Οπισθάμβωνος ευχή στη λειτουργία του Μ. Βασιλείου

Παναγιώτης

σκολιοὶ γὰρ λογισμοί, χωρίζουσιν ἀπὸ Θεοῦ
Τὸ ΤΜΕ, σ. 338, προελέχθη...

Τό Ἱερατικὸν Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου 1895, σ. 118, ἔχει μόνον "Ὁ εὐλογῶν".

Τό Ἱερατικόν Α.Δ., 1981, ἔχει "Ὁ εὐλογῶν", καὶ λέει σ. 144, Κατὰ τὴν α' Ἰανουαρίου, ἀντί ταύτης (δηλ. τῆς "Ὁ εὐλογῶν") εἴθισται ἡ ἀνάγνωσις τῆς ἑπομένης εὐχῆς: "Ὁ θυσίαν αἰνέσεως".

Τό Ἱερατικόν Α.Δ., 2000, σ. 192, ἔχει πρώτα την "Ὁ θυσίαν αἰνέσεως", καὶ μετὰ "Ἣ τὴν παροῦσαν· Ὁ εὐλογῶν...".

Τό Ἱερατικόν Α.Δ. (π. Κ. Παπαγιάννης), 2007, σ. 183, ἔχει πρώτα την "Ὁ εὐλογῶν", καὶ μετὰ "Ἣ ἀντὶ ταύτης· Ὁ θυσίαν αἰνέσεως...".
 
Last edited:

Παναγιώτης

σκολιοὶ γὰρ λογισμοί, χωρίζουσιν ἀπὸ Θεοῦ
Διάταξις της Πατριαρχικής Λειτουργίας 1386 (Αγία Σοφία), V.135, φ. 52, «Ὁ εὐλογῶν».

Ἰσχῦον Τυπικὸν τῆς Ἐκκλησίας, ΤΜΕ, σ. 62: «ὁ Ἱερεὺς τὴν ὀπισθάμβωνον Εὐχὴν Ὁ εὐλογῶν τοὺς εὐλογοῦντάς Σε Κύριε».
 
Last edited:

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
... Ἀπαντᾷ ὅμως καί ἡ ἄλλη "Ὁ θυσίαν αἰνέσεως..."σέ ὡρισμένες παλαιές ἐκδόσεις, ὄπως τῶν λειτουργιῶν τῆς Βενετίας 1811, 1852 καί 1876.
Στήν ἔκδοσι τοῦ Ν. Παπαδοπούλου (Μ. Σαλιβέρου) ἡ εὐχή "Ὁ θυσίαν αἰνέσεως..." τίθεται ὡς ἡ κανονική ὀπισθάμβωνος εὐχή τῆς λειτουργίας τοῦ Μ. Βασιλείου, ἐνῶ ἡ εὐχή "Ὁ εὐλογῶν τούς εὐλογοῦντας..." μένει σέ δευτερεύουσα θέσι καί λέγεται ἀντί τῆς προηγουμένης "εἰ βούλεται ὁ Ἱερεύς..."
Ἔχω τήν γνώμη ὅτι δέν πρέπει νά ἀφήσωμε ἀνεκμετάλλευτη τήν εὐκαιρία πού μᾶς δίδει ἡ ἐλαστικότης αὕτη τῆς παραδόσεως. Στήν λειτουργία μας ἔχομεν τήν ἀνάγκην αὐτῆς τῆς ἐναλλαγῆς. ....... Πρέπει μάλιστα νά σημειωθῇ ὁτι ἡ ἐναλλαγή τῆς ὀπισθαμβώνου εὐχῆς εἶναι ἀπολύτως σύμφωνος μέ τήν παλαιά λειτουργική παράδοσι τῆς Ἐκκλησίας. Σήμερα ὑπάρχουν ἐν χρήσει τρεῖς τέτοιες εὐχές, ἄν στίς δύο τῶν λειτουργιῶν συνυπολογίσωμε καί τήν ὀπισθάμβωνο τῆς Προηγιασμένης "Δέσποτα παντοκράτορ, ὁ πᾶσαν κτίσιν...". Εἶναι ὅμως γνωστά τοὐλάχιστον εἴκοσι χειρόγραφα, πού ἔχουν γραφῆ ἀπό τόν Η' μέχρι καί τόν ΙΣΤ' αἰῶνα, πού περιέχουν ἕνα πλῆθος ὀπισθαμβώνων εὐχῶν πού ὁ ἀριθμός τους πλησιάζει τήν ἑκατοντάδα.

Γιά νά μή γράψωμε ὅτι θά ἔπρεπε νά γίνῃ μιά προσπάθεια ἐπαναφορᾶς στήν λειτουργική χρῆσι τῶν εὐχῶν αὐτῶν, περιοριζόμεθα στό νά ὑπογραμμίσωμε πόσο ἡ διατήρησις τοὐλάχιστον τῆς εὐχῆς "Ὁ θυσίαν αἰνέσεως..." γιά τήν λειτουργία τοῦ Μ. Βασιλείου θά ἦταν ἐξαιρετικά χρήσιμος καί σύμφωνος πρός τήν λειτουργική παράδοσι".
Συμφωνῶ πάτερ μου.
Ἀπό πολλά χρόνια, καί μετά ἀπό ὑπόδειξη σεβαστοῦ μου καί πολιοῦ γέροντος Ἀρχιμανδρίτου ἐπιτελικοῦ καί ἐπί τῶν λειτουργικῶν ἐγκρατεστάτου, σέ ὄλες τίς θ. λειτουργίες τοῦ Μ. Βασιλείου λέμε τήν «Ὁ θυσίαν αἰνέσεως...».
 

Shota

Παλαιό Μέλος
Οι οπισθαμβωνες ευχες προερχονται κυριως απο την (η εχουν πηγη στην) ιεροσολυμιτικη λατρευτικη παραδοση, η οποια εξαπλοθηκε με τροπον τινα και εις την Συρια, Κατω Ιταλια, Σινα, αλλα και την Γεωργια. Αυτος ο πολιτισμος και η λειτουργικη παραδοση δεν υπαρχουν πλεον. Μενουν ομως τα χφφ και μερικα, μεγαλυτερα η μικροτερα, λειψανα στα λειτουργικα βιβλια μας. Ειναι λυπηρο να δει κανεις τους ανθρωπους να αρχιζουν σταυροφορια για να ισοδεπωνουν ακομη κι αυτα.

υ.γ. Το πρωτο Γεωργιανο εντυπο Ιερατικο (του 1710) περιεχει 16 ειδηκες εορταστικες οπισθαμβωνες ευχες, αλλα και την «Ὁ θυσίαν αἰνέσεως...» για την λειτουργια Μ. Βασιλειου και την «Δέσποτα παντοκράτορ, ὁ πᾶσαν κτίσιν...» για την Προηγιασμενη. Μερικοι ιερεις λενε σημερα τουλαχιστον αυτη του Πασχα.
 

Attachments

  • istockphoto-500217175-612x612.jpg
    istockphoto-500217175-612x612.jpg
    80.2 KB · Views: 7

Παναγιώτης

σκολιοὶ γὰρ λογισμοί, χωρίζουσιν ἀπὸ Θεοῦ
Ειναι λυπηρο να δει κανεις τους ανθρωπους να αρχιζουν σταυροφορια για να ισοδεπωνουν ακομη κι αυτα.

Η ίδια η Εκκλησία μας τα απέρριψε αυτά (ό,τι και όσα απέρριψε).

Διάταξις της Πατριαρχικής Λειτουργίας 1386 (Αγία Σοφία), V.135, φ. 52, «Ὁ εὐλογῶν».

Ἰσχῦον Τυπικὸν τῆς Ἐκκλησίας, ΤΜΕ, σ. 62: «ὁ Ἱερεὺς τὴν ὀπισθάμβωνον Εὐχὴν Ὁ εὐλογῶν τοὺς εὐλογοῦντάς Σε Κύριε».

Τώρα τι κάνει η Εκκλησία της Γεωργίας, δικό σας θέμα.

Το Ιερατικόν της Αποστολικής Διακονίας πόσες οπισθάμβωνες ευχές έχει ; Το ΤΜΕ ; Το ξέρω, κάποια στιγμή, και αυτά θα τα αλλάξετε...

Είναι λυπηρό να βλέπει κανείς ανθρώπους να κάνουν άνευ προηγουμένου Σταυροφορία πλύσης εγκεφάλου με δυτικούς βατικάνειους λειτουργιολόγους και να ισοπεδώνουν κάθε παραδοθείσα Τάξη, και να θέλουν να επιβάλλουν νεκρές άγνωστες εν πολλοίς παραδόσεις κατά την φαντασία τους, τις οποίες η ίδια η Εκκλησία μας, οι Άγιοί της, και οι Ιερείς της παραδόσανε στην αφάνεια.
 
Last edited:

Παναγιώτης

σκολιοὶ γὰρ λογισμοί, χωρίζουσιν ἀπὸ Θεοῦ
Τὸ ΤΜΕ, σ. 338, προελέχθη...

Τό Ἱερατικὸν Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου 1895, σ. 118, ἔχει μόνον "Ὁ εὐλογῶν".

Τό Ἱερατικόν Α.Δ., 1981, ἔχει "Ὁ εὐλογῶν", καὶ λέει σ. 144, Κατὰ τὴν α' Ἰανουαρίου, ἀντί ταύτης (δηλ. τῆς "Ὁ εὐλογῶν") εἴθισται ἡ ἀνάγνωσις τῆς ἑπομένης εὐχῆς: "Ὁ θυσίαν αἰνέσεως".

Τό Ἱερατικόν Α.Δ., 2000, σ. 192, ἔχει πρώτα την "Ὁ θυσίαν αἰνέσεως", καὶ μετὰ "Ἣ τὴν παροῦσαν· Ὁ εὐλογῶν...".

Τό Ἱερατικόν Α.Δ. (π. Κ. Παπαγιάννης), 2007, σ. 183, ἔχει πρώτα την "Ὁ εὐλογῶν", καὶ μετὰ "Ἣ ἀντὶ ταύτης· Ὁ θυσίαν αἰνέσεως...".

Και για να είμαστε ακριβείς, μετά από προσεκτικώτερη ανάγνωση,

το Ιερατικόν Α.Δ. 2000, έχει :

σσ. 192-193, ἔχει πρώτα την "Ὁ θυσίαν αἰνέσεως", καὶ μετὰ "Ἣ τὴν παροῦσαν· Ὁ εὐλογῶν...",

και στο τέλος σ. 193 προσέθεσε μια γραμμή ( με αγκύλες [ ... ] ) που λέει:

"[ Εν Δεσποτική δε εορτή εκφωνεί την οικείαν Οπισθάμβωνον Ευχήν ]".

Τό Ἱερατικόν Α.Δ. (π. Κ. Παπαγιάννης), 2007, σ. 183, ἔχει πρώτα την "Ὁ εὐλογῶν", καὶ μετὰ "Ἣ ἀντὶ ταύτης· Ὁ θυσίαν αἰνέσεως...",

και η γραμμή του 2000 (περί οικείας οπισθαμβώνου ευχής) εξέπεσε... .
 

elefPa

New member
Είναι λυπηρό να βλέπει κανείς ανθρώπους να κάνουν άνευ προηγουμένου Σταυροφορία πλύσης εγκεφάλου με δυτικούς βατικάνειους λειτουργιολόγους και να ισοπεδώνουν κάθε παραδοθείσα Τάξη, και να θέλουν να επιβάλλουν νεκρές άγνωστες εν πολλοίς παραδόσεις κατά την φαντασία τους, τις οποίες η ίδια η Εκκλησία μας, οι Άγιοί της, και οι Ιερείς της παραδόσανε στην αφάνεια.

Υποθέτω ότι ένας εκ των "δυτικών βατικάνειων λειτουργιολόγων" είναι και ο Ι. Φουντούλης, που ευθέως προτείνει στην απάντησή του την επαναφορά όλου τούτου του λειτουργικού πλούτου.

Τι άλλο μας επιφυλάσσει η μοίρα να διαβάσουμε άραγε εδώ...
 

Παναγιώτης

σκολιοὶ γὰρ λογισμοί, χωρίζουσιν ἀπὸ Θεοῦ
Υποθέτω ότι ένας εκ των "δυτικών βατικάνειων λειτουργιολόγων" είναι και ο Ι. Φουντούλης, που ευθέως προτείνει στην απάντησή του την επαναφορά όλου τούτου του λειτουργικού πλούτου.

Τι άλλο μας επιφυλάσσει η μοίρα να διαβάσουμε άραγε εδώ...

Μη διαβάλλετε τα λεγόμενά μου. Κυριολεκτώ με την αποκοπείσα φράση.
 

evangelos

Ευάγγελος Σολδάτος
Όταν είσαι ερωτευμένος σου αρκεί αυτό που έχεις αφτιασίδωτο. Όταν αναζητάς την ποικιλία, να δοκιμάσουμε κι αυτό κι εκείνο, τον ξεχασμένο λειτουργικό πλούτο, ...,τότε κάποιο κενό προσπαθείς να γεμίσεις που όμως δεν γεμίζει με τα πολλά αλλά μόνο με τον Έρωτα, μόνο με τον Ένα!
 

Shota

Παλαιό Μέλος
Μονο σε μενα φαινεται περιεργο να ψαλλεις τον ειρμο της Θ' ωδης εις το Εξαιρετως (που βεβαιως βεβαιως δεν αναγραφεται στην Διαταξη του Γεμιστου:rolleyes: ), και να "αναθεματιζεις" την ειδικη οπισθαμβωνος ευχη; Και γιατι; Αφου υμνει και εγκωμιαζει το κοσμοσωτηριο γεγονος; o_O Αφου δεν υπαρχει σε καποιο εντυπο Ευχολογιο Βενετιας; Του Pinello, Zanetti η Bortoli; :sleep:
 
Last edited:

neoklis

Νεοκλής Λευκόπουλος, Γενικός Συντονιστής
Η ίδια η Εκκλησία μας τα απέρριψε αυτά ...
Η άποψη ότι οποιαδήποτε διαμορφωθείσα τυπική τάξη, σε οποιαδήποτε μάλιστα χρονική περίοδο, γιατί άλλη ήταν πριν από 200 χρόναι, άλλη σήμερα και άλλη θα είναι σε 200 χρόνια από σήμερα, αν δεν αυτοαναιρείται από την συνεχή διαφοροποίηση του τυπικού, είναι το λιγότερο επικίνδυνη γιατί αποπειράται να προσδώσει χαρακτήρα αλαθήτου σε παρερχόμενα στοιχεία της εκκλησιαστικής ζωής, που μπορεί να είναι και εντελώς λανθασμένα.
 

Παναγιώτης

σκολιοὶ γὰρ λογισμοί, χωρίζουσιν ἀπὸ Θεοῦ
Μονο σε μενα φαινεται περιεργο να ψαλλεις τον ειρμο της Θ' ωδης εις το Εξαιρετως (που βεβαιως βεβαιως δεν αναγραφεται στην Διαταξη του Γεμιστου:rolleyes: ), και να "αναθεματιζεις" την ειδικη οπισθαμβωνος ευχη; Και γιατι; Αφου υμνει και εγκωμιαζει το κοσμοσωτηριο γεγονος; o_O Αφου δεν υπαρχει σε καποιο εντυπο Ευχολογιο Βενετιας; Του Pinello, Zanetti η Bortoli; :sleep:

Δεν "αναθεματίζω" τίποτα. Ήμουν ακριβής στις διατυπώσεις μου ανωτέρω.

Τα πάντα ποὺ πράττουμε θὰ κριθοῦν από τα ελατήρια που έχουμε. Γιατί δεν αρκούμαστε στα παραδεδομένα; Γιατὶ θέλουμε νὰ κάνουμε τὶς ἀλλαγές; Γιὰ νὰ ἰκανοποιήσουμε τὸν ἐγωϊσμό μας; Γιὰ νὰ δημοσιεύσουμε μιὰ "πρωτοπόρα" ἐργασία, ἢ νὰ βγάλουμε μιὰ καινοτόμα ἠχογράφηση, καὶ νὰ μᾶς ποῦν μπράβο;

Ὁ Ὅσιος Ἐφραῖμ ὁ Κατουνακιώτης ἔκανε Λειτουργία 40 λεπτῶν, καὶ ἔφθανε σὲ καταστάσεις θεωρίας (γιὰ ὅσους τὰ πιστεύουν αὐτά).

Αν ζούσε θα πήγαινες να του δώσεις να λέει διαφορετικές οπισθάμβωνες Ευχές;

Καὶ μὴ κολλήσετε τώρα στὰ 40' ποὺ εἶπα διάρκεια τῆς Λειτουργίας... (Του Αγίου Πορφυρίου είναι 1 και 5'). Ἂς ἀρκεστοῦμε στὰ παραδεδομένα.

Οὐκ ἐν τῷ πολλῷ τὸ εὖ.

Τί εἴμαστε, Δυτικοί, Παπικοὶ καὶ Προτεστάντες, νὰ ψάχνουμε νὰ βροῦμε τὴν χάριν στὴν ἀρχαιότητα ;

Εν κατακλείδι, αν η Ιεραρχία της Ελλάδος σύσσωμη, εγκρίνει άλλες 1000 Ευχές δεν με ενοχλεί. Να'ναι ευλογημένο. Αλλά εγώ βλέπω ένα ράβε-ξήλωνε .... (βλ. ανωτέρω).

Απλά, με τις περισσότερες Εὐχὲς οἱ ἱερεῖς θὰ ἔχουν μεγαλύτερο περισπασμὸ στὴν Θεία Λειτουργία μὲ ὅτι αὐτὸ σημαίνει.

Και αν θέλετε και κάτι άλλο που έχω γράψει για αλλού:

Κανών ϟαʹ Μεγάλου Βασιλείου
(ἐπικυρωθεὶς διὰ τοῦ βʹ Κανόνος τῆς Πενθέκτης Οἰκ. Συνόδου)​

«τὰ τῆς ἐπικλήσεως ῥήματα ἐπὶ τῇ ἀναδείξει τῆς
Εὐχαριστίας καὶ τοῦ Ποτηρίου τῆς εὐλογίας
, τίς τῶν Ἁγίων ἐγγράφως ἡμῖν καταλέλοιπεν; οὐ γὰρ δὴ τούτοις ἀρκούμεθα, ὧν ὁ Ἀπόστολος, ἢ τὸ Εὐαγγέλιον ἐπεμνήσθη, ἀλλὰ καὶ προλέγομεν καὶ ἐπιλέγομεν ἕτερα, ὡς μεγάλην ἔχοντα πρὸς τὸ Μυστήριον τὴν ἰσχύν, ἐκ τῆς ἀγράφου διδασκαλίας παραλαβόντες».​

(καὶ τὴν σήμερον φθάσαμε, νὰ ἐκδίδουν καὶ νὰ πωλοῦν
Θείες Λειτουργίες - Ἱερατικά (14×9 ἐκ.) μὲ τὶς Μυστικὲς Εὐχές,
διὰ τοὺς -μὴ ἔχοντες ἱερωσύνην- λαϊκούς)



Μήπως οι Άγιοι, μειώσανε την ποικιλία, για να μπορεί ένας Ιερεύς να απομνημονεύσει εύκολα τις Μυστικές Ευχές;

(αυτό είναι κατορθωτό, με την σημερινή Λειτουργία)​

Συγγνώμη δεν γράφω συνέχεια πολυτονικά, ή γράφω μία έτσι μία ἀλλιῶς, γιατὶ κουράζονται τὰ χέρια μου...

Υ.Γ.

Υπήρχε μια συνήθεια σε γραφείς χειρογράφων (που τους τοποθετούμε σήμερα στη σημερινή Κάτω Ιταλία) να περιλαμβάνουν σε λειτουργίες ευχές "επικαιροποιημένες" για κάθε εορταστική περίσταση, προφανώς επηρεασμένοι από την πράξη της εκεί παπικής Εκκλησίας, πολλές φορές αμφιβόλου γνησιότητος και θεολογίας. Αυτό σε ορισμένες περιπτώσεις λάμβανε και διαστάσεις, που έφτανε σε σημείο να συγγράφονται και ευχές αναφοράς για εορτές όπως Θεοφάνια, Χριστούγεννα, Πάσχα.
 

Shota

Παλαιό Μέλος
Η ίδια η Εκκλησία μας τα απέρριψε αυτά (ό,τι και όσα απέρριψε).

Μαλιστα. Επισης περισσοτερα απο τα συγγραματα των Πατερων. Αφου ηταν αδημοσιευτα. Και οσα εχουν δημοσιευθει, ειναι συνηθως απλη μετατυποση καποιας Δυτικης εκδοσης (π.χ. του Migne). Φανερη παπικη πλανη, δηλαδη :mad: Εγω για να μενω Ορθοδοξος μονο τον πασχαλινο λογο του Χρυσοστομου παραδεχομαι o_O:censored:(y)
 
Κ

Κωσταντής1

Guest
Eἶναι ἐντὸς θεματολογίας ἐνδοκειμενικὸ σχόλιο ἐπὶ ἑνὸς ἀπὸ τὰ παραπάνω ἄρθρα (https://vk.com/doc145033235_554216340?hash=784051f5060be91a10 André Jacob, OÙ ÉTAIT RÉCITÉE LA PRIÈRE DE L'AMBON ? [Ποῦ ἐκφερόταν ἡ ἀπὸ τοῦ ἄμβωνος προσευχή;]; Ὅταν ἔχεις παρετυμολογήσεις ἢ ἐπανετυμολογήσεις σὲ λόγιο περιβάλλον, καὶ ὄχι λαϊκὸ (λ.χ. ζωὴν χαρισάμενος>ζωὴ χαρισάμενη), ὅπως ἐνδεχομένως ἐπιστὰς ἄμβωνι [ὁ ἱερεὺς] > ἐπιστάμβωνη > ὀπισθάμβωνη εὐχή, τότε συνήθως αὐτὲς ἀντανακλοῦν ἀπότομες δοικοικητικὲς μεταβολὲς καὶ ὄχι φυσικὴ σὺν τῶι χρόνωι φθορά, πρᾶγμα ποὺ ἀδυνατίζει τὸ συμπέρασμα τοῦ Jacob στὸ συγκεκριμένο ἄρθρο, καὶ ἐνισχύει τὴν ἄποψη τοῦ Passarelli, τὸν ὁποῖον ὁ Jacob ἀποῤῥίπτει.
 

domesticus

Lupus non curat numerum ovium
Τελικὰ οἱ συνέπειες τῆς ἐποχῆς τοῦ κορωνοϊοῦ θὰ μᾶς προβληματίσουν γιὰ καιρό σὲ πολλὰ ἐπίπεδα.

Κι ἐπιβεβαιώνεται ἀκόμη μιὰ φορὰ ἡ πολυαγαπημένη μου ρήση τοῦ Ἡρακλείτου, Περὶ φύσεως (Απόσπασμα 53):

πόλεμος πάντων μὲν πατήρ ἐστι, πάντων δὲ βασιλεύς, καὶ τοὺς μὲν θεοὺς ἔδειξε τοὺς δὲ ἀνθρώπους, τοὺς μὲν δούλους ἐποίησε τοὺς δὲ ἐλευθέρους.

Τὸ χιαστὶ σχήμα εἶναι διδακτικὀ στὴν ἁπλότητά του.
 
Top