ΚΡΑΤΗΜΑ ΣΕ ΗΧΟ ΠΛ. Α΄ΠΕΝΤΑΦΩΝΟ. ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ. ΕΠΙΣΗΣ ΜΙΑ ΑΚΟΜΑ ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΠΟΙΗΤΟΥ ΣΕ ΗΧΟ ΒΑΡΥ ΣΑΣ ΠΡΟΤΕΙΝΩ ΝΑ ΑΚΟΥΣΕΤΕ Η ΟΠΟΙΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΙΚΑ ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΩΣ ΔΕΜΑ απο τὸ φωνητικὸ καὶ ὀργανικὸ σύνολο Ἀνατολῆς τὸ Περιήχημα, ὑπὸ τὴ διεύθυνση τοῦ ἀναπληρωτοῦ καθηγητοῦ τοῦ Τμήματος Μουσικῶν Σπουδῶν Ἀχιλλέως Γ. Χαλδαιάκη, ΣΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ : http://www.youtube.com/watch?v=5eTwDE3QwTk
Συλλογὴ πολλῶν χαρίτων
Ἦχος βαρὺς μαλακὸς χρωματικός (μακὰμ ἐβιτσαρᾶ), ρυθμὸς τετράσημος (οὐσοὺλ σοφιάν)
Ἑρμηνεύει ὁ Λάζαρος Κουμεντάκης·
Παρουσιάζονται ὁ πρῶτος καὶ ὁ τρίτος στίχος ἀπὸ τὸ ἀκόλουθο ποίημα, ποὺ φέρει τὴν ἀκροστιχίδα Σμαράγδα:
Συλλογὴ πολλῶν χαρίτων σ' ἕνα σῶμα νὰ δοθῆ, μήτ' ἐφάνη μήτ' ἠκούστη μήτε κἂν νὰ εἰπωθῆ.
Μερικῶς ἡ φύσις δίδει καὶ στολίζει γενικῶς, κάθε πλάσμα τοῦ αἰῶνος μ' ἕνα εἶδος φυσικῶς.
Ἀθετοῦνται ὅμως τώρα φύσεως ὅροι σχεδόν, στὸ κορμάκι σου νὰ βλέπουν κάλλη πλῆθος σωρηδόν.
Ῥοδανθεῖ τὸ πρόσωπόν σου μ' ἕνα ἦθος σοβαρόν, μὲ μαγνήτην ἑνωμένον καὶ μὲ βλέμμα ἱλαρόν.
Ἀφροδίτην καὶ Ἑλένην Καλλιόπην ἂν σὲ 'πῶ, τοὺς ἐπαίνους σ' ἐλαττώνω διὰ τοῦτο σιωπῶ.
Γιατὶ ἔχεις δυὸ πλανήτας ποὺ πλανοῦν ἀνηλεῶς, κάθε δελικάτον νέον χωρὶς σπλάγχνος παντελῶς.
Διαυγεῖς εἰς ἄκρον εἶναι μάλιστα ἐρωτικοί, εἰς τὴν μέσην τους μὲ βέλη ὁ τοξότης κατοικεῖ.
Ἀπελὴς ἀνάγκη ἦτον διὰ νὰ παρευρεθῆ, εἰς τὸν τρέχοντα αἰῶνα τὴν εἰκόνα σου νὰ ἰδῆ.
Κράτημα Παναγιώτου πρωτοψάλτου τοῦ Χαλάτζογλου (+ 1748)
Ἑρμηνεύεται, ἀπὸ χοροῦ, τὸ πρῶτο τμῆμα τοῦ πρώτου μέρους τοῦ μελοποιημένου σὲ ἦχο βαρὺ κρατήματος. Ἡ ἐπιχειρουμένη ὀργανικὴ ὑποστήριξη εἶναι διακριτική, ἐπισημαίνουσα κυρίως τὶς δύο, μελικῶς ἀναδιπλούμενες, ὑποενότητες τῆς συνθέσεως.
Ὁ Παναγιώτης Χαλάτζογλου γεννήθηκε στὴν Κωνσταντινούπολη περὶ τὰ τέλη τοῦ ιζ' αἰῶνα. Μαθήτευσε στὸ Ἅγιον Ὄρος, στὸν περίφημο διδάσκαλο Δαμιανὸ τὸν Βατοπαιδηνὸ (καθ' ὅτι κατ' ἐκεῖνον τὸν καιρὸν ἐξέλιπον ἐν Κωνσταντινουπόλει εἰδήμονες ψαλμῳδοί), πιθανώτατα δὲ καὶ κοντὰ στὸν δομέστικο τῆς Μονῆς τῶν Ἰβήρων Κοσμᾶ τὸν Μακεδόνα. Κατὰ τὶς ἀρχὲς τοῦ ιη' αἰῶνα μαρτυρεῖται ὡς πριμικήριος (1703) καὶ διδάσκαλος (1708) τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας, ἐνῶ ἀργότερα γνωρίζεται, διαδοχικά, ὡς δομέστικος, λαμπαδάριος καὶ πρωτοψάλτης (1721/26-1735/36) τοῦ Πατριαρχείου. Γνωστὰ εἶναι τρία μόνον ἔργα του, ὁ μελοποιημένος σὲ ἦχο πλάγιο τοῦ πρώτου πεντάφωνο καλοφωνικὸς εἱρμὸς Ἔφριξε γῆ μὲ τὸ ὁμόηχο κράτημα, καθὼς καὶ ἄλλο κράτημα σὲ ἦχο βαρύ (τὸ ὁποῖο καὶ παρουσιάζεται ἐδῶ). Σημαντικὴ εἶναι, ἀκόμη, μία θεωρητικὴ συγγραφή του, ὑπὸ τὸν τίτλο· Σύγκρισις τῆς ἀραβοπερσικῆς μουσικῆς πρὸς τὴν ἡμετέραν ἐκκλησιαστικήν.
Συλλογὴ πολλῶν χαρίτων
Ἦχος βαρὺς μαλακὸς χρωματικός (μακὰμ ἐβιτσαρᾶ), ρυθμὸς τετράσημος (οὐσοὺλ σοφιάν)
Ἑρμηνεύει ὁ Λάζαρος Κουμεντάκης·
Παρουσιάζονται ὁ πρῶτος καὶ ὁ τρίτος στίχος ἀπὸ τὸ ἀκόλουθο ποίημα, ποὺ φέρει τὴν ἀκροστιχίδα Σμαράγδα:
Συλλογὴ πολλῶν χαρίτων σ' ἕνα σῶμα νὰ δοθῆ, μήτ' ἐφάνη μήτ' ἠκούστη μήτε κἂν νὰ εἰπωθῆ.
Μερικῶς ἡ φύσις δίδει καὶ στολίζει γενικῶς, κάθε πλάσμα τοῦ αἰῶνος μ' ἕνα εἶδος φυσικῶς.
Ἀθετοῦνται ὅμως τώρα φύσεως ὅροι σχεδόν, στὸ κορμάκι σου νὰ βλέπουν κάλλη πλῆθος σωρηδόν.
Ῥοδανθεῖ τὸ πρόσωπόν σου μ' ἕνα ἦθος σοβαρόν, μὲ μαγνήτην ἑνωμένον καὶ μὲ βλέμμα ἱλαρόν.
Ἀφροδίτην καὶ Ἑλένην Καλλιόπην ἂν σὲ 'πῶ, τοὺς ἐπαίνους σ' ἐλαττώνω διὰ τοῦτο σιωπῶ.
Γιατὶ ἔχεις δυὸ πλανήτας ποὺ πλανοῦν ἀνηλεῶς, κάθε δελικάτον νέον χωρὶς σπλάγχνος παντελῶς.
Διαυγεῖς εἰς ἄκρον εἶναι μάλιστα ἐρωτικοί, εἰς τὴν μέσην τους μὲ βέλη ὁ τοξότης κατοικεῖ.
Ἀπελὴς ἀνάγκη ἦτον διὰ νὰ παρευρεθῆ, εἰς τὸν τρέχοντα αἰῶνα τὴν εἰκόνα σου νὰ ἰδῆ.
Κράτημα Παναγιώτου πρωτοψάλτου τοῦ Χαλάτζογλου (+ 1748)
Ἑρμηνεύεται, ἀπὸ χοροῦ, τὸ πρῶτο τμῆμα τοῦ πρώτου μέρους τοῦ μελοποιημένου σὲ ἦχο βαρὺ κρατήματος. Ἡ ἐπιχειρουμένη ὀργανικὴ ὑποστήριξη εἶναι διακριτική, ἐπισημαίνουσα κυρίως τὶς δύο, μελικῶς ἀναδιπλούμενες, ὑποενότητες τῆς συνθέσεως.
Ὁ Παναγιώτης Χαλάτζογλου γεννήθηκε στὴν Κωνσταντινούπολη περὶ τὰ τέλη τοῦ ιζ' αἰῶνα. Μαθήτευσε στὸ Ἅγιον Ὄρος, στὸν περίφημο διδάσκαλο Δαμιανὸ τὸν Βατοπαιδηνὸ (καθ' ὅτι κατ' ἐκεῖνον τὸν καιρὸν ἐξέλιπον ἐν Κωνσταντινουπόλει εἰδήμονες ψαλμῳδοί), πιθανώτατα δὲ καὶ κοντὰ στὸν δομέστικο τῆς Μονῆς τῶν Ἰβήρων Κοσμᾶ τὸν Μακεδόνα. Κατὰ τὶς ἀρχὲς τοῦ ιη' αἰῶνα μαρτυρεῖται ὡς πριμικήριος (1703) καὶ διδάσκαλος (1708) τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας, ἐνῶ ἀργότερα γνωρίζεται, διαδοχικά, ὡς δομέστικος, λαμπαδάριος καὶ πρωτοψάλτης (1721/26-1735/36) τοῦ Πατριαρχείου. Γνωστὰ εἶναι τρία μόνον ἔργα του, ὁ μελοποιημένος σὲ ἦχο πλάγιο τοῦ πρώτου πεντάφωνο καλοφωνικὸς εἱρμὸς Ἔφριξε γῆ μὲ τὸ ὁμόηχο κράτημα, καθὼς καὶ ἄλλο κράτημα σὲ ἦχο βαρύ (τὸ ὁποῖο καὶ παρουσιάζεται ἐδῶ). Σημαντικὴ εἶναι, ἀκόμη, μία θεωρητικὴ συγγραφή του, ὑπὸ τὸν τίτλο· Σύγκρισις τῆς ἀραβοπερσικῆς μουσικῆς πρὸς τὴν ἡμετέραν ἐκκλησιαστικήν.
Attachments
Last edited by a moderator: