Μεγαλυνάρια Θ΄ Ωδής Υπαπαντής

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής

Τό ἰσχῦον τυπικό (ΤΜΕ) καθορίζει παραθέτον τά ψαλτέα μεγαλυνάρια τῆς Θ΄ ᾨδῆς τῆς ἑορτῆς τῆς Ὑπαπαντῆς τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ ἔχοντα τόν ἀριθμόν 16 (τά δύο τελευταῖα μέ Δόξα... Καὶ νῦν...), στά 6 δέ τελευταῖα ἐπισυνάπτονται τά τέσσαρα τροπάρια (μετά τοῦ εἱρμοῦ) τῆς ᾨδῆς ψαλλόμενα εἰς ἕξ.
Στήν Καταβασία δέ προτάσσεται πάλιν τό τελευταῖον (στό Καὶ νῦν...) μεγαλυνάριον Θεοτόκε ἡ ἐλπίς... .
Τά 14 μεγαλυνάρια ἔχουν ἀκροστιχίδα κατ᾿ ἀλφάβητον μέχρι τοῦ Ο παραλειπομένου τοῦ Ι καί τοῦ Ξ, ἀπό τό Α δέ ἀρχίζουν τά 2 πρῶτα. Τά 2 τελευταῖα μετά τῶν Δόξα... Καὶ νῦν... ἀρχίζουν τόν μέν ἀπό Η τό δέ ἀπό Θ, ὅμοιον μέ τό προτασσόμενο τῆς Καταβασίας ἤτοι τό Θεοτόκε ἡ ἐλπίς... .

Πάντα μοῦ ἔκανε ἐντύπωση αὐτή ἡ ἐπανάληψη τοῦ Θεοτόκε ἡ ἐλπίς... καί δέν καταλάβαινα ποῦ ἀνήκει· στό Καὶ νῦν... ἤ στήν Καταβασία;
Τήν λύση τήν εἶδα στό Μανουήλ Πρωτοψάλτου, Συλλογή ιδιομέλων και απολυτικίων και άλλων τινών μελών των δεσποτικών και θεομητορικών εορτών... (ἀπό σελ. 105 κ.ἑ.) ὅπου ἐκεῖ βλέπω (καθώς καί στή Μουσική Κυψέλη, Στεφάνου Λαμπαδαρίου, τ. Α΄, 1883, ἀνατύπωση/ἔκδοση Μ. Ι. Πολυχρονάκη, σελ. 302 κ.ἑ.) νά παρατίθενται μόνον 9 μεγαλυνάρια, ἤτοι τά δύο Α, τά Β Γ Δ Ε Ζ, Δόξα... ῾Η τῇ φύσει μὲν Μονάς, τοῖς προσώποις δὲ Τριάς..., Καὶ νῦν... ῾Η λαβὶς ἡ μυστική... καί μετά τό Θεοτόκε ἡ ἐλπίς... μέ τήν Καταβασία. Μέ μόνα αὐτά τά μεγαλυνάρια, δέν ἔχουμε ἐπανάληψη τοῦ Θ καί ἔχουμε τήν ἀλφαβητική σειρά σέ συνέχεια, μέ δύο Α καί δύο Η πού τό ἕνα εἶναι τριαδικό καί τό ἄλλο θεομητορικό. Ψάλλεται δέ δύο φορές τό Ἀκατάληπτόν ἐστι...

Παρατηρήσεις:
1) Δέν ξέρω ἄν τό ΤΑΣ γνωρίζει τά μεγαλυνάρια αὐτά.
2) Στά Μηναῖα τοῦ Βαρθολομαίου συμπληρώνονται ὅπως εἶναι σήμερα στά ἐν χρήσει Μηναῖα. Αὐτό ἔχει σχέση ἴσως μέ τήν μοναστική πράξη τῶν ἀναγκαίων εἰς ιδ΄ ἤ ις΄ τροπαρίων.
3) Θά παρακαλοῦσα νά βλέπαμε καί ἄλλα παλαιά Μηναῖα.
4) Στό D III σελ. 758-760 βλέπουμε 25 μεγαλυνάρια κατ᾿ ἀλφάβητον (δύο Α) χωρίς στό Θ νά εἶναι τό Θεοτόκε ἡ ἐλπίς...​


[Μήνυμα ὑπ᾿ ἀριθμ. 1000]​


 

ixadin

Ηχάδιν
Έψαξα στην ηλεκτρονική βιβλιοθήκη της Μονής Λειμώνος, αλλά δεν έχει ούτε μηναία Φεβρουαρίου, ούτε κάποια Σύνοψη ή Ανθολογία για τον ίδιο μήνα.
 

MTheodorakis

Παλαιό Μέλος


«Εἰς τὴν ᾠδὴν τὴν θ' δίδονται κηρία τοῖς ἀδελφοῖς, καὶ ψάλλομεν Ἀγκαλίζεται χερσίν. Τὸ ἐξαποστειλάριον...» (χφ. Σινὰ 1096 ΤΑΣ ιβ' αἰ. φ. 87r). «Εἰς τὴν θ' Ἀγκαλίζεται χερσίν. Ἐξαποστειλάριον» (χφ. Σινὰ 1097 σιναϊτικὸν τυπικὸν τοῦ ἔτους 1214 φ. 115v).
 

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής

Ἐγώ ἕνα παμπάλαιο Ἀνθολόγιον πού ἔχω (καί τό ἔχω μνημονεύσει πολλάκις) τό μόνο μεγαλυνάριο πού καταγράφει εἶναι τό Θεοτόκε ἡ ἐλπίς... πρό τοῦ εἱρμοῦ τῆς θ΄ ᾠδῆς καί στό τέλος τῆς ᾠδῆς μετά τήν λέξη· Καταβασία.

 

Π. Δαβίδ

Γενικός συντονιστής


«Εἰς τὴν ᾠδὴν τὴν θ' δίδονται κηρία τοῖς ἀδελφοῖς,

Η ευλογία και διανομή κεριών την ημέρα της Υπαπαντής συνεχίζεται ακόμη και σήμερα από τους Ρωμαιοκαθολικούς, κατά δε τη λιτανεία αυτής της εορτής ψάλλεται μεταξύ άλλων το στιχηρό των αποστίχων "Κατακόσμησον τον νυμφώνα σου Σιών". Ευλογία και διανομή κεριών εκείνη την ημέρα συνηθίζεται σε μερικές περιοχές της Ρωσίας και Ουκρανίας, ίσως από δυτικές επιρροές.
 

dkalpakidis

Dimitrios Kalpakidis

Τήν λύση τήν εἶδα στό Μανουήλ Πρωτοψάλτου, Συλλογή ιδιομέλων και απολυτικίων και άλλων τινών μελών των δεσποτικών και θεομητορικών εορτών... (ἀπό σελ. 105 κ.ἑ.) ὅπου ἐκεῖ βλέπω (καθώς καί στή Μουσική Κυψέλη, Στεφάνου Λαμπαδαρίου, τ. Α΄, 1883, ἀνατύπωση/ἔκδοση Μ. Ι. Πολυχρονάκη, σελ. 302 κ.ἑ.) νά παρατίθενται μόνον 9 μεγαλυνάρια, ἤτοι τά δύο Α, τά Β Γ Δ Ε Ζ, Δόξα... ῾Η τῇ φύσει μὲν Μονάς, τοῖς προσώποις δὲ Τριάς..., Καὶ νῦν... ῾Η λαβὶς ἡ μυστική... καί μετά τό Θεοτόκε ἡ ἐλπίς... μέ τήν Καταβασία. Μέ μόνα αὐτά τά μεγαλυνάρια, δέν ἔχουμε ἐπανάληψη τοῦ Θ καί ἔχουμε τήν ἀλφαβητική σειρά σέ συνέχεια, μέ δύο Α καί δύο Η πού τό ἕνα εἶναι τριαδικό καί τό ἄλλο θεομητορικό. Ψάλλεται δέ δύο φορές τό Ἀκατάληπτόν ἐστι...

Για προσωπική χρήση έφτιαξα ένα αρχείο με τα Μεγαλυνάρια κατά την Συλλογή Ιδιομέλων Μανουήλ Πρωτοψάλτου με την ωδή του Κανόνα εις 4.
Ανεβάζω και τις σχετικές σελίδες από την Συλλογή Ιδιομέλων.

Με το καλό και στα 2000!
Υ.Γ. Οι ευχές του Δημήτρη βλέπω επαληθεύονται.
Ήδη 8000 μηνύματα αλλά πέρα από τον αριθμό των μηνυμάτων υπάρχουν πολλά μηνύματα του π. Μάξιμου που πρέπει να χαρακτηριστούν ως "άρθρα".
 

Attachments

  • Θ_ΩΔΗ.pdf
    29.6 KB · Views: 143
  • Χουρμούζιος.pdf
    457.8 KB · Views: 110
Last edited:
Top