Περί αποστίχων εσπερινού σε μεθέορτο ημέρα

ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ27

Νέο μέλος
Χριστός ανέστη!
Έχω την εξής απορία:
Χθες το απόγευμα ψάλαμε τον Εσπερινό της α' μεθεόρτου ημέρας της εορτής του Θωμά. Ως γνωστόν, κατα τον εσπερινό αυτόν γίνεται είσοδος λόγω και του μεγάλου προκειμένου "Τις Θεός". Συμψάλλεται δε και η ακολουθία του μηναίου, φέτος του Αποστόλου Σίμωνος του Ζηλωτού, και τα τυχόν δοξαστικά της προηγούνται αυτών την εορτής (λέγονται στο Και νυν). Η ακολουθία του μηναίου φέτος έχει και απόστιχα εκτός απο δοξαστικό των αποστίχων. Η απορία μου είναι: Πρέπει να αντικατασταθούν τα απόστιχα του Πεντηκοσταρίου από αυτά του Μηναίου;
Εγώ προσωπικά είπα απόστιχα του Αποστόλου. Πρώτον, γιατί στις γενικές τυπικές διατάξεις των Διπτύχων για τις μεθέορτες ημέρες γράφει για τα απόστιχα ότι λέγονται της εορτής και σε παρένθεση "(ή του αγίου)", το οποίο εγώ εκλαμβάνω ως "λέγονται του αγίου εάν υπάρχουν", πλην όμως μου είναι λίγο ασαφές. Δεύτερον, σκεπτόμενος ότι τα απόστιχα του Πεντηκοσταρίου δεν είναι ουσιαστικά μεθέορτα, αλλά στιχηρά της Παρακλητικής και μάλιστα μόνον το πρώτο είναι αναστάσιμο, άρα δε σχετίζονται άμεσα με τη συγκεκριμένη εορτή. Τρίτον, γιατί το Μηναίο Μαΐου ορίζει μετά τα δοξαστικά ότι λέγεται το ιδιόμελο της εορτής, ομοίως και μετά το απολυτίκιο ότι λέγεται το της εορτής. Στα απόστιχα όμως γράφει ότι λέγονται του μηναίου, ενώ όταν δεν υπάρχουν στιχηρά αποστίχων γράφει "της εορτής". Βέβαια αυτό δεν είναι επιχείρημα αφού οι διατάξεις του μηναίου δεν υποκαθιστούν το ισχύον ΤΜΕ.
Σε μια επόμενη μεθέορτο ημέρα θα έλεγα απόστιχα του μηναίου χωρίς τόση σκέψη. Ο προβληματισμός μου έγκειται στο ότι ο εσπερινός της α' μεθεόρτου ημέρας είναι κάπως "πιο επίσημος" (Είσοδος, Μέγα προκείμενο), και θα ήθελα να έχω μια σαφή εικόνα για το τι ισχύει σε τέτοιες περιπτώσεις.
 
Last edited:
Αληθώς ανέστη.

Μια πρόχειρη απάντηση, χωρίς καμιά απαίτηση αλαθήτου, εν είδει προβληματισμού περισσότερο.

1. Κατ΄αρχάς ο εορταστικός χαρακτήρας του Μεθεόρτου Εσπερινού σταματά εις την Είσοδο και το Μεγάλο Προκείμενο. Τα απόστιχα του Πεντηκοσταρίου, όπως και σεις επισημάνατε, είναι τα της Παρακλητικής και όχι της Εορτής του Αντίπασχα , προηγουμένου ενός αναστασίμου του ήχου της εβδομάδος (α΄) καθότι η περίοδος έχει πρωτίστως αναστάσιμο χαρακτήρα.

2. Κατόπιν τούτων, νομίζω ότι μετά το Μεγάλο προκείμενο η ακολουθία ουδέν διαφέρει των υπολοίπων ημερών της εβδομάδος , πλην Σαββάτου όπου γίνεται τόσον η απόδοσις της Εορτής όσο και των αναστασίμων του ήχου.

3. Αυτό που κάνατε, νομίζω ότι είναι το σύνηθες και επικρατούν.

Ωστόσο, κατά την απλοϊκή μου άποψη:

α. Πρέπει να διατηρείται το αναστάσιμο πρώτο στιχηρό στα απόστιχα.

β. Σε ακολουθίες Αγίων εορταζομένων απλώς μετά Μεγάλης Δοξολογίας, πολλώ μάλλον ψαλλομένων άνευ Μεγάλης Δοξολογίας αλλά εχουσών απόστιχα Εσπερινού, (όχι πανηγυριζομένων μετά πλήρους πανηγυρικής ακολουθίας) τα απόστιχα δέον να είναι της Παρακλητικής (και εκτός περιόδου Πεντηκοσταρίου).
 
Top