Ιωάννης Σακελλαρίδης

Κων/νος Βαγενάς

Κωνσταντίνος
Συζήτηση με τον Eυάγγελο Κατσιναβάκη, από παλαιότερη εκπομπή του π. Ειρηναίου Νάκου στο Ραδιοφωνικό Σταθμό της Εκκλησίας της Ελλάδος, σχετικά με τον Ιωάννη Σακελλαρίδη.

Σύνδεσμος

Εντάξει, είναι υπερβολικός σε πολλές κρίσεις του και τις αρνητικές κι αυτές που θεωρεί ο ίδιος θετικές. Το ζήτημα εδώ είναι ότι πρέπει να είσαι ΑΡΙΣΤΟΣ γνώστης και της Βυζαντινής και της Ευρωπαϊκής μουσικής για να μπορέσεις να κρίνεις μια εναρμόνιση βυζαντινής μελωδίας. Το κεφάλαιο είναι τεράστιο και δεν αναλύεται έτσι απλά.
Ευχαριστούμε για την ενημέρωση.
 
Από την εφημερίδα ΣΚΡΙΠ (3-3-1904) με αναφορά σε εκτέλεση δημοτικών τραγουδιών από τον Σακελλαρίδη. Δύο από τα τραγούδια που αναφέρει το δημοσίευμα, ηχογραφήθηκαν αργότερα και έχουν αναρτηθεί εδώ.
 

Attachments

  • ΣΚΡΙΠ 3-3-1904.jpg
    167.6 KB · Views: 27

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής

Τίς συνθέσεις τοῦ Τσατσαρώνη στό βιβλίο του «ΜΕΓΑΛΗ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ», Ἀθῆναι 1986, τίς ἔχετε δεῖ;:wink: Ἐπίσης γιατί «ἐζήλωσε» τόν πρωτοπόρο καί συνέθεσε «Ποῦ πορευθῶ» σέ β΄;

Ὅσο γιά τόν Ψάχο ἰσχύει τό «Ἔνοχος ἔνοχον οὐ ποιεῖ»:cool:


 

Kostas Tsig

Μαθητευόμενος Ιεροψάλτης
Το Άξιον εστίν του Σακελλαρίδη σε ήχο λέγετο (όπως είναι γραμμένο στον Μουσικο Πανδέκτη 4) είναι βυζαντινό,ιεροπρεπές για να το ψάλλω την Κυριακή μιας και είναι εύκολο και δεν προλαβαίνω να διαβάσω τίποτα άλλο????? :confused:
 
Last edited:

Κων/νος Βαγενάς

Κωνσταντίνος
Το Άξιον εστίν του Σακελλαρίδη σε ήχο λέγετο (όπως είναι γραμμένο στον Μουσικο Πανδέκτη 4) είναι βυζαντινό,ιεροπρεπές για να το ψάλλω την Κυριακή μιας και είναι εύκολο και δεν προλαβαίνω να διαβάσω τίποτα άλλο????? :confused:

Εξαιρετικό είναι! Όμορφο στην απλότητά του.
Δες και μια ηχογράφηση βυζαντινότροπης εκτέλεσης του μέλους.
http://analogion.com/forum/showthread.php?t=27875
 

Κων/νος Βαγενάς

Κωνσταντίνος
Από τις ηχογραφήσεις που έχουν ανέβει στη Συμβολή (βλ. παρόν θέμα και σχόλια στο βίντεο).

Το κανάλι "Ioannis Sakellarides" εμπλουτίζεται διαρκώς με ηχογραφήσεις τόσο εκκλησιαστικής όσο και κοσμικής μουσικής. Γίνεται προσπάθεια, με τα πενιχρά μέσα που διαθέτουμε, να τηρηθεί η απαραίτητη προϋπόθεση της πιστότητας στην απόδοση και να τονιστεί η διπλή όψη του Σακελλαρίδη ως αριστοτέχνη συνθέτη και ερμηνευτή της μονόφωνης εκτέλεσης και ταυτόχρονα ως εναρμονιστή βυζαντινών μελωδιών (αυτούσιων ή διασκευασμένων).

 
Last edited:

Κων/νος Βαγενάς

Κωνσταντίνος


Παραθέτω τα σχόλια απ' το βίντεο:

Το πασίγνωστο δημοτικοφανές τραγούδι του Ιωάννη Θ. Σακελλαρίδη το οποίο διαδόθηκε τόσο πολύ που θεωρείται πια δημοτικό. Ζώντος, ακόμα, του Σακελλαρίδη θεωρήθηκε από πολλούς δημοτικό, γι΄αυτό και όσες φορές εκδόθηκε (βλ. και Ψάχος) χαρακτηρίστηκε ως τέτοιο.

Η πρώτη δημοσίευση του τραγουδιού γίνεται στο βιβλίο του "Τυρταίος" (Ι. Σακελλαρίδη, Τυρταίος, ήτοι βιβλίον μουσικόν περιέχον νέα άσματα παιδαγωγικά, ορχηστικά, γυμναστικά, ως και τα χορικά της Ηλέκτρας και της Αντιγόνης του Σοφοκλέους, την πάροδον του Οιδίποδος επί Κολωνώ και ικανάς δημώδεις μελωδίας, Αθήναι, 1907. Πολλά απ' αυτά τα τραγούδια έγιναν διάσημα και τραγουδήθηκαν από όλα τα Ελληνόπουλα: "Όλη δόξα όλη χάρη άγια μέρα ξημερώνει" (στίχοι Γ. Μ. Γεωργόπουλου), "Ξέρεις την χώραν που ανθεί φαιδρά πορτοκαλέα" (Άγγ. Βλάχος, από τη "Mignon" του Γκαίτε), "Τα πήραμε τα Γιάννενα","Σ’ αυτά σ' αυτά τα κύματα τα ηλιοφωτισμένα" (στίχοι Γ. Παράσχου), "Πήρανε κι ανθίζουν τα χλωρά κλαδιά" (στίχοι Παλαμά), "Τί τιμή στο παλληκάρι όταν πρώτο στη φωτιά" (Τυρταίος, μετάφραση Σπ. Τρικούπη), κ.λπ. ) όπου ο ίδιος υπογράφει ως συνθέτης, σε αντίθεση με τα υπόλοιπα τραγούδια άλλων ή δημοτικά. Στο εν λόγω τραγούδι μάλιστα -το σημαντικότερο- αναφέρει ως ποιητή τον Σπύρο Περεσιάδη. Το τραγούδι κατά πάσα πιθανότητα γράφτηκε αρκετά χρόνια μετά την επανάσταση (από λόγιο ποιητή ως εκ του στίχου). Η περίοδος δράσης του Σακελλαρίδη αρχίζει περίπου μια πεντηκονταετία από την επανάσταση του 1821 και όλες οι ενδείξεις συντείνουν στο ότι είναι τελικά δική του σύνθεση. Εκτός του ότι ο ίδιος υπογράφει ρητά την σύνθεση στον "Τυρταίο" (σ. 141-142), πληροφορεί τους αναγνώστες του ότι το τραγούδι "χορεύεται με βήματα καλαματιανού" (!) κάτι που σαφώς υποδηλώνει πως επρόκειτο μέχρι τότε για άγνωστη σύνθεση.

Την απόδοση στον Σακελλαρίδη της πατρότητας του εν λόγω τραγουδιού επισφραγίζει και επιβεβαιώνει ο μαθητής του, Κωνσταντίνος Παπαδημητρίου, στην μνημειώδη ομιλία του για τον δάσκαλό του, στις 12 Ιουνίου 1939 στην αίθουσα του Παρνασσού, ενώπιον του εκλεκτότερου ακροατηρίου της τότε Αθήνας και δη ανθρώπων ειδημόνων της μουσικής όπως ο Μανώλης Καλομοίρης κ.ά.

Τέλος, μια μουσική παρατήρηση, το ρεφραίν ("Έχετε γεια βρυσούλες") στην έκδοση από τον Σακελλαρίδη παρουσιάζει μικρές διαφορές από αυτό που επεκράτησε: τραγουδιέται μια οκτάβα ψηλότερα και έχει κάποιες πολύ μικρές διαφορές στη μελωδία. Είναι πολύ πιθανόν στην ευρεία του διάδοση να απλοποιήθηκε για να "έρθει στα μέτρα" του λαού, πράγμα συχνότατο στη δημοτική πρακτική.

Παρά ταύτα, οποιαδήποτε πληροφορία δημοσιευθεί που θα απορρίπτει τα ανωτέρω, θα παρουσιάζει με περισσότερα στοιχεία το τραγούδι ως δημοτικό και γενικά θα συμβάλλει στην έρευνα θα μελετηθεί, και η ανάρτηση μας, ασφαλώς, θα τροποποιηθεί.

Στην παρούσα ηχογράφηση η Κική Καψάσκη έχει την επιμέλεια της διδασκαλίας και της ενοχρήστρωσης, ενώ τραγουδάει και τα σόλο. Συμμετέχει χορωδία μαθητριών της από την Μαράσλειο Παιδαγωγική Ακαδημία.
 

domesticus

Lupus non curat numerum ovium


Παραθέτω τα σχόλια απ' το βίντεο:

Ἄλλη μιὰ ὑπόθεση ἐργασίας ποὺ προβάλλεται ὡς βεβαιότητα. Τὰ στοιχεία ἔχουν ὑποκειμενικὸ χαρακτήρα καὶ κανένα δὲν φαίνεται νὰ διασταυρώνεται μὲ πηγὲς ἑκτὸς τοῦ περιβάλλοντος Σακελαρίδη.

Τὸ ἐντυπωσιακὸ εἶναι πὼς μιὰ ὑπόθεση ἐργασίας ἐμφανίζεται ὡς βεβαιότητα γιὰ ἄλλη μιὰ φορά.
 

Κων/νος Βαγενάς

Κωνσταντίνος
Ἄλλη μιὰ ὑπόθεση ἐργασίας ποὺ προβάλλεται ὡς βεβαιότητα. Τὰ στοιχεία ἔχουν ὑποκειμενικὸ χαρακτήρα καὶ κανένα δὲν φαίνεται νὰ διασταυρώνεται μὲ πηγὲς ἑκτὸς τοῦ περιβάλλοντος Σακελλαρίδη.

Τὸ ἐντυπωσιακὸ εἶναι πὼς μιὰ ὑπόθεση ἐργασίας ἐμφανίζεται ὡς βεβαιότητα γιὰ ἄλλη μιὰ φορά.

Ου γιγνώσκεις α αναγιγνώσκεις (;), Δομέστιχε... για άλλη μια φορά.
 
Ἄλλη μιὰ ὑπόθεση ἐργασίας ποὺ προβάλλεται ὡς βεβαιότητα.
Τὸ ἐντυπωσιακὸ εἶναι πὼς μιὰ ὑπόθεση ἐργασίας ἐμφανίζεται ὡς βεβαιότητα γιὰ ἄλλη μιὰ φορά.

Από σχόλιο βίντεο...

"Παρά ταύτα, οποιαδήποτε πληροφορία δημοσιευθεί που θα απορρίπτει τα ανωτέρω, θα παρουσιάζει με περισσότερα στοιχεία το τραγούδι ως δημοτικό και γενικά θα συμβάλλει στην έρευνα θα μελετηθεί, και η ανάρτηση μας, ασφαλώς, θα τροποποιηθεί."

 

Κων/νος Βαγενάς

Κωνσταντίνος
Από σχόλιο βίντεο...

"Παρά ταύτα, οποιαδήποτε πληροφορία δημοσιευθεί που θα απορρίπτει τα ανωτέρω, θα παρουσιάζει με περισσότερα στοιχεία το τραγούδι ως δημοτικό και γενικά θα συμβάλλει στην έρευνα θα μελετηθεί, και η ανάρτηση μας, ασφαλώς, θα τροποποιηθεί."


Let it be, Andrew!

(πολύ αγγλικό έπεσε!:D)
 

ARGITAN

Παλαιό Μέλος
Ου γιγνώσκεις α αναγιγνώσκεις (;), Δομέστιχε... για άλλη μια φορά.

Το περιέργο είναι,γιατί δεν αντέδρασε ποτέ ο Ι.Σακελλαρίδης ως προς την πατρότητα του τραγουδιού,πολύ περισσότερο εφ' όσον το είχε ήδη δημοσιεύσει από το 1907 στον βιβλίο του Τυρταίος (σ.141), αφού τόσον ο Κ. Ψάχος όσον και άλλοι το παρουσίασαν ως δημοτικό,και μάλιστα από τα πλέον γνωστά και γνήσια!Μήπως χρειάζεται περισσότερο ψάξιμο;
 

Κων/νος Βαγενάς

Κωνσταντίνος
Το περιέργο είναι,γιατί δεν αντέδρασε ποτέ ο Ι.Σακελλαρίδης ως προς την πατρότητα του τραγουδιού,πολύ περισσότερο εφ' όσον το είχε ήδη δημοσιεύσει από το 1907 στον βιβλίο του Τυρταίος (σ.141), αφού τόσον ο Κ. Ψάχος όσον και άλλοι το παρουσίασαν ως δημοτικό,και μάλιστα από τα πλέον γνωστά και γνήσια!Μήπως χρειάζεται περισσότερο ψάξιμο;

Ξέρετε ότι δεν αντέδρασε; (εννοώ, φυσικά, την ερώτηση).
Άλλωστε η ανάρτηση ήταν σαφής. Αν υπάρξουν περισσότερα στοιχεία θα τροποποιηθεί ή και θα απαλειφθεί.

Μία ισχυρή πιθανότητα είναι να πρόκειται για διασκευή του Σακελλαρίδη, αλλά αν οι στίχοι είναι λόγιοι, όπως φαίνεται; Ο Περεσιάδης ήταν δημιουργός έργου με τίτλο "Ο Χορός του Ζαλόγγου", οπότε ενισχύεται ακόμη περισσότερο η απόδοση των στίχων σ' αυτόν, πέρα απ' τη ρητή αναφορά του Σακελλαρίδη στον "Τυρταίο".

Άρα, αν δεν ισχύει η αρχική ανάρτηση, μπορούμε να υποθέσουμε ότι η μελωδία και μόνον έχει δημοτικές ρίζες και ο Σακελλαρίδης τη διασκεύασε. Αλλά και τότε το τραγούδι στην σημερινή, πασίγνωστη μορφή του διαμορφώθηκε απ' αυτούς τους συντελεστές.
 

Κων/νος Βαγενάς

Κωνσταντίνος
Να προσθέσω ακόμα πως το γεγονός της αναφοράς του τραγουδιού απ' τον Κων. Παπαδημητρίου στον Παρνασσό το 1939 δείχνει ότι η δημοσίευσή του στον Τυρταίο δεν ήταν μια κίνηση που ο Σακελλαρίδης έπειτα, ίσως υπό την πίεση του Ψάχου κ.α., άφησε να ξεχαστεί.

"[...] Το μνημόσυνον τούτο ετελέσθη εν τη Μ. Αιθούση του Παρνασσού [...] εν μέσω πολυαριθμοτάτου και εκλεκτού ακροατηρίου με τα πλείστα των μελών της Ι. Συνόδου επί κεφαλής [...] Επειδή όμως δι' έλλειψιν χώρου απεκλείσθη της εορτής μέγα πλήθος των συρρευσάντων θαυμαστών του αλησμονήτου διδασκάλου[...]" κ.λπ.

"Από τα γεγονότα της Επαναστάσεως ευρίσκει ωραίες εμπνεύσεις και μας χαρίζει υπέροχα τραγούδια, όπως 'Η τελευταία νυξ του Μεσολογγίου', 'Ο χορός του Ζαλόγγου', 'Ο Βότσαρης', ο 'Γιάννης ο Σταθάς''' (από την ομιλία του Παπαδημητρίου).

Εγώ πιστεύω ότι σίγουρα αντέδρασε!!! :D
 

ybulbu

Μπουλμπουτζής Ιωάννης
Το περιέργο είναι,γιατί δεν αντέδρασε ποτέ ο Ι.Σακελλαρίδης ως προς την πατρότητα του τραγουδιού,πολύ περισσότερο εφ' όσον το είχε ήδη δημοσιεύσει από το 1907 στον βιβλίο του Τυρταίος (σ.141), αφού τόσον ο Κ. Ψάχος όσον και άλλοι το παρουσίασαν ως δημοτικό,και μάλιστα από τα πλέον γνωστά και γνήσια!Μήπως χρειάζεται περισσότερο ψάξιμο;
Θα μπορούσατε, μήπως, να μας ενημερώσετε για το πού θα βρούμε τη δημοσίευση του Ψάχου;
 

Κων/νος Βαγενάς

Κωνσταντίνος
Προσθέτω επίσης το γεγονός ότι το τραγούδι αυτό δεν συμπεριελήφθη στην μνημειώδη έκδοση του Ν.Γ.Πολίτη με τα δημοτικά τραγούδια, η οποία εκδόθηκε το 1914. Αντιθέτως, συμπεριλαμβάνονται τα εξίσου γνωστά σχετιζόμενα με το Σούλι και την κατάληψή του από τον Αλή Πασά "Της Λένως του Μπότσαρη", Της Δέσπως", "Της Πάργας" και άλλα από τα καθαυτό επαναστατικά χρόνια.

Θα ήταν απολύτως λογικό και αναμενόμενο μία τέτοια ιστορική στιγμή όπως ο χορός του Ζαλόγγου να απαθανατίζεται μέσα από την έκδοση ενός τέτοιου τραγουδιού, που, κατά την παράδοση, τραγουδούσαν οι Σουλιώτισσες πέφτοντας. Εκτός αν δεν ήταν δημοτικό.
 
Last edited:

Π. Δαβίδ

Γενικός συντονιστής
Ξέρετε ότι δεν αντέδρασε; (εννοώ, φυσικά, την ερώτηση).
Άλλωστε η ανάρτηση ήταν σαφής. Αν υπάρξουν περισσότερα στοιχεία θα τροποποιηθεί ή και θα απαλειφθεί.

Μία ισχυρή πιθανότητα είναι να πρόκειται για διασκευή του Σακελλαρίδη, αλλά αν οι στίχοι είναι λόγιοι, όπως φαίνεται; Ο Περεσιάδης ήταν δημιουργός έργου με τίτλο "Ο Χορός του Ζαλόγγου", οπότε ενισχύεται ακόμη περισσότερο η απόδοση των στίχων σ' αυτόν, πέρα απ' τη ρητή αναφορά του Σακελλαρίδη στον "Τυρταίο".

Άρα, αν δεν ισχύει η αρχική ανάρτηση, μπορούμε να υποθέσουμε ότι η μελωδία και μόνον έχει δημοτικές ρίζες και ο Σακελλαρίδης τη διασκεύασε. Αλλά και τότε το τραγούδι στην σημερινή, πασίγνωστη μορφή του διαμορφώθηκε απ' αυτούς τους συντελεστές.

Και, οπωσδήποτε, η μελωδία του τραγουδιού σε "καλαματιανό" δεν παραπέμπει στην Ηπειρώτικη δημοτική μουσική παράδοση βλ. και εδώ σχετικά περί των ρυθμών της Ηπειρώτικης μουσικής http://www.vlahoi.net/tragoudia-xoroi/anafora-stous-rithmous-tis-ipeirou.html
Μου θυμίζει "δημοτικοφανή" τραγούδια όπως "Του Γιάννου η φλογέρα", "Μπιρμπίλω" (και τα δύο συνθέσεις του αείμνηστου Σουγιούλ)
 
Top