Καταβασίες Μεταμορφώσεως

dkalpakidis

Dimitrios Kalpakidis
Παλαιότερα είχα ανοίξει ένα σχετικό θέμα με κάποιους προβληματισμούς μου για το θέμα των Καταβασιών εδώ.

Με ευκαιρία την εορτή της Μεταμορφώσεως βρίσκω την ευκαιρία όχι μόνο να υπενθυμίσω τον προβληματισμό μου εκείνον αλλά και να επισυνάψω μια σπουδαία σημείωση υπό του κ. Διονυσιου Μπιλάλη Ανατολικώτη των ΔΙΠΤΥΧΩΝ 2008 που δεν υπάρχει φέτος στα ΔΙΠΤΥΧΑ 2009.
Παρότι και οι Καταβασίες "Σταυρόν χαράξας" δεν φαίνονται άσχετες με την εορτή της Μεταμορφώσεως- η οποία προετοιμάζει (;) την εορτή της Υψώσεως- εντούτοις έχω την προσωπική γνώμη ότι σε μελοντική αναθεώρηση του ισχύοντος Τυπικού, και λόγοι ποικιλίας ίσως, επιβάλουν την ψαλμωδίας των Καταβασιών "Χοροί Ισραήλ" άχρι της Αποδόσεως της Εορτής. [13 Αυγούστου].

Εντύπωση μου προκαλεί και η Διάταξις του Τ.Μονής Παύλου για τις Καταβασίες της Μεταμορφώσεως από 20η Ιουλίου.
Γνωρίζουμε την σχέση μεταξύ της μνήμης του Προφήτου Ηλία και της Μεταμορφώσεως.
Σύνδεση πετυχημένη στο Αθωνίτικο αυτό Μοναχικό Τυπικό.
 

Attachments

  • Image-001.png
    Image-001.png
    154 KB · Views: 174
Last edited:

Firfiris

Κωστόπουλος Ευθύμιος
Παρότι και οι Καταβασίες "Σταυρόν χαράξας" δεν φαίνονται άσχετες με την εορτή της Μεταμορφώσεως- η οποία προετοιμάζει (;) την εορτή της Υψώσεως- εντούτοις έχω την προσωπική γνώμη ότι σε μελοντική αναθεώρηση του ισχύοντος Τυπικού, και λόγοι ποικιλίας ίσως, επιβάλουν την ψαλμωδίας των Καταβασιών "Χοροί Ισραήλ" άχρι της Αποδόσεως της Εορτής. [13 Αυγούστου].

Δημήτρη συμφωνώ. Δες το και λίγο από μια "λαϊκότερη" και λιγότερο "της διάταξης του τυπικού" σκοπιά: είναι σαν να ψέλνεις του Σταυρού το Χριστός γεννάται γιατί, ε, έρχονται σιγά σιγά τα Χριστούγεννα.

Αναρρωτιέμαι πώς είναι δυνατόν να λέμε Καταβασίες για μια εορτή και όταν έρχεται η ίδια η εορτή να μην τις λέμε... είναι ή δεν είναι τελικά τις εορτής; Αν είναι, πώς γίνεται να μην έχουν θέση στην ίδια την εορτή;

Εντύπωση μου προκαλεί και η Διάταξις του Τ.Μονής Παύλου για τις Καταβασίες της Μεταμορφώσεως από 20η Ιουλίου.
Γνωρίζουμε την σχέση μεταξύ της μνήμης του Προφήτου Ηλία και της Μεταμορφώσεως.
Σύνδεση πετυχημένη στο Αθωνίτικο αυτό Μοναχικό Τυπικό.

(Ξανά) σωστοί οι Αγιορείτες...
 

dkalpakidis

Dimitrios Kalpakidis
Είναι σαν να ψέλνεις του Σταυρού το Χριστός γεννάται γιατί, ε, έρχονται σιγά σιγά τα Χριστούγεννα.

Αυτό κάνουμε του Τυφλού, την Ανάληψη, έτσι και Μεταμορφώσεως, Εισοδίων κλπ...
Οι Πατέρες είχαν άλλη αντίληψη των πραγμάτων βέβαια... που εμείς δεν έχουμε...

Αναρρωτιέμαι πώς είναι δυνατόν να λέμε Καταβασίες για μια εορτή και όταν έρχεται η ίδια η εορτή να μην τις λέμε... είναι ή δεν είναι τελικά τις εορτής; Αν είναι, πώς γίνεται να μην έχουν θέση στην ίδια την εορτή;

Συγκεκριμένα για την εορτή πάντως της Μεταμορφώσεως, μοιάζει αλλά είναι κάπως διαφορετική από τις άλλες,
[Είναι μακριά η Ύψωση, είναι και η Θεοτόκος στην μέση!!!] μια "ρύθμιση" νομίζω θα μπορούσε να γίνει ανεκτή.
 
Last edited:

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Είναι μακριά η Ύψωση.
Ἄν σκεφθεῖς ὄτι ἡ καθιέρωση τῆς ἑορτῆς ἔγινε σέ συνάρτηση μέ τήν Ὕψωση τοῦ τιμίου Σταυροῦ, σαράντα μέρες πρό αὐτῆς καί γιά λόγο ὅτι 40 μέρες πρό τοῦ Πάθους ἔπεφτε μέσα στή Σαρακοστή, ὅπου δέν ἔχουμε ἑορτές, τότε δέν εἶναι «μακριά η Ύψωση»· προσωπικῶς δέ πιστεύω ὅτι αὐτός εἶναι ὁ λόγος τῆς ἐπιλογῆς τῶν καταβασιῶν τοῦ Σταυροῦ, ἐν ἀντιθέσει μέ τίς προσωπικές γνῶμες τοῦ κ. Ἀνατολικιώτου καί π. Παπαγιάννη (ἀπό τήν Α΄ Αὐγούστου).

Δεῖτε ἐδῶ περισσότερα.

ΥΓ. 1) Ὑπόψιν ὅτι οἱ ἀρχαῖες προχαλκηδόνιες ἐκκλησίες, ἔχουσαι ἄλλην μέτρησιν διά τήν Μ. Τεσσαρακοστήν, ἑορτάζουν τήν Μεταμόρφωσιν τήν Α΄ Κυριακή τῶν Νηστειῶν. 2) Τά τυπικά Εὐεργέτιδος καί Μεσσήνης ὁρίζουν καταβασίες Ὑγρὰν διοδεύσας.


 
Last edited:

MTheodorakis

Παλαιό Μέλος


Ὁ σταυρώσιμος χαρακτήρας ἀποτελεῖ πλαίσιο τῆς ἑορτῆς («ἔλαμψε τὸ πρόσωπον αὐτοῦ ὡς ὁ ἥλιος...μέλλει πάσχειν» (Μτ. ιζ', 2, 12), «Πρὸ τοῦ σοῦ σταυροῦ Κύριε...ἵνα θεωρήσαντες τὰ θαυμάσιά σου, μὴ δειλιάσωσι τὰ παθήματά σου· ἅ προσκυνῆσαι ἡμᾶς ἐν εἰρήνῃ καταξίωσον», «Ἐπὶ τοῦ ὄρους μετεμορφώθης...ἵνα ὅταν σὲ ἴδωσι σταυρούμενον...κηρύξωσιν, ὅτι σὺ ὑπάρχεις ἀληθῶς τοῦ Πατρὸς τὸ ἀπαύγασμα»), ἀναδεικνύοντας τὴν οἰκονομία τῆς ἀγάπης καὶ τὴν διὰ ταπεινώσεως ὕψωσιν. Κατὰ τὴν ἑορτὴ τῆς δόξης ὑμνεῖται ἡ Ὕψωσις τῆς ἀτιμίας, τοῦ σωτηρίου πάθους.
 

dkalpakidis

Dimitrios Kalpakidis
Ὁ σταυρώσιμος χαρακτήρας ἀποτελεῖ πλαίσιο τῆς ἑορτῆς («ἔλαμψε τὸ πρόσωπον αὐτοῦ ὡς ὁ ἥλιος...μέλλει πάσχειν» (Μτ. ιζ', 2, 12), «Πρὸ τοῦ σοῦ σταυροῦ Κύριε...ἵνα θεωρήσαντες τὰ θαυμάσιά σου, μὴ δειλιάσωσι τὰ παθήματά σου· ἅ προσκυνῆσαι ἡμᾶς ἐν εἰρήνῃ καταξίωσον», «Ἐπὶ τοῦ ὄρους μετεμορφώθης...ἵνα ὅταν σὲ ἴδωσι σταυρούμενον...κηρύξωσιν, ὅτι σὺ ὑπάρχεις ἀληθῶς τοῦ Πατρὸς τὸ ἀπαύγασμα»), ἀναδεικνύοντας τὴν οἰκονομία τῆς ἀγάπης καὶ τὴν διὰ ταπεινώσεως ὕψωσιν. Κατὰ τὴν ἑορτὴ τῆς δόξης ὑμνεῖται ἡ Ὕψωσις τῆς ἀτιμίας, τοῦ σωτηρίου πάθους.

"τῆς Ἀναστάσεως τὴν λαμπρότητα...",
"τοῦ διὰ Σταυροῦ τόν, ᾍδην σκυλεύσαντος, καὶ νεκροῖς δωρουμένου, ζωήν τὴν αἰώνιον.",
"προμηνύοντας τὴν ἔνδοξον διὰ Σταυροῦ, καὶ σωτήριον Ἀνάστασιν."


Θαβώρ- Σταύρωση-Ανάσταση
Όλα οδηγούν δηλαδή στο πάθος και στην τριήμερο Ανάσταση.
Στην κυρίως εορτή του Ορθόδοξου Χριστιανικού κόσμου.
 

dkalpakidis

Dimitrios Kalpakidis
προσωπική γνώμη ότι σε μελοντική αναθεώρηση του ισχύοντος Τυπικού

Επειδή εκλεκτό μέλος του Ψαλτολογίου με ρώτησε τί θα ψάλω στον Άγιο Γεώργιο απαντώ και δημόσια- για να αποφύγουμε παρεξηγήσεις πάλι...- ότι [προφανώς] τηρούμε το Τ.Μ.Ε. [ΔΙΠΤΥΧΑ 2009] και ψάλλουμε καταβασίες: "Σταυρόν χαράξας Μωσής"
 
Last edited:

dkalpakidis

Dimitrios Kalpakidis
Στο Τυπικό της Ευεργέτιδος παρατηρώ ότι απουσιάζει μεν η πρόοδος του Τιμίου Σταυρού την 1η Αυγούστου, υπάρχει όμως μια αντίστοιχη τάξις στην Δοξολογία της 6ης Αυγούστου.
Ίσως να έχει σχέση και με τις Καταβασίες παρότι αυτό το Τυπικό προβλέπει ως καταβασίες το "Υγράν διοδεύσας"
 

Attachments

  • ΤΕ_Μεταμορφώσεως.png
    28.3 KB · Views: 69

dkalpakidis

Dimitrios Kalpakidis
Τά τυπικά Εὐεργέτιδος καί Μεσσήνης ὁρίζουν καταβασίες Ὑγρὰν διοδεύσας

Οι εκτός λειτουργικής χρήσεως καταβασίες κατά τα προαναφερθέντα Τυπικά Ευεργέτιδος και Μεσσήνης. Οι παρόντες ειρμοί ψάλλονται στις 8, 10 και 12 Αυγούστου στην αρχή των ωδών του β' Κανόνος της εορτής (εκτός Κυριακής, αφού θα προψαλλεί ο αναστάσιμος κανόνας):

Ειρμοί, ἦχος πλ δ':​

«Ὑγρὰν διοδεύσας ὡσεὶ ξηράν, καὶ τὴν Αἰγυπτίαν, μοχθηρίαν διαφυγών, ὁ Ἰσραηλίτης ἀνεβόα· τῷ λυτρωτῇ καὶ Θεῷ ἡμῶν ᾄσωμεν».

«Οὐρανίας ἁψῖδος, ὀροφουργὲ Κύριε, καὶ τῆς Ἐκκλησίας δομῆτορ,σὺ μὲ στερέωσον, ἐν τῇ ἀγάπῃ τῇ σῇ, τῶν ἐφετῶν ἡ ἀκρότης, τῶν πιστῶν τὸ στήριγμα, μόνε φιλάνθρωπε».

«Ἐκ σαρκός σου βολίδες Θεότητος, ἐξεπορεύοντο, Προφητῶν καὶ Ἀποστόλων· ὅθεν οἱ πρόκριτοι, μέλποντες ἀνεβόων· Δόξα τῇ δυνάμει σου Κύριε».

«Ἵνα τί με ἀπώσω, ἀπὸ τοῦ προσώπου σου τὸ φῶς τὸ ἄδυτον, καὶ ἐκάλυψέ με, τὸ ἀλλότριον σκότος τὸν δείλαιον, ἀλλ' ἐπίστρεψόν με, καὶ πρὸς τὸ φῶς τῶν ἐντολῶν σου, τὰς ὁδούς μου κατεύθυνον δέομαι».

«Ἱλάσθητί μοὶ Σωτὴρ· πολλαὶ γὰρ αἱ ἀνομίαι μου, καὶ ἐκ βυθοῦ τῶν κακῶν, ἀνάγαγε δέομαι· πρὸς σὲ γὰρ ἐβόησα, καὶ ἐπάκουσόν μου, ὁ Θεὸς τῆς σωτηρίας μου».

«Παῖδες Ἑβραίων ἐν καμίνῳ, κατεπάτησαν τὴν φλόγα θαρσαλέως, καὶ εἰς δρόσον τὸ πῦρ, μετέβαλον βοῶντες· Εὐλογητὸς εἶ Κύριε, ὁ Θεὸς εἰς τοὺς αἰῶνας».

«Ἑπταπλασίως κάμινον, τῶν Χαλδαίων ὁ Τύραννος, τοῖς θεοσεβέσιν ἐμμανῶς ἐξέκαυσε, δυνάμει δὲ κρείττονι, περισωθέντας τούτους ἰδών, τὸν Δημιουργὸν καὶ Λυτρωτὴν ἀνεβόα· οἱ Παῖδες εὐλογεῖτε, Ἱερεῖς ἀνυμνεῖτε, λαὸς ὑπερυψοῦτε, εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας.»

«Ἔφριξε πᾶσα ἀκοή, τὴν ἀπόρρητον Θεοῦ συγκατάβασιν, ὅπως ὁ Ὕψιστος, ἑκὼν κατῆλθεν μέχρι καὶ σώματος, Παρθενικῆς ἀπὸ γαστρός, γενόμενος ἄνθρωπος· διὸ τὴν ἄχραντον, Θεοτόκον οἱ πιστοὶ μεγαλύνομεν».
 

Π. Δαβίδ

Γενικός συντονιστής
Στο εν χρήσει τυπικό της Ρωσικής Εκκλησίας οι καταβασίες "Σταυρόν χαράξας" ψάλλονται την 1η Αυγούστου, από 2-5 Αυγούστου εάν τύχει εορτή ή Κυριακή, την 6η Αυγούστου και την 13η Αυγούστου.
Από 7-12 Αυγούστου εάν τύχει εορτή ή Κυριακή καταβασίες "Χοροί Ισραήλ". Και μέχρι και 31 Ιουλίου εάν τύχει εορτή ή Κυριακή καταβασίες "Ανοίξω το στόμα μου". Κι εκεί μπέρδεμα δηλαδή...
 
Top