Ι Αρβανίτης: Την γαρ σην μήτραν-Νενανώ

stapaman

Εφησυχάζων & ενίοτε προξενών αλγεινάς εντυπώσεις δ
Καλέ μου άνθρωπε, δεν κρίνονται τα έργα τέχνης (τόσο εύκολα). Χίλια διδακτορικά να εκπονηθούν για τον Παρθενώνα, και στραβό να τον βγάλουν τον Φειδία, δε θα αλλάξει κάτι στην κλασική αξία του. Τα ίδια και για την Αγια Σοφιά και πχ για το ''Απεστάλη'', Δοξαστικό Εσπερίων του Ευαγγελισμού του Άρχοντα Στανίτσα...


Δ.

ΥΓ Κ μια κ ο λόγος για το Την γαρ σην μήτραν. Πανέμορφες συνθέσεις του υπάρχουν. Επικράτησε οι περισσότεροι όμως να ψάλουν τη διασκευή του 'Αρχοντος Χ. Ταλιαδώρου στο μέλος του Σωκρ. Παπαδοπούλου. Ποιός είναι σε θέση να την κρίνει αν είναι ή όχι παραδοσιακή, και τί είδους σημασία έχει;

Πού το θυμήθηκες βρε παιδί μου... Για όσους δεν το γνωρίζουν το αναρτώ, στην κατ' εξοχήν χορωδιακή εκτέλεσή του από την Βυζαντινή Πατριαρχική Χορωδία Παύλου Φορτωμά.
 

Attachments

  • ΑΠΕΣΤΑΛΗ ΕΞ ΟΥΡΑΝΟΥ, ΘΡΑΣΥΒΟΥΛΟΥ ΣΤΑΝΙΤΣΑ.mp3
    8.4 MB · Views: 21

pransot

Πράντζος Σωτήρης
Αν και δεν άντεξα να τα διαβάσω όλα, γράφω για να συγχαρώ κα ευχαριστήσω κατά πρώτο λόγο τον κ. Αρβανίτη (και επιπλέον τον Χρ. Τσακίρογλου για την καταγραφή και τον κ. Καραμπάση για την εκτέλεση).

Μου αρέσουν πολλές φορές οι συνθέσεις του, επειδή μυρίζουν παράδοση εκκλησιαστικής μουσικής (όχι αυτή με την οποία μεγαλώσαμε, αλλά αυτή που βρίσκουμε στα βιβλία προ του παρελθόντος αιώνος). Δεν είμαι φανατικός με τα παλαιά, απλά αυτό το ύφος και είδος μελοποιίας το θωρώ πολύ πιο αρμόζον στη λατρεία και επιτυχημένο για να υπηρετήσει τη λειτουργική τέχνη της ψαλτικής. Μουσικά κείμενα γραμμένα με πλήρεις μελωδικές φράσεις, που έχουν ως πρώτιστο στοιχείο για την εκτέλεσή τους το ρυθμό και ενδείκνυνται για χορική εκτέλεση.

Τα περί αλαγής της παπαδικής τους τελευταίους 2 αιώνες τα έχουμε πολυσυζητήσει (http://analogion.com/forum/showthread.php?t=80 #8), φυσικά ο καθένας τα βλέπει με τον τρόπο του.

ΥΓ Ως προς τον Στανίτσα, που πολύς ντόρος έγινε, εγώ δεν μπορώ να είμαι απόλυτος για το ρόλο που έπαιξε στην ιστορική εξέλιξη της εκκλησιαστικής μουσικής. Νομίζω πως πάλι ήταν διπλός. Αφενός έφερε πολύ κόσμο προς την παράδοση με την παράδοση που κουβάλησε, αφετέρου με τους πολλούς νεωτερισμούς που εισήγαγε (μελοποιητικά και εκτελεστικά) τους καθιέρωσε στη συνείδηση πολλών ως παραδοσιακούς (...αφού το έκανε και ο Στανίτσας) επειδή ήταν Άρχων Πρωτοψάλτης του Πατριαρχείου.

Ως προς το σήμερα, για τα δικά μου προσωπικά γούστα και κριτήρια είναι αρκετά νεωτεριστής, αναλυτικός και εξεζητημένος στα κείμενά του, και σπάνια τον επιλέγω. Φυσικά οι κανόνες έχουν και εξαιρέσεις και σε στιγμές μερακλαντάν ταιριάζει γάντι. (γάντι για να βγάλουμε γούστα, δεν ξέρω τι γίνεται με τον κόσμο που ήρθε στην εκκλησία για να εκκλησιαστεί)
 
Last edited:

dimskrekas

Δημήτρης Σκρέκας
Αν και δεν άντεξα να τα διαβάσω όλα, γράφω για να συγχαρώ κα ευχαριστήσω κατά πρώτο λόγο τον κ. Αρβανίτη (και επιπλέον τον Χρ. Τσακίρογλου για την καταγραφή και τον κ. Καραμπάση για την εκτέλεση).

Μου αρέσουν πολλές φορές οι συνθέσεις του, επειδή μυρίζουν παράδοση εκκλησιαστικής μουσικής (όχι αυτή με την οποία μεγαλώσαμε, αλλά αυτή που βρίσκουμε στα βιβλία προ του παρελθόντος αιώνος). Δεν είμαι φανατικός με τα παλαιά, απλά αυτό το ύφος και είδος μελοποιίας το θωρώ πολύ πιο αρμόζον στη λατρεία και επιτυχημένο για να υπηρετήσει τη λειτουργική τέχνη της ψαλτικής. Μουσικά κείμενα γραμμένα με πλήρεις μελωδικές φράσεις, που έχουν ως πρώτιστο στοιχείο για την εκτέλεσή τους το ρυθμό και ενδείκνυνται για χορική εκτέλεση.

Τα περί αλαγής της παπαδικής τους τελευταίους 2 αιώνες τα έχουμε πολυσυζητήσει (http://analogion.com/forum/showthread.php?t=80 #8), φυσικά ο καθένας τα βλέπει με τον τρόπο του.

ΥΓ Ως προς τον Στανίτσα, που πολύς ντόρος έγινε, εγώ δεν μπορώ να είμαι απόλυτος για το ρόλο που έπαιξε στην ιστορική εξέλιξη της εκκλησιαστικής μουσικής. Νομίζω πως πάλι ήταν διπλός. Αφενός έφερε πολύ κόσμο προς την παράδοση με την παράδοση που κουβάλησε, αφετέρου με τους πολλούς νεωτερισμούς που εισήγαγε (μελοποιητικά και εκτελεστικά) τους καθιέρωσε στη συνείδηση πολλών ως παραδοσιακούς (...αφού το έκανε και ο Στανίτσας) επειδή ήταν Άρχων Πρωτοψάλτης του Πατριαρχείου.

Ως προς το σήμερα, για τα δικά μου προσωπικά γούστα και κριτήρια είναι αρκετά νεωτεριστής, αναλυτικός και εξεζητημένος στα κείμενά του, και σπάνια τον επιλέγω. Φυσικά οι κανόνες έχουν και εξαιρέσεις και σε στιγμές μερακλαντάν ταιριάζει γάντι. (γάντι για να βγάλουμε γούστα, δεν ξέρω τι γίνεται με τον κόσμο που ήρθε στην εκκλησία για να εκκλησιαστεί)

Παραπέμπω στις βιαστικές σκέψεις και στην απάντηση που δόθηκε. Να επισημάνω για πολλοστή φορά ότι το αντίδοτο στη διαφαινόμενη ως ασυδοσία των ψαλτών δεν μπορεί να είναι ο ευσεβισμός της γλυκανάλατης θρησκειοποιημένης ατομικότητας, αλλά η καλλιέργεια ορθού εκκλησιαστικού φρονήματος.


Δ.
 

farlekas 1980

Παλαιό Μέλος
Αηδόνης;102050 said:
Λοιπόν:
ΕΠΕΙΔΗ ΚΡΙΝΩ ΟΤΙ ΟΥΣΙΩΔΩΣ ΔΕΝ ΔΙΑΦΩΝΟΥΜΕ ΣΕ ΤΙΠΟΤΕ ΛΗΓΩ ΤΗΝ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΜΑΣ ΩΣ ΜΑΤΑΙΗ:
Εγώ λέω ότι εμείς είμαστε η παράδοση (η παράδοση είναι μία αλυσίδα και εμείς οι κρίκοι), εσείς λέτε εμείς είμαστε φορείς της παράδοσης! Άλλα λόγια ν' αγαπιόμαστε!
Εγώ λέω ότι η παράδοση εξελίσσεται σε βάθος χρόνου (παράδειγμα Βιολογίας). Το ίδιο είπατε και εσείς (παράδειγμα γάμου)!
Εγώ υποστήριξα ότι η παράδοση δεν είναι δυνατόν να είναι νεκρή (σχήμα άτοπο: δεν υπάρχει νεκρή παράδοση!!!), εφ' όσον ως έννοια προυποθέτει εμάς τους ανθρώπους, που, όπως είπατε εύστοχα, είμαστε φορείς της! Νομίζω ότι δεν διαφωνούμε ούτε σε αυτό...


Αν θέλετε να συνεχίσουμε την ενδιαφέρουσα συζήτηση περί παραδόσεως, πείτε μου ακριβώς σε τι διαφωνείτε με αυτά που έγραψα και σε τι συμφωνείτε (για να μην τα λέμε και τα ξαναλέμε). Και σχετικά με τα παραδείγματα που έφερα δεν είναι καθόλου άσχετα. Αποτελούν μέρος του ΟΛΟΥ συλλογισμού που ανέπτυξα. Αν απομονωθούν είναι άσχετα. Σας απέδειξα ότι κατά την εξέλιξη της παράδοσης υπάρχει αλλοίωση (παράδειγμα Βιολογίας, παράδειγμα Κοινωνικών). Και το δικό σας παράδειγμα με το Μυστήριο του Γάμου αυτό αποδεικνύει: Μετάβαση της παράδοσης από ένα σημείο σε ένα άλλο. Εξέλιξη της παράδοσης χωρίς αλλοίωση δεν συνίσταται (παράδειγμα Χερουβικού), Αλλά Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ ΣΥΝΙΣΤΑΤΑΙ ΣΕ ΒΑΘΟΣ ΧΡΟΝΟΥ, ΦΥΣΙΚΩ ΤΩ ΤΡΟΠΩ (παράδειγμα σχολείου).
ΔΕΝ ΕΚΒΙΑΖΕΤΑΙ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΑΠΟ ΚΑΝΕΝΑΝ ΣΤΑΝΙΤΣΑ
.

Το γεγονος οτι προσπαθειτε να απαξιωσετε τον ΜΕΓΑ ΣΤΑΝΙΤΣΑ σας χαρακτηριζει αυτοματα (σχολη κ.λ.π). Ο Στανιτσας δεν ειναι ο κανενας .Δικαιωμα σας να μην σας αρεσει αλλα ως εκει .
 
Last edited:

domesticus

Lupus non curat numerum ovium
Πού το θυμήθηκες βρε παιδί μου... Για όσους δεν το γνωρίζουν το αναρτώ, στην κατ' εξοχήν χορωδιακή εκτέλεσή του από την Βυζαντινή Πατριαρχική Χορωδία Παύλου Φορτωμά.

Πολύ ὠραία ἐκτέλεση, ἀδελφέ μου.

Ἀναμένουμε και ἄλλο ὑλικό στὴν ἀγάπη σου, ἀδελφέ μου.
 

stapaman

Εφησυχάζων & ενίοτε προξενών αλγεινάς εντυπώσεις δ
Πολύ ὠραία ἐκτέλεση, ἀδελφέ μου.

Ἀναμένουμε και ἄλλο ὑλικό στὴν ἀγάπη σου, ἀδελφέ μου.

Να είσαι ευλογημένος, αδελφέ μου. Πάντα με αγάπη. Καλό παράδεισο!
 
Κ

Κορώνης

Guest
Νομίζω είναι απλά τα πράγματα. Ο Στανίτσας ήταν άκρως χαρισματικός ψάλτης-καλλιτέχνης. Έψαλλε με τρόπο που κανείς ή ελάχιστοι μπορούν. Δεκτός ο τρόπος, αλλά για να τον απολαμβάνεις και όχι να τον μιμείσαι - ξεφεύγει από τα στάνταρ. Μετά κατέγραψε αυτά που έψαλλε. Δεκτά και αυτά, αλλά -παρομοίως- δεν αποτελούν πρότυπο και -κατ' επέκταση- παράδοση. Με λίγα λόγια, ως προς τις συνθέσεις του, απολαύστε τον ίδιο να τις ψάλλει και μέχρις εκεί.
 

farlekas 1980

Παλαιό Μέλος
Ενταξει ! Με πεισατε ! Το εξτρεμιστικο Τριωδιο του Στανιτσα το βαζω στο χρονοντουλαπο η μαλλον το χαριζω σε Θρασοπληκτο κατοπιν κληρωσεως! ! ! Αυριο 8.30 π.μ θα αγορασω το Τριωδιο του Σ.Καρα .
 
Last edited:

filomousos

Παλαιό Μέλος
Στους λάτρεις της παραδοσιακής μελοποιίας αφιερούται το κάτωθι Άξιον Εστίν του Μεγίστου Ιακώβου .
Δείχνει να μιμείται στην κίνηση μέλους το γνωστό(;) Άξιον Εστίν του Γρηγορίου σε Πλ.Α .

Πηγή

ΥΓ : Το εν λόγω Άξιον Εστίν διασκεύασε με τη σειρά του ο αείμνηστος Άρχων Β.Νικολαΐδης στην Ανθολογία Λειτουργικών του (σελ.115-116) δίνοντας έτσι και σε εμάς τους νεώτερους ένα δείγμα για το τι σήμαινε κάποτε η παρά-δοση..
 

Attachments

  • Φόρμιγξ Ιακ. Ναυπλιώτη, Κπολις 1894,0119.jpg
    95.3 KB · Views: 51
  • Φόρμιγξ Ιακ. Ναυπλιώτη, Κπολις 1894,0120.jpg
    47.8 KB · Views: 20
Last edited:

Αηδόνης

Παλαιό Μέλος
Αγαπητέ Φαρλέκα, δε προσπάθησα να απαξιώσω τον ΜΕΓΑ ΣΤΑΝΙΤΣΑ. Ο Στανίτσας δεν είναι ο κανένας. Φυσικά.. Αλλά το θέμα της αναφοράς μου ήταν άλλο: Περί εξέλιξης της παράδοσης. Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ ΣΥΝΙΣΤΑΤΑΙ ΣΕ ΒΑΘΟΣ ΧΡΟΝΟΥ, ΦΥΣΙΚΩ ΤΩ ΤΡΟΠΩ (παράδειγμα σχολείου).Αλλά εξέλιξη της παράδοσης χωρίς αλλοίωση δεν συνίσταται (παράδειγμα Χερουβικού). Η εξέλιξη συντελείται σε βάθος χρόνου... και επομένως εκ των πραγμάτων δεν επιβάλλεται. Αν διαβάσετε και τις αναφορές του συναδέλφου με τον οποίο συζητούσαμε (εξέφρασε εκφραστικά παραδείγματα) το θέμα θα διαπιστώσετε ότι κυρίως αναφερόμαστε στην παράδοση και την εξέλιξή της. Το αν μου αρέσει ή όχι ο Στανίτσας είναι εντελώς εντελώς άσχετο με το θέμα της εξέλιξης της παράδοσης! Δεν καταλαβαίνω γιατί πρέπει οπωσδήποτε να ερμηνεύονται τα γραφέντα μου κατά του Στανίτσα!!!! Έγραψα απλά ότι ούτε ο Στανίτσας ούτε ο Νικολαίδης ούτε ο Περιστέρης ούτε ο Ναυπλιώτης ούτε ο Καρακάσης ούτε ο Πρίγγος ούτε κανείς δεν μπορούν να επιβληθούν ως παραδοσιακοί αφ' εαυτού τους (έγραψα και άλλα ονόματα για να καταλάβετε το πνεύμα μου): To ΜΕΛΛΟΝ δείχνει ποιοι από αυτούς θα αποτελέσουν την ΣΥΝΕΧΕΙΑ (όχι πάντα εξέλιξη) της παράδοσης. Αλλά όπως είπα το θέμα έχει αναπτυχθεί επαρκώς. Νομίζω ότι οι πιθανότητες να μας πείτε κάτι σχετικό που να μην έχει ειπωθεί (είτε από άλλους είτε από εμένα) είναι ελάχιστες.
Προσπάθησα να γίνω πιο κατανοητός για το τι εννοούσα.




Υ.Γ.: Ο Στανίτσας, και το έχω δηλώσει αρκετές φορές στο φόρουμ, δεν είναι η πιο γνήσια εκδοχή της παράδοσης. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι δεν είναι παραδοσιακός. Είναι αλλά λιγότερο από τους προ αυτού. Θα ψάλλεις και το ένα θα ψάλλεις και το άλλο!! Σίγουρα όμως ΚΑΡΑ-ΚΑΡΑ (όπως ΚΑΡΑ-ΜΗΤΡΟ!) ΔΕΝ ΘΑ ΨΑΛΛΕΙΣ ΠΟΤΕ!! ΠΑΝΑΓΙΑ ΜΟΥ! ΑΗΔΙΑ!!!
 
Last edited:

Γιώργος Μ.

Γιώργος Μπάτζιος
ΑΗΔΙΑ!!!
Θεμιτή η απαξία, κι εγώ τη συμμερίζομαι, αλλά και μόνο η ευαισθησία για την τέχνη που υπηρετείτε θα έπρεπε να σας αποτρέπει από τέτοιες εκφράσεις, αγαπητέ.
 

Αηδόνης

Παλαιό Μέλος
Ακριβώς η ευαισθησία για την τέχνη που υπηρετώ, αγαπητέ, με οδηγεί σε τέτοιες και παρόμοιες εκφράσεις. 1. Έχω γράψει άλλοτε εδώ στο φόρουμ -και "χτυπήθηκα" σφοδρά γι' αυτό- σχετικά με την ανάγκη της "πολυφωνίας" στον χώρο της Βυζαντινής Μουσικής: Ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφραστεί ψαλτικώς όπως επιθυμεί, υπό την προϋπόθεση ότι θα δεχθεί κατόπιν και τις συνέπειες (θετικές ή αρνητικές, αναλόγως). 2. Πρόσφατα θίχτηκε και συζητήθηκε πολύ το θέμα της εξέλιξης της παραδόσεως και πότε και πώς αυτή λαμβάνει χώρα. Η χρήση του δικαιώματος να εκφραστεί ο καθένας ψαλτικώς όπως επιθυμεί γίνεται κατάχρησή του όταν, αφού εκφραστεί, προσπαθήσει με διάφορους τρόπους να επιβάλλει ως παραδοσιακή την εκφραστική άποψή του. Το θεωρώ ανευθυνότητα και αήθια. Ο Καράς είμαι σε θέση να γνωρίζω ότι έχει συμβάλλει στην Βυζαντινή Μουσική. Αυτό όμως δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι τα γεγραμμένα υπ΄αυτού αποτελούν θέσφατο. Όμως ο κύκλος με κέντρο την θεωρία του επιχείρησε και έχει πετύχει σε μεγάλο βαθμό την ΕΠΙΒΟΛΗ μιας συγκεκριμένης εκφραστικής άποψης και την τιτλοφόρησή της ως αυθεντική παράδοση! Αυτό είναι εκβιασμός της παράδοσης, αγαπητέ. Είναι ότι πιο άνανδρο και αναίσχυντο. Και κλείνω με το (λογοτεχνικό) "σχήμα του κύκλου": Ακριβώς η ευαισθησία μου για την τέχνη που υπηρετώ, αγαπητέ, με οδηγεί σε τέτοιες και παρόμοιες εκφράσεις, όταν κρίνω ότι η τέχνη απειλείται από τις εγωπάθειες και την ματαιοδοξία ορισμένων, που δεν είναι πάντοτε "άγνωστοι" όπως ο υποφαινόμενος. Με την διαφορά όμως ότι αν και "άγνωστος", προασπαθώ σθεναρά να εκθέτω και προβάλλω πάντα το δικαίωμα να ψάλλει κανείς όπως επιθυμεί, χωρίς όμως κατόπιν να επιδιώκεται η σύντονος προβολή της όποιας εκφραστικής δυνατότητας. Όταν αυτό συμβεί, κατά λογική αναγκαιότητα η όποια έκφραση έχει σοβαρά μειονεκτήματα: Διότι εάν δεν είχε, δεν θα χρειαζόταν καν να προκριθεί η σύντονος προβολή και ανίερη επιβολή της. Συνεπώς, ο χαρακτηρισμός που απεδόθη δεν είναι καθόλου τυχαίος. Και τον ζητεί ακριβώς η ευαισθησία μου για την τέχνη που υπηρετώ.
Ξέρω πως ό,τι έγραψα (γραπτός λόγος γαρ) δεν θα γίνει κατανοητό από όλους και θα χρειαστούν εκτενείς επεξηγήσεις. Οπότε διευκρινίζω ότι τα παραπάνω αποτελούν "παράλογες"(;) άποψεις του Αηδόνη και δεν υποχρεώνεται ΚΑΝΕΙΣ να τις ασπασθεί. Α.
 
Από μια σειρά μελοποιήσεων του εν λόγω ύμνου.

Πολύ πρόσφατα πρόσεξα τη σύνθεση του κ. Αρβανίτη. Διάβασα το μάθημα και μου άρεσε. Το μελέτησα και εντυπωσιάστηκα. Το έψαλλα στο ναό και πραγματικά αισθάνθηκα κατάνυξη. Έχει ένα μεγαλοπρεπές και αρχαιοπρεπές άκουσμα (δεν ξέρω αν κάνω λάθος, αλλά σε μένα έτσι φάνηκε - ίσως είναι το νενανω). Κάποια μαθήματα που μου αρέσουν πολύ μου προκαλούν παρόμοια συναισθήματα. Προσωπικά σας ευχαριστώ πολύ.
 

petros

Παλαιό Μέλος
Ευχαριστώ τον Γιώργο, τον Κώστα, τον Χρήστο, τον Βαγγέλη και τον Δημήτρη για την άμεσα εκπεφρασμένη εκτίμησή τους και ανταποδίδω και στους υπόλοιπους τις ευχαριστίες.

Βαγγέλη, μη λές τέτοια και την ψωνίσουμε....:eek:

Ιδού το κείμενο στην παλαιά, μαζί με την πρώτη σύνθεση της νέας χρονιάς, το "Την γαρ σην μήτραν" σε Β΄ήχο (το δίνω εδώ σε πρόχειρη γραφή. Θα το καθαρογράψω αργότερα).

Στην νέα σύνθεση, από τον τονισμό της λέξης "πλατυτέρα" λείπει η συλλαβή "τυ". Σε ποίο σημείο μπαίνει:confused:
 

nektar

νεοαρχάριος
βάλτε κι ένα ηχητικό από κάτω, να είναι πλήρες το σετάκι...!!!:wink::rolleyes::):D




Ὑπενθυμίζεται ὅτι στὸ www.nektarios.infowww.porphyrios.euwww.porhyrios.site καὶ στὸν φάκελο mousika εὑρίσκεται ἕνα ἀρχεῖο zip μὲ τὰ εὑρισκόμενα μουσικὰ τοῦ μελοποιοῦ, τὁ ὁποῖο κατὰ καιροὺς ἐμπλουτίζεται, φέρει σχετικὴ ἡμερομηνία.
 
Top