Ευχαριστούμε θερμά που μοιράζεστε το έργο σας και μας καθιστάτε προσβάσιμα άγνωστα έργα των κλασικών μας συνθετών! Κατόπιν των πολλών αναρτήσεών σας, και μιας κι εδώ μνημονεύετε διασταύρωση της πηγής σας (χφ του Αποστόλη Ζαφειροπούλου) με άλλη πηγή (εν προκειμένω ΕΒΕ), θα ήθελα να εκφράσω μια απορία που μου τριβελίζει το μυαλό. Τα ωραία και σπάνια αυτά μαθήματα που ανεβάζετε, κυρίως του Πέτρου αλλά και του Δανιήλ, διασταυρώνονται, αν όχι όλα τα περισσότερα, και με άλλους κώδικες; Αν όχι, υπάρχει περίπτωση να είναι ψευδεπίγραφα;
Μην το εκλάβετε ως αμφισβήτηση σε εσάς, δεν είναι. Απλά έχω στο νου μου αυτό που έγινε τον 20ο αιώνα με τα χειρόγραφα του Πρίγγου, που μέχρι και ψευδεπίγραφα ή διασκευασμένα κυκλοφορούσαν ευρύτατα σε χειρόγραφα και εκδόσεις και για πολλά από αυτά έχω ακόμη ερωτηματικό (πχ για τα περιεχόμενα του χειρογράφου 75 της Σιμωνόπετρας που είχε αναρτηθεί, εκείνου που μοιάζει με τυπωμένο βιβλίο). Η απορία μου γεννήθηκε και λόγω του διαμετρήματος του Πέτρου, που θα δικαιολογούσε κάτι αντίστοιχο, αλλά και διότι το υλικό αυτό έμεινε ανεξήγητο καίτοι οι εξηγητές ξεκίνησαν το έργο τους από τους αμέσως προγενέστερούς τους.
Δεν έχω ασφαλώς τεράστιο αριθμό χειρογράφων στη διάθεσή μου, για να δώ τα συγκεκριμένα μέλη και αλλού. Ούτε έχω το χρόνο και τη δυνατότητα αυτή τη στιγμή να ψάξω σε πολλά χφφ, π.χ. στην ΕΒΕ. Από την μέχρι σήμερα εμπειρία μου, τα μέλη αυτά δεν τα έχω εντοπίσει αλλού, παρά στο χφ του Απ. Ζαφειροπούλου και στο ΕΒΕ 3469 του Δημ. Λώτου, αμφοτέρων πρωτοψαλτών Σμύρνης. Στο Κοινωνικό "Μακάριοι ους εξελέξω" και το παρόν τα δύο χφφ συμφωνούν ως πρός την απόδοση στον Πέτρο, αν και βάζουν ελαφρώς διαφορετικό κράτημα και διαφορετικό Αλληλούια.
Θα απορούσε όντως κανείς γιατί οι Τρεις Διδάσκαλοι δεν εξήγησαν και δεν εξέδωκαν τα μέλη αυτά. Ωστόσο, θυμηθείτε ότι κι εγώ μέχρι το 2008 που εξήγησα τη β΄σειρά των Χερουβικών της Εβδομάδος του Πέτρου, δεν τα είχα συναντήσει ούτε στην παλαιά, ούτε στη νέα γραφή, ούτε βέβαια είχαν εκδοθεί. Γιατί; Δεν ξέρουμε, ωστόσο απεδείχθη αργότερα ότι ήταν όντως του Πέτρου και είχαν όντως εξηγηθεί.
Η μέχρι σήμερα εμπειρία μου μου λέει ότι τα μέλη αυτά που εξήγησα δεν παρουσιάζονται συνήθως στα χφφ. Ωστόσο υπάρχουν και κάποια του Πέτρου που έχουν εξηγηθεί και εκδοθεί, αλλά προσωπικά δεν τα βλέπω καθόλου ή πολύ σπάνια σε χφφ της παλαιάς γραφής (πχ. το "Σώμα Χριστού" σε πλ. Β΄του Πέτρου και κάποιο από τα Κοινωνικά του ενιαυτού σε Βαρύ, δεν θυμάμαι τώρα ποιό). Επίσης, πχ. το εκτενές κράτημα στο "Σώμα Χριστού" πλ. Α΄του Πέτρου μάλλον δεν καταγράφεται συχνά.
Ίσως κάποια μέλη του Πέτρου να ήταν πιο δημοφιλή, ή κάποια να ήταν και πρωτόλεια (έχει κάποιες μιμήσεις του Δανιήλ) και να μην προτιμήθηκαν. Ή άλλα, όπως ένα "Εις μνημόσυνον" είναι απομίμηση ενός "Αινείτε" του σε Δ΄(που μπορεί να έγινε απ' αυτόν ή κάποιον άλλον, ωστόσο σε κάθε περίπτωση είναι δικό του μέλος).
Οι δύο πρωτοψάλτες, Λώτος και Ζαφειρόπουλος, φαίνονται μάλλον αξιόπιστοι.
Από την άλλη, τα Χερουβικά σε Β' και Γ' της εβδομάδος, που εξήγησα, φαίνονται ως ψευδεπίγραφα και συντμήσεις των αργών Χερουβικών του Πέτρου. Στα χειρόγραφα που βρέθηκαν δεν είχαν αναφορά μελοποιού και επίσης το του Β' παρουσιάστηκε σε δύο συγγενικές, αλλά διαφορετικές εκδοχές.
Επίσης, το Ασματικό της Δοξολογίας του Αγια φαίνεται να είναι μέλος του γραφέως Δ. Λώτου. Αυτό δεν δείχνει αναξιοπιστία του Λώτου. Και ο Λώτος και ο Ζαφειρόπουλος συνθέτουν πολλές φορές Ασματικά σε δοξολογίες που στερούνται (όπως του Δ' του Πέτρου και του Δανιήλ του Βαρέως, που συνήθως βρίσκονται στα χφφ χωρίς Ασματικό) ή συνθέτουν συντομότερα από τα πρωτότυπα (πχ. στην δοξολογία πλ. Β' του Πέτρου), άλλοτε γράφοντας το όνομά τους, άλλοτε όχι.
Τέλος πάντων, δεν γνωρίζουμε τους ακριβείς λόγους για τις επιλογές των εξηγητών, ωστόσο το ότι δεν φαίνεται να εξήγησαν κάποια μέλη που παρουσιάζονται στα χφφ ως του Πέτρου, δεν σημαίνει ότι τα μέλη αυτά είναι αναγκαστικά όλα ψευδεπίγραφα. Το έδειξε αυτό, πιστεύω, η περίπτωση των Χερουβικών της Εβδομάδος.
)