Περί του μέλους του «Γυναίκες ακουτίσθητε»

Π. Δαβίδ

Γενικός συντονιστής
Σημ.: «ἐξαποστειλάρια» καί «φωταγωγικά» = συνώνυμα

Στην ορολογία των σλαβοφωνώνων εκκλησιών (και της ρουμανικής) χρησιμοποιείται κατά κόρον ο όρος "φωταγωγικόν" και σπανιώτατα ο όρος "εξαποστειλάριον". Βεβαίως όταν το πρωτοάκουσα προ 20ετίας περίπου τους έκανα παρατήρηση "φωταγωγικά έχει μόνο τη σαρακοστή"...:D

Για το "Σαρκί υπνώσας" όπως έχω γράψει και παλαιότερα μεταξύ των Βουλγάρων και των Ρουμάνων χρησιμοποιείται αρκετά η μελωδία του γ' ήχου.
 

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Αν δείτε, βγαίνουν σύμφωνα με τον ιαμβικό.
Πάντως, ἐνημερωτικά, ὡς νέο σχετικά μέλος, θέλω νά σοῦ πῶ, ὅτι στή μελοποίηση τῶν ἐκκλησιαστικῶν ὕμνων δέν λαμβάνεται ὑπόψιν τό ἰαμβικό μέτρο, ὅσο καί ἄν θέλουμε νά τό ὑποστηρίξουμε, ὅσο κι ἄν κάποιες καταβασίες χαρακτηρίζονται ἔτσι.
Δές σχετικό θέμα [ἐδῶ] καί μέ συμμετοχή φιλολόγων.
Διάβασε κι αὐτό τό θέμα [ἐδῶ], ὅπου πάλι κατετέθη προβληματισμός γιά τό ἰαμβικό μέτρο.


 
Νά ξέρεις δέ ὅτι τό Σαρκὶ ὑπνώσας κανονικά εἶναι πάνω στό Ἐπεσκέψατο ἡμᾶς
Πάτερ μου αυτό δεν το ήξερα και ευχαριστώ που μου το λέτε.
Είναι αλήθεια κιόλας πως κάποια δεν βγαίνουν λόγω της ''ιδιοτροπίας'' του στίχου σε 3σημπο και πρέπει να είμαστε προσεχτικοί. Και βέβαια δεν πρέπει εμείς να παρατονίζουμε χάριν της μουσικής φόρμουλας! Μη λέμε Σταύρε Πανσεβάσμιε, αντί Σταυρέ, χάριν του Όλην αποθέμενοι! Φυσικά υπάρχουν και οι αντιφρονούντες αλλά το θέμα συζητήθηκε αλλού...
Οι πιο πολλοί πάντως δεν το λένε όλο σε 3σημο αλλά μόνο την αρχή.

Μας έλεγε καθηγητής μας στο Πανεπιστήμιο ότι ο πρώτος ρυθμός που χρησιμοποιούσαν οι Λατίνοι (γι' αυτούς ξέρουμε σίγουρα) στα εκκλησιαστικά τους άσματα ήταν ο τρίσημος, ο οποίος συμβολιζόταν με τον κύκλο (Ο) επειδή - ας πούμε - ως τέλειος κύκλος χωρίς αρχή και τέλος συμβόλιζε την Αγία Τριάδα. Από κει προέκυψε το σημάδι των 4 τετάρτων στην ευρωπαϊκή μουσική το οποίο είναι μισός κύκλος (C). Ίσως κάτι τέτοιο να ίσχυε και για τους πρώτους Βυζαντινούς, δεδομένου ότι από την Ανατολή πήγαν στη Δύση.

Ο τρίσημος ρυθμός όμως έπαψε να χρησιμοποιείται γιατί εμφανίστηκε στην κοσμική μουσική, σε ένα ιλαρό-χορευτικό πλαίσιο, το βαλς.

Αυτά ισχύουν για τους Λατίνους.

Το θέμα όμως είναι τα εκκλησιαστικά άσματα σε τρίσημο δεν τονίζονταν όπως τονίζεται σήμερα το βαλς και γενικά τα 3/4, δηλαδή με τον πρώτο χρόνο υπερτονισμένο σε σχέση με τους άλλους δύο, που είναι και το χαρακτηριστικό του βαλς. Ίσως τονιζόταν κάθε "χτύπος" ισότιμα με τους άλλους, σαν να έχουμε δηλ. τρεις θέσεις.

:D Το θυμάμαι!

Ο δε παρατονισμός δικαιολογείται διότι, όπως λέει ο ίδιος ο Σακελλαρίδης στην εισαγωγή του έργου του με τη μελοποίηση των χορικών της Αντιγόνης, πολλές φορές και οι Αρχαίοι και οι Βυζαντινοί ακολουθούσαν τον ευμελή τονισμό, δηλ. τη μελοποίηση ανεξάρτητα από τον ποιητικό ρυθμό.
Το διαβάζω τώρα και προσπαθώ να καταλάβω τελικά τί θέση πήρε ο ίδιος ο Σακελλαρίδης! Νομίζω έβγαλα άκρη...:)
 

Κων/νος Βαγενάς

Κωνσταντίνος
Πάντως, ἐνημερωτικά, ὡς νέο σχετικά μέλος, θέλω νά σοῦ πῶ, ὅτι στή μελοποίηση τῶν ἐκκλησιαστικῶν ὕμνων δέν λαμβάνεται ὑπόψιν τό ἰαμβικό μέτρο, ὅσο καί ἄν θέλουμε νά τό ὑποστηρίξουμε, ὅσο κι ἄν κάποιες καταβασίες χαρακτηρίζονται ἔτσι.

Δεν είπα ότι (πρέπει να) λαμβάνεται υπόψιν το (ιαμβικό) μέτρο, αυτό ακριβώς έκανε και ο Σακελλαρίδης, γι' αυτό έκανε τις μικροαλλαγές. Απλώς είπα ότι βγαίνει θεωρητικά το μέτρο αν το μετρήσεις ως ίαμβο, παρόλους τους παρατονισμούς. Όχι ότι πρέπει να το τονίζουμε έτσι.
 

Emmanouil Giannopoulos

Emmanouil Giannopoulos
Το "Άγιος Κύριος" υπάρχει στις παλαιές Παπαδικές, ή και Τυπικά, αν θυμάμαι καλά, και στους 8 ήχους. Δεν ξέρω βέβαια αν συνδεόταν με τίποτα Φωταγωγικά.

Καί βεβαίως· συνδέεται μέ τόν ἐνόρδινον, ὅταν ἀπό μόνο του καί ὑπό στίχους ἀποτελοῦσε τό ἐξαποστειλάριον ἤ καί μετά τήν συγγραφή τῶν ἄλλων τροπαρίων. Στόν ἦχο τῆς ἑβδομάδος λοιπόν (πρβλ. Φουντούλη ἀπάντηση 590).

Σημ.: «ἐξαποστειλάρια» καί «φωταγωγικά» = συνώνυμα




Δείτε αυτό το θέμα:
από το μήν. 2 κ.ε.

και ήδη σ' αυτή την έκδοση το χφ Society of Antiquaries of London 48.
 

kostaeri

Μπουσδέκης Κώστας
Και βέβαια δεν πρέπει εμείς να παρατονίζουμε χάριν της μουσικής φόρμουλας! Μη λέμε Σταύρε Πανσεβάσμιε, αντί Σταυρέ, χάριν του Όλην αποθέμενοι! Φυσικά υπάρχουν και οι αντιφρονούντες αλλά το θέμα συζητήθηκε αλλού...

δε νομίζω να καταλάβατε αυτό απ τη σχετική συζήτηση... φυσικά κ οι αντιφρονούντες δεν εννοούν να λέμε "σταύρε πανσεβάσμιε"

αν κατάλαβα καλά, δηλαδή, κ αναφέρεστε στο σχετικό θέμα με τους παρατονισμούς.
 

Κων/νος Βαγενάς

Κωνσταντίνος
Έχουμε το "Γυναίκες ακουτίσθητε" αλλά, κυρίως, το "Τοις μα/θηταίς/ συνέλ/θωμεν/ εν ό/ρει Γαλ/λιλαί/ας" στο οποίο το μέτρο είναι ακριβώς ίδιο με τα δημοτικά τραγούδια σε ίαμβο, π.χ. "λάμπουν/ τα χιό/νια στα/ βουνά/ λάμπουν/ και στα/ λαγκά/δια".

Άλλα παραδείγματα από τη Βυζαντινή ποίηση:

χαίρε/έμψυ/χε τρά/πεζα/ άρτον/ ζωής/ χωρή/ σασα

Σαρκί/ υπνώ/σας ως/ θνητός/ ο Βα/σιλεύς/ και Κύ/ριος.

κ.λπ. κ.λπ.

Ο Σακελλαρίδης λέει ότι στους Αρχαίους υπήρχαν δύο είδη μελοποιΐας, η ευμελής και η εύρυθμος και παραθέτει και σχετικό παράδειγμα από ευμελή μελοποιΐα του Ευρυπίδου την οποία αναφέρει ο Αριστοφάνης, ο οποίος και την μέμφεται.

"... ἀπὸ τῆς κλασσικῆς ἔτι ἐποχῆς πολλοὶ ἐκ τῶν μελοποιῶν οὐδαμῶς προσεῖχον εὶς τὸν ποιητικὸν ῥυθμὸν καὶ οἱ τοιοῦτοι ἀπειργάζοντο τὴν μουσικὴν "εὐμελῆ". ἐνῶ ἀλλοι μελοποιοὶ οἱ τῷ ποιητικῷ ῥυθμῷ στοιχοῦντες ἀπειργάζοντο τὴν μουσικὴν "εὔρυθμον" [...] Ἡ ἱερὰ δὲ καὶ ἡ δημώδης μελοποιΐα περιέσωσεν ἡμῖν καὶ τὴν εὔρυθμον καὶ τὴν εὐμελῆ μουσικήν. Καὶ ὅσα μὲν τῶν ἀσμάτων ἄδονται πρὸς τὸν ποιητικὸν ῥυθμὸν ταῦτά εἰσι τὰ εὔρυθμα, ὅσα δὲ πρὸς ἕτερον ἤ τὸν τῆς ποιήσεως ῥυθμὸν ἄδονται καὶ ἐκτείνουσι συλλαβάς τινας εἰς πλείονας χρόνους, καὶ ἀπολήγουσιν εὶς ψηλὴν πλέον μουσικήν, ταῦτά εἰσιν τὰ εὐμελῆ" (Ιω. Σακελλαρίδης, "ΜΕΛΟΠΟΙΙΑ ΤΩΝ ΧΟΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΜΜΩΝ ΤΗΣ ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ΤΟΥ ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ γενομένη ὡς οἷόν τε συμφώνως πρὸς τὸν ἀρχαῖον ῥυθμόν" 1931).

Γι' αυτό και το "Σαρκί ὑπνώσας" και το "Γυναῖκες ἀκουτίσθητε" τα μελοποιεί "ευρύθμως", σύμφωνα δηλ. με το ιαμβικό μέτρο στο οποίο είναι τονισμένα (υ -). Αν το πάρουμε προσωδιακά η πρώτη συλλαβή διαρκεί έναν χρόνο ως βραχεία, η δεύτερη δύο ως μακρά. Έτσι, μάλλον, προκύπτει ο τρίσημος και στα υπόλοιπα, διότι αναφέρει ότι όλα τα Εξαποστειλάρια είναι ιαμβικά.

Δεν λέω ότι ταιριάζει παντού, αλλά ο ίδιος ο Σακελλαρίδης με τα παραδείγματα

χαίρε/ έμψυ/χε τρά/πεζα/ άρτον/ ζωής/ χωρή/σασα

λάμπουν/ τα χιό/νια στα/ βουνά/ λάμπουν/ και στα/ λαγκά/δια

λέει ότι (εκτός από τους αρχαίους, για τους οποίους αναφέρει σχετικά παραδείγματα) και η εκκλησιαστική και η δημώδης ποίηση "τηρεῖ τὴν περὶ τοὺς τόνους ἀδιαφορίαν":)confused:) παρόλο που δεν το προέκρινε στη λατρεία γι' αυτό κάνει και το κόλπο στο "δράμετε φίλοις εἴπατε" όπου θα μπορούσε να τηρήσει κι αυτός την ίδια αδιαφορία (όπως ο Ευρυπίδης σε αντίστοιχο παράδειγμα), αλλά χάριν του νοήματος το παραλλάσσει.
 

Λάτρης Β.Μ.

Παράφωνος ερασιτέχνης!
Πιο πολύ ακούγεται έτσι (σαν βαλς) τις καθημερινές που τυχαίνει να εορτάζεται άγιος και οι ακολουθίες είναι πιο σύντομες και κάποιοι πρέπει να τελειώσουν πιο γρήγορα. Θέλω να πιστεύω ότι τέτοια φαινόμενα τις Κυριακές δεν πολυπαρατηρούνται.
Όμως, μήπως όλα αυτά ανήκουν σε μια προσπάθεια εκδυτικοποίησης της Βυζαντινής Μουσικής; (πολύ σωστά αναφέρθηκαν κάποια παραδείγματα πιο πάνω)
 

Π. Δαβίδ

Γενικός συντονιστής
δε νομίζω να καταλάβατε αυτό απ τη σχετική συζήτηση... φυσικά κ οι αντιφρονούντες δεν εννοούν να λέμε "σταύρε πανσεβάσμιε"

αν κατάλαβα καλά, δηλαδή, κ αναφέρεστε στο σχετικό θέμα με τους παρατονισμούς.

Χαίρομαι! :) Το πρωί όμως στην ύψωση ή στη λειτουργία δεν λες "Τον Σταυρόν σου προσκύνουμεν Δέσποτα;" και των Βαΐων δεν λες "και πάντες αίροντες τον σταύρον σου λέγομεν"; (ΥΓ το εικάζω δεν ξέρω το ακριβές ρεπερτόριό σου). Κατ' εμένα όλοι οι παρατονισμοί είναι το ίδιο "επαχθείς", ανεξαρτήτως συνθέτου.... (του Σακελλαρίδη μη εξαιρουμένου πχ "Θέον λόγον τεκούσαν"-πολλά τα έτη του π. Κων. Παπαγιάννη που με "ιάτρευσε" από αυτόν τον παρατονισμό! :))
 

kostaeri

Μπουσδέκης Κώστας
Χαίρομαι! :) Το πρωί όμως στην ύψωση ή στη λειτουργία δεν λες "Τον Σταυρόν σου προσκύνουμεν Δέσποτα;" και των Βαΐων δεν λες "και πάντες αίροντες τον σταύρον σου λέγομεν"; (ΥΓ το εικάζω δεν ξέρω το ακριβές ρεπερτόριό σου). Κατ' εμένα όλοι οι παρατονισμοί είναι το ίδιο "επαχθείς", ανεξαρτήτως συνθέτου.... (του Σακελλαρίδη μη εξαιρουμένου πχ "Θέον λόγον τεκούσαν"-πολλά τα έτη του π. Κων. Παπαγιάννη που με "ιάτρευσε" από αυτόν τον παρατονισμό! :))

Ακόμα κι έτσι όπως εννοείς ότι μπορεί να το πει κάποιος, τονίζεται "τον Σταυρόν Σου προσκύνούμεν Δέσποτα" και "και πάντες αίροντες, τον Σταύρόν Σου".

Κατά τ' άλλα πρέπει να θεωρήσουμε (έστω) ότι δεν εφαρμόζουμε μετροφωνία αλλά ψάλλουμε!
 

Emmanouil Giannopoulos

Emmanouil Giannopoulos
Δεν γνώριζα ότι προσπαθώντας να αποφύγω μερικούς εξόφθαλμους παρατονισμούς λέξεων δεν ψάλλω αλλά "εφαρμόζω μετροφωνία". Τι θα πει αυτό; Αυτό σημαίνει ο όρος "μετροφωνία" στην ψαλτική; Σύγχυσις εννοιών;

Και άλλο εκτός θέματος αλλά σχετικό: όταν οι πατριαρχικές εγκύκλιοι μιλούν για μουσική "ἔχουσαν τὸ μεγαλοπρεπὲς ἐν τῇ ἁπλότητι, τὸ τερπνὸν ἐν τῇ εὐρυθμίᾳ καὶ τὸ σεμνὸν ἐν τῇ μετὰ ταπεινότητος, ἠρεμίας καὶ κατανύξεως καθαρᾷ, εὐκρινεῖ, ἀπερίττῳ καὶ ἐμμελεῖ ψαλμωδία", και, «Τοὺς ἐπὶ τὸ ψάλλειν ἐν ταῖς ἐκκλησίαις παραγινομένους βουλόμεθα μήτε βοαῖς ἀτάκτοις κεχρῆσθαι, καὶ τὴν φύσιν πρὸς κραυγὴν ἐκβιάζεσθαι, μήτε τι ἐπιλέγειν τῶν μὴ ἐκκλησίᾳ ἁρμοδίων τε καὶ οἰκείων. Ἀλλά μετὰ πολλῆς προσοχῆς καὶ κατανύξεως τὰς τοιαύτας ψαλμῳδίας προσάγειν τῷ τῶν κρυπτῶν ἐφόρῳ Θεῷ", τι ακριβώς εννοούν; Μήπως εκείνα τα τρίγοργα και τις δύστροπες και μακαμοειδείς μουσικές φράσεις στα λεγόμενα "λειτουργικά"; Τι σημαίνει το "απερίττω";

Ξαναγράφτηκαν πολλές φορές, αλλά απάντησις δεν δόθηκε.
 
Last edited:

petrosg

Petros Gonatas
Σεβασμός στη Παράδοση και στα κλασσικά μέλη όπως μας τα άφησαν κληρονομιά οι Μεγάλοι Μελωδοί.
 

Emmanouil Giannopoulos

Emmanouil Giannopoulos
Ασφαλέστατα, τα έργα τους υπό το όνομά τους.
Και σεβασμός στο θεωρητικό πλαίσιο που έβαλε η εκκλησία μας.
 

kostaeri

Μπουσδέκης Κώστας
Ακόμα κι έτσι όπως εννοείς ότι μπορεί να το πει κάποιος, τονίζεται "τον Σταυρόν Σου προσκύνούμεν Δέσποτα" και "και πάντες αίροντες, τον Σταύρόν Σου".

Κατά τ' άλλα πρέπει να θεωρήσουμε (έστω) ότι δεν εφαρμόζουμε μετροφωνία αλλά ψάλλουμε!

Δεν γνώριζα ότι προσπαθώντας να αποφύγω μερικούς εξόφθαλμους παρατονισμούς λέξεων δεν ψάλλω αλλά "εφαρμόζω μετροφωνία". Τι θα πει αυτό; Αυτό σημαίνει ο όρος "μετροφωνία" στην ψαλτική; Σύγχυσις εννοιών;

Πρώτον δε σας κατηγόρησε κανείς ότι εφαρμόζετε μετροφωνία. Σύγχυση εννοιών δεν έχουμε. Εγώ απάντησα στον Παναγιώτη που είπε ότι θα ακουστεί παρατονισμός στο συγκεκριμένο παράδειγμα. Και λέω ότι αν το ψάλλουμε έτσι όπως το εννοεί, δηλαδή, ακριβώς όπως το κείμενο, δηλαδή μετροφωνικά, ίσια, ξερά κ χωρίς να τονίσουμε, τότε θ ακουστεί παρατονισμός. Αλλά είπαμε, δεν ψάλλουμε μετροφωνία.
Ακόμα κι έτσι όμως, το ίδιο το κείμενο, τονίζει και την αμέσως επόμενη συλλαβή (-νού).
Ακούστε κι από Άρχοντα!

Επίσης, (γνώμη μου) πολλές φορές, προσπαθώντας να αποφύγουμε μερικούς εξόφθαλμους παρατονισμούς νομίζουμε ότι "διορθώσαμε" το κείμενο ή ότι "ψάλλουμε" ενώ στην πραγματικότητα (μουσικά) μπορεί να συμβαίνει το τελείως αντίθετο!
Γενική τοποθέτηση που δεν αναφέρεται προσωπικά σε κανέναν από τους εμπλεκομένους, τους οποίους κ δεν έχω ακούσει.

Και άλλο εκτός θέματος αλλά σχετικό: όταν οι πατριαρχικές εγκύκλιοι μιλούν για μουσική "ἔχουσαν τὸ μεγαλοπρεπὲς ἐν τῇ ἁπλότητι, τὸ τερπνὸν ἐν τῇ εὐρυθμίᾳ καὶ τὸ σεμνὸν ἐν τῇ μετὰ ταπεινότητος, ἠρεμίας καὶ κατανύξεως καθαρᾷ, εὐκρινεῖ, ἀπερίττῳ καὶ ἐμμελεῖ ψαλμωδία", και, «Τοὺς ἐπὶ τὸ ψάλλειν ἐν ταῖς ἐκκλησίαις παραγινομένους βουλόμεθα μήτε βοαῖς ἀτάκτοις κεχρῆσθαι, καὶ τὴν φύσιν πρὸς κραυγὴν ἐκβιάζεσθαι, μήτε τι ἐπιλέγειν τῶν μὴ ἐκκλησίᾳ ἁρμοδίων τε καὶ οἰκείων. Ἀλλά μετὰ πολλῆς προσοχῆς καὶ κατανύξεως τὰς τοιαύτας ψαλμῳδίας προσάγειν τῷ τῶν κρυπτῶν ἐφόρῳ Θεῷ", τι ακριβώς εννοούν; Μήπως εκείνα τα τρίγοργα και τις δύστροπες και μακαμοειδείς μουσικές φράσεις στα λεγόμενα "λειτουργικά"; Τι σημαίνει το "απερίττω";

Ξαναγράφτηκαν πολλές φορές, αλλά απάντησις δεν δόθηκε.

Αυτό βέβαια εδώ δεν κολλάει αλλά θα απαντήσω.
Εγώ μεγάλωσα με ακούσματα Στανίτσα και Δανιηλαίων (κ γενικά αγιορειτών).
Όλοι τους έψαλλαν κ ψάλλουν λειτουργικά.
Κάποια πράγματα ενσωματώνονται στην παράδοση. Ούτε, νομίζω ότι οι αγιορείτες "εκβιάζουν τη φύση προς κραυγή" κ χωρίς κατάνυξη κτλ κτλ.
Αντιθέτως, μεταδίδουν αυτό το απλό, το μεγαλοπρεπές, τερπνό, σεμνό,κτλ κτλ που αναφέρει η εγκύκλιος.
 

Attachments

  • tonstavronstan.mp3
    2.4 MB · Views: 22

Emmanouil Giannopoulos

Emmanouil Giannopoulos
Όλες οι ερμηνείες, αυτές που δεν χρειάζονται γιατί τα πράγματα είναι πασίδηλα και αυτές που υποννοούνται αλλά δεν δημοσιεύτηκαν ακόμη, κρίνονται.

ΥΓ. Τις δεύτερες τις περιμένουμε για να συζητήσουμε.
 

Emmanouil Giannopoulos

Emmanouil Giannopoulos
Πρώτον δε σας κατηγόρησε κανείς ότι εφαρμόζετε μετροφωνία. Σύγχυση εννοιών δεν έχουμε. Εγώ απάντησα στον Παναγιώτη που είπε ότι θα ακουστεί παρατονισμός στο συγκεκριμένο παράδειγμα. Και λέω ότι αν το ψάλλουμε έτσι όπως το εννοεί, δηλαδή, ακριβώς όπως το κείμενο, δηλαδή μετροφωνικά, ίσια, ξερά κ χωρίς να τονίσουμε, τότε θ ακουστεί παρατονισμός. Αλλά είπαμε, δεν ψάλλουμε μετροφωνία.
Ακόμα κι έτσι όμως, το ίδιο το κείμενο, τονίζει και την αμέσως επόμενη συλλαβή (-νού).
Ακούστε κι από Άρχοντα!

Το ξέρω ότι δεν με κατηγορήσατε, γενικά μιλήσατε και γενικά μιλώ και εγώ. Κάτι πλανήθηκε βέβαια με την φράση σας: "Κατά τ' άλλα πρέπει να θεωρήσουμε (έστω) ότι δεν εφαρμόζουμε μετροφωνία αλλά ψάλλουμε!" Για ποιον; Για τον κ. συντονιστή; Για άλλους;

Άκουσα από Άρχοντα και διαπίστωσα πως αποφεύγει συστηματικά παρατονισμούς στις επόμενες φορές που ψάλλει τον ύμνο. Μόνο την πρώτη φορά λέει το γνωστό και εμφαντικά μεριμνά για τον σωστό τονισμό σαν να "βλέπει" το άτοπον, μετά ξεκάθαρα εφευρίσκει τρόπους να μην πει το ίδιο, αλλά να τονίσει σωστά χρησιμοποιώντας άλλες μουσικές επιλογές. Ευχαριστούμε!
Ακούστε και εσείς από τον Άρχοντα το συνημμένο σχετικά με το δεύτερο παράδειγμα που ανάφερε ο κ. Συντονιστής (Σήμερον η χάρις). Ακούτε πως το λέει ο Άρχοντας; Αλλάζοντας το "παραδοσιακό" μέλος τονίζει σωστά την λέξη σταυρόν. Δεν ξέρω εάν εμπίπτει σε αυτό που λέτε: "Επίσης, (γνώμη μου) πολλές φορές, προσπαθώντας να αποφύγουμε μερικούς εξόφθαλμους παρατονισμούς νομίζουμε ότι "διορθώσαμε" το κείμενο ή ότι "ψάλλουμε" ενώ στην πραγματικότητα (μουσικά) μπορεί να συμβαίνει το τελείως αντίθετο!"
Ξέρω τι κάνει ο Άρχοντας!!!

Δείτε και την δοξολογία του Νικ. Ιωαννίδη που ανέβηκε στο Ψαλτολόγιον, έχοντας όμως μπροστά σας και το παραδοσιακό κείμενό της. Πολύ ενδιαφέρουσες οι επεμβάσεις του Άρχοντος, μεριμνούν για πολλά, μεταξύ των οποίων πρωτίστως οι παρατονισμοί που περιέχει το πρωτότυπο κείμενο. Και μόνο αυτά;.........

"Μετροφωνία" είναι άλλο πράγμα, ανεξαρτήτως του τι νόημα θέλει να δώσει ο καθένας στην λέξη.


Αυτό βέβαια εδώ δεν κολλάει αλλά θα απαντήσω.
Εγώ μεγάλωσα με ακούσματα Στανίτσα και Δανιηλαίων (κ γενικά αγιορειτών).
Όλοι τους έψαλλαν κ ψάλλουν λειτουργικά.
Κάποια πράγματα ενσωματώνονται στην παράδοση. Ούτε, νομίζω ότι οι αγιορείτες "εκβιάζουν τη φύση προς κραυγή" κ χωρίς κατάνυξη κτλ κτλ.
Αντιθέτως, μεταδίδουν αυτό το απλό, το μεγαλοπρεπές, τερπνό, σεμνό,κτλ κτλ που αναφέρει η εγκύκλιος.

Το είπα κι εγώ ότι δεν κολλάει αλλά μπορεί να δημιουργηθεί ένα θέμα με τίτλο: Το εκκλησιαστικό πλαίσιο-σκοπός της ψαλμωδίας και οι νεότερες συνθέσεις. Όσο για την απάντησή μου: ας το αφήσουμε τώρα, εν καιρώ...
 

Attachments

  • 03 ΤΡΟΠΑΡΙΑ Ν΄Ψ.ΒΑΙΩΝ ΣΤΑΝ.MP3
    2.4 MB · Views: 10

kostaeri

Μπουσδέκης Κώστας
Το ξέρω ότι δεν με κατηγορήσατε, γενικά μιλήσατε και γενικά μιλώ και εγώ. Κάτι πλανήθηκε βέβαια με την φράση σας: "Κατά τ' άλλα πρέπει να θεωρήσουμε (έστω) ότι δεν εφαρμόζουμε μετροφωνία αλλά ψάλλουμε!" Για ποιον; Για τον κ. συντονιστή; Για άλλους;

Για κανέναν συγκεκριμένα, για όσους ψάλλουν "μετροφωνία".

Άκουσα από Άρχοντα και διαπίστωσα πως αποφεύγει συστηματικά παρατονισμούς στις επόμενες φορές που ψάλλει τον ύμνο. Μόνο την πρώτη φορά λέει το γνωστό και εμφαντικά μεριμνά για τον σωστό τονισμό σαν να "βλέπει" το άτοπον, μετά ξεκάθαρα εφευρίσκει τρόπους να μην πει το ίδιο, αλλά να τονίσει σωστά χρησιμοποιώντας άλλες μουσικές επιλογές. Ευχαριστούμε!
δηλαδή, εσείς στο τρισάγιο λετε τρεις φορές το ίδιο "άγιος ο Θεός"???!!! Την πρώτη, την τρίτη κ "δύναμις"? Είναι στάνταρ πράγματα, η πρώτη φορά κλασικό, η τρίτη πιο έντεχνη κ η τελευταία "δύναμις" (σύντομη εδώ).

Ακούστε και εσείς από τον Άρχοντα το συνημμένο σχετικά με το δεύτερο παράδειγμα που ανάφερε ο κ. Συντονιστής (Σήμερον η χάρις). Ακούτε πως το λέει ο Άρχοντας; Αλλάζοντας το "παραδοσιακό" μέλος τονίζει σωστά την λέξη σταυρόν. Δεν ξέρω εάν εμπίπτει σε αυτό που λέτε: "Επίσης, (γνώμη μου) πολλές φορές, προσπαθώντας να αποφύγουμε μερικούς εξόφθαλμους παρατονισμούς νομίζουμε ότι "διορθώσαμε" το κείμενο ή ότι "ψάλλουμε" ενώ στην πραγματικότητα (μουσικά) μπορεί να συμβαίνει το τελείως αντίθετο!"
Δε μιλώ για τον Άρχοντα βέβαια. Μα δε το αλλάζει γι' αυτό το λόγο. Είναι μια θέση (την οποία πάμπολλες άλλες φορές εκτελεί) κ στην περίπτωσή μας επιλέγει να χρησιμοποιήσει μια άλλη, μάλλον για να τονίσει σωστά. Αυτό δε σημαίνει ότι δε χρησιμοποιεί αλλού παρόμοια (με "παρατονισμό", δηλαδή) την ίδια θέση.

Ακούστε κ σεις στο συνημμένο:

00.40΄΄ τή αγία
00.53΄΄ τήν άλογίαν
01.12΄΄ κε-χέρσωμενην

σύμφωνα με την αντίληψή σας περί "παρατονισμών" θα πρέπει να τα θεωρήσουμε κι αυτά ως τέτοιους.

Ξέρω τι κάνει ο Άρχοντας!!!
............


"Μετροφωνία" είναι άλλο πράγμα, ανεξαρτήτως του τι νόημα θέλει να δώσει ο καθένας στην λέξη.

Εντάξει, το ξέρουμε ότι ξέρετε τι σημαίνει όπως και σεις ξέρετε ότι ξέρω τι σημαίνει κ με ποιο τρόπο το χρησιμοποιώ. Εννοούμε τον "ωδειακό" (τι σημαινει πάλι "ωδειακός") τρόπο εκτέλεσης, νότα νότα.

Μας βλέπω πάλι για ξενύχτια... δεύτερος γύρος!
 
Last edited:

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Καλό αυτό, αλλά εσύ τι λες, στρατιωτών η στρατιώτων; Σαββάτου η σάββατου; ( Άγιος Ρωμανός ο Μελωδός) :rolleyes: :D
Τί νά πῶ Shota· ἐσύ εἶσαι φαινόμενο πολυμάθειας, γλωσσῶν-μάθειας!
Δέν πολυκαταλαβαίνω αὐτό· μᾶλλον ἔχει σχέση μέ τό μέτρο.

Ἐγώ –λίγο ἐκτός...– πῆγα πιό πίσω στήν σελ. 44 καί εἶδα τήν λέξη βραδυτὴς καί ταχυτὴς καί κάτι μέ τίς περισπωμένες, ἄν καί δέν κατάλαβα πολλά. Ἀμέσως ὅμως πῆγε ὁ νοῦς μου στό λόγο τοῦ ἁγ. Γρηγορίου τοῦ θεολόγου καί στόν τίτλο «Τοῦ ἐν ἁγίοις πατρὸς ἡμῶν Γρηγορίου τοῦ θεολόγου λόγος εἰς τὸ Πάσχα καὶ εἰς τὴν βραδυτῆτα», πού μοῦ φαινόταν παράξενο. Πρίν σπεύσω, ἄνοιξα τό λεξικό καί εἶδα ὅτι ὑπάρχει καί αὐτή ἡ λέξη (ἐκτός ἀπό τήν γνωστή: βραδύτης), δηλ. (ἡ) βραδυτὴς -ῆτος -ῆτι -ῆτα, -ῆτες -ήτων -ῆσι -ῆτας -ῆτες. Δέν βρῆκα τήν ταχυτὴς.

Αὐτά .... καί εἶμαι ἐκτός... καί ἐπί τά αὐτά...


 
Top