Παράδοση στην εκκλησιαστική τέχνη

neoklis

Νεοκλής Λευκόπουλος, Γενικός Συντονιστής
http://webtv.ert.gr/ert3/17fev2017-chara-theou-agiografia/

Η Χαρά Θεού συναντά τον παγκοσμίου φήμης αγιογράφο Γιώργο Κόρδη, τον Σέρβο Nicola Saric, και τον Αγιορείτη Παπαναστάση. Αποτελεί η σημερινή αγιογραφία συνέχεια της Βυζαντινή ζωγραφικής ή μοντέρνα τέχνη; Απόψεις και διαφωνίες για την εξιστόρηση μέσω της εικόνας.

Η εκπομπή μεταδόθηκε την Πσκευη 17 Φεβρουαρίου 2017.

Αναφέρεται βέβαια στην ζωγραφική, εύκολα όμως αντιλαμβάνεται κανείς την παραλληλία και με την μουσική. Ενστερνίζομαι απόλυτα τις επισημάνσεις του Γιώργου Κόρδη, ως προς το τί είναι το πρέπον στην εκκλησιαστική τέχνη και διαπιστώνω ότι γενικά υπάρχει μεγάλο "κόλλημα" σε μια στραβή έννοια "παραδοσιακότητας".

Παραθέτω ένα απόσπασμα (36:45-37:12):
«Το χαρακτηριστικό της σύγχρονης εκκλησιαστικής τέχνης [υπονοείται η ζωγραφική] μετά τον Κόντογλου είναι η στατικότητα. Το κακό όμως είναι ότι αυτή η στατικότητα σήμερα τείνει να θελειωθεί δογματικά. Λένε δηλαδή ότι πρέπει να επαναλμβάνουμε και να ζωγραφίζουμε ακριβώς αυτό που έγινε στο παρελθόν, διότι αυτό είναι παράδοση. Αυτό δεν είναι παράδοση. Αν δείτε την παράδοση, η παράδοση έχει κίνηση. Που είναι η κίνηση σήμερα; Δεν υπάρχει.»

Παραθέτω και ένα δικό μου σχόλιο (που έκανα κάπου αλλού) σε σχέση με την παράδοση και την στατικότητα, όσον αφορά τις εκκλησιαστικές τέχνες:
« Η εισαγωγή νέων μορφών, κάποιες απ' αυτές από την αντίστοιχη κοσμική τέχνη, η παραλλαγή των παλαιών, η προτίμηση για κάποιες από τις καινουργιες, μερικές φορές η επικράτηση των νεωτέρων και η εγκατάλειψη των παλαιοτέρων, είναι κοινό στοιχείο σε όλες τις τέχνες, και στις εκκλησιαστικές. Άφθονα τα παραδείγματα στην Αρχιτεκτονική και την Εικονογραφία. Γιατί μόνο στην Μουσική πρέπει να θεωρείται αυτό φθορά, κακή αλλοίωση και παρακμή; Αυτός είναι ο τρόπος της (κάθε) τέχνης να επιβιώνει και να προοδεύει.»
 

Maragkos Nikos

Ως ο άσωτος υιός ήλθον καγω Οικτιρμων...
http://webtv.ert.gr/ert3/17fev2017-chara-theou-agiografia/



Η εκπομπή μεταδόθηκε την Πσκευη 17 Φεβρουαρίου 2017.

Αναφέρεται βέβαια στην ζωγραφική, εύκολα όμως αντιλαμβάνεται κανείς την παραλληλία και με την μουσική. Ενστερνίζομαι απόλυτα τις επισημάνσεις του Γιώργου Κόρδη, ως προς το τί είναι το πρέπον στην εκκλησιαστική τέχνη και διαπιστώνω ότι γενικά υπάρχει μεγάλο "κόλλημα" σε μια στραβή έννοια "παραδοσιακότητας".

Παραθέτω ένα απόσπασμα (36:45-37:12):
«Το χαρακτηριστικό της σύγχρονης εκκλησιαστικής τέχνης [υπονοείται η ζωγραφική] μετά τον Κόντογλου είναι η στατικότητα. Το κακό όμως είναι ότι αυτή η στατικότητα σήμερα τείνει να θελειωθεί δογματικά. Λένε δηλαδή ότι πρέπει να επαναλμβάνουμε και να ζωγραφίζουμε ακριβώς αυτό που έγινε στο παρελθόν, διότι αυτό είναι παράδοση. Αυτό δεν είναι παράδοση. Αν δείτε την παράδοση, η παράδοση έχει κίνηση. Που είναι η κίνηση σήμερα; Δεν υπάρχει.»

Παραθέτω και ένα δικό μου σχόλιο (που έκανα κάπου αλλού) σε σχέση με την παράδοση και την στατικότητα, όσον αφορά τις εκκλησιαστικές τέχνες:
« Η εισαγωγή νέων μορφών, κάποιες απ' αυτές από την αντίστοιχη κοσμική τέχνη, η παραλλαγή των παλαιών, η προτίμηση για κάποιες από τις καινουργιες, μερικές φορές η επικράτηση των νεωτέρων και η εγκατάλειψη των παλαιοτέρων, είναι κοινό στοιχείο σε όλες τις τέχνες, και στις εκκλησιαστικές. Άφθονα τα παραδείγματα στην Αρχιτεκτονική και την Εικονογραφία. Γιατί μόνο στην Μουσική πρέπει να θεωρείται αυτό φθορά, κακή αλλοίωση και παρακμή; Αυτός είναι ο τρόπος της (κάθε) τέχνης να επιβιώνει και να προοδεύει.»
Αρκεί η πρόοδος να συμπορεύεται με την διατήρηση της καλαισθησίας και τα εξωτερικά στοιχεία να ντύνονται εκκλησιαστική αληθινή ιεροπρεπεια.Σκοπός της ψαλτικης είναι απαρέγκλιτα ή προσευχή και η λατρεία,θεωρώ...με το αλάτι που έχει να προσθέσει ο καθένας.Μόνο να μην ξεφεύγουμε και διώχνουμε κόσμο απο τους ναούς αντί να φέρνουμε.
 

domesticus

Lupus non curat numerum ovium
http://webtv.ert.gr/ert3/17fev2017-chara-theou-agiografia/



Η εκπομπή μεταδόθηκε την Πσκευη 17 Φεβρουαρίου 2017.

Αναφέρεται βέβαια στην ζωγραφική, εύκολα όμως αντιλαμβάνεται κανείς την παραλληλία και με την μουσική. Ενστερνίζομαι απόλυτα τις επισημάνσεις του Γιώργου Κόρδη, ως προς το τί είναι το πρέπον στην εκκλησιαστική τέχνη και διαπιστώνω ότι γενικά υπάρχει μεγάλο "κόλλημα" σε μια στραβή έννοια "παραδοσιακότητας".

Παραθέτω ένα απόσπασμα (36:45-37:12):
«Το χαρακτηριστικό της σύγχρονης εκκλησιαστικής τέχνης [υπονοείται η ζωγραφική] μετά τον Κόντογλου είναι η στατικότητα. Το κακό όμως είναι ότι αυτή η στατικότητα σήμερα τείνει να θελειωθεί δογματικά. Λένε δηλαδή ότι πρέπει να επαναλμβάνουμε και να ζωγραφίζουμε ακριβώς αυτό που έγινε στο παρελθόν, διότι αυτό είναι παράδοση. Αυτό δεν είναι παράδοση. Αν δείτε την παράδοση, η παράδοση έχει κίνηση. Που είναι η κίνηση σήμερα; Δεν υπάρχει.»

Παραθέτω και ένα δικό μου σχόλιο (που έκανα κάπου αλλού) σε σχέση με την παράδοση και την στατικότητα, όσον αφορά τις εκκλησιαστικές τέχνες:
« Η εισαγωγή νέων μορφών, κάποιες απ' αυτές από την αντίστοιχη κοσμική τέχνη, η παραλλαγή των παλαιών, η προτίμηση για κάποιες από τις καινουργιες, μερικές φορές η επικράτηση των νεωτέρων και η εγκατάλειψη των παλαιοτέρων, είναι κοινό στοιχείο σε όλες τις τέχνες, και στις εκκλησιαστικές. Άφθονα τα παραδείγματα στην Αρχιτεκτονική και την Εικονογραφία. Γιατί μόνο στην Μουσική πρέπει να θεωρείται αυτό φθορά, κακή αλλοίωση και παρακμή; Αυτός είναι ο τρόπος της (κάθε) τέχνης να επιβιώνει και να προοδεύει.»

Ὅσον ἀφορᾶ τὴν ζωγραφικὴ. Ἀπὸ τὴν παλαιοχριστιανικὴ περίοδο ἡ κεντρικὴ της ἰδέα παραμένει ἴδια, μὲ τεχνοτροπικὲς διαφορὲς ποὺ κατὰ κανόνα δὲν ξεφεύγουν καὶ ἐικονογραφικῶς προστίθενται νέα θέματα μὲ σύνθεση προϋπαρχόντων στοιχείων. Ἡ ζωγραφικὴ ἀπὸ τὴν παλαιοχριστιανικὴ περίοδο ἀκολουθεῖ συγκεκριμένο δρόμο, χωρὶς νὰ ξεστρατίζει ἀπὸ τὸν ὑποκειμενισμὸ ὁρισμένων.
Ἄφθονα παραδείγματα δὲν ὑπάρχουν. Οἱ νέες συνθέσεις ὁμαλὰ προέκυψαν ἀπὸ προηγούμενα στοιχεία, ὅταν ὑπῆρξε σχετικὴ ἀνάγκη καὶ πάντα πατῶντας στὰ χνάρια τῆς προηγούμενης παράδοσης τοῦ τόπου μας ἤ κάθε τόπου.

Μὴν ἐξαγιάζουμε ἤ προσπαθοῦμε νὰ κάνουμε νόρμα τὸ γοῦστο τοῦ καθενός ἤ τὴν αὐτονόμηση τοῦ καθενός.
 

dimitris

Παλαιό Μέλος
Ὁ Κόντογλου νά ποῦμε ὅτι κάπως σταθεροποίησε τήν παράδοση, τήν ἐποχή πού ἀρκετοί ναοί βατικάνιζαν ὄχι μόνο στίς εἰκόνες ἀλλά καί μέ μασονικά , ἰπποτικά σύμβολα στούς τοίχους καί τά δάπεδα.
Φυσικά ἡ τέχνη τοῦ Κόντογλου καί τοῦ Κρητός δέν ἔχει σχέση μέ τήν τέχνη τοῦ Πανσελήνου.
Στή μουσική μας ὁ Πανσέληνος μου θυμίζει Μπερεκέτη.
Ἰδιόρυθμος ποιητής μέ προσωπικό του ρυθμό καί μέλος. Δέν τόν συνιστοῦν τά πατριαρχεια καί ἡ παράδοση.
Ἡ παράδοση σήμερα φαίνεται καί στό γιουτουμπε, δέν θά βρεῖτε δοξολογία του ἀπ τίς πανέμορφες πού ἔχει γράψει ὁ Μπερεκέτης.
Καί ἡ παράδοση κατά ἐποχές κάπου γίνεται μόδα.
Σήμερα τῆς μόδας εἶναι ὁ Στανίτσας, ὁ Ναυπλιώτης καί τό πατριαρχικό ὔφος, καί ὁ Πέτρος.
Ἄς ἀκούσουμε καί λίγο Λάρισα, πῶς ἀλλάζει 10 ἤχους σέ ἕνα χερουβικό;
Ἄς ἀκούσουμε λίγο ἀείμνηστο Κλωναρίδη, πῶς δουλεύει τά διαστήματα στό κράτημά του ἀλλά καί στούς ἄλλους ἤχους;
κ.α. πολλούς.
Ζοῦμε σέ καλλιτεχνικό μεσαίωνα.
Κάποτε θά ἐμφανιστεῖ Πανσέληνος 2 καί Μπερεκέτης 2.
 
Top