Ο Αγιασμός του Τιμίου Σταυρού (κατά την τελετή της υψώσεως)

[ΜΙΧΑΛΗΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ]

Στις 14.9.2010 με το πέρας της εορτής του Τιμίου Σταυρού στον περίβολο της εκκλησίας είδα αρκετές γυναίκες να κρατάνε μπουκαλάκια με Αγιασμό απο την ακολουθία της Υψώσεως. Σε ερώτηση μου τί θα κάνουν τον Αγιασμό μια μου είπε θα τον ποιεί το πρωί πριν να φάει,άλλη ότι θα ραντίση το σπίτι να φύγουν τα δαιμόνια,άλλη θα νίβετε το πρωί,άλλη ότι θα ραντίση τα περιβόλια της και τα λουλούδια της για να μην ποιάνουν αρρώστιες.
Έκπληττος εγώ τους είπα ότι τον Αγιασμό και τον βασιλικό που μας δείνει ο Ιερέας τον χρησιμοποιούμε μόνο για την κατασκευή προζυμιού χωρίς μαγιές και άλλα.Μάλιστα τις προέτρεψα να δοκιμάσουν και να προσκομίσουν και Άρτον την ερχόμενη Κυριακή.Ακολούθησε μικρή συζήτηση και φεύγοντας ολιγοπίστησα και εγώ όπως ο Απόστολος Θωμάς.Άραγε να κάνουν και κάτι άλλο με τον Αγιασμο?Με τόσα που άκουσα...σκεύτηκα.Μπά εγώ αυτά ήξερα αυτά τους είπα και ξέρω ότι είναι σωστά.
Εσείς ξέρετε κάτι άλλο?Ευπρόσδεκτο πρός συζήτηση.
Αν κάποιος ξέρει για όλους τους Αγιασμούς πως τους χρησιμοποιούμε και το αναφαίρει θα είναι βοήθεια για όλους μας!!!

 

[π. Μάξιμος]

Αγιασμό απο την ακολουθία της Υψώσεως.

Μπορεῖς νά μᾶς περιγράψεις πῶς συνδυάζεται ἁγιασμός μέ τήν τελετή ὑψώσεως τοῦ τιμίου Σταυροῦ ἤ πῶς τελεῖται; Στήν πλειοψηφία δέν εἶναι γνωστό αὐτό. Κι ἄν εἶναι (πρβλ. Φουντούλη ἀπάντηση 359) δέν ἔχουν ἐμπειρία καί δέν ἐπικρατεῖ τέτοιο ἔθιμο στούς τόπους τους, νά ὑπάρχει καί ἁγιασμός τήν 14η Σεπτεμβρίου.

Σε ερώτηση μου τί θα κάνουν τον Αγιασμό μια μου είπε θα τον ποιεί το πρωί πριν να φάει,άλλη ότι θα ραντίση το σπίτι να φύγουν τα δαιμόνια,άλλη θα νίβετε το πρωί,άλλη ότι θα ραντίση τα περιβόλια της και τα λουλούδια της για να μην ποιάνουν αρρώστιες.
Έκπληττος εγώ τους είπα ότι τον Αγιασμό και τον βασιλικό που μας δείνει ο Ιερέας τον χρησιμοποιούμε μόνο για την κατασκευή προζυμιού χωρίς μαγιές και άλλα.Μάλιστα τις προέτρεψα να δοκιμάσουν και να προσκομίσουν και Άρτον την ερχόμενη Κυριακή.Ακολούθησε μικρή συζήτηση και φεύγοντας ολιγοπίστησα και εγώ όπως ο Απόστολος Θωμάς.Άραγε να κάνουν και κάτι άλλο με τον Αγιασμο?Με τόσα που άκουσα...σκεύτηκα.Μπά εγώ αυτά ήξερα αυτά τους είπα και ξέρω ότι είναι σωστά.
Εσείς ξέρετε κάτι άλλο?Ευπρόσδεκτο πρός συζήτηση.
Αν κάποιος ξέρει για όλους τους Αγιασμούς πως τους χρησιμοποιούμε και το αναφαίρει θα είναι βοήθεια για όλους μας!!!

Οἱ τάξεις ἁγιασμοῦ (μικροῦ, μεγάλου, βαπτίσεως, περιστατικῶν ἀκολουθιῶν γιά χωράφια, ἀμπέλια κλπ.) στίς δεήσεις (εἰρηνικά) καί τίς εὐχές τους ἀναφέρουν σέ τί χρησιμεύει ὁ ἁγιασμός. Ὅλα ὅσα ἀνέφερε ἡ λαϊκή καί σοφή εὐσέβεια εἶναι ἀλήθεια. Τό «πιάσιμο» προζυμιοῦ μέ βασιλικό τοῦ Σταυροῦ εἶναι μιά πραγματικότητα!

 

[chanendes]

Αγιασμό, με την κλασσική έννοια του όρου δεν έχω προσωπικά υπ' όψιν...
Έχω όμως δει νερό το οποίο βρίσκεται σε λεκανάκι και στο οποίο εμβαπτίζει ο Ιερέας το Σταυρό όταν φτάνει στο κατώτατο σημείο κατά τη διάρκεια των Υψώσεων...Απ' αυτό παίρνουν μετά οι νοικοκυρές και "πιάνουν" προζύμι κατά την ευσεβή συνήθεια...
Άλλοι Ιερείς πάλι, στο λεκανάκι έχουν φύραμα [= μείγμα αλεύρου με νερό]

 

[ΜΙΧΑΛΗΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ]

Πάτερ μου την ευχή σας.
Κάποια πράγματα που ακούτε απο μας τους Κύπριους ίσως σας ξενίζουν όμως για εμάς είναι παράδωση και κουλτούρα και πολύ κατανοητά.
Την ημέρα της Υψώσεως αρκετοί πιστοί φαίρουν απο νωρίς απο ένα μπουκαλάκι ροδόσταγμα (ανθόνερο) το οποίο παραλαμβάνει ο Νεοκόρος όπου το χύνει στήν κολυμβίθρα μαζί με νερό.
Κατά την τελετή της Υψώσεως οι ψάλτες παίρνουν θέση σταυροειδώς στην κολυμβίθρα κρατώντας μερρέχες και ψάλλοντας το Κύριε ελέησον ραίνουν με ροδόσταγμα σταυροειδώς τον Σταυρόν. Μετά το πέρας της τελετής και το προσκύνημα του Σταυρού και το μοίρασμα του βασιλικού απο τον Ιερέα οι πιστοί γεμίζουν τα μπουκαλάκια τους με το Αγιασμένο ροδόσταγμα (εξ ού και η προφορά του σε Αγιασμό) με το οποίο όσες γνωρίζουν την παράδωση θα φτιάξουν το προζύμη με το οποίο θα φτιάχνουν ζυμάρι και ψωμιά για όλο τον χρόνο.
Όσο για τον μικρό Αγιασμό ο Ιερέας ραντίζει τους παρευρισκομένους και την οικία και το υπόλοιπο ραντίζομε όλα τα δομάτια και τους κήπους της οικίας και όχι το υπόλοιπο να το χύνομε στο νεροχύτη.
Τον Αγιασμό των Καλάντων τον χρησιμοποιούμε για ραντισμόν των περιβολιών και χωραφιών μας.
Τον Μέγα Αγιασμό των Φώτων πίνομε μια γουλιά σαν κοινωνία.(Όταν ήμουν μικρός στο χωριό μου γέμιζαν μια κούπα ασημένια με Αγιασμό και μιά λαβίδα την τοποθετούσαν στο παγγάρι και περνούσαν όλοι οι χωριανοί έκαναν τον Σταυρό τους και έπιναν απο μια κουταλιά Αγιασμό).
Οι λοιποί Αγιασμοί είναι προφανείς.

 

[MTheodorakis]

Διάταξη ἁγιασμοῦ μετὰ σταυροπροσκυνήσεως προβλέπει τὸ ΤΑΣ κατὰ τὴν α' Αὐγούστου.

 

[π. Μάξιμος]

Διάταξη ἁγιασμοῦ μετὰ σταυροπροσκυνήσεως προβλέπει τὸ ΤΑΣ κατὰ τὴν α' Αὐγούστου.

Εὐχαριστοῦμε.
Πρόκειται περί πραγματικῆς (προ)τελέσεως τῆς ἀκολουθίας τοῦ ἁγιασμοῦ σέ συνδυασμό μέ τήν σταυροπροσκύνηση, γιά τήν πρώτη τοῦ μηνός προφανῶς.
Ἄλλο εἶναι ἡ «βάπτισις» ἤ «ἀπομυρισμός» τοῦ τιμίου Σταυροῦ ἤ τῶν τιμίων ξύλων.
Περισσότερα στήν 359 ἀπάντηση τοῦ μακαριστοῦ καθηγητοῦ πού προμνημόνευσα.

 

[Stavros78]

Η ακολουθία του Αγιασμού όπως προβλέπεται από τα Δίπτυχα της Εκκλησίας Κύπρου. Δέστε την Ακολουθία την 14η Σεπτ. 2010.

 

[Π. Δαβίδ]

Πάτερ μου την ευχή σας.
Κάποια πράγματα που ακούτε απο μας τους Κύπριους ίσως σας ξενίζουν όμως για εμάς είναι παράδωση και κουλτούρα και πολύ κατανοητά.
Την ημέρα της Υψώσεως αρκετοί πιστοί φαίρουν απο νωρίς απο ένα μπουκαλάκι ροδόσταγμα (ανθόνερο) το οποίο παραλαμβάνει ο Νεοκόρος όπου το χύνει στήν κολυμβίθρα μαζί με νερό.
Κατά την τελετή της Υψώσεως οι ψάλτες παίρνουν θέση σταυροειδώς στην κολυμβίθρα κρατώντας μερρέχες και ψάλλοντας το Κύριε ελέησον ραίνουν με ροδόσταγμα σταυροειδώς τον Σταυρόν. Μετά το πέρας της τελετής και το προσκύνημα του Σταυρού και το μοίρασμα του βασιλικού απο τον Ιερέα οι πιστοί γεμίζουν τα μπουκαλάκια τους με το Αγιασμένο ροδόσταγμα (εξ ού και η προφορά του σε Αγιασμό) με το οποίο όσες γνωρίζουν την παράδωση θα φτιάξουν το προζύμη με το οποίο θα φτιάχνουν ζυμάρι και ψωμιά για όλο τον χρόνο.
Όσο για τον μικρό Αγιασμό ο Ιερέας ραντίζει τους παρευρισκομένους και την οικία και το υπόλοιπο ραντίζομε όλα τα δομάτια και τους κήπους της οικίας και όχι το υπόλοιπο να το χύνομε στο νεροχύτη.
Τον Αγιασμό των Καλάντων τον χρησιμοποιούμε για ραντισμόν των περιβολιών και χωραφιών μας.
Τον Μέγα Αγιασμό των Φώτων πίνομε μια γουλιά σαν κοινωνία.(Όταν ήμουν μικρός στο χωριό μου γέμιζαν μια κούπα ασημένια με Αγιασμό και μιά λαβίδα την τοποθετούσαν στο παγγάρι και περνούσαν όλοι οι χωριανοί έκαναν τον Σταυρό τους και έπιναν απο μια κουταλιά Αγιασμό).
Οι λοιποί Αγιασμοί είναι προφανείς.

Μου θύμισες ευχάριστες αναμνήσεις από τα φοιτητικά χρόνια στο Λονδίνο. Να ερμηνεύσω "Αγιασμός των Καλάντων" ο αγιασμός της 5ης Ιαν (όπως λέει και η μητέρα μου "πρωτάγιαση").

 

[christos_v]

Η Ύψωση του Τιμίου Σταυρού γιορτάσθηκε με λαμπρή και μεγαλόπρεπη τελετή στο παραθαλάσσιο Γκρήνπορτ της Νέας Υόρκης, το Σάββατο 25 Σεπτεμβρίου, όπως έχει καθιερωθεί τα τελευταία 30 χρόνια, από τότε που αποκτήθηκε το Ιερό Μετόχιο των Αγίων Αναργύρων, Ταξιάρχου καί Γερασίμου, ένας διατηρητέος από την Πολιτεία Ναός, πού ανήκει στο Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινουπόλεως.

Ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Απαμείας κ. Βικέντιος, Βοηθός Επίσκοπος του Οικουμενικού Πατριάρχου ...................................

κατευθύνθηκε στην προβλήτα Claudio's. Στην ειδικά διαμορφωμένη εξέδρα έγινε η τελετή του Αγιασμού και ο Θεοφιλέστατος έρριξε τον Σταυρό. Ο Βασίλης Χολέβας, από το Bayside, NY, ήταν ο τυχερός που έπιασε πρώτος τον Τίμιο Σταυρό καί τόν ανέσυρε από τα ύδατα, και έλαβε ένα αναμνηστικό από τον Θεοφιλέστατο.........................

Εκ κατακλείδι,o Θεοφιλέστατος ανέπεμψε δέηση υπέρ υγείας καί μακροημερεύσεως της Α.Θ. Παναγιότητος του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου καί εψάλει το Πολυχρόνιον Αυτού.

http://www.amen.gr/index.php?mod=news&op=article&aid=3511

 

[π. Μάξιμος]

Η Ύψωση του Τιμίου Σταυρού γιορτάσθηκε με λαμπρή και μεγαλόπρεπη τελετή στο παραθαλάσσιο Γκρήνπορτ της Νέας Υόρκης, το Σάββατο 25 Σεπτεμβρίου, όπως έχει καθιερωθεί τα τελευταία 30 χρόνια, από τότε που αποκτήθηκε το Ιερό Μετόχιο των Αγίων Αναργύρων, Ταξιάρχου καί Γερασίμου, ένας διατηρητέος από την Πολιτεία Ναός, πού ανήκει στο Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινουπόλεως.

Ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Απαμείας κ. Βικέντιος, Βοηθός Επίσκοπος του Οικουμενικού Πατριάρχου ...................................

κατευθύνθηκε στην προβλήτα Claudio's. Στην ειδικά διαμορφωμένη εξέδρα έγινε η τελετή του Αγιασμού και ο Θεοφιλέστατος έρριξε τον Σταυρό. Ο Βασίλης Χολέβας, από το Bayside, NY, ήταν ο τυχερός που έπιασε πρώτος τον Τίμιο Σταυρό καί τόν ανέσυρε από τα ύδατα, και έλαβε ένα αναμνηστικό από τον Θεοφιλέστατο.........................

Εκ κατακλείδι,o Θεοφιλέστατος ανέπεμψε δέηση υπέρ υγείας καί μακροημερεύσεως της Α.Θ. Παναγιότητος του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου καί εψάλει το Πολυχρόνιον Αυτού.

http://www.amen.gr/index.php?mod=news&op=article&aid=3511

Αὐτό ἀφορᾶ στίς καιρικές συνθῆκες τῶν ΗΠΑ, ὅπου αὐτό πού κάνουμε ἐμεῖς τά Θεοφάνεια, τό κάνουν οἱ ὁμογενεῖς μας τοῦ Σταυροῦ (τό γνωρίζουμε ἀπό παλιά), καί δέν ἀφορᾶ στό παρόν θέμα.

Εὐχαριστοῦμε πάντως (καί μήν σβήσεις τό μήνυμά σου)!

 

[christos_v]

Ομολογουμένως, αυτή την παράμετρο δεν τη γνώριζα!
Ευχαριστώ και εγώ.
Δι ευχών Σας!

 

[π. Μάξιμος]

Ἡ χρήση ροδοστάματος ἤ νεροῦ-ἁγιασμοῦ —δέν ξέρω—, ἀπό τήν τάξη τῆς Ρωσίας.

​

 

[Εμμανουήλ Αβραμίδης]

Διάταξη ἁγιασμοῦ μετὰ σταυροπροσκυνήσεως προβλέπει τὸ ΤΑΣ κατὰ τὴν α' Αὐγούστου.

Τα εξής σημαντικά διακρίνονται εκεί:

1) Η έξοδος του Σταυρού από το βήμα γίνεται όπως και σήμερα ψαλλομένου του ασματικού της δοξολογίας, με κατεύθυνση όμως τις βασιλικές πύλες (μεταξύ λιτής-ναού).
2) Το παράγγελμα Σοφία. Ορθοί. σηματοδοτεί πραγματική είσοδο, από την λιτή στο μέσο του ναού. Η είσοδος πραγματώνεται ψαλλομένου του απολυτικίου του Σταυρού.
3) Ο μικρός αγιασμός αρχίζει με τον κανόνα (Ωδή των Βλαχερνών) και όχι με την εκφώνηση πριν το τρισάγιο (όπως προτείνει ο μακαριστός καθηγητής Ι. Φουντούλης).

Αν εφαρμοζόταν αυτό στην Ύψωση του Τιμίου Σταυρού, ώστε να έχουμε αληθή αγιασμό (μετ' ευχών) μετά την τριπλή επανάληψη του τροπαρίου Σώσον Κύριε... και την απόθεση του Σταυρού επί τετραποδίου, όπου υπάρχει και μικρά κολυμβήθρα, θα λέγαμε την ακολουθία του μικρού αγιασμού από τον κανόνα μέχρι την ευχή της κεφαλοκλισίας. Ύστερα, ο απομυρισμός του Σταυρού θα γίνει στις πέντε υψώσεις με τις δεήσεις της εκτενούς (την κολυμβήθρα μετακινεί ένας υπηρέτης ανάλογα με το πού βρίσκεται ο λειτουργός). Ακολουθεί, το τροπάριο Ο υψωθείς..., Τόν Σταυρόν σου προσκυνούμεν... τρις και τα ιδιόμελα του Σταυρού (αντί των Αναργύρων), ώστε να καλύψουν τον χρόνο της Σταυροπροσκύνησης και του ραντισμού. Το απολυτίκιο και αρχίζει η λειτουργία.

Τελείται αγιασμός κατά την 1η Σεπτεμβρίου (όπου τελείται αγιασμός του Σταυρού);