Θεοτοκάριον

Παραθέτω σύνδεσμο γιά τήν πρώτη ἔκδοση τοῦ Θεοτοκαρίου τοῦ Ἀγαπίου Λάνδου τοῦ Κρητός, πού ἔγινε τό 1643 (δέν μπορεῖ νά γίνει λήψη τοῦ ἀρχείου· μόνο ἀνάγνωση): ΘΕΟΤΟΚΑΡΙΟΝ ΑΓΑΠΙΟΥ 1643
Ἡ ἔκδοση αὐτή εἶναι χρήσιμη γιά τήν διόρθωση τῶν λαθῶν τῶν ἑπομένων ἐκδόσεων· π.χ. στίς περισσότερες, ἄν ὄχι σέ ὅλες τίς ἑπόμενες ἐκδόσεις, στόν πρῶτο κανόνα τοῦ α΄ ἤχου, στό τελευταῖο τροπάριο τῆς θ΄ ὠδῆς λείπει ὁλόκληρη ἡ φράση «χαῖρε λαβίς τόν θεῖον ἄνθρακα φέρουσα, ὄρος τοῦ Θεοῦ».
Σημειωτέον ὅτι ἐπί τῶν ἡμερῶν μας τό Θεοτοκάριο τοῦ Ἀγαπίου ἐκδόθηκε τό 2002 δι᾿ ἐπιμελείας τοῦ μακαριστοῦ π. Δοσιθέου, ἡγουμένου τῆς Μονῆς Τατάρνης· δέν γνωρίζω ἄν χρησιμοποίησε γιά τόν σκοπό αὐτό τήν ἔκδοση τοῦ 1643· πάντως ἡ ἔκδοση πού ἔκανε τό 2002 ἔχει πρό πολλοῦ ἐξαντληθεῖ.
 
Συνοψίζω τίς παραπάνω παραπομπές γιά τά κυριώτερα Θεοτοκάρια, προσθέτοντας καί μία-δύο ἀκόμη:

ΘΕΟΤΟΚΑΡΙΟΝ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ
- Ἔκδοση 1796: βλ. παραπάνω στό #20
- Ἔκδοση 1849: βλ. παραπάνω στό #1
- Ψηφιακό κείμενο μονοτονικό: βλ. παραπάνω στό #13
ΘΕΟΤΟΚΑΡΙΟΝ ΑΓΑΠΙΟΥ ΛΑΝΔΟΥ
- Ἔκδοση 1643: βλ. Θεοτοκάριον Αγαπίου 1643
- Ἔκδοση 1775: βλ. παραπάνω στό #5
- Ἔκδοση 1815: βλ. παραπάνω στό #3
ΘΕΟΤΟΚΑΡΙΟΝ ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ: βλ. στό θέμα Θεοτοκάριον Αγίου Νεκταρίου
ΘΕΟΤΟΚΑΡΙΟΝ ΟΣ. ΓΕΡΑΣΙΜΟΥ ΜΙΚΡΑΓΙΑΝ/ΤΟΥ: ὑπάρχει (μᾶλλον) ἀκόμα θέμα πνευματικῶν δικαιωμάτων.
Γιά ἀγορά βλ. π.χ. melissabooks.gr/d-bl-00276.html
ΘΕΟΤΟΚΑΡΙΟΝ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΕΥΧΑΪΤΩΝ
- Χειρόγραφο: βλ. παραπάνω στό #8
- Ἦχ. α΄-γ΄: βλ. πιό κάτω, στό Θεοτοκάριον Εὐστρατιάδου
ΘΕΟΤΟΚΑΡΙΟΝ ΚΡΥΠΤΟΦΦΕΡΗΣ: βλ. στό θέμα Θεοτοκάριον Κρυπτοφφέρης
ΘΕΟΤΟΚΑΡΙΟΝ ΣΩΦΡ. ΕΥΣΤΡΑΤΙΑΔΟΥ (μόνο ἦχ. α΄-γ΄): βλ. Θεοτοκάριον Ευστρατιάδου (σέ χαμηλή ἀνάλυση δυστυχῶς)
ΘΕΟΤΟΚΑΡΙΟΝ Ι. ΜΟΝΗΣ ΤΑΤΑΡΝΗΣ (ἔτους 2018): Μόνο γιά ἀγορά. Ὑπάρχουν πνευματικά δικαιώματα τοῦ ὑμνογράφου Γερμανοῦ μοναχοῦ.
 
Last edited:
Χριστός Ανέστη σε όλους.
Γνωρίζετε να με ενημερώσετε ποια η θέση το Θεοτοκαρίου σε μια αγρυπνία που δε γίνεται σε μοναστικό περιβάλλον;
 
Τὸ Θεοτοκάριο[1] σχολάζει κατὰ τὶς ἑβδομάδες τῆς ἀπόκρεω καὶ τῆς τυρινῆς, τὶς δεσποτικὲς καὶ θεομητορικὲς ἑορτές, τὶς ἀποδόσεις τους καὶ κατὰ τὰ προεόρτια καὶ μεθέορτα τοῦ Γενεσίου τῆς Θεοτόκου, τοῦ Σταυροῦ, τῶν Χριστουγέννων, τῶν Θεοφανείων καὶ τῆς Πεντηκοστῆς (ΤΑΣ), ὁπότε καὶ ἀργεῖ ἡ παράκληση[2], διότι εἶναι καιρὸς ὑμνωδίας τοῦ Δεσπότου.


Ἐὰν δὲν ψαλλεῖ θεοτοκίος κανόνας (Μηναίου ἢ Θεοτοκαρίου) στὸν ὄρθρο, τὸ Θεοτοκάριο ψάλλεται στὸ ἀπόδειπνο, πρὸ τοῦ Ἄξιον ἐστίν, καὶ ἕπονται τὰ στιχηρὰ τοῦ Θεοτοκαρίου, τρισάγιο κ.λπ.
[1] «Κανὼν παρακλητικὸς τῆς παναγίας Θεοτόκου» (χφ. ἁγ. Σάβα 360 Εὐαγγελιάριο β’ ἥμισυ θ’ αἰ. φ. 99r). «Κανόνες παρακλητικοὶ τῆς ὑπεραγίας Θεοτόκου τῶν ὀκτὼ ἤχων ψαλλόμενοι καθ’ ἑκάστην παννυχίδα τῶν ἀποδειπνίων» (χφ. Moscow State Historical Museum Vladimir gr. 299 θεοτοκάριο τοῦ ἔτους 1021/2 φ. 1r).
[2] Βλ. τυπικὸ Διονυσίου σ. 379.
 
Καλημέρα σας,
θα ήθελα τη βοήθεια σας σχετικά με το Θεοτοκάριον. Από ποια ημέρα του έτους ξεκινάμε να διαβάζουμε τον Α' ήχο και ποιος ήχος διαβάζεται κάθε εβδομάδα; πχ Αυτήν την εβδομάδα ποιος ήχος διαβάζεται;
 
Last edited:
Οἱ ὕμνοι δὲν διαβάζονται, ἀλλὰ ψάλλονται.

Ἡ ἀρχὴ εἶναι ἡ Κυριακὴ τοῦ Θωμᾶ ἑσπέρας στὸ ἀπόδειπνο (ΤΑΣ κεφ. μζ'), δηλαδὴ ἡ ἀρχὴ τῆς Παρακλητικῆς μὲ ἀναστάσιμα, κατανυκτικά, σταυρώσιμα, ἀποστολικὰ στιχηρὰ καὶ καθίσματα τοῦ α' ἤχου τῆς Παρακλητικῆς ἐνσωματωμένα στὸ Πεντηκοστάριον.

Τὴν ἑβδομάδα αὐτὴ δὲν ψάλλεται Θεοτοκάριον, λόγῳ τῆς δεσποτικῆς Πεντηκοστῆς. Βλ. # 25.
 
Δεδομένου ότι ξεκινά το Θεοτοκάριον από την Κυριακή του Θωμά, από τον αʹ ήχο δεν ψάλλεται καθόλου ο κανόνας του Σαββάτου , αλλά ψάλλεται απευθείας ο κανόνας της Κυριακής; Ενώ το Σάββατο που ακολουθεί, από τον ΄β ήχο ξεκινά κανονικά και ψάλλεται ο κανόνας του Σαββάτου ;
 
Σε κάποιες μονές καθ' όλη τη διάρκεια του Πεντηκοσταρίου δεν ψάλλεται Θεοτοκάριο, λόγω του έντονα Δεσποτικού χαρακτήρα της Περιόδου αλλά ψάλλονται μόνο τα Τριώδια του Πεντηκοσταρίου. Το Θεοτοκάριο αρχίζει την Κυριακή των Αγίων Πάντων εσπέρας με τον πλ δ΄ ήχο.
 
You must log in or register to reply here.
Back
Top