Να προσθέσω και εγώ ότι μέσα από αυτή την εκδήλωση, όλοι αποκομίσαμε εμπειρίες ζωής. Φάνηκε, ότι έστω και ένας μικρής εμβέλειας φορέας, κατάφερε να αφήσει το στίγμα του στην ιστορία της ψαλτικής τέχνης και μελωδίας. Κατά την διάρκεια του σεμιναρίου καταγράφηκαν και αποδόθηκαν από τους δασκάλους ιστορικά ντοκουμέντα της βυζαντινής μας μουσικής, αναλύθηκε η σωστή απόδοση των μελοποιημένων ύμνων και τροπαρίων της εκκλησίας μας, και ακούστηκε το "χερουβικό του Πέτρου του Πελλοπονησίου" σε μια μοναδική και ανεπανάληπτη εκτέλεση από όλους τους δασκάλους μας. Τόσο οι προσκεκλημένοι εισηγητές, ο εμπνευστής και παρουσιαστής της εκδήλωσης κ. Αντώνης Μιχελουδάκης αλλά κυρίως ο άρχων διδάσκαλος κ. Δημήτριος Νεραντζής, ξεπέρασαν τον εαυτό τους, σε μια προσπάθεια να αναλύσουν, εξηγήσουν και αποδώσουν την σωστή εκφορά των κειμένων της βυζαντινής μας μουσικής. Ακούραστος ο άρχων διδάσκαλος με υπομονή εξηγούσε και απέδιδε με την χαρισματική φωνή του κάθε χαρακτήρα των βυζαντινών ύμνων. Θα σταθώ και στο ακροατήριο του σεμιναρίου το οποίο παρακολούθησε με θρησκευτική ευλάβεια και προσήλωση τις εργασίες του. Ηταν κυρίως νέοι σπουδαστές της βυζαντινής μουσικής και αυτό αποτελεί παρακαταθήκη για τον μέλλον της ψαλτικής τέχνης. Απουσίασαν, αν και προσκλήθηκαν, ιεροψάλτες και εκπροσώπηση του κλήρου, πλην του ακάματου και εμπνευσμένου ιερέα μας, όμως ο σπόρος έπεσε σε καλό χωράφι, ο πήχης τέθηκε ψηλά, οι νέοι αλλά και οι μεγαλύτεροι που παρακολούθησαν το σεμινάριο θα έχουν πλέον σημείο αναφορά τους τα όσα άκουσαν και διδάχθηκαν. Το αποκορύφωμα βέβαια του τριημέρου ήταν ο εσπερινός και η θεία λειτουργία του πολιούχου μας Αγιου Παντελεήμονα. Οι μελωδίες πλημύρισαν τον ναό, με την σπάνια και χαρισματική φωνή του άρχοντα δασκάλου του Αποστόλου της του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας κ. Δημήτριου Νεραντζή, και την σωστή και μελωδική φωνή του δασκάλου μας κ. Αντώνη Μιχελουδάκη, πλαισιωμένη από τον υιό του Αριστείδη και από τους ψάλτες της εκκλησίας μας. Νομίζω ότι η φράση του ιερέα μας στο τέλος της θείας λειτουργίας και ευχαριστώντας τον δάσκαλο που είπε "μας αξίωσε ο Θεός που ζήσαμε τέτοιες στιγμές" αντικατοπτρίζει τα συναισθήματά μας.
Ακόμα, και χωρίς να θέλω να σας κουράσω, ένα περιστατικό φανερώνει την ποιότητα και την σοβαρότητα του ανθρώπου που διακονεί δεκαετίες τώρα την ψαλτική τέχνη. Είχα την τύχη κατά την διάρκεια της εκδήλωσης να τον φιλοξενήσω. Οι καιρικές συνθήκες ήταν από τις δυσκολότερες με τη ζέστη να είναι αφόρητη. Καθ όλη τη διάρκεια των εκδηλώσεων ο δάσκαλος πρόσεχε πολύ την έκθεσή του στα κλιματιστικά μηχανήματα και προτιμούσε να ιδρώνει και να υποφέρει παρά να εκθέτει τον εαυτό του στην πρόσκαιρη δροσιά των κλιματιστικών. Όταν τελείωσαν οι εκδηλώσεις και μπήκαμε στο αυτοκίνητό μου για να τον μεταφέρω στο αεροδρόμιο, τον ρώτησα αν τον πειράζει το κλιματιστικό του αυτοκινήτου. Μου απάντησε "τώρα κάνε ότι θέλεις, αφού τελειώσαμε και πήγαν όλα καλά, δεν με νοιάζει και να αρρωστήσω και να πάθω πνευμονία...."
Θέλω να ευχαριστήσω όλους όσους μόχθησαν για την επιτυχία αυτής της εκδήλωσης, τους συντελεστές, όσους μας τίμησαν με την παρουσία τους, το φόρουμ του ψαλτολογίου που μας δίνει την ευκαιρία να δημοσιοποιούμε πλατύτερα τέτοιες εκδηλώσεις, και υποσχόμαστε στο μέλλον, με αφετηρία αυτή την εμπειρία μας να μας αξιώσει ο Θεός να κάνουμε πολλά περισσότερα για το αγαθό της παράδοσής μας που λέγεται βυζαντινή μουσική, και την έκφρασή της στην ψαλτική τέχνη. Ευχαριστούμε και όλους εσάς που με τα γράμματά σας και τις ευχαριστίες σας μας δώσατε ικανοποίηση γι αυτό το επιχείρημά μας. Να σας έχει όλους ο Θεός καλά.
Στυλιανός Εμμ. Μουντριανάκης
Αντιπρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Άδελε - Αγ. Παρασκευής Ρεθύμνου
