Ο ήχος του απολυτικίου Ιακώβου Αδελφοθέου «Ὡς τοῦ Κυρίου μαθητής» (23 Οκτωβρίου)

neoklis

Νεοκλής Λευκόπουλος, Γενικός Συντονιστής
Στην διορθωμένη επανέκδοση από την Ι.Μ.Οσ. Γρηγορίου, αυτό διορθώνεται.
 

Attachments

  • «Ως του Κυρίου μαθητής...».jpg
    63.8 KB · Views: 87

MTheodorakis

Παλαιό Μέλος


«Τῇ κυριακῇ μετὰ τὴν Γέννησιν... τροπάριον,
ἦχος β’ Εὐαγγελίζου, Ἰωσήφ, τῷ Δαυῒδ τὰ θαύματα τῷ θεοπάτορι·
Παρθένον εἶδες κυοφορήσασαν, μετὰ ποιμένων ἐδοξολόγησας, μετὰ
τῶν Μάγων προσεκύνησας, δι’ ἀγγέλου χρηματισθείς. Ἱκέτευε Χριστῷ
τῷ Θεῷ σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν. Ὅμοιον· Ὡς τοῦ Κυρίου μαθητὴς
ἀνεδέξω, δίκαιε, τὸ εὐαγγέλιον, ὡς μάρτυς ἔχεις τὸ ἀπαράγραπτον, τὴν
παρρησίαν ὡς ἀδελφόθεος, τὸ πρεσβεύειν ὡς ἱερεύς. Ἱκέτευε Χριστὸν
τὸν Θεὸν σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν»
(τυπικὸ τῆς ἁγίας Σοφίας μεταξὺ τῶν ἐτῶν 950-959 ἔκδ. J. Mateos Le Typicon de la Grande Eglise τ. 1 σσ. 160, 162· ὁμοίως τ. 2 σ. 114 καὶ χφ. Πάτμου 266 τυπικὸ Μεγάλης Ἐκκλησίας θ’-ι’ αἰ. ἔκδ. Dmitrievskij τ. 1 σ. 142).

«ἀπολυτίκιον ἦχος β’ τὸ αὐτὸ καὶ εἰς τὸν ὄρθρον, Ὡς τοῦ Κυρίου μαθητὴς ἀνεδέξω, δίκαιε, τὸ εὐαγγέλιον· ὡς μάρτυς ἔχεις τὸ ἀπαράτρεπτον,
τὴν παρρησίαν ὡς ἀδελφόθεος, τὸ πρεσβεύειν ὡς ἱερεύς. ἱκέτευε Χριστῷ τῷ Θεῷ σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν»
(R. Jordan, The Synaxarion of the monastery of the Theotokos Evergetis (September to February), vol. 6.5 [Belfast Byzantine Texts and Translations. Belfast: Institute of Byzantine Studies, The Queen's University of Belfast, 2000]· ὁμοίως ἔκδ. Dmitrievskij τ. 1 σ. 299).

«ἦχος β’»
(χφ. Παρισίων 1590 τυπικὸ τοῦ ἔτους 1063).

«ἦχος β’...ἀπαράγραπτον...ἱερεύς»
(τυπικὸ Μεσσήνης τοῦ ἔτους 1131 σ. 43, χφφ. ΤΑΣ Σινὰ 1095 ιβ’ αἰ. φ. 41r, 1096 φ. 44v).

«ἦχος β’...ἀπαράγραπτον...ἱεράρχης»
(χφφ. ΤΑΣ Σινὰ Χ 363 ια’-ιβ’ αἰ. φ. 2r, M. Λαύρας Γ-5 ιβ’ αἰ. φ. 21v, Σινὰ 1094 ιβ’ αἰ. φ. 26v, 1097 σιναϊτικὸ τυπικὸ τοῦ ἔτους 1214 φ. 81r, Ἐθνικῆς βιβλιοθήκης Βουλγαρίας 56 ιδ’ αἰ. φ. 56r, Λειμῶνος 10 μηναῖα Σεπτεμβρίου-Ὀκτωβρίου τοῦ ἔτους 1419 φ. 326r, British Library Add. 22507 ὡρολόγιο ιδ’ αἰ. φ. 75r, Λειμῶνος 134 ΤΑΣ τοῦ ἔτους 1428-1429 φ. 37v, British Library Add. 9347 ὡρολόγιο ιε’ αἰ. φ. 14v, Ὡρολόγιον ἐκδ. 1509, 1563, 1604).

«ἦχος β’...ἀπαράτρεπτον...ἱεράρχης»
(Μουσικὴ Κυψέλη τ. 3 (1883) σσ. 60-61).
 
Χαίρετε,
Αύριο γιορτάζει ο Άγιος Ιάκωβος ο Αδελφόθεος. Έτσι, έψαξα στο forum για φυλλάδα με την Ακολουθία του. Όλα καλά μέχρι που ανακάλυψα ένα πρόβλημα... Στην ακολουθία (είναι στο ανάλογο post στο θέμα "Οκτώβριος" του forum.) έχει το Απολυτίκιο του σε Ήχο β, ενώ ο Ενιαύσιος Στέφανος που έχω (Εκδόσεις "Άγιο Όρος" Β Έκδοση 2006) το έχει σε δ ήχο...
Αν κάποιος από το forum ξέρει σε πιο ήχο είναι...
Λογικά θα είναι στον τέταρτο ήχο, αλλά αν κάποιος το έχει ηχογραφημένο σε β ήχο, θα ήθελα πραγματικά να το ακούσω.
Ευχαριστώ εκ των προτέρων.
 

karastamatis ioannis

Ιωάννης Καρασταμάτης
Χαίρετε,
Αύριο γιορτάζει ο Άγιος Ιάκωβος ο Αδελφόθεος. Έτσι, έψαξα στο forum για φυλλάδα με την Ακολουθία του. Όλα καλά μέχρι που ανακάλυψα ένα πρόβλημα... Στην ακολουθία (είναι στο ανάλογο post στο θέμα "Οκτώβριος" του forum.) έχει το Απολυτίκιο του σε Ήχο β, ενώ ο Ενιαύσιος Στέφανος που έχω (Εκδόσεις "Άγιο Όρος" Β Έκδοση 2006) το έχει σε δ ήχο...
Αν κάποιος από το forum ξέρει σε πιο ήχο είναι...
Λογικά θα είναι στον τέταρτο ήχο, αλλά αν κάποιος το έχει ηχογραφημένο σε β ήχο, θα ήθελα πραγματικά να το ακούσω.
Ευχαριστώ εκ των προτέρων.

Ειναι σε ηχο τεταρτο, (Επεισακτον μελος). Εαν σε καποιες εκδοσεις ειναι γραμμενο σε δευτερο ηχο ειναι λαθος.
 
E

emakris

Guest
Εάν του βάλεις μια τελική κατάληξη σε Δι, δεν έχει καμιά διαφορά από τον β΄ ήχο. Αλλά και έτσι να το αφήσεις, πάλι θα μπορούσε να είναι δεύτερος, όπως συμβαίνει με το "Ο πάσης δημιουργός της κτίσεως" στην Κυψέλη (επεσημάνθη ήδη εδώ). Από τη στιγμή που μιλάμε για επείσακτο μέλος β΄ ήχου στα απολυτίκια του δ΄ ήχου, είναι φυσικό να υπάρχει αυτή η σύγχυση. Το ότι στα απολυτίκια του τετάρτου το μέλος "μεσάζει" κάπως συχνότερα, δεν δικαιολογεί την παραφιλολογία περί "χρωματικού λεγέτου" και δήθεν χωριστού "κλάδου". Οι εμμένοντες εις τοιαύτας αηδείς θεωρητικολογίας, ας συνετισθώσι...:)
 
Last edited:

evangelos

Ευάγγελος Σολδάτος
Ο τρόπος στην πλοκή του μέλους είναι διαφορετικός, αλλιώς καταλήγεις στον βου στον β ήχο κι αλλιώς στον τέταρτο κατά το δια τριών σύστημα. Αλλιώς ψάλλεις Ο ευσχήμων Ιωσήφ κι αλλιώς Ταχύ προκατάλαβε.
Ο όρος επείσακτός έχει επιστημονική τεκμηρίωση πέραν της πρόχειρης εξήγησης ότι ο δεύτερος ήχος δίνει την κλίμακα του στους άλλους ήχους;
Το δια τριών σύστημα είναι ένα λιτό σύστημα που αποτελείται από δύο διαστήματα, έναν μείζωνα κι έναν ελάσσωνα τόνο ώστε να σχηματίζονται και συμφωνίες τετραχόρδων και πενταχόρδων. Αυτό το σύστημα χρησιμοποιούν σε κάποιες περιπτώσεις όλοι οι ήχοι και λόγω της λιτότητας των δύο διαστημάτων εξισώνεται σαν αρμόνία το άκουσμα.
 
E

emakris

Guest
Αλλιώς ψάλλεις Ο ευσχήμων Ιωσήφ κι αλλιώς Ταχύ προκατάλαβε...
...και αλλοιώς το Ο υψωθείς εν τω σταυρώ. Αυτό τι είναι; Δεύτερος ή τέταρτος; Αν είναι τέταρτος, γιατί τα απολυτίκια που βασίζονται σε αυτό ψάλλονται αίφνης με άλλο μέλος, πιο κοντινό στο Ταχύ προκατάλαβε; Και αν είναι δεύτερος, τι δουλειά έχει στον τέταρτο; Μέχρι να βρείτε εσείς "επιστημονικές" εξηγήσεις, ας διδάσκουμε το αυτονόητο. Η παράδοση δεν μπαίνει πάντα σε κουτάκια.
 
Last edited:

karastamatis ioannis

Ιωάννης Καρασταμάτης
...και αλλοιώς το Ο υψωθείς εν τω σταυρώ. Αυτό τι είναι; Δεύτερος ή τέταρτος; Αν είναι τέταρτος, γιατί τα απολυτίκια που βασίζονται σε αυτό ψάλλονται αίφνης με άλλο μέλος, πιο κοντινό στο Ταχύ προκατάλαβε; Και αν είναι δεύτερος, τι δουλειά έχει στον τέταρτο; Μέχρι να βρείτε εσείς "επιστημονικές" εξηγήσεις, ας διδάσκουμε το αυτονόητο. Η παράδοση δεν μπαίνει πάντα σε κουτάκια.

Αυτο ξαναπεστο!!!!!!
 

evangelos

Ευάγγελος Σολδάτος
...και αλλοιώς το Ο υψωθείς εν τω σταυρώ. Αυτό τι είναι; Δεύτερος ή τέταρτος; Αν είναι τέταρτος, γιατί τα απολυτίκια που βασίζονται σε αυτό ψάλλονται αίφνης με άλλο μέλος, πιο κοντινό στο Ταχύ προκατάλαβε; Και αν είναι δεύτερος, τι δουλειά έχει στον τέταρτο; Μέχρι να βρείτε εσείς "επιστημονικές" εξηγήσεις, ας διδάσκουμε το αυτονόητο. Η παράδοση δεν μπαίνει πάντα σε κουτάκια.

To ο υψωθείς εν τω Σταυρώ έχει τέτοιες καταλήξεις που το χαρακτηρίζουν τέταρτο, η παράδοση δεν μπαίνει σε κουτάκια αλλά η ισοπέδωση είναι ελευθερία...(;) Το κάθε μέλος έχει το ύφος του και τον τρόπο του, αν το ψάλλει ο καθένας όπως του καπνίσει τότε ποιο είναι το αποτέλεσμα.. βυζαντινή jazz...; Επίσης στην αργή εκδοχή όλων αυτών των απολυτικίων και καθισμάτων τροπαρίων φαίνεται πιο καθαρά οι θέσεις που τα χαρακτηρίζουν δεύτερο τέταρτο ή πλάγιο του δευτέρου.
 
Top