Λεξικά βυζαντινής μουσικής

Γιώργος Μ.

Γιώργος Μπάτζιος
Δεν ξέρω αν γνωρίζετε εξειδικευμένα Λεξικά της βυζαντινής μουσικής πέρα από τα γλωσσάρια που έχουν τα θεωρητικά μας βιβλία ή τα λεξικά της ελληνικής μουσικής εν γένει. (Βλ. κι εδώ). Καλό θα ήταν να ανοίξει μια σχετική ενότητα. Υπάρχουν κάποια λεξικά περισσότερο ή λιγότερο γνωστά, π.χ. Λεξικό για την θεωρία της βυζαντινής μουσικής. της Μαρίας Κωνσταντινίδου, και Επίτομο Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό της Βυζαντινής Μουσικής, της Ολυμπίας Τόλκα, κ.α. (αν κάποιος γνωρίζει κάτι γι’ αυτά, μπορεί να μας πει).
Αυτό που μάλλον είναι πιο εύχρηστο και μπορώ να σας συστήσω είναι ένα λεξικό που ήλθε στα χέρια μου του π. Ανδρέα Μιχαηλίδη (της Εκκλησίας Θυατείρων και Μ. Βρετανίας) με τίτλο Λεξικό Βυζαντινής Μουσικής (εκδ. Μάτι, Κατερίνη), με 190 σελίδες (Letter size). Είναι πρόσφατο, αλλά χωρίς αναγραφόμενη χρονολογία.
Το λεξικό αυτό περιέχει τους βασικότερους όρους της βυζαντινής μουσικής αλλά και της υμνογραφίας, με πολλά στοιχεία θεωρίας (π.χ. διαγράμματα με πίνακες για τους ήχους, τα μόρια, τα διαστήματα, τα απηχήματα αναλυτικά κ.ο.κ.). Οι πιο θεωρητικοί από σας θα το βρουν πολύ συνοπτικό, αλλά για όσους χρειάζονται ένα γρήγορο και εύκολο κέντρο αναφοράς για ψαλτικούς και υμνολογικούς όρους θα είναι αρκετά χρήσιμο. (Περιέχει διαφορετικά μεγέθη γραμματοσειρών για τα ψαλτικά και τα υμνογραφικά λήμματα).
Είναι επίσης ιδιαίτερα καλαίσθητο, με σκληρό εξώφυλλο, που απεικονίζει χειρόγραφο πολυελαίου από τη Μονή Δοχειαρίου.
 
Last edited:

master_yianni

Αργός και μετά μέλους
.....Επίτομο Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό της Βυζαντινής Μουσικής, της Ολυμπίας Τόλκα.....

Το λεξικο της Τολικα το ειχα αγορασει περι του 1993. Ειναι χρησιμο να υπαρχει στην βιβλιοθηκη γιατι περιεχει πολλες χρησιμες πληροφοριες, αλλα δεν ειναι κατι το ιδιαιτερο (και εχει ξεπεραστει αλλωστε αφου εκδοθηκε προ 15ετιας). (Να φανταστεις οτι στην λιστα μελλων της αλλοτε Πειραματικης χορωδιας του Γ.Πρεβεζιανου, το ονομα μου ειναι γραμμενο λαθος).
Η αποψη μου ειναι οτι χρειαζεται μια σοβαρη δουλεια, να καταγραφουν ολοι οι Πρωτοψαλτες του παρελθοντος, παρουσιαζοντας και μερικα απο τα πιο σημαντικα εργα τους. Βασικα, σημερα ακομα και η Brittanica ειναι σε δισκακι, οποτε, δεν χρειαζονται βιβλια και τομοι, απλως ενας καλος ανθολογος, που θα μαζεψει και θα παρουσιασει τα παντα.

Αν σκεφτουμε ετσι ομως, ακομα και το "αναλογιο" θα μπορουσε λογικα να υπαρξει σε δισκακια καποια στιγμη στο μελλον. Θα ηταν κριμα να χαθουν ολες αυτες οι πληροφοριες και τα ηχητικα αρχεια.
 

Dimitri

Δημήτρης Κουμπαρούλης, Administrator
Staff member
Γιώργος Μ.;20043 said:
Καλό θα ήταν να ανοίξει μια σχετική ενότητα.

Φαντάζομαι εννοείς σχετική ενότητα (φάκελο) για λεξικά Βυζαντινής Μουσικής κάτω από τη Βιβλιοκριτική.

Σκέφτηκα και την ιδέα για ενότητα "Λεξικό Βυζαντινής Μουσικής" οπου θα μπορεί ο καθένας να ανοίξει θέμα για κάθε όρο αλλά θα είναι πρόβλημα η αδυναμία αυτόματης αλφαβητικής ταξινόμησης στα Ελληνικά του λογισμικού του φόρουμ.:(


[Σημείωμα: Απάντησα σε προηγούμενο σχόλια σε νέο θέμα με τίτλο To Αναλόγιον/Ψαλτολόγιον σε μορφή δίσκων (off-line)]
 
Last edited:

Γιώργος Μ.

Γιώργος Μπάτζιος
Φαντάζομαι εννοείς σχετική ενότητα (φάκελο) για λεξικά Βυζαντινής Μουσικής κάτω από τη Βιβλιοκριτική.

Σκέφτηκα και την ιδέα για ενότητα "Λεξικό Βυζαντινής Μουσικής" οπου θα μπορεί ο καθένας να ανοίξει θέμα για κάθε όρο αλλά θα είναι πρόβλημα η αδυναμία αυτόματης αλφαβητικής ταξινόμησης στα Ελληνικά του λογισμικού του φόρουμ.:(

Ναι, αυτό εννοούσα Δημήτρη.
Όσο για την ιδέα σου, είναι πολύ καλή, και θα μπορούσε έτσι "χαλαρά" να συγκεντρωθεί το υλικό για ένα πληρέστατο λεξικό σε λίγους μόνο μήνες. Είναι δύσκολο όντως να γίνει αλφαβήτιση μέσα στο φόρουμ, αλλά θα ήταν εύκολο αν γινόταν στο τέλος κάποιας μορφής export σε αρχείο (ακόμα και txt). Αρκεί να τηρείται μια στοιχειώδης κωδικοποίηση όταν κάποιος εισάγει ένα λήμμα. (π.χ. η χρήση αστερίσκου ή άλλου συμβόλου πριν το λήμμα).
 
Top