Περί του ήχου της Β' στάσης των Τυπικών

xrysafis

Μέλος
....
 

Attachments

  • Page 9 from ΠΑΝΔΕΚΤΗ Τόμος 4 Θεία Λειτουργία.pdf
    23.5 KB · Views: 45

Dimitri

Δημήτρης Κουμπαρούλης, Administrator
Staff member
Αντέγραψα αυτό το μήνυμα σε ξεχωριστό θέμα γιατί έχει ενδιαφέρον.

Η Β' στάση των Τυπικών μαρτυρείται στα λειτουργικά βιβλία σαν ήχος Β'.
Οι περισσότεροι το ψάλλουν στην πράξη από το ΔΙ.
Αρκετοί αγιορείτες το ψάλλουν σε Βαρύ διατονικό.
Στο συννημένο του προηγούμενου μηνύματος της Μουσικής Πανδέκτης (καταγραφή Γρηγορίου πρωτοψάλτου) γράφεται σαν Ήχος Β' από το ΒΟΥ με καταλήξεις στο ΝΗ.

Εάν δεν έχει απαντηθεί αλλού θα ήθελα να ρωτήσω εάν η εκτέλεση σε Βαρύ διατονικό έχει σχέση με την καταγραφή του μέλους αυτού από το ΒΟΥ ή αν αποτελεί εντελώς ξεχωριστή παράδοση (όπως π.χ η μελοποίηση του Χουρμουζίου σε Μουστάαρ). Εάν έχει απαντηθεί απλά παραπέμψτε με. Ευχαριστώ.

Παρεμπιπτόντως, κάποιες φορές ψάλλουμε τη στάση σε Βαρύ διατονικό κατά το αγιορείτικο πρότυπο και στο «Μονογενή» το γυρίζουμε σε Β' από το ΔΙ (κάνοντας το ΠΑ = ΔΙ) χωρίς να κάνει μεγάλη διαφορά στο άκουσμα ακόμα και όταν χρησιμοποιούμε το συνειθισμένο μέλος του Β' ήχου για το μέλος αυτό.

Σχόλια;
 

tsak77

Χρῆστος Τσακίρογλου
Η Β' στάση των Τυπικών μαρτυρείται στα λειτουργικά βιβλία σαν ήχος Β'.
Οι περισσότεροι το ψάλλουν στην πράξη από το ΔΙ.
Όχι μόνο το ψάλλουν, υπάρχει έτσι καταγεγραμμένο και σε μουσικές συλλογές (π.χ. Πρωγάκης).
Παρεμπιπτόντως, κάποιες φορές ψάλλουμε τη στάση σε Βαρύ διατονικό κατά το αγιορείτικο πρότυπο και στο «Μονογενή» το γυρίζουμε σε Β' από το ΔΙ (κάνοντας το ΠΑ = ΔΙ) χωρίς να κάνει μεγάλη διαφορά στο άκουσμα ακόμα και όταν χρησιμοποιούμε το συνειθισμένο μέλος του Β' ήχου για το μέλος αυτό.
Θεωρώ την τακτική αυτή αστήρικτη, εφόσον το "Ο Μονογενής" είναι το τέλος της στάσεως και απαντά στην έναρξή της "Δόξω τω Πατρί..." με το "Και νυν...", κάτι που δεν το καθιστά στην προκειμένη περίπτωση ξεχωριστό ύμνο. Και δεν καταλαβαίνω εφόσον ψάλλουν τη στάση σε βαρύ, να μην συνεχίσουν στον ίδιο ήχο μέχρι το τέλος. Γιατί το "Ο Μονογενής" έχει συγκεκριμένο ήχο που επιβάλλεται και όχι ο προψαλλώμενος ψαλμός;
 
Last edited:

Emmanouil Giannopoulos

Emmanouil Giannopoulos
Στην πρωτότυπη έκδοση του Πρωγάκη (όχι την διορθωμένη από τον κ.Νερατζή) η β' στάση των Τυπικών ξεκινά από βου, και έχει μαρτυρίες βου και νη, όπως και σε παλαιές εκδόσεις (π.χ. Ταμείον Ανθολογίας 1869).
 

Attachments

  • Τυπικά στάσις β από Πρωγάκη0002.gif
    16 KB · Views: 43
Last edited:

haris1963

παλαιότατο μέλος
Εάν δεν έχει απαντηθεί αλλού θα ήθελα να ρωτήσω εάν η εκτέλεση σε Βαρύ διατονικό έχει σχέση με την καταγραφή του μέλους αυτού από το ΒΟΥ ή αν αποτελεί εντελώς ξεχωριστή παράδοση (όπως π.χ η μελοποίηση του Χουρμουζίου σε Μουστάαρ). Εάν έχει απαντηθεί απλά παραπέμψτε με. Ευχαριστώ.

Η εκτέλεση των αγιορειτών, θα έλεγα πως είναι μάλλον σε Λέγετο, με χαμηλή βάση (πράγμα που συνηθίζουν στο Όρος). Το έχω δει και σε καταγραφή ως Λέγετο, ενώ δικαιολογείται έτσι και το μεγάλο ΔΙ-ΚΕ (που στο Βαρύ ως ΠΑ-ΒΟΥ έπρεπε να είναι μικρότερο).

Αν έχουμε εκτελέσεις σε Λέγετο και σε Δεύτερο με βάση τον ΒΟΥ (αν και δεν έχει σημασία η βάση στον Β' ως Ομοιοδιφωνούντα), έχουμε την περίπτωση του Διατονικού και Χρωματικού Β' ήχου από ΒΟΥ στο ίδιο μέλος (λ.χ. καταγραφές Γρηγορίου και Χουρμουζίου στο "Χαίρε" του "Θεοτόκε Παρθένε" του Μπερεκέτη).
Είναι οι Όμοιες (Χρωματικός Β') και Αντεστραμμένες (Διατονικός Β', λέγετος) Διφωνίες του Β' ήχου, γνωστό φαινόμενο, που δημιουργεί τελικά 2 διαφορετικές παραδόσεις που είναι και οι 2 απόλυτα σωστές και ερμηνεύσιμες θεωρητικά.

Χαραλάμπης
 
Last edited:
Top