουμε την πράξη από το πρόσωπο. Αγαπάω το πρόσωπο, διαφωνώ όμως με συγκεκριμένες - όχι όλες - πράξεις του! Τα προηγούμενα λοιπόν μηνύματα, 7 στον αριθμό, όπως λέτε και έτσι είναι, τα ανάρτησα γιατί αγαπώ το πρόσωπο και αυτό που σ' αυτά τα μηνύματα λέει ή κάνει! Στο άρθρο μου μιλάω για την ψαλτική, και όχι για το παραδοσιακό τραγούδι, που περιέχεται στα θέματα που ανάρτησα. Προσωπικά εξέθεσα την άποψή μου σ' αυτό το άρθρο με ο,τι έχω αποκομίσει όλα τα χρόνια μεγαλωμένος με το αντίδωρο, όπως είναι πολλοί μεγαλωμένοι φίλοι εδώ στο "αναλόγιο". Μπορεί να κάνω και λάθος, και σαφώς αυτά που έγραψα να μην αγγίζουν πολύ κόσμο διότι λειτουργούν σωστά. Υπάρχουν όμως και πολλοί φίλοι που λειτουργούν μ' έναν δικό τους τρόπο. Τέλος, δεν είμαι ο τέλειος, ούτε ο σωστότερος! Εξέθεσα αυτά που με προβληματίζουν και με προβλημάτιζαν έχοντας ως αφετηρία πιστεύω την άποψη της Εκκλησίας όπως αυτή εκφράζεται μέσα από την Παράδοσή μας και τη σχέση της κοινότητας. Σας ευχαριστώ πολύ που μου δώσατε την ευκαιρία να απαντήσω! Να είστε καλά!

 

[π. Μάξιμος]

Ἀληθῶς ἀνέστη!!!
Ὑπάρχει καί αὐτό
http://analogion.com/forum/showthread.php?p=159621#post159621
πού παραπέμπει καί στίς ψαλμωδίες τοῦ ἄλλου...
Καλῶς. Τό δικαιολογήσατε.

Μέ μιά ἀναζήτηση στό δίκτυο, βλέπω πώς εἶστε πολυγραφώτατος.
Πάντα ὅμως ἐλλοχεύει ὁ κίνδυνος τῆς ὑπεροψίας καί τῆς ἀκούσιας κατάκρισης.

Καί ἄλλα παρόμοια θέματα ἔχουν ἀναρτηθεῖ στό φόρουμ κατά καιρούς, πού ἄν ἀφοροῦσαν στήν πνευματική ζωή τῶν ψαλτῶν, κλειδώθηκαν, ὡς ἐκτός θεματολογίας τοῦ φόρουμ.
Οἱ γνῶμες σεβαστές, —πάντα ὑπάρχει καί ὁ ἀντίλογος— στό συγκεκριμένο δέ —χωρίς νά ἀφορᾶ ἐσᾶς—, ὑπάρχει καί ἡ ἄλλη ἄποψη σέ παροιμία: «Όσα δε φτάνει η αλεπού τα κάνει κρεμαστάρια»!

Νά εἶστε καλά!

 

[ΓΚΟΥΝΕΛΑΣ ΧΡΗΣΤΟΣ]

Ἀληθῶς ἀνέστη!!!
Ὑπάρχει καί αὐτό
http://analogion.com/forum/showthread.php?p=159621#post159621
πού παραπέμπει καί στίς ψαλμωδίες τοῦ ἄλλου...
Καλῶς. Τό δικαιολογήσατε.

Μέ μιά ἀναζήτηση στό δίκτυο, βλέπω πώς εἶστε πολυγραφώτατος.
Πάντα ὅμως ἐλλοχεύει ὁ κίνδυνος τῆς ὑπεροψίας καί τῆς ἀκούσιας κατάκρισης.

Καί ἄλλα παρόμοια θέματα ἔχουν ἀναρτηθεῖ στό φόρουμ κατά καιρούς, πού ἄν ἀφοροῦσαν στήν πνευματική ζωή τῶν ψαλτῶν, κλειδώθηκαν, ὡς ἐκτός θεματολογίας τοῦ φόρουμ.
Οἱ γνῶμες σεβαστές, —πάντα ὑπάρχει καί ὁ ἀντίλογος— στό συγκεκριμένο δέ —χωρίς νά ἀφορᾶ ἐσᾶς—, ὑπάρχει καί ἡ ἄλλη ἄποψη σέ παροιμία: «Όσα δε φτάνει η αλεπού τα κάνει κρεμαστάρια»!

Νά εἶστε καλά!

Πατέρ, και για αυτή τη θέση μου για τον Κυριαζή το Δασκαλούδη, που κάνετε την σχετική παραπομπή δεν το μετανιώνω! Όσο για τις απόψεις που εκφράζω στο παραπάνω άρθρο τις εξέφρασα και πάλι δημόσια σε μια τοποθέτησή μου με αρκετά μέλη του Συλλόγου των Ιεροψαλτών της Λάρισας παρόντος του δραστήριου προέδρου του, Φώτη Κερμελίδη, του δασκάλου Κυριαζή Δασκαλούδη και πολλών άλλων αξιόλογων ψαλτών και φίλων. Ο Κυριαζής ο Δασκαλούδης είναι αυτός που είναι και σας είπα ότι το πρόσωπο το αγαπώ και αυτού και άλλων φίλων. Ωστόσο, δικαιούμαι να έχω άποψη! Δεν ισοπεδώνω ούτε ανθρώπους, ούτε χαρίσματα, προσπαθώ να είμαι όσο το δυνατόν προσεκτικός, εκφράζοντας όμως την άποψή μου και αυτά που διδάχθηκα και διδάσκομαι από την Εκκλησία και από τους κατά καιρούς δασκάλους μου.
Τώρα σε ο,τι αφορά για την υπεροψία που λέτε, και για την ακούσια κατάκριση, απευθυνόμενος εμμέσως πλην σαφώς στο πρόσωπό μου, κάνετε καλά και άγια που μου το λέτε και ειλικρινά σας ευχαριστώ! Δεν λέω όμως τίποτα περίεργο, ούτε κάνω κάτι αξιοθαύμαστο για να με ρίξει στην υπεροψία! Γράφω ό,τι λέμε και συζητάμε όλοι μας καθημερινά στις συζητήσεις μας.
Σ' ό,τι αφορά την πνευματική ζωή των ψαλτών και θεμάτων που κλειδώθηκαν που λέτε, καλά κάνατε και τα κλειδώσατε εφόσον έτσι κρίνατε. Συμφωνώ προσωπικά μ' αυτή την ενέργεια διότι η πνευματική ζωή είναι προσωπική υπόθεση. Χωρίς όμως να θέλω να υπερασπισθώ τα γραφόμενά μου πιστεύω ότι αυτά αφορούν μια κατάσταση που όλοι τη βλέπουμε και όλους, αν μη τι άλλο, μας προβληματίζει. Προσωπικά δεν είπα αν κοινωνεί, εξομολογείται ή πόσο πιστεύει ο ψάλτης. Μίλησα για συγκεκριμένα πράγματα και ανησυχίες που μέσα από τη συναναστροφή με πιστούς ή και σε ψαλτικούς κύκλους συζητιούνται. Μίλησα - με δυο λόγια πάτερ - για αυτά που βλέπει και ακούει ο πιστός.
Τέλος, σε ό,τι αφορά τη συγκεκριμένη λαϊκή παροιμία που αναφέρεσθε προσωπικά δεν την ενστερνίζομαι, όχι γιατί όντως τα κρεμαστάρια δεν τα φτάνω, αλλά γιατί πιστεύω ότι αυτή η ρήση πολλές φορές όταν χρησιμοποιείται είναι η απαρχή της έπαρσης - που και εσείς υπογραμμίσατε ότι ελλοχεύει - γι' αυτούς που φτάνουν τα κρεμαστάρια, καθώς επίσης και το άλλοθι για να συνεχίσουν στον ίδιο...αλάθητο δρόμο τους.
Σας ευχαριστώ πολύ πάτερ!

 

[ΓΚΟΥΝΕΛΑΣ ΧΡΗΣΤΟΣ]

Ἐγὼ πάντως ἄκουσα καὶ ψάλτες ποὺ ἔψαλλαν ὄμορφα καὶ παραδοσιακότατα ἐκμεταλλευόμενοι πλήρως τὸ τάλαντο τῆς φωνῆς τους.

Μὴν γενικεύουμε βλέποντας μόνο βιντεάκια στὸ youtube. Ὅλοι γνωρίζουμε συναδέλφους ποὺ ψάλλουν ἐξαιρετικὰ καὶ ἐκκλησιαστικὰ, ἀλλὰ δεν διαφημίζουν τὸν ἑαυτό τους πουθενά.

Αγαπητέ φίλε domesticus, συμφωνώ απόλυτα με τα λεγόμενά σου! Είπα πολλοί, όχι όλοι! Είχα την ευκαιρία ή ευλογία να γνωρίσω δασκάλους, μαθητές και αναλόγια και ακόμα γνωρίζω. Το άρθρο μου απηχεί μερικές από τις απόψεις μου και τις εμπειρίες που αποκόμισα δια ζώσης και όχι τόσο από το διαδίκτυο από όπου είδα όμως τις ομιλίες στο ψαλτικό μνημόσυνο που αναφέρω.
Σαφώς και υπάρχουν ψάλτες που τιμούν επάξια το τάλαντο ή αλλιώς χάρισμα, που ο Θεός τους χάρισε! Το χάρισμα λοιπόν είναι Δώρο και ως τέτοιο είναι καλό να κοινοποιείται στην κοινότητα των χριστιανών, και εννοείται παράλληλα να καλλιεργείται.Το χάρισμα ο Θεός το δίνει όχι για ιδιώτευση, αλλά προς χάριν της κοινότητας. Τέτοιοι άνθρωποι λοιπόν υπάρχουν ανά την Ελλάδα και παράγουν έργο αθόρυβα και ταπεινά, όπως το θέλει η Εκκλησία. Το εγώ εδώ, υπηρετεί το εμείς. Αυτό είναι Εκκλησία. Δεν είναι τυχαίο που η Εκκλησία στις απαρχές της είχε το λαό, μετά λόγω όγκου και εξειδίκευσης της ψαλτικής πήγαμε στο χορό, τώρα σιγά αλλά σταθερά φτάνουμε στον έναν που πολλές φορές μπορεί και να ιδιωτεύει το χάρισμά του. Πόσες φορές έχουμε δει το χάρισμα να γίνεται εμπόριο ή προς δόξαν ανθρώπων, και όχι Θεού; Πόσοι ναοί άραγε σήμερα έχουν χορωδία κάθε Κυριακή στο ναό και πόσοι μεγάλοι θεωρούμενοι τουλάχιστον, ψάλτες; Δεν κομίζω γλαύκας ες Αθήνας, όλοι τα ξέρουμε, όλοι τα λέμε φίλε domesticus. Είθε να δούμε και πάλι χορωδίες πολλές, και γιατί όχι το λαό να μετέχει κι όχι αμέτοχο στα τελούμενα κοιτώντας το...ρολόι του. Και... καλή η ευχή, αλλά θέλει και προσπάθεια από όλους μας! Να είσαι καλά φίλε!

 

[pasapoyn]

Άκουσα πρόσφατα κάποιες ομιλίες που έγιναν σ’ ένα ψαλτικό μνημόσυνο ενός μακαρίτη πλέον ψάλτη. Εκεί ακούστηκαν πολλά, όπως, ότι ο Κωνσταντίνος Πρίγγος είχε πει κάποτε ότι, ο ψάλτης το πρώτο που χρειάζεται είναι: «φωνή, φωνή, φωνή». Από τότε που είπε αυτό ο μακαρίτης ο Πρίγγος πολλοί ιεροψάλτες υπερθεματίζουν τη ρήση και την επαναλαμβάνουν ως…ευαγγέλιο.

Δεν γνωρίζω τι δήλωσε ο Πρίγγος στο «Ράδιο Αρβύλα», πάντως υπάρχουν πάμπολοι αυτήκοες της παρακάτω νουθεσίας η οποία προφάνως αντιβαίνει στα παραπάνω.

Κάποτε, το 1948, οι Αθηναίοι Ψάλτες, κάλεσαν τον Πρίγγο, προκειμένου να τους ακούσει και να τους πει, κατά πόσο ο τρόπος που έψαλλαν, ήταν σωστός ή όχι. Αφού ο Πρίγγος, άκουσε καμιά 15αριά, τους είπε: " Όλοι σας είστε καλοί μουσικοί. Όλοι σας, είστε καλλίφωνοι. Δεν είστε όμως Ψάλτες. Και δεν θα γίνετε ποτέ, εάν δεν ακούσετε".

Είς εξ αυτών.

 

[Kostas Tsig]

Το χάρισμα λοιπόν είναι Δώρο και ως τέτοιο είναι καλό να κοινοποιείται στην κοινότητα των χριστιανών, και εννοείται παράλληλα να καλλιεργείται.

Αν στην ηλικία μετά την μεταφώνηση, δυσκολευόμαστε να ψάλλουμε και χρειαζόμαστε μαθήματα φωνητικής, σημαίνει ότι δεν έχουμε το χάρισμα ή πρέπει να κάνουμε αγώνα για να το καλλιεργήσουμε; έχω αρχίσει να απογοητεύομαι...μία ψέλνω καλά...την άλλη δεν βγαίνει η φωνή.....

 

[konstantinoupolitis]

Για να επανέλθουμε στο αρχικό θέμα, τον τραγουδιστή / ψάλτη τον προσλαμβάνουν για την φωνή του. Όπου βέβαια φωνή, ένα μεγάλο σύνολο απο παραμέτρους που οδηγούν σε ένα σύνολο και όχι μόνο οι εκτάσεις και το οξύφωνό του.
Δεν προσλαμβάνουν τον Ιεροψάλτη για την πνευματικότητά του, άλλο θέμα αν την έχει ή δεν την έχει.
Και φυσικά πεμπτουσία της υποθέσεως είναι η υποστήριξη της όλης αγιαστικής ή μυστηριακής ακολουθίας, ήτοι αξιοπρεπής τεχνική και γνώση των μαθημάτων της Βυζαντινής, καλή γνώση της όποιας τάξεως κατα τόπους εφαρμόζεται και καλή και αγαστή σχέση με τον εφημέριο και εί δυνατόν με τον συναδελφό του.

Απλά την Βυζαντινή, μια μουσική με κλασσικά γνωρίσματα της Αρχαίας Ελληνικής Μουσικής, δηλαδή επίκεντρο τον λόγο, την υποστηρίζεις περισσότερο με την γνώση παρά με την μεγάλη έκταση, σε αντίθεση με την Δυτική Μουσική.

 

[konstantinoupolitis]

Η συζήτηση πάντως συνεχίζει να κινείται σε βάση διαφορετική, άσχετη τολμώ να πω, με το αρχικό και εισηγητικό δημοσίευμα. Και δεν νομίζω βέβαια πως με την ουσία του εισαγωγικού θέματος ασχολήθηκαν ιδιαίτερα οι συνάδελφοι.

Μιας και όμως δεν υπάρχει διάθεση για το παραπάνω θέμα, ίσως γιατί το οξύφωνο της φωνής, μας αγγίζει ή μας ελέγχει, ας πούμε την γνώμη μας για την χασμωδία.

Το εάν φταίει το μοναχικό ή το ασματικό τυπικό δεν νομίζω ότι άπτεται της συμμετοχής των ιεροψαλτών στις ακολουθίες. Δεν ερωτάται ο ψάλτης γι΄αυτά που θα ψάλει.

Οι χρόνιες και εσκεμμένες περικοπές, καθώς και οι εισαγωγές λάθος τάξεων(γεμάτες οι ακολουθίες μας από αυτές), λιγότερου του εσπερινού και περισσότερο του Όρθρου, σαφέστατα και αποτελούν Κανονική παράβαση. Ωστόσο η παραβίαση αυτή έχει καθοδηγηθεί από τους επισκόπους και κατά συντριπτική πλειοψηφία υιοθετείται από τους εφημερίους. Και τι να πούμε λοιπόν; Εδώ δεν τολμάμε να μιλήσουμε στους εφημερίους, θα τολμήσει ο εφημέριος να ασχοληθεί με τους επισκόπους;

Και το πρόβλημα δεν είναι εδώ η χασμωδία αλλά η έλλειψη σεβασμού προς την παράδοση, που μας κάνει να νομίζουμε ότι όποτε μπορούμε κόβουμε ότι θέλουμε και τα υπόλοιπα είναι για τα μοναστήρια.
Το πρώτο πρόβλημα στις περικοπές είναι η μη συνοδική μεταβολή του Τυπικού.

Αν θέλουν περικοπή του τυπικού ας το θεσπίσουν συνοδικά να είναι και κανονικό. Το να επικρατεί όμως η α λα καρτ ακολουθία χωρίς καθολική ή έστω πατριαρχική συνοδική απόφαση αποτελεί ασέβεια προς την ίδια την Εκκλησία. Τόσος σεβασμός υπάρχει απέναντι στην παράδοση της Εκκλησίας, ώστε κάθε επίσκοπος - εφημέριος αλλά και φορές-φορές και ο ψάλτης(με ρίσκο βέβαια), νιώθει ότι μπορεί να περικόπτει ή να συνεχίζει την περικοπή των προηγηθέντων περικοπτικών"παραδόσεων".
Κάποτε σε συνέδριο πολύ γνωστό για την Λειτουργική Αναγέννηση ή καλύτερα εναντίον αυτής, δίκαια ή άδικα, λαμβάνοντας τον λόγο είπα πως πριν επιχειρήσουμε να λύσουμε λειτουργικές καινοτομίες που υποκρύπτουν εκκοσμίκευση και φιλο-οικουμενισμό, καλά θα είναι εσείς οι παρόντες κληρικοί οι οποίοι ποιμαίνετε τις ενορίες και τις Μονές σας, να εφαρμόσετε ως πρώτο μέτρο την ήδη υπάρχουσα τάξη στην Λειτουργική της Εκκλησίας μας.

Μιλήσαμε πριν για χασμωδία: Πρώτιστα η χασμωδία αποτελεί παθογένεια εσωτερική. Κάτι που οι περισσότεροι επίσκοποι και γέροντες δεν το παραδέχονται(είναι και δική τους ευθύνη η κατάσταση των πιστών), αλλά και ανάλογα οι λαϊκοί.
Μας αρέσει να μην δεχόμαστε τις δικές μας ευθύνες, οπότε καταλήγουμε κατα το δοκούν στο "σύντομα γιατί ο κόσμος βαριέται", χ ώρα θα τελειώνουμε(λες και οι ακολουθίες έχουν ίδια χρονικά έκταση κ.τ.λ.).
Αυτό ανεξάρτητα από το εάν προξενείται χασμωδία ή όχι.
Χιλιοειπωμένα μάλλον πράγματα.

Μιλάμε για Σαβαϊτικά Τυπικά και ασματικές ιστορίες όταν όπως ανέφερε παλαιότερα εδώ μέλος κάνουμε οικονομία στη φωνή. Θέμα ζήλου είναι και όχι οικονομίας. Γι΄αυτό περνάμε όπως-όπως τους εναπομείναντες κανόνες, για να ακούσουν την μεγαλοπρέπεια μας στην Θεία Λειτουργία και να υπάρχει παράλληλα χρόνος σημαντικός για να ικανοποιηθεί και ο εφημέριος μας στο εκτενές του κήρυγμα στην εντελώς λάθος ώρα κατά την Τάξη, δηλαδή στο κοινωνικό ή λίγο πριν την απόλυση, όταν θα είναι πλέον γεμάτη "η πλατεία".

Θυμάμαι ακόμα γνωστό μεγαλοψάλτη καραμανικό(το αναφέρω ως μια παράδοση πόλης αυτό και όχι σχολής), σε προηγιασμένη, όπου ξεκίνησε το Κεκραγάριο του Εσπερινού στο σύντομο. Παρόντος του μητροπολίτου αυτό. Τον αγριοκοίταξε ο επίσκοπος, τον σταμάτησε κανονικά και πολύ καλά έκανε. 1 1/2 ώρα η Προηγιασμένη, με τον Δεσπότη άντε δύο. Αλλά είπαμε ο εσπερινός άμα δεν είναι πανήγυρη άντε Ώρες ή Χριστούγεννα, δύσκολα συγκινεί. Εγώ σαν λαμπαδάριος ένιωθα στην ακολουθία αυτή όντως μια κατάνυξη την οποία το γρήγορο μέλος για να ξεμπερδεύουμε με "ξύπνησε".

Σήμερα η μεγαλύτερη προβληματική στο χώρο της Εκκλησίας είναι η έλλειψη ευσέβειας στο χώρο(απόρροια ήθους) και την Παράδοση(απόρροια ήθους και γνώσης) και στους ψάλτες ο διχασμός των Σχολών και η ανάγκη πάντα ο δάσκαλός τους να είναι ο παραδοσιακότερος όλων των άλλων, σαν τους πολιτικούς που πρέπει να επιλέξουν μόνο τον τάδε γιατί ο όποιος τρίτος δείνα επιλεχθεί αποτελεί οπισθοδρόμηση.

Θεωρώ πως η Ψαλτική απο πλευράς σπουδών διέρχεται σημαντική ακμή, όμως το τελικό αποτέλεσμα στα αναλόγια διέπεται μάλλον απο παρακμή. Σημεία των Καιρών και της Ψυχής μας.

Τέλος όσο για την ώρα, ειδικά η Κυριακή είναι ημέρα αφιερωμένη στο Θεό. Προς τί η οικονομία χρόνου; Το να υπάρχουν 2ες Λειτουργίες για ανθρώπους που ξενυχτούν εργαζόμενοι ή εν τέλει θέλουν μια ημέρα να κοιμηθούν λίγο περισσότερο είναι ανθρώπινο. Αλλά η παθογένεια εν τέλει δεν είναι η ώρα.

Μιλούσα με πνευματικό που δραστηριοποιείται στην Ιταλία και μου έλεγε πως με ανάλογες παθογένειες στην Παπική, κλείνουν ενορίες και θεωρώντας πως φταίνε άλλα πράγματα, μεταθέτουν Λειτουργίες το απόγευμα για να μπορεί ο κόσμος. Θυμάμαι στην Ρώμη, Κυριακή ημέρα, μπήκα σε Ναό απόγευμα και όντως τελούνταν απογευματινή Θεία Λειτουργία.

Συναδελφικά Κωνσταντίνος

 

[farlekas 1980]

Η συζήτηση πάντως συνεχίζει να κινείται σε βάση διαφορετική, άσχετη τολμώ να πω, με το αρχικό και εισηγητικό δημοσίευμα. Και δεν νομίζω βέβαια πως με την ουσία του εισαγωγικού θέματος ασχολήθηκαν ιδιαίτερα οι συνάδελφοι.

Μιας και όμως δεν υπάρχει διάθεση για το παραπάνω θέμα, ίσως γιατί το οξύφωνο της φωνής, μας αγγίζει ή μας ελέγχει, ας πούμε την γνώμη μας για την χασμωδία.

Το εάν φταίει το μοναχικό ή το ασματικό τυπικό δεν νομίζω ότι άπτεται της συμμετοχής των ιεροψαλτών στις ακολουθίες. Δεν ερωτάται ο ψάλτης γι΄αυτά που θα ψάλει.

Οι χρόνιες και εσκεμμένες περικοπές, καθώς και οι εισαγωγές λάθος τάξεων(γεμάτες οι ακολουθίες μας από αυτές), λιγότερου του εσπερινού και περισσότερο του Όρθρου, σαφέστατα και αποτελούν Κανονική παράβαση. Ωστόσο η παραβίαση αυτή έχει καθοδηγηθεί από τους επισκόπους και κατά συντριπτική πλειοψηφία υιοθετείται από τους εφημερίους. Και τι να πούμε λοιπόν; Εδώ δεν τολμάμε να μιλήσουμε στους εφημερίους, θα τολμήσει ο εφημέριος να ασχοληθεί με τους επισκόπους;

Και το πρόβλημα δεν είναι εδώ η χασμωδία αλλά η έλλειψη σεβασμού προς την παράδοση, που μας κάνει να νομίζουμε ότι όποτε μπορούμε κόβουμε ότι θέλουμε και τα υπόλοιπα είναι για τα μοναστήρια.
Το πρώτο πρόβλημα στις περικοπές είναι η μη συνοδική μεταβολή του Τυπικού.

Αν θέλουν περικοπή του τυπικού ας το θεσπίσουν συνοδικά να είναι και κανονικό. Το να επικρατεί όμως η α λα καρτ ακολουθία χωρίς καθολική ή έστω πατριαρχική συνοδική απόφαση αποτελεί ασέβεια προς την ίδια την Εκκλησία. Τόσος σεβασμός υπάρχει απέναντι στην παράδοση της Εκκλησίας, ώστε κάθε επίσκοπος - εφημέριος αλλά και φορές-φορές και ο ψάλτης(με ρίσκο βέβαια), νιώθει ότι μπορεί να περικόπτει ή να συνεχίζει την περικοπή των προηγηθέντων περικοπτικών"παραδόσεων".
Κάποτε σε συνέδριο πολύ γνωστό για την Λειτουργική Αναγέννηση ή καλύτερα εναντίον αυτής, δίκαια ή άδικα, λαμβάνοντας τον λόγο είπα πως πριν επιχειρήσουμε να λύσουμε λειτουργικές καινοτομίες που υποκρύπτουν εκκοσμίκευση και φιλο-οικουμενισμό, καλά θα είναι εσείς οι παρόντες κληρικοί οι οποίοι ποιμαίνετε τις ενορίες και τις Μονές σας, να εφαρμόσετε ως πρώτο μέτρο την ήδη υπάρχουσα τάξη στην Λειτουργική της Εκκλησίας μας.

Μιλήσαμε πριν για χασμωδία: Πρώτιστα η χασμωδία αποτελεί παθογένεια εσωτερική. Κάτι που οι περισσότεροι επίσκοποι και γέροντες δεν το παραδέχονται(είναι και δική τους ευθύνη η κατάσταση των πιστών), αλλά και ανάλογα οι λαϊκοί.
Μας αρέσει να μην δεχόμαστε τις δικές μας ευθύνες, οπότε καταλήγουμε κατα το δοκούν στο "σύντομα γιατί ο κόσμος βαριέται", χ ώρα θα τελειώνουμε(λες και οι ακολουθίες έχουν ίδια χρονικά έκταση κ.τ.λ.).
Αυτό ανεξάρτητα από το εάν προξενείται χασμωδία ή όχι.
Χιλιοειπωμένα μάλλον πράγματα.

Μιλάμε για Σαβαϊτικά Τυπικά και ασματικές ιστορίες όταν όπως ανέφερε παλαιότερα εδώ μέλος κάνουμε οικονομία στη φωνή. Θέμα ζήλου είναι και όχι οικονομίας. Γι΄αυτό περνάμε όπως-όπως τους εναπομείναντες κανόνες, για να ακούσουν την μεγαλοπρέπεια μας στην Θεία Λειτουργία και να υπάρχει παράλληλα χρόνος σημαντικός για να ικανοποιηθεί και ο εφημέριος μας στο εκτενές του κήρυγμα στην εντελώς λάθος ώρα κατά την Τάξη, δηλαδή στο κοινωνικό ή λίγο πριν την απόλυση, όταν θα είναι πλέον γεμάτη "η πλατεία".

Θυμάμαι ακόμα γνωστό μεγαλοψάλτη καραμανικό(το αναφέρω ως μια παράδοση πόλης αυτό και όχι σχολής), σε προηγιασμένη, όπου ξεκίνησε το Κεκραγάριο του Εσπερινού στο σύντομο. Παρόντος του μητροπολίτου αυτό. Τον αγριοκοίταξε ο επίσκοπος, τον σταμάτησε κανονικά και πολύ καλά έκανε. 1 1/2 ώρα η Προηγιασμένη, με τον Δεσπότη άντε δύο. Αλλά είπαμε ο εσπερινός άμα δεν είναι πανήγυρη άντε Ώρες ή Χριστούγεννα, δύσκολα συγκινεί. Εγώ σαν λαμπαδάριος ένιωθα στην ακολουθία αυτή όντως μια κατάνυξη την οποία το γρήγορο μέλος για να ξεμπερδεύουμε με "ξύπνησε".

Σήμερα η μεγαλύτερη προβληματική στο χώρο της Εκκλησίας είναι η έλλειψη ευσέβειας στο χώρο(απόρροια ήθους) και την Παράδοση(απόρροια ήθους και γνώσης) και στους ψάλτες ο διχασμός των Σχολών και η ανάγκη πάντα ο δάσκαλός τους να είναι ο παραδοσιακότερος όλων των άλλων, σαν τους πολιτικούς που πρέπει να επιλέξουν μόνο τον τάδε γιατί ο όποιος τρίτος δείνα επιλεχθεί αποτελεί οπισθοδρόμηση.

Θεωρώ πως η Ψαλτική απο πλευράς σπουδών διέρχεται σημαντική ακμή, όμως το τελικό αποτέλεσμα στα αναλόγια διέπεται μάλλον απο παρακμή. Σημεία των Καιρών και της Ψυχής μας.

Τέλος όσο για την ώρα, ειδικά η Κυριακή είναι ημέρα αφιερωμένη στο Θεό. Προς τί η οικονομία χρόνου; Το να υπάρχουν 2ες Λειτουργίες για ανθρώπους που ξενυχτούν εργαζόμενοι ή εν τέλει θέλουν μια ημέρα να κοιμηθούν λίγο περισσότερο είναι ανθρώπινο. Αλλά η παθογένεια εν τέλει δεν είναι η ώρα.

Μιλούσα με πνευματικό που δραστηριοποιείται στην Ιταλία και μου έλεγε πως με ανάλογες παθογένειες στην Παπική, κλείνουν ενορίες και θεωρώντας πως φταίνε άλλα πράγματα, μεταθέτουν Λειτουργίες το απόγευμα για να μπορεί ο κόσμος. Θυμάμαι στην Ρώμη, Κυριακή ημέρα, μπήκα σε Ναό απόγευμα και όντως τελούνταν απογευματινή Θεία Λειτουργία.

Συναδελφικά Κωνσταντίνος

+ ΑΠΕΙΡΟΝ ! ! ! ! !

 

[π. Μάξιμος]

[Σημ. συντ.] Επειδή το θέμα ξέφυγε, κλείνει. Έχουν συζητηθεί αυτά και αν θέλετε συνεχίζετε στις ανάλογες ενότητες ή ανοίγετε νέα θέματα.

http://analogion.com/forum/showthread.php?t=25829
http://analogion.com/forum/showthread.php?t=1209
http://analogion.com/forum/showthread.php?t=28028​

 

[π. Μάξιμος]

[Σημ. συντ.] Τελικά έγινε μια προσπάθεια διαχωρισμού και μεταφορά μηνυμάτων σε προϋπάρχον θέμα: http://analogion.com/forum/showthread.php?t=25829