Περί ειρμολογικού δευτέρου και πλαγίου του δευτέρου

Nikolaos Giannoukakis

Παλαιό Μέλος
Πιστεύω πως πολλοί απορούν (εγώ πρώτος) για το εξής:

Γιατί χρησιμοποιήται η σύντονη χρωματική κλίμακα για μερικά ειρμολογικά μέλη του δευτέρου ήχου, ενώ για τα αντίστοιχα (π.χ. αναβαθμοί και κανόνας του Όρθρου της Κυριακής) στον πλάγιο του δευτέρου χρησιμοποιήται η μαλακή χρωματική κλίμακα;

Ποία η ιστορία και οι λόγοι;

Πάντοτε ευγνώμον σε όλους εκ των προτέρων,

ΝΓ
 

Nikolaos Giannoukakis

Παλαιό Μέλος
Όλα καλά αυτά, και βοηθούν ν᾽απαντήσουν κατα τρόπο τινά το ΠΩΣ, αλλα δέν κατατοπίζουν το ΓΙΑΤΙ και κάποια ιστορική προέλευση. Το μόνο, κάπως κατατοπιστικό που, δυστυχώς δεν έχει πηγές, είναι η υπόθεση του Παπαγιάννη για το Τριήμερος Ανέστης....

Μήπως σε κάποια στιγμή πέρασαν ως παρείσακτα τα διάφορα ειρμολογικά τροπάρια του πλΒ και του Β;

ΝΓ
 

Nikolaos Giannoukakis

Παλαιό Μέλος
παρείσακτα με την έννοια όπως τα γράφει και τα εξηγεί ο Ευθυμιάδης, κατά άλλους επείσακτα μέλη....

ΝΓ
 

Dimitri

Δημήτρης Κουμπαρούλης, Administrator
Staff member
Για τα λεγόμενα «επείσακτα» ή «παρείσακτα» μέλη έχουν αναφερθεί αρκετά και στο θέμα περί του Τον Τάφον Σου Σωτήρ. Δεν υπάρχει κοινά αποδεκτή θέση απ'όσο γνωρίζω. Ο όρος «επείσακτα» ή «παρείσακτα» όπως ήδη αναφέρθηκε σε άλλα θέματα είναι σχετικά πρόσφατος.
 

Nikolaos Giannoukakis

Παλαιό Μέλος
....Δέν εξηγείται όμως το ΓΙΑΤΙ ψάλλονται π.χ. οι αναβαθμοί και ο Κανόνας του δευτέρου με την σύντονη χρωματική κλίμακα ενώ οι αναβαθμοί και ο Κανόνας του πλ. Β ψάλλεται με την σύντονη.....

Αυτή η "ανωμαλία" δεν έχει ερευνηθεί κατα τρόπο συστηματικό.

Για το θέμα "Τον Τάφον σου Σωτήρ" νομίζω πως τα συμπεράσματα του Ευθυμιάδη και πολλών άλλων ψαλτών και μουσικών (ότι είναι επείσακτο μέλος του οποίου η βάση ήταν ο Κε διατονικός) είναι η πιό πειστική.

Αναμένω ανυπόμονος κάποια έστω τεκμηριωμένη υπόθεση για να εξηγήση την ανομαλία δευτέρου και πλαγίου Β ειρμολογικού.....

ΝΓ
 

Dimitri

Δημήτρης Κουμπαρούλης, Administrator
Staff member
Μία απάντηση που ήδη έχει ακουστεί είναι οτι γενικά ο Β' ήχος όταν τριφωνεί ακούγεται σαν Πλ. Β' (και συχνά αυτό σημαίνεται και με αντίστοιχη φθορά) και αντίστοιχα όταν ο Πλ. Β' διφωνεί ακούγεται σαν Β' (και συχνά αυτό σημαίνεται και με αντίστοιχη φθορά). Και σε αυτό το γεγονός μάλλον (κατά τη γνώμη μου) οφείλεται η απόδοση των μελών στους ήχους των συγκεκριμένων μελών.
 

Nikolaos Giannoukakis

Παλαιό Μέλος
Υπάρχει κάποια μελέτη με στοιχεία, ή κάποια αναφορά που να καλύπτει αυτή την άποψη;


ΝΓ
 

Dimitri

Δημήτρης Κουμπαρούλης, Administrator
Staff member
Δέν έχω κάποια ακριβή αναφορά εύκαιρη, συγνώμη. Το θεωρητικό του Παναγιώτη Αγαθοκλή αν δεν κάνω λάθος αναφέρει σχετικά με το χαρακτηρισμό/ονοματοδοσία ανάλογα με την πορεία των χρωματικών ήχων - εάν αυτοί διφωνούν ή τριφωνούν δηλαδή - (δείτε και αυτό το μήνυμα σχετικά με αυτό) αλλά δεν ξέρω εάν καλύπτει πλήρως το θέμα. Επί τη ευκαιρία το θέμα Δοξολογία Ιακώβου Πρωτοψάλτου Ήχος Β' είναι επίσης σχετικό με το θέμα της ονοματοδοσίας των χρωματικών ήχων (το ίδιο μέλος καταγραμμένο με φθορά δευτέρου και πλαγίου δευτέρου από τους εξηγητές).

Είμαι σίγουρος οτι άλλα μέλη του φόρουμ που έχουν ασχοληθεί εκτενώς με τους χρωματικούς ήχους και μάλιστα σε πρόσφατες συζητήσεις και συνέδρια θα έχουν να μας πούν περισσότερα (που μάλλον έχουν ειπωθεί ήδη αλλά και εγώ τα έχω χάσει) δίνοντας μια τεκμηριωμένη και συνοπτική απάντηση στην ερώτηση που θέσατε.
 
Top