Μιχαήλ Στρουμπάκη, Οι μουσικές καταγραφές εκκλ. μελών του Μιχαήλ Παυλίδη Β΄Δομέστικου της ΜΧΕ

Είναι διπλός χρόνος, όχι απλός. Δηλαδή κάθε χαρακτήρας = δύο χρόνοι, ο έχων γοργό = ένα χρόνο, ο έχων δίγοργο = ως έχων γοργό και ούτω καθεξής. Το άκουσμα μοιάζει με τρίσημο (όπως έξυπνα κατέγραψε και ο Ζαγκανάς - παράβαλε και Ειρμολόγιον Παϊκόπουλου), εξαιτίας της μη παρασήμανσης από τον Παυλίδη των παρεστιγμένων αριστερά των γοργών και διγόργων, όπως ορθώς συνήθιζαν, όσοι κατέγραψαν μαθήματα σε διπλό (π.χ. Στέφανος Λαμπαδάριος, Δημ. Βουλγαράκης).
Δύο ερωτήματα για συζήτηση:
1. Ο διπλός χρόνος περιλαμβάνει και τον τρίσημο;
2. Ο διπλός χρόνος είναι ο λεγόμενος υποσκάζων ή ημίαργος ή κουτσός;
 
Συγχαρητήρια Μιχάλη,πολύ καλή και διαφωτιστική η ερευνά σου πάνω στο θέμα!Αναρωτιέμαι πόσες φορές έχουμε ακούσει εδω στη Χίο,απο τους τελευταίους εν ζωή ακόμα φορείς μιας ψαλτικής παράδοσης που τείνει να ξεχαστεί,τέτοιες αναλύσεις και παρόμοιες ερμηνείες με αυτές που φέρεις στο προσκήνιο..(π.χ.κ.Παναγιώτης στην αγρυπνία του Τιμίου Σταυρού στο Προβάτειον Όρος)Να σαι καλά και συνέχισε τον καλό αγώνα της έρευνας και της καταγραφής!..
 

evangelos

Ευάγγελος Σολδάτος
Είναι διπλός χρόνος, όχι απλός. Δηλαδή κάθε χαρακτήρας = δύο χρόνοι, ο έχων γοργό = ένα χρόνο, ο έχων δίγοργο = ως έχων γοργό και ούτω καθεξής. Το άκουσμα μοιάζει με τρίσημο (όπως έξυπνα κατέγραψε και ο Ζαγκανάς - παράβαλε και Ειρμολόγιον Παϊκόπουλου), εξαιτίας της μη παρασήμανσης από τον Παυλίδη των παρεστιγμένων αριστερά των γοργών και διγόργων, όπως ορθώς συνήθιζαν, όσοι κατέγραψαν μαθήματα σε διπλό (π.χ. Στέφανος Λαμπαδάριος, Δημ. Βουλγαράκης).
Δύο ερωτήματα για συζήτηση:
1. Ο διπλός χρόνος περιλαμβάνει και τον τρίσημο;
2. Ο διπλός χρόνος είναι ο λεγόμενος υποσκάζων ή ημίαργος ή κουτσός;

Διπλός χρόνος ο οποίος είναι ο τριαδικός όπερ εστί δύο χρόνοι οι οποίοι χωρίζονται σε τρία μέρη.
Άλλο πράγμα ο τρίσημος! ο οποίος στην ψαλτική δεν υπάρχει όπως και κάθε ρυθμός γιατί αποφεύγεται στην Εκκλησία η όποια χορευτική αίσθηση.
Το μόνο ψαλτικό κομμάτι που έχει ρυθμό είναι το Φως Ιλαρόν το αρχαίο (βλέπε «Ρυθμογράφος» Αγ. Κυριαζίδη, 1905)

Στο θέμα του διπλού χρόνου έχει αναφερθεί πολύ αναλυτικά ο Γεώργιος Μιχαλάκης και το έχει περιγράψει πλήρως, το ονομάζει "έμφυτο διπλό χρόνο".
Είχα ακούσει ψάλτες παλιούς να ψέλνουν έτσι αλλά δεν είχα δώσει αρκετή προσοχή. Ο Μιχαλάκης με έμαθε ακριβώς τον χρόνο όπως τον διδάχτηκε από τον Τσολακίδη και τότε τα κομμάτια του παζλ από ακούσματα που είχα ενώθηκαν. Αξίζουν στον Γεώργιο πολλά συγχαρητήρια και ευχαριστίες γιατί μετέδωσε διαδικτυακά την γνώση για σωστή ερμηνεία του διπλού χρόνου.
Με την πρακτική γνώση που πήρα από τον Γεώργιο μπόρεσα και κατάλαβα πλείστα θεωρητικά ζητήματα τα οποία περιγράφονται μεν στα παλιά θεωρητικά αλλά αν δεν έχεις αυτήν την πρακτική γνώση δεν τα καταλαβαίνεις..
Για αυτόν τον χρόνο λοιπόν, πως διαιρείται και ερμηνεύεται έχω παρουσιάσει σχετική εργασία στο συνέδριο που έγινε στην αίθουσα του Παρνασού στην Αθήνα το 2009: http://soldatosmusic.blogspot.gr/2013/06/blog-post_4.html
 

evangelos

Ευάγγελος Σολδάτος
Αυτός είναι ο χρόνος της ψαλτικής σε όλα! Όπως και η διφωνία (βλέπε εργασίες για το δια τριών σύστημα και την διπλοπαραλλαγή) έτσι και ο χρόνος οδεύει δια τριών μερών. Άλλοτε τα τρία μέρη των δύο χρόνων ισομοιράζονται κάπως και πλησιάζει τον τρίσημο(επαναλαμβάνω πλησιάζει, δεν είναι τρίσημος!!!) όπως στις καταβασίες και στα κρατήματα. Άλλοτε συνηθίζεται χωρίς να αποκλείεται η πρώτη διαίρεση το πρώτο μέρος να είναι ακέραιο και να διαιρείται στα δύο ο δεύτερος(ασθενής) χρόνος, όπως στα στιχηρά και λοιπά μέλη.
 
Last edited:

evangelos

Ευάγγελος Σολδάτος
Ο Μιχάλης Στρουμπάκης μας έδωσε πολλά τεκμήρια στην εργασία του για τον χρόνο και την διαίρεση του. Επίσης εδώ φαίνεται και το κλειδί της σωστής ερμηνείας της ποιότητας της μελωδίας, αχρόνων και εγχρόνων υποστάσεων. Το κλειδί είναι η νοερή διαίρεση του χρόνου σε ότι ψάλλουμε. Αυτό είναι η βάση και ο σκελετός που θα σταθεί η μελωδία.
Μιχάλη και πάλι σε ευχαριστούμε για την επιστημονική δουλειά με τα τόσα στοιχεία που μας προσέφερες
 
Top