Μηναῖα Βαρθολομαίου (διάφορες εκδόσεις Βενετίας από 1843 έως 1890)

Dimitri

Δημήτρης Κουμπαρούλης, Administrator
Staff member
Από την Ανέμη, μπορεί πλέον να τα κατεβάσει κάποιος ολόκληρα αλλά είναι μεγαλούτσικα αρχεία (200-300Mb το καθένα). Αξίζει τον κόπο όμως.

Δείτε τη λίστα που βρήκα εδώ.
 

ixadin

Ηχάδιν
Ευχαριστούμε πολύ κ. Διαχειριστά για τον σύνδεσμο.

Μου έχει κάνει αλγεινή εντύπωση ότι πλέον κανείς (Αποστολική Διακονία, Φώς) δεν έκδίδουν τα Μηναία του Βαρθολομαίου.

Ελπίζω να μην είναι αντιδεοντολογικό αυτό που θα πώ άλλα και το Φώς πλέον διορθώνει το κείμενο σιωπηλώς (βλέπε στην νέα έκδοση του Φωτός του μηναίου του Οκτωβρίου και της 26ης, το δεύτερο στιχηρό των Αίνων έχει περάσει - άνευ κάποιας τίμιας παραπομπής - η διόρθωση του αειμνήστου Αρχιεπισκόπου Αθηνών κυρού Χρυσοστόμου (Α) Παπαδοπούλου.

Τώρα για την Αποστολική Διακονία, τα σχόλια περιττεύουν:eek:
 

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Ἀξίζει νά διαβάσετε τόν ἐξ 20 σελίδων Πρόλογο τοῦ Βαρθολομαίου στό Μηναῖο τοῦ Σεπτεμβρίου, γιά νά καταλάβετε, ὅσοι φιλομαθεῖς καί ἐρευνητικοί, τί συμβαίνει μέ τά Μηναῖα μας. Τόν γράφει τῷ 1843. Στά πολλά ἐνδιαφέροντα κάπου σημειώνει ὅτι προσθέτει καί τυπικές διατάξεις ἀπό τό Τυπικό τῆς Μ.τ.Χ.Ἐ.. Ποιό Τυπικό ἴσχυε τότε ἤ σέ ποιό ἀναφέρεται; Ἦταν τό ἴδιο μέχρι πού τελείωσε τήν ἔκδοση τῶν Μηναίων;

Ἡ Ἀποστολική Διακονία ἐκδίδει τοῦ Βαρθολομαίου Κουτλουμουσιανοῦ τοῦ Ἰμβρίου. Τί ἔχει διορθώσει πάνω σ᾿ αὐτά. Μέ ἐπιχειρήματα (πέρα ἀπό γενικούς ἀφορισμούς) ἄς γράψουν ὅσοι ξέρουν.

Ἡ συζήτηση συνεχίζεται.

Τό πρόβλημα τῶν Μηναίων δέν εἶναι λελυμένο.
Θά λυθεῖ κάποτε;

 

ixadin

Ηχάδιν
Τώρα για την Αποστολική Διακονία, τα σχόλια περιττεύουν:eek:

Ἡ Ἀποστολική Διακονία ἐκδίδει τοῦ Βαρθολομαίου Κουτλουμουσιανοῦ τοῦ Ἰμβρίου. Τί ἔχει διορθώσει πάνω σ᾿ αὐτά. Μέ ἐπιχειρήματα (πέρα ἀπό γενικούς ἀφορισμούς) ἄς γράψουν ὅσοι ξέρουν.

Έχετε δίκιο π. Μάξιμε ότι ο λόγος πρέπει να είναι τεκμηριωμένος.

Με αυτό που είπα για την Αποστολική Διακονία, ήθελα να πώ
1. Έχει εξοβελίσει τις τυπικές διατάξεις του έχει ο Βαρθολομαίος, η οποίες αν κατάλαβα από την παρατήρησή σας στο μήνυμα #3 δεν ανήκουν στο στο κλασικό ΤΜΧ, άρα είναι μια πηγή που χάθηκε!
2. Διορθώνει σιωπηλώς τα κείμενά εξοβελίζοντας την κριτική εργασία του Βαρθολομαίου. Για εμένα η πραγματική απόλαυση είναι να διαβάζω τις υποσημειώσεις του. Εκεί φαίνεται ένας άνθρωπος που με δική του "ευθύνη" (δεν μπορώ να βρω μια άλλη λέξη) καταρτίζει τα Μηναία, αλλά γνωρίζει ότι ελέγχεται για τις υποκειμενικές του κρίσεις και παρουσιάζει τις πηγές ή την κριτική του άποψη (δείγμα όχι μόνο τιμιότητας αλλά και επιστημονικής δεινότητας) !!!

Επισυνάπτω δύο δείγμα από τις παρατηρήσεις του
 

Attachments

  • 1 Φεβρουαρίου.bmp
    134.4 KB · Views: 163
  • 3 Δεκεμβρίου.bmp
    316.2 KB · Views: 85

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Ὄντως, ἀγαπητέ Χρῆστο, τά Μηναῖα τοῦ Βαρθολομαίου εἶναι τά καλλίτερα, ἀπ᾿ ὅ,τι μποροῦμε νά ἔχουμε. Τά παραπάνω γραφέντα τό ἐπιμαρτυροῦν.
Με αυτό που είπα για την Αποστολική Διακονία, ήθελα να πώ
1. Έχει εξοβελίσει τις τυπικές διατάξεις που έχει ο Βαρθολομαίος, η οποίες αν κατάλαβα από την παρατήρησή σας στο μήνυμα #3 δεν ανήκουν στο στο κλασικό ΤΜΧ, άρα είναι μια πηγή που χάθηκε!
Ὁ Βαρθολομαῖος προσέθεσε τυπικές διατάξεις ἀπό τό Τυπικό τοῦ Κωνσταντίνου. Μέχρι τῆς ἐκδόσεως ὅλων ἐκδόθηκε καί τοῦ Βιολάκη, ἀλλά ποτέ δέν ἔβαλε ἀπό ἐκεῖ. Αὐτό τό ἔκανε ἡ Ἀ.Δ. στήν α΄ ἔκδοση τῷ 1952. Σέ ὅλες τίς μετέπειτα ἐκδόσεις ἔχουν γίνει δυστυχῶς διάφορες ἐπεμβάσεις καί ἀλλοιώσεις, καί στίς τυπικές διατάξεις καί σέ προσθῆκες, πού εἶναι θέμα μεγάλης ἐπιστημονικῆς μελέτης.
2. Διορθώνει σιωπηλώς τα κείμενά εξοβελίζοντας την κριτική εργασία του Βαρθολομαίου. Για εμένα η πραγματική απόλαυση είναι να διαβάζω τις υποσημειώσεις του. Εκεί φαίνεται ένας άνθρωπος που με δική του "ευθύνη" (δεν μπορώ να βρω μια άλλη λέξη) καταρτίζει τα Μηναία, αλλά γνωρίζει ότι ελέγχεται για τις υποκειμενικές του κρίσεις και παρουσιάζει τις πηγές ή την κριτική του άποψη (δείγμα όχι μόνο τιμιότητας αλλά και επιστημονικής δεινότητας) !!!
Συμφωνῶ. Ἀλλά τό θέμα μέ τόν ἐκδοτικό μας ὀργανισμό εἶναι βαθύτερο, ἐπειδή κατά τῆς ἀλλεπάλληλες ἐκδόσεις, δέν ἐτηρεῖτο μιά «ἀρχή», ἀλλά ὅπως συμβαίνουν τά πράγματα στά καθ᾿ ἡμᾶς, «ὅποιου τοῦ πέρναγε» διόρθωνε ἤ συμπλήρωνε, ἄλλοτε ὀρθῶς, ἄλλοτε ἐσφαλμένως καί αὐθαιρέτως.
Γι᾿ αὐτό ἔγραψα· «Ἡ συζήτηση συνεχίζεται. Τό πρόβλημα τῶν Μηναίων δέν εἶναι λελυμένο. Θά λυθεῖ κάποτε;».

Κατά ταῦτα, καί σύμφωνα μέ τίς δικές σου ὡραῖες ἐπισημάνσεις (τίς ὁποῖες προκάλεσα) τά «Μηναία Βαρθολομαίου Κουτλουμουσιανού του Ιμβρίου», πού μᾶς ὑπέδειξε καί μᾶς ἔδωσε πρόσβαση ὁ Δημήτρης, κρίνονται ἀνεπανάληπτα (τό γε νῦν ἔχον) καί χρήζουν περισσοτέρας μελέτης κι ἀπό ἐμᾶς, μέ ὅση δύναμη καί χρόνο ἔχουμε, γιά νά συνεχίζεται ὁ προβληματισμός μας, ἡ ἔρευνές μας καί οἱ ἐπωφελεῖς συζητήσεις μας, καί ἡ ἀπόλαυση τῆς ἀνάγνωσης κατ᾿ ἐσέ καί ὅλους μας.

 

ixadin

Ηχάδιν
Μου υπέδειξαν ότι ο Βιολάκης στο Τυπικό του κατακρίνει την "αυθαίρετη" εισαγωγή από τον πρωτοπαπά Νικόλαο Μαλαξό των προσομοίων "ποιοις ευφημιών" στην εορτή του Αγίου Νικολάου και μάλιστα αναφέρεται και σε Συνοδικές αποφάσεις, εννοείται της Κπόλεως.

Γιατί άραγε ο Βαρθολομαίος να τα έβαλε και στη δική του έκδοση;
 
Last edited:

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Τέτοια ὥρα τέτοια λόγια...
Θά μάθουμε καί περισσότερα...
Ὡς πρώτη ἀπάντηση. Τό Πατριαρχεῖο ἔρχεται καί ἀπαγορεύει κάτι πού εἶχε ἤδη τυπωθεῖ. Δέν ξέρουμε ἄν ἔφταιγε ὁ Βαρθολομαῖος. Αὐτό ἦταν «αὐθαίρετη γνώμη» τῶν τυπογράφων στήν Ἐνετία σέ μυστική συννενόηση μέ τόν Μαλαξό (ις΄αἰ.) καί σέ ἤδη τυπωμένα Μηναῖα τῶν Σπινέλλων.
Πρέπει νά διαβάσουμε καλά τόν Πρόλογο στό Μηναῖο τοῦ Σεπτεμβρίου καί νά μάθουμε καί ἄλλα...
Ὀψόμεθα...

 

ybulbu

Μπουλμπουτζής Ιωάννης
Στο link βλέπουμε και κάποια μηναία "παρά Νικολάω Γλυκεί τω εξ' Ιωαννίνων". Τι ξέρουμε για το έργο αυτού; Τα βιβλία του κατά πόσο ήταν απείραχτα σε σχέση με ακόμα παλαιότερες εκδόσεις; Διαβάζω στην αρχική σελίδα ένα "Νεωστί μετατυπωθέν, και επιμελώς διορθωθέν". Τι θέλει να πει ο ποιητής; Τι σόι διόρθωση έκανε; Είναι σαν παλαιότερα και αυθεντικότερα αυτών του Βαρθολομαίου του Κουτλουμουσιανού;
 
Last edited:

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Γιά νά ἐπανέλθουμε μέ «τῆς ἡμέρας τά μάτια» στήν ἐρώτηση τοῦ Χρήστου περί τῆς ἀπαγορεύσεως τῶν δεύτερων προσομοίων τῆς μνήμης τοῦ ἁγίου Νικολάου, πρέπει νά διαβάσουμε τήν συγκεκριμένη ὑποσημείωση στήν σελ. 109 τοῦ ΤΜΕ, ἡ ὁποία εἶναι ἐπανάληψη ὅμοιας στό ΤΚΠ.
Ἐκεῖ ἀφ᾿ ἐνός «ἐξυμνεῖται» ἡ ὄχι τυχαία προσωπικότητα τοῦ πρωθιερέως Νικολάου Μαλαξοῦ καί ἀφ᾿ ἑτέρου κατακρίνεται ἡ ἄνευ γνώμης τῆς Μητρός Ἐκκλησίας καταχώρηση ποιημάτων του στά Μηναῖα, ὡς «αὐθαίρετη γνώμη» σέ συνεννόηση μέ τούς τυπογράφους τῆς Ἐνετίας. Αὐτό εἶχε γίνει ἀπό παλιά, ἀφοῦ ὅπως γράψαμε καί γράφεται στήν ὑποσημείωση, ὁ Μαλαξός δραστηριοποιεῖται τό 16ο αἰῶνα.
Ἐδῶ πρόκειται περί μεταγενέστερης «λήψεως μέτρων» ἀπό τό Πατριαρχεῖο, προφανῶς ἐπειδή ὄχι μόνον στά Μηναῖα ἀλλά καί στό Πεντηκοστάριον εἶχε παρεισφρήσει ἡ Ἀκολουθία τῶν Μεγάλων Ὡρῶν τῆς Πεντηκοστῆς, ποίημα τοῦ αὐτοῦ πατρός, τήν ὁποίαν ἔχει ἐκδώσει ὁ ἀείμνηστος Ἰω. Φουντούλης, ὅπου μπορεῖτε νά διαβάσετε καί περισσότερα περί τοῦ Μαλαξοῦ, ἀλλά καί ἄλλα ποιήματα ὄχι προφανῶς ἀδόκιμα περί τήν σύνθεσιν ἀλλά περί τήν χρησιμότητα.
Ἐπίσης εἶδα ὅτι στό Μηναῖο τοῦ Δεκεμβρίου τοῦ Βαρθολομαίου σημειώνεται σέ ὑποσημείωση ἡ μή ἔγκριση τῶν ποιημάτων τοῦ Μαλαξοῦ, μέ μαλακώτερο βέβαια τρόπο. Ἐκεῖ γίνεται καί παραπομπή στόν Πρόλογο τοῦ Πεντηκοσταρίου γιά περισσότερες πληροφορίες περί τοῦ Μαλαξοῦ, ὄντως ἐνδιαφέρουσες, ἀπ᾿ ὅ,τι διάβασα.
Νά ποῦμε ὅτι τά Ἁγιορείτικα Τυπικά τῶν Μονῶν Διονυσίου, Ἁγίου Παύλου καί Ξηροποτάμου, τό Τυπικό τοῦ Ρήγα, ὡς καί τό ΤΑΣ τά συγκεκριμένα τοῦ ἁγίου Νικολάου τά προβλέπουν ἄνευ οὐδενός σχολίου (πρβλ. ΣΤ. σελ. 234 ὑποσημ. 397).

 
Last edited:

ixadin

Ηχάδιν
κάποια μηναία "παρά Νικολάω Γλυκεί τω εξ' Ιωαννίνων". Τι ξέρουμε για το έργο αυτού;

Αν κατάλαβα καλά αυτό που λέτε, ο Νικόλαος Γλυκύς ήταν τυπογράφος στη Βενετία. Πολύ ενδιαφέρουσες πληροφορίες έχει ο π. Ιωάννης Μεσωλοράς στη διατριβή του για το έντυπο Πεντηκοστάριο, όπου αναφέρετε σε όλους τους τυπογράφους της Βενετίας. (δεν ξέρω αν κυκλοφορεί).

Εδώ είναι η έκδοση της Ι. Μ. Κουτλουμουσίου για τον Βαρθολομαίο, αλλά από τα περιεχόμενα δεν είδα να αναφέρετε στο θέμα που ρωτάτε.

Τώρα βρήκα και την σελίδα της Ζωσιμαίας Σχολής

Τυπογραφείο του Νικολάου Γλυκύ.

Ο Νικόλαος Γλυκύς γεννήθηκε στα Ιωάννινα στις αρχές του 17ου αιώνα. Το 1647, εγκαταστάθηκε στη Βενετία και το 1670 δημιούργησε αξιόλογο τυπογραφείο το οποίο διατηρήθηκε απο τους απογόνους του μέχρι το τέλος του 19ου αιώνα. Το 1681 εκδίδει το «Πεντηκοστάριον» το οποίο διόρθωσε ο ηπειρώτης ιερέας Γεώργιος Σουγουρδής και τα συγγράμματά του ιερέα Σουγουρδή «Γραμματική» και «Εισαγωγή Λογικής», το 1683 την «Ουγγροβλαχική Ιστορία» του Ηπειρώτη Ματθαίου, την «Επίτομο Λογική κατ΄Αριστοτέλην» το 1759 με δαπάνες του ηπειρώτη εμπόρου Σπύρου Πολυζώη, το 1778 «Γνώμαι Ηθικαί και Πολιτικαί» του ηπειρώτη Παϊσιου Μικρού, το 1792 τη βίβλο «Έλεγχος κατ΄Αθέων και Δυσεβών» με τις δαπάνες του Μιχαήλ Γλυκύ, το 1815 εκδίδει την «Ακολουθία του Αγίου Ματθαίου Μυρέων», την «Γραμματικήν», τον «Θουκιδίδη», την «Άλγεβρα» τα τρία τελευταία το 1802 με τη συνδρομή των Αδελφών Ζωσιμαδών.
 

ixadin

Ηχάδιν
]Νά ποῦμε ὅτι τά Ἁγιορείτικα Τυπικά τῶν Μονῶν Διονυσίου, Ἁγίου Παύλου καί Ξηροποτάμου, τό Τυπικό τοῦ Ρήγα, ὡς καί τό ΤΑΣ τά συγκεκριμένα τοῦ ἀγίου Νικολάου τά προβλέπουν ἄνευ οὐδενός σχολίου (πρβλ. ΣΤ. σελ. 234 ὑποσημ. 397).

Ο Βαρθολομαίος κάθε μέρα με αφήνει με ανοιχτό το στόμα.:confused:

Στη βιβλιοθήκη της Λειμώνος ο κώδιξ υπ΄ αριθμ. 94, (Ανθολογία Δεκεμβρίου) 15-16ος αιών, παραδίδει διαφορετικά δοξαστικά:

Απόστιχα
Δόξα: Σαλπίσωμεν εν σάλπιξι ασμάτων.
Και νυν: Μη στύγναζε Ιωσήφ.

Αίνων
Δόξα: Άνθρωπε του Θεού.
Και νύν: Ιδού καιρός ήγγικε της σωτηρίας ημών (ήχος β΄).

Καμιά βοήθεια;
 

ybulbu

Μπουλμπουτζής Ιωάννης
Ευχαριστώ πάρα πολύ!

Επομένως, πρόκειται για τυπογραφείο και όχι για επιμελητή της εκδόσεως, έτσι; Γιατί από το 1647 που εγκαταστάθηκε στη Βενετία μέχρι το 1818 που είναι η έκδοση του Μηναίου του Απριλίου που ανέβηκε στην Ανέμη μεσολαβεί διάστημα 171 χρόνων! Ίσως, πάλι, να είναι ανατύπωση παλαιότερης εκδόσεως το ίδιου βιβλίου από τον ίδιο, αλλά λέει και ένα "νεωστί" που αλλάζει κάπως τα πράγματα.

Δεν είναι και τόσο σημαντικό, απλά για να ξέρουμε τι έχουμε στο αρχείο μας.
 

ixadin

Ηχάδιν
Αν και δεν έχω ακριβή δεδομένα μπροστά μου, δεν ήταν καθόλου παράδοξο το γεγονός νά συνεχίζουν την επιχείρηση τα παιδιά του ή άλλοι υπό το ίδιο οικόσημο.
 

ybulbu

Μπουλμπουτζής Ιωάννης
Σωστά! Απλά, μένουμε πάντα στη σφαίρα των υποθέσεων.
 

Π. Δαβίδ

Γενικός συντονιστής
Νά ποῦμε ὅτι τά Ἁγιορείτικα Τυπικά τῶν Μονῶν Διονυσίου, Ἁγίου Παύλου καί Ξηροποτάμου, τό Τυπικό τοῦ Ρήγα, ὡς καί τό ΤΑΣ τά συγκεκριμένα τοῦ ἀγίου Νικολάου τά προβλέπουν ἄνευ οὐδενός σχολίου (πρβλ. ΣΤ. σελ. 234 ὑποσημ. 397).

Και το σλαβικό μηναίο το ίδιο-αν και το πιο επηρεασμένο από την πράξη του ΤΜΕ "Μουσικό Μηνολόγιο" των Βουλγάρων (έργο του Σερραίου εξαρχικού Μανασσή Παπαθεωδόρου) δίνει μέλος μόνο για την πρώτη ομάδα προσομοίων.
 

jhonny

Παλαιό Μέλος
Σ'ευχαριστώ πολύ Δημήτρη!Δεν είναι έγχρωμο βέβαια,αλλά είναι πολύ πιο βολικό και πρακτικό,αφού είναι αρκετά μικρότερο σε μέγεθος εξαιτίας αυτού του γεγονότος και η ανάγνωσή του γίνεται χωρίς "κολλήματα"!
 
Top