[Ανακοίνωση] Θεία Λειτουργία Κων/νου Πρίγγου Έκδοση Αποστολικής Διακονίας

domesticus

Lupus non curat numerum ovium
Πέραν τῆς μουσικολογικῆς κριτικῆς ἐπὶ τὴς συγκεκριμένης ἔκδοσης καὶ τῶν προβλημάτων της, ἡ χρήση τοῦ ὀνόματος ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟς ΠΡΙΓΓΟΣ στὴν προμετωπίδα μία καὶ βασικὴ ἐξήγηση ἔχει:

Είπε και κάτι άλλο ο μακαρίτης Παπανδρέου στον Ευθυμιάδη (όταν εκείνος του αντιπρότεινε ότι ο Πρίγγος δεν επιθυμούσε να εκδώσει Θεία Λειτουργία):"όπου Πρίγγος, χρυσάφι. Εγώ θα την βγάλω".

Ἁπλὰ πράγματα, «δεῖ δὴ χρημάτων».
 

Shota

Παλαιό Μέλος
Πέραν τῆς μουσικολογικῆς κριτικῆς ἐπὶ τὴς συγκεκριμένης ἔκδοσης καὶ τῶν προβλημάτων της, ἡ χρήση τοῦ ὀνόματος ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟς ΠΡΙΓΓΟΣ στὴν προμετωπίδα μία καὶ βασικὴ ἐξήγηση ἔχει:

Είπε και κάτι άλλο ο μακαρίτης Παπανδρέου στον Ευθυμιάδη (όταν εκείνος του αντιπρότεινε ότι ο Πρίγγος δεν επιθυμούσε να εκδώσει Θεία Λειτουργία):"όπου Πρίγγος, χρυσάφι. Εγώ θα την βγάλω".
Ἁπλὰ πράγματα, «δεῖ δὴ χρημάτων».

Αυτή δεν είναι λογική μόνο του Παπανδρέου, δυστυχώς.
 
Last edited by a moderator:

Shota

Παλαιό Μέλος
Απλώς λοιπόν, μετά τη θεία λειτουργία Παπανδρέου έχουμε μια θεία λειτουργία Κωνσταντίνου, αυτό κατάλαβα εγώ. Το ζητούμενο λοιπόν μιας έκδοσης θείας λειτουργίας Κωνσταντίνου Πρίγγου παραμένει...

Εδώ φυσικά συμφωνώ.
 
Νίκο Θεοτοκάτο και σεβαστά μέλη καλησπέρα
Για δύο ημέρες δεν μπόρεσα να παρακολουθήσω την ιστοσελίδα γι'αυτό και απαντώ με λίγη καθυστέρηση.
Αδελφέ με παρεξήγησες λέγοντας πως θεοποιώ τον Πρίγγο. Απλά εγώ τον αποκαλώ τιτάνα(μαζί με τους άλλλους πατριαρχικούς) ενώ εσύ μέγιστο.
Οσον αφορά το ζήτημα που τσίμπαγε τις βάσεις,έχω να πω προς όλα τα μέλη πως εμείς τον Πρίγγο τον έχουμε ακούσει μεγάλο σε ηλικία, που όπως καταλαβαίνετε δεν μπορούμε να τον κρίνουμε σε αυτό τόσο αβασάνιστα.
Θα σου μεταφέρω λοιπόν την άποψη του δασκάλου μου Μ.ΧΑΤΖΗΜΑΡΚΟΥ.
''Παιδί μου τα ηχογραφημένα αδικούν αυτόν τον τιτάνα. Επρεπε να τον ακούσεις από κοντά και θα καταλάβαινες για τι ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΕΠΡΟΚΕΙΤΟ''.
Ελεγα ''μα καλά από που βγαίνει αυτή η φωνή; κυριολεκτικά σε καθήλωνε. Η δε τέχνη του τι να πω παιδί μου! Τον ταξίδευα σε όλο το Πήλιο με νοικιασμένο ταξί επι δύο ημέρες, και τον παρακαλούσα να μου δείξει τις θέσεις καί αναλύσεις του σε διάφορα μαθήματα''!
Αυτά τα λέει ο ΧΑΤΖΗΜΑΡΚΟΣ....
Τώρα στο θέμα μας.
Νίκο δεν ισχυρίστηκα στα γραφόμενά μου να μην διορθώνονται τα οφθαλμοφανή ΠΟΣΟΤΙΚΑ λάθη ιδιοχείρων χειρογράφων,αλλά από ποιούς και με ποιά διασφάλιση διορθώνονται,και στην περίπτωση που ίσως να εγκυμονούν υποψίες μέσα από οποιαδήποτε ''επιμέλεια,διόρθωση κ.λ.π'',τότε χίλιες φορές ανέγκιχτα- με όποια και όσα λάθη- ιδιόχειρα.
Αλλωστε, ως παράδειγμα, όταν επισκεπτόμεθα τον Παρθενώνα για να θαυμάσουμε τις Καρυάτιδες,το βλέμα μας αποστρέφεται όταν φτάνει να κοιτάξει την πιστή αντιγραφή, χαίρεται δε και θαυμάζει όταν φτάνει στα αυθεντικά μεγαλουργήματα των αρχαίων προγόνων μας.
Αδελφέ τεκμήριο των όσων γράφώ δεν είναι τα δικά σου γραφόμενα,στην περίπτωση του αναστασιματαρίου του Πρίγγου που ενώ έχουν γίνει αλλαγές όπως αναφέρεις δεν φρόντισε ο '' επιμελών'' να το αναφέρει;
Aς φανταστούμε κάτι κατά την γνώμη μου ιδανικό.
Αν τα ιδιόχειρα αυτά αλλά και όλα όσα υπάρχουν, βρίσκονταν στην ιδιοκτησία του φυσικού ιδιοκτήτη που λέγεται ΕΚΚΛΗΣΙΑ,αυτή όριζε επιτροπή από αδιαμφισβήτητους επαϊοντες και προσχωρούσαν- αφου κοινοποιούσαν πρώτα τα αυθεντικά- σε οποιαδήποτε χρήζουσα διόρθωση για την διευκόλυνση των ψαλλομένων,τότε θα υπήρχαν όλες αυτές οι επισημάνσεις και ίσως αντιπαραθέσεις;
Εν κατακλείδι,
εάν έχεις χρήματα να αγοράσεις μόνο ένα βιβλίο ποιό από τα δύο θα αγόραζες; το αδιόρθωτο αυθεντικό αναστασιματάριο του Πρίγγου η του αδελφού μας και καθηγητού κ. Γ.Κωσταντίνου; περιμένω απάντησή σου.

υ.γ (πάντως η αφεντιά μου δεν αλλάζει με τίποτα την έκδοση Παπανδρέου που κατέχω στην βιβλιοθήκη μου)

ευχαριστώ για την ανοχή σας
 

nikosthe

Νίκος Θεοτοκάτος
Αδελφέ με παρεξήγησες λέγοντας πως θεοποιώ τον Πρίγγο. Απλά εγώ τον αποκαλώ τιτάνα(μαζί με τους άλλλους πατριαρχικούς) ενώ εσύ μέγιστο.
Εντάξει... δεν νομίζω ότι είναι θέμα, έτσι; :wink:
Νίκο δεν ισχυρίστηκα στα γραφόμενά μου να μην διορθώνονται τα οφθαλμοφανή ΠΟΣΟΤΙΚΑ λάθη ιδιοχείρων χειρογράφων,αλλά από ποιούς και με ποιά διασφάλιση διορθώνονται,και στην περίπτωση που ίσως να εγκυμονούν υποψίες μέσα από οποιαδήποτε ''επιμέλεια,διόρθωση κ.λ.π'',τότε χίλιες φορές ανέγκιχτα- με όποια και όσα λάθη- ιδιόχειρα.
Ήδη έγραψα κι εγώ, όπως θα είδες, ότι η καταγραφή του Πρίγγου πρέπει να γίνεται από κάποιον που γνωρίζει καλά το ύφος του και τη γραφή που ο ίδιος μας άφησε (δηλ. των 4 πρώτων ήχων του Αναστασιματαρίου, που είναι αποδεδειγμένα δική του).
Αν τα ιδιόχειρα αυτά αλλά και όλα όσα υπάρχουν, βρίσκονταν στην ιδιοκτησία του φυσικού ιδιοκτήτη που λέγεται ΕΚΚΛΗΣΙΑ,αυτή όριζε επιτροπή από αδιαμφισβήτητους επαϊοντες και προσχωρούσαν- αφου κοινοποιούσαν πρώτα τα αυθεντικά- σε οποιαδήποτε χρήζουσα διόρθωση για την διευκόλυνση των ψαλλομένων,τότε θα υπήρχαν όλες αυτές οι επισημάνσεις και ίσως αντιπαραθέσεις;
Μεγάλο θέμα θίγεις... Παλιά, για να σου δώσει την έγκρισή του το Πατριαρχείο σε μουσικό βιβλίο, αυτό περνούσε γενεές δεκατέσσαρες: διάβασε μόνο τον πρόλογο από το Λεξικό του Φιλοξένη και θα καταλάβεις. Ολόκληρη επιτροπή μουσική συστηνόταν για να κρίνει τα βιβλία και δύσκολα έδινε την έγκρισή της και μόνο εφόσον το σύγγραμμα πληρούσε κάποια κριτήρια. Κι αν δεν τα πληρούσε, το έδινε πίσω προς διόρθωση και όταν έδινε την έγκρισή της πιθανόν να το έκανε με επιφυλάξεις, όπως στο παράδειγμα που ανέφερα. Τη σήμερον ημέρα έχουν πάρει πατριαρχικές ευλογίες συγγράμματα τόσο διαφορετικής φιλοσοφίας μεταξύ τους, σε σημείο που να μην λέει τελικώς τίποτα (τουλάχιστον μουσικά) το αν το βιβλίο έχει πατριαρχική ευλογία ή όχι.
Εν κατακλείδι,
εάν έχεις χρήματα να αγοράσεις μόνο ένα βιβλίο ποιό από τα δύο θα αγόραζες; το αδιόρθωτο αυθεντικό αναστασιματάριο του Πρίγγου η του αδελφού μας και καθηγητού κ. Γ.Κωσταντίνου; περιμένω απάντησή σου.
Σε ό,τι αφορά το Αναστασιματάριο, προφανώς την έκδοση Παπανδρέου, αφού ξέρω ότι οι 4 πρώτοι ήχοι είναι Πρίγγος, ενώ και οι άλλοι 4 είναι της ίδιας φιλοσοφίας. Το ίδιο ισχύει και για τη θ. λειτουργία: έστω κι αν τίποτα δεν είναι 100% Πρίγγος στην παλιά έκδοση Παπανδρέου, ωστόσο είναι πολύ πιο κοντά στο πνεύμα του Πρίγγου, σε σύγκριση με την τελευταία έκδοση. Οι εκδόσεις της ΑΔ, με τις παρεμβάσεις που έχουν, μαρτυρούν μια νεώτερη εκτελεστική άποψη των γραμμών του Πρίγγου, προφανώς της αισθητικής του επιμελητή. Δεν θα έλεγα ότι είναι άσχημη, αλλά δεν είναι Πρίγγος. Προτιμώ λοιπόν κάτι παλιό, που απηχεί όμως την εκτέλεση του Άρχοντα, έστω και με λάθη, από κάτι πιο καινούργιο, διορθωμένο μεν ορθογραφικά, αλλά με πάμπολλες παρεμβάσεις που αλλοιώνουν αυτό που ήθελε να δώσει ο μελοποιός.
 

ybulbu

Μπουλμπουτζής Ιωάννης
έστω κι αν τίποτα δεν είναι 100% Πρίγγος στην παλιά έκδοση Παπανδρέου
Αυτό πώς το λες με σιγουριά; Οι μη καταγραφές δεν μπορεί να είναι αντιγραφές;
 
Νίκο Θεοτοκάτο καλησπέρα,
Να υπάρχει κάποιου είδους παρεξήγηση; σε τι αδελφέ μου; το μόνο που διέκρινα στην παράθεση απόψεων,είναι το πόσο συμφωνούμε στην ουσία των πραγμάτων.
Οφείλω δε να ομολογήσω πως πάντα και,χωρίς ενδοιασμούς και μικρόνοες αντιλήψεις,αναπτύσεις τα επιχειρήμάτά σου που στοχεύουν στην αλήθεια,έτσι όπως εσύ την αντιλαμβάνεσαι με ξεκάθαρο τρόπο. ΜΠΡΑΒΟ ΣΟΥ. Τα πολλά λόγια είναι φτώχεια.
Θέλω δε να ξέρεις όχι μόνον εσύ αλλά και όλα τα μέλη αυτού του όμορφου τόπου, πως με τον ίδιο τρόπο θα πορευτεί και ο γράφων γιατί είναι πολύ μεγάλος σε ηλικία για να αλλάξει χούγια. Πρώτα πεθαίνει ο λύκος και μετά βγαίνει του χούϊ του. Ευχαριστώ.
 

nikosthe

Νίκος Θεοτοκάτος
Νίκο Θεοτοκάτο καλησπέρα,
Να υπάρχει κάποιου είδους παρεξήγηση; σε τι αδελφέ μου; το μόνο που διέκρινα στην παράθεση απόψεων,είναι το πόσο συμφωνούμε στην ουσία των πραγμάτων.
Γιατί, έγραψα εγώ ότι υπάρχει κάποια παρεξήγηση; Σαφώς συμφωνούμε, σε ότι αφορά την κρίση για τη νέα θεία λειτουργία του "Πρίγγου". Η μόνη μου διαφωνία μαζί σου ήταν στο αν θα έπρεπε να διορθωθούν ή όχι τα ορθογραφικά λάθη του Πρίγγου. Όλα καλά λοιπόν!
Θέλω δε να ξέρεις όχι μόνον εσύ αλλά και όλα τα μέλη αυτού του όμορφου τόπου, πως με τον ίδιο τρόπο θα πορευτεί και ο γράφων γιατί είναι πολύ μεγάλος σε ηλικία για να αλλάξει χούγια. Πρώτα πεθαίνει ο λύκος και μετά βγαίνει του χούϊ του. Ευχαριστώ.
Καλωσήρθες λοιπόν στην παρέα μας (ούτε κι αυτό δεν είπαμε μέσα στη φούρια...)! Θα έλεγα ότι μια χαρά τα πας, έχοντας κιόλας κατά νου ότι "βγήκες από τα ρούχα σου", όπως είπες στην αρχή: εάν αυτό το μετρημένο και ευγενικό πραγματικά ύφος δείχνει άνθρωπο που έχει βγει από τα ρούχα του, φαντάζομαι πώς θα ήταν αν δεν είχες βγει, αγαπητέ συνάδελφε και συνονόματε. Μακάρι να έγραφαν έτσι εδώ μέσα όλοι αυτοί που βγαίνουν από τα ρούχα τους... Συνέχισε έτσι λοιπόν!
Αυτό πώς το λες με σιγουριά; Οι μη καταγραφές δεν μπορεί να είναι αντιγραφές;
Ευχαριστώ για την παρατήρηση. Εννοούσα Γιάννη απλώς ότι η θεία λειτουργία δεν φέρει ιδιόχειρη υπογραφή του Πρίγγου, όπως το Αναστασιματάριο στους 4 πρώτους ήχους. Δεν αποκλείω λοιπόν να υπάρχουν και εκεί έγκυρα μέλη του Άρχοντα. Αυτό όμως απαιτεί μελέτη και γνώσεις για να το πει κανείς κι εγώ δεν γνωρίζω το θέμα. Είπα ήδη όμως ότι προτιμώ τη ΘΛ Παπανδρέου από τη νεώτερη, καθώς ψαλτικά η γραφή μού θυμίζει πολύ περισσότερο τον γνώριμο και έγκυρο Πρίγγο των 4 πρώτων ήχων του Αναστασιματαρίου Παπανδρέου. Το αν αυτό οφείλεται στη μειωμένη (ή και μηδενική) παρέμβαση του εκδότη ή την πιστή αντιγραφή κάποιων πρωτοτύπων του Πρίγγου, άλλοι εδώ μέσα είναι πολύ περισσότερο αρμόδιοι να πουν.
 

dimitris

Παλαιό Μέλος
Οἱ ἐκδόσεις Παπανδρέου ἐξυπηρέτησαν κόσμο γιατί δέν ὑπήρχαν καί ἄλλες μέ κομμάτια τοῦ Πρίγγου.
Γιά τό θέμα ὀρθογραφίας κάτι ἄλλαξε τελευταία μέ τήν ἀναλυτική γραφή ,νομίζω.
 

nikosthe

Νίκος Θεοτοκάτος
Οἱ ἐκδόσεις Παπανδρέου ἐξυπηρέτησαν κόσμο γιατί δέν ὑπήρχαν καί ἄλλες μέ κομμάτια τοῦ Πρίγγου.
Καμία αντίρρηση. Ως εκδόσεις όμως είχαν τα ελαττώματά τους. Και ο Καράς στον καιρό του αποτέλεσε έναν φραγμό στην τετραφωνία και το σκοπό αυτό εξυπηρετούσε και το αντιπαραδοσιακό διπλό ισοκράτημα που εισήγαγε (το οποίο βέβαια δεν ήταν δική του εφεύρεση, αλλά ξενική, άλλο θέμα αυτό). Όπως είπαμε όμως, δεν μπορούμε να πορευόμαστε με γνώμονα τα λάθη του παρελθόντος.
Γιά τό θέμα ὀρθογραφίας κάτι ἄλλαξε τελευταία μέ τήν ἀναλυτική γραφή ,νομίζω.
Καταρχήν μιλάμε για λάθη του στυλ ολίγον αντί δίφωνης ανάβασης κλπ., με τα οποία η γραμμή δεν βγαίνει και που μπορεί να ήταν ακόμη και τυπογραφικά. Κατά δεύτερον μιλάμε και για λάθη μουσικής ορθογραφίας, το οποία είναι λάθη σε οποιαδήποτε μουσική γραφή, είτε κλασσική είναι νεώτερη. Αυτά λοιπόν καλώς διορθώθηκαν. Κι αν είχαμε μείνει μόνο εκεί, θα ήταν όλα καλά. Τώρα έγινε και περισσότερος κόπος για να γίνουν οι παρεμβάσεις στο έργο του Πρίγγου, και είναι και χειρότερο το αποτέλεσμα...
 

dimitrios.zaganas

Παλαιό Μέλος
...
8. Τέλος, βάναυση και αντιεπιστημονική κρίνεται η αλλαγή-αλλοίωση των προσδιορισμών και των μαρτυριών των ήχων από τις πρωτότυπες συνθέσεις. Έτσι, τα πρωτότυπα Λειτουργικά σε "χιτζασκιάρ κιουρδί" εκ του Νη ισοπεδώνονται σε πλ. Α΄ εκ του Πα, παρά την ισχυρή μαρτυρία της (άγνωστης στον επιμελητή) χειρόγραφης παράδοσης. Προκαλεί δε θυμηδία στους παροικούντες την Ιερουσαλήμ το επί τούτου "σχολικό" αναμάσημα γνωστών και έντονα αμφισβητούμενων θεωρητικών διατυπώσεων περί της ονομασίας των ήχων (Τοις εντευξομένοις...) με πληθώρα αυτή τη φορά χειρόγραφων "αποδείξεων"...

...Γιατί δεν αναρτώνται εδώ και τα πειστήρια για όσα καταμαρτυρούνται στης παραγράφους 7 και 8, ώστε να δούμε όλοι «ιδίοις όμμασιν» όσα συντελέστηκαν. Και όποιος έχει αντίθετη γνώμη, ας την εκθέσει, όχι με κατάρες και απειλές ή δια της υπεκφυγής, αλλά με άλλα πειστήρια ή μαρτυρίες. Και ο επιμελητής, μέλος του φόρουμ είναι, με σημαντική συμμετοχή στους διαλόγους ενίοτε. Κανείς δεν υποχρεωμένος να απαντήσει, αλλά γι' αυτό είμαστε εδώ, για να συζητούμε. Ας μη μείνουμε μόνο στην καταδίκη, έστω και δικαιολογημένη.

Για το Νο 7, βλ. #57.

Αν και το θέμα των διάσημων αυτών Λειτουργικών έχει συζητηθεί κ διαλευκανθεί εδώ κ εδώ, κρίνεται σκόπιμο να κατατεθούν κι εδώ τα τεκμήρια σχετικά με την γνήσια και πρωτότυπη μαρτυρία του ήχου. Προέρχονται από πιστό αντίγραφο της δεκαετίας του 1930, το οποίο ανήρτησε ο ρέκτης Κων/νος Χιώτος (εδώ). Ας σημειωθεί, επί τη ευκαιρία, ότι ο Κων/νος Πρίγγος είχε τελειώσει το Τουρκικό Ωδείο κ γνώριζε καλά την θεωρία της μουσικής (εκκλησιαστικής κ εξωτερικής). Προς επίρρωσιν, επισυνάπτεται ένα εξωτερικό άσμα σε Μακάμ Κιουρδιλί Χιδζαζκιάρ, από τον Ρυθμογράφο του Αγ. Κυριαζίδου (σελ. 64).
 

Attachments

  • titlos 28-12-1939.jpg
    titlos 28-12-1939.jpg
    219.1 KB · Views: 26
  • Kyrie eleison.jpg
    Kyrie eleison.jpg
    73.5 KB · Views: 27
  • Axion esti 29-7-1936.jpg
    Axion esti 29-7-1936.jpg
    59.6 KB · Views: 24
  • Makam K?rdili Hicazkar.jpg
    Makam K?rdili Hicazkar.jpg
    50 KB · Views: 35

Johnsteff

Στεφούλης Ιωάννης
Αφού ανοίξατε την όρεξη,
ιδού http://koukouzelis.forumotion.net/t298-topicαπό τον πάνυ αξιόλογο κ. Χιώτο
και η διάσωση της περίφημης παλαιάς
ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΕΥΘΥΜΙΑΔΗ ΤΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΩΝ ΠΡΙΓΓΟΥ!
Υπάρχουν λίγα λαθάκια (όπως η υπορροή με το τρίγοργο στο "αχωριστον" των πατριαρχικών λειτουργικών που πρέπει να γίνει απόστροφος), αλλά δεν πειράζει. Το όλον είναι δείγμα της μακροχρόνιας συνεργασίας των δυο ανδρών. "Γράψε το τάδε Αβραάμ, εσύ ξέρεις", αποτελεί έκφραση του Πρίγγου. Υπάρχει κι άλλη όμως:
Α: Δάσκαλε να το γράψω το δείνα;
Π: Όχι, γιατί μετά τί θα 'χουμε να λέμε;...
Εχμ...
Αξιοσημείωτη είναι η καταγραφή των Πατριαρχικών λειτουργικών σε 3σημο ρυθμό, πράγμα που διασώζει ο Χρύσανθος Θεοδοσόπουλος στη Λειτουργία του. Ή η μείξη θέσεων στα του ΠΛ Α΄. Ή η διάσωση της "απλής" μορφής των "Χιουζαμ" που διασώζει και ο Καραμάνης. Τα λειτουργικά "Κουρντί" βέβαα παρατίθενται σε "άλλη κατάσταση" από εκείνην του Νη.

Από το προηγούμενο post όμως βλέπω ότι δικαιώνεται ο μεγάλος Στανίτσας για την καταγραφή των "Κιουρντί" λειτουργικών σε Νη(το αυτό συμβαίνει και στο τετράδιο Πετρόχειλου). Ευχαριστούμε θερμά τους δείξαντας το φως (κ.κ.Χιώτο και Ζαγκανά).

Λειμών τρυφής.
 
Last edited:

Johnsteff

Στεφούλης Ιωάννης
Ως γνωστόν, δυο άνθρωποι επιμελούνταν τις έντυπες εκδόσεις Πρίγγου: ο "παρακοιμώμενός" του και θεωρητικός του συνεργάτης μακαριστός ΑΜΜΧΕ Αβραάμ Ευθυμιάδης και ο μακαριστός ΑΠ Χρύσανθος Θεοδοσόπουλος. Η εμπιστοσύνη με την οποία τους περιέβαλε ο Πρίγγος, κάτι δείχνει.
Ο Χρύσανθος χρησιμοποίησε κατά πολύ την παρακαταθήκη Πρίγγου ψάλλων και συγγράφων. Στο θέμα της Λειτουργίας συγκεκριμένα γνωρίζω 4 εκδόσεις από το Χρύσανθο. Η 4η είναι η συγκροτηθείσα από μαθητές μετά θάνατον και είναι γραμμένη στον ΗΥ. Η 3η είναι από το χέρι του Δημόπουλου, ζώντος του Χρυσάνθου, αρχές του '80. Η 2η, είναι χειρογραμμένη από το Χρύσανθο, μέσα του '70. Η "1η" ας το πούμε έτσι είναι η "συλλογή χειρογράφων Τοπτσίδη"
http://koukouzelis.forumotion.net/t584-topic
η οποία είναι και η πιο ενδιαφέρουσα από πλευράς στοιχείων Πρίγγου. Θα βρείτε μέσα κάποιες εκπλήξεις καθώς και διαφορές σε θέσεις από τις άλλες 3 εκδόσεις. Οι διαφορές αυτές είναι που απηχούν περισσότερο Πρίγγο στη μορφή αυτή Τοπτσίδη. Ξέρετε μετά ο Χρύσανθος έβαλε και τη δική του σφραγίδα, σεβαστή μεν, αλλά εδώ ανιχνεύουμε στοιχεία λειτουργίας Πρίγγου. Ο Τοπτσίδης προσέθεσε και ολίγα μαθήματα άλλων, αλλά δε μας χαλάει. Ούτως ή άλλως όμως υπάρχει πολύς Πρίγγος και εκεί που δεν υπάρχει επιγραφή Πρίγγου στη Λειτουργία Χρυσάνθου από τα χειρόγραφα Τοπτσίδη. Καλούμαστε να το ψάξουμε.
 
Μου κάνει εντύπωση η μη αναφορά (στον πρόλογο των εκδόσεων της Αποστολικής Διακονίας )στην τεράστια συμβολή των στενών συνεργατών και φίλων του Πρίγγου , Ευθυμιάδη και Χρύσανθο , αλλά και η μομφή του εκδότη . Υπενθυμίζω σχετικά ....






Στο αρχικό μου μήνυμα όπου παρουσιάζω το βιβλίο , αναφέρω κάτι , ίσως δεν το προσέξατε αρκετά ,που ίσως λύνει κάποιες απορίες .
Το αναλύω λοιπόν , εκθέτοντας και κάποιες σκέψεις .
Ο Πρίγγος όσο ήταν εν ζωή δεν εξέδωσε βιβλίο λειτουργίας . Θα είχε τεράστιο ενδιαφέρον αν κάποιος παρουσίαζε αυτόγραφο χειρόγραφο του Πρίγγου με μαθήματα λειτουργίας .
Ο μακαρίτης ο Παπανδρέου , όταν αποφάσισε να βγάλει την Θεία Λειτουργία , επισκέφθηκε τον επιστήθιο φίλο και συνεργάτη του Πρίγγου, μακαριστό Αβραάμ Ευθυμιάδη , ζητώντας να του δώσει υλικό .
Προς μεγάλη του έκπληξη (και απογοήτευση ) ο κυρ Αβραάμ του είπε ότι δεν υπάρχει τίποτε .
Ότι ειπώθηκε από τον Πρίγγο είχε ήδη δημοσιευτεί σε διάφορες εκδόσεις και σε διαφορετικές καταγραφές (έτσι προκύπτουν και οι πολλές και διάφορες εκδοχές μαθημάτων που έχουμε σήμερα γιατί ο κάθε δάσκαλος απομαγνητοφωνούσε και κατέγραφε κατά το δοκούν , προσαρμόζοντας ίσως και το μάθημα στα δικά του μέτρα.)
Ο Παπανδρέου έφυγε απογοητευμένος και μάλλον χολωμένος , θεωρώντας ότι ο Ευθυμιάδης είχε στην κατοχή του τον" θησαυρό" αλλά δεν ήταν πρόθυμος να τον μοιραστεί με κανένα . ( αυτή την μαρτυρία σας την μεταφέρω ακριβώς όπως μου την διηγήθηκε ο κυρ Αβραάμ , σε μια συζήτηση που είχαμε στο σπίτι του )
Και επειδή ανέφερα τον κυρ Αβραάμ, θεωρώ "φάουλ" από πλευράς του εκδότη , η μομφή που εκφράζεται άκομψα στον πρόλογο για τους επιμελητές των προηγούμενων εκδόσεων (Χρύσανθο και Ευθυμιάδη ) αντιγράφω από τον πρόλογο :
...."είναι αλήθεια ότι οι πρώτες εκδόσεις δεν έγιναν όλες υπό την επίβλεψη του αειμνήστου Άρχοντος .Όπως και να χει όμως , αποτελούν πλέον πραγματικότητα ."
Νομίζω ότι ο εκδότης , οφείλει σε αυτό το σημείο να διευκρινίσει , τι ακριβώς εννοεί , για την ιστορική αλήθεια και προς αποφυγή παρερμηνειών .
 

Johnsteff

Στεφούλης Ιωάννης
Ο Αβραάμ και ο Χρύσανθος άφηναν το χώρο στο δάσκαλο. Υπήρχε άριστη σχέση και αλληλοεμπιστοσύνη. Σε συζήτησή μου με το μακαριστό Αβραάμ μού είχε αποκαλύψει τον πρωτεύοντα ρόλο της συμμετοχής του στις εκδόσεις Πρίγγου.
Όσο για τον Α.Λ. Παπανδρέου, τι ωφελεί να τον μνημονεύουμε; Ο μελετητής που κατανοεί με ποιον έχει να κάνει, αξιολογεί αναλόγως και τα λεγόμενά του. Από μουσικής πλευράς έκανε όμως το ατόπημα να ανακατέψει τον καφέ με χώμα, έτσι που να μη μπορείς να τα ξεχωρίσεις. 'Εβαλε δηλ. τα όσα χειρόγραφα Πρίγγου βρήκε και τα ανακάτεψε, τα πείραξε, τα συμπλήρωσε με το οτιδήποτε στην έντυπη δίτομη Λειτουργία. Αυτό με στενοχωρεί, το ότι δηλ. χάθηκαν και τα γνήσια μέσα στη σούπα - χώρια τα πάμπολλα τυπογραφικά λάθη. Αν είχε και βοηθούς..., τόσο το χειρότερο. Μνημείο μουσικού χάους.

Συνιστώ όμως σε όλους τους ενδιαφερομένους να κατεβάσουν τη Λειτουργία Χρυσάνθου από Τοπτσίδη με επιμέλεια Χιώτου.http://koukouzelis.forumotion.net/t584-topic που προανέφερα.
 

ybulbu

Μπουλμπουτζής Ιωάννης
Η "1η" ας το πούμε έτσι είναι η "συλλογή χειρογράφων Τοπτσίδη"
http://koukouzelis.forumotion.net/t584-topic
η οποία είναι και η πιο ενδιαφέρουσα από πλευράς στοιχείων Πρίγγου. Θα βρείτε μέσα κάποιες εκπλήξεις καθώς και διαφορές σε θέσεις από τις άλλες 3 εκδόσεις. Οι διαφορές αυτές είναι που απηχούν περισσότερο Πρίγγο στη μορφή αυτή Τοπτσίδη. Ξέρετε μετά ο Χρύσανθος έβαλε και τη δική του σφραγίδα, σεβαστή μεν, αλλά εδώ ανιχνεύουμε στοιχεία λειτουργίας Πρίγγου. Ο Τοπτσίδης προσέθεσε και ολίγα μαθήματα άλλων, αλλά δε μας χαλάει. Ούτως ή άλλως όμως υπάρχει πολύς Πρίγγος και εκεί που δεν υπάρχει επιγραφή Πρίγγου στη Λειτουργία Χρυσάνθου από τα χειρόγραφα Τοπτσίδη. Καλούμαστε να το ψάξουμε.
Είναι σίγουρο ότι πρόκειται για προγενέστερο έργο της α' εκδόσεως του Χρυσάνθου; Το ρωτώ διότι βλέπω να περιέχει μαθήματα που επισήμως πρωτοεμφανίστηκαν στη β' έκδοση, αυτή του Δημοπούλου, όπως τα Λειτουργικά του Χρυσάνθου σε Χιτζαζκιάρ κιουρδί (σελ. 118 του pdf)
 

Johnsteff

Στεφούλης Ιωάννης
Ας μας απαντήσουν κάποιοι εκ των μαθητών Χρυσάνθου για την ακριβή χρονολογία σύνθεσης των λειτουργικών "Χιτζαζκιάρ Κιουρδί". Η - ούτως ειπείν - "έκδοση Τοπτσίδη" εμπεριέχει μικρό αρθμό συμπληρωματκών μελών - π.χ. Καραμάνη - οπότε απαντάται το ερώτημα και για τα λειτουργκά. Το κύριο σώμα όμως είναι παλαιός Χρύσανθος και κατά τη γνώμη μου καλύτερος των κανονικών εκδόσεων. Κάντε τις συγκρίσεις σας. Βέβαια εκείνο που μας ενδιαφέρε είναι ότι ο Χρύσανθος των μελών λειτουργίας είναι στο μεγαλύτερο βαθμό πρωτογενής (σε αβρααμοχρυσανθικό σερβίρισμα) ή δευτερογενής (εκτελεστικά τροποποιημένος ή εμπλουτισμένος με γραμμές άλλων) Πρίγγος. Το λάθος κατ' εμέ του Χρυσάνθου είναι η αποσιώπηση της πατρότητας πολλών μελών Πρίγγου, πράγμα το οποίο διέπραξε στα παπαδικά της δικής του Λειτουργίας και ο Ταλιαδώρος - αυτό είχε κάνει το Στανίτσα να οργίζεται - τα λέω καλά; Η Λειτουργία Ταλιαδώρου αξίζει πάρα πολλά από πλευράς διάσωσης του μέλους Πρίγγου. Στα λειτουργικά ευτυχώς το αναγνωρίζει και εγγυάται ως γνωστόν για τη διαφύλαξη της γνησιότητας των γραμμών Πρίγγου. Αλλά ποτέ δεν το έκρυψε ότι Πρίγγο εμπεριέχουν σε μεγάλο βαθμό τα μέλη του. Ίσως δεν υπήρξε όσο σχολαστικός θα έπρεπε. Και η επευλόγηση της έκδοσης Κωνσταντίνου δείχνει ότι πάντα τον έτρωγε το σαράκι Πρίγγου. Θα επανέλθω με ολίγον Καραμάνη.
 

dimitrios.zaganas

Παλαιό Μέλος
Επειδή η παρενθετική αυτή κουβέντα άνοιξε εξ αφορμής των Λειτουργικών του Πρίγγου σε χιτζασκιάρ κιουρδί (πλ δ΄ φθορικό), θα πρέπει να επισημανθεί πως κανένας εκ των Θεσσαλονικέων (μαθητών ή/και συνεργατών του Πρίγγου) δεν αποτελεί πρωτογενή πηγή, κ αυτό γιατί δεν αντιγράφουν πιστά απ'το πρωτότυπο χφ (όπως ο ανώνυμος γραφέας κ ο Πετρόχειλος [τέλη του '30, αρχές του '40 αντίστοιχα]). Αντίθετα, μας παραδίδουν από αρκετά πιστές καταγραφές εξ ακοής (κατ'εκτέλεσιν Πρίγγου) μέχρι (ηθελημένα) τροποποιημένες εκδοχές-διασκευές (από τα μέσα του '50 κεξ.). Το ίδιο ισχύει, λίγο έως πολύ, κ για τις υπόλοιπες συνθέσεις Πρίγγου ΘΛ (Χερβ, Λειτουργ., Κοινων.).

Σημ. Η αλλαγή μαρτυρίας ήχου στα εν λόγω Λειτουργικά του Πρίγγου από τον Χρύσανθο σε συνδυασμό με την άστοχη (εξ επόψεως μαρτυρίας ήχου) δημοσίευση δικών του Λειτουργικών σε χιτζασκιάρ κιουρδί (χρωματικό!) ελέγχεται ως τουλάχιστον προβληματική.
 
Last edited:

Johnsteff

Στεφούλης Ιωάννης
Στα πλαίσια μια ευρύτερης αναζήτησης του μέλους Πρίγγου επ' αφορμή της εκδόσεως Κωνσταντίνου τίποτα από όσα έχω παραθέσει στο παρόν νήμα δεν ειναι "παρενθετικό" .
Μέγα μέρος των παρατιθεμένων μελών Πρίγγου υπό Ευθυμιάδου, Χρυσάνθου, Ταλιαδώρου, Καραμάνη προέρχεται από χειρόγραφα του διδασκάλου (έδινε αρκετά ο ίδιος σε φίλους και μαθητές από όσο μαρτυρείται εδώ στη Συμβασιλεύουσα και μετά αναπαράγονταν δια της αντιγραφής) αλλά και από ακουστικές καταγραφές παρόντος (δηλ. ελέγχοντος και επαινούντος) του διδασκάλου. Αληθές. Οπότε θεωρούνται γνήσιες. Προέρχονται μάλιστα όχι μόνον από τη δεκαετία του '50 αλλά και του '30 (εδώ εισέρχεται ο Καραμάνης...), οπότε έψαλλε επί έτη στην πόλη μας.
Ειδικότερα για τον Καραμάνη αναφέρω ότι διασώζει Πρίγγο μιας άλλης εποχής (και ύφους;) που η σπάνια αντίληψή του κατέγραφε ή αντέγραφε. Οι θέσεις Σαμπάχ (ΔΙ - ΖΩ΄- ΠΑ΄ εν υφέσει) π.χ. στο "ΔΥΝΑΜΙΣ - ΟΣΟΙ ΕΙΣ ΧΡΙΣΤΟΝ" καθ' ομολογίαν του ιδίου του Καραμάνη (που δεν ήταν κι ο πιο εύκολος ...ομολογητής σε τέτοια) αποτελούν παλαιότερη version του μαθήματος (λίγο πιο εξωπατριαρχική). Βρίθουν τα βιβλία Καραμάνη από τέτοιο υλικό και όπως ο Παναγιωτίδης σχολίαζε τη "Λειτουργία Παπανδρέου": "Δεν αξίζει ο Παπανδρέου. Το μέλι (δηλ. τη σερμαγιά Πρίγγου) τό' φαγε αυτός ο παλιοχωριάτης ο Βιταστανιός!" (Βιτάστα είναι η παλαιά ονομασία του χωριού του Καραμάνη στο Ν. Σερρών).

Μόνον μια ακραία καθαρολογία θα έκανε έναν φίλο και αναζητητή του μέλους Πρίγγου να προσπεράσει αυτό το θησαυροφυλάκειο Πρίγγου εν Θεσσαλονίκη.

Το τί και πόσο "πείραξαν" όμως στις έντυπες εκδόσεις τους οι Θεσσαλονικείς επίγονοι παραμένει μεγάλο ζήτημα και θα είχα να πώ πολλά και να εισέλθω σε λεπτομέρειες, δοθείσης ευκαιρίας.
 

ybulbu

Μπουλμπουτζής Ιωάννης
θα πρέπει να επισημανθεί πως κανένας εκ των Θεσσαλονικέων (μαθητών ή/και συνεργατών του Πρίγγου) δεν αποτελεί πρωτογενή πηγή, κ αυτό γιατί δεν αντιγράφουν πιστά απ'το πρωτότυπο χφ (όπως ο ανώνυμος γραφέας κ ο Πετρόχειλος [τέλη του '30, αρχές του '40 αντίστοιχα]). Αντίθετα, μας παραδίδουν από αρκετά πιστές καταγραφές εξ ακοής (κατ'εκτέλεσιν Πρίγγου) μέχρι (ηθελημένα) τροποποιημένες εκδοχές-διασκευές (από τα μέσα του '50 κεξ.). Το ίδιο ισχύει, λίγο έως πολύ, κ για τις υπόλοιπες συνθέσεις Πρίγγου ΘΛ (Χερβ, Λειτουργ., Κοινων.).
Δημήτρη, πιστεύω πως τουλάχιστον ο Ευθυμιάδης διασώζει γνήσια μορφή των Λειτουργικών του Πρίγγου. Η κοινή ορθογραφία με τον Νικολαΐδη σε πολλές γραμμές, με κάποιες αποκλίσεις ενίοτε (πρβλ Λειτουργικά Βαρέος όπου ο Ευθυμιάδης κάνει καταλήξεις Νη-Κε-Ζω σε σημεία που ο Νικολαΐδης δεν ακουμπάει τον Κε) είναι ενδεικτική, αν όχι αποδεικτική του ισχυρισμού μου. Άλλωστε, ένα μέλος στη «διασκευή Κ. Πρίγγου» δεν αναγράφεται έτσι αν έχει πέσει περαιτέρω διασκευή. Το γνησιότερο ίσως να αφορά και στην εποχή που ερευνούμε, διότι τίποτα δεν αποκλείει την ωρίμανση του μέλους με την πάροδο του χρόνου.

Αναλλοίωτο Πρίγγο, αλλά μάλλον από καταγραφές και όχι αντιγραφές αυτογράφων του, παραθέτει και ο Ταλιαδώρος, όπως «δηλώνεται υπευθύνως» πριν τα Λειτουργικά του. Η κατά τόπους διαφοροποίηση κάποιων Λειτουργικών με την επιγραφή «εκτέλεση Χ. Ταλιαδώρου» επίσης ισχυροποιεί την καθαρότητα των μη χαρακτηρισμένων έτσι.

Ο Χρύσανθος είναι νομίζω ο μόνος που δηλώνει ξεκάθαρα πως διασκεύασε. Όπως παρέθεσα κι εδώ, γράφει ότι:

Τα μαθήματα, που περιλαμβάνονται στον τόμο αυτό, εκτός απ' το πρώτο μέρος της Λειτουργίας, τα Χερουβικά, Λειτουργικά και Κοινωνικά, είναι γραμμένα «κατ' ήχον» και στηρίζονται πάνω στα μαθήματα των παλαιών διδασκάλων και προ πάντων του πατέρα μου Θεοδώρου Θεοδοσοπούλου, Σωκράτη Παπαδοπούλου και Κων/νου Πρίγγου, αλλαγμένα κατά τη δική μου σύνθεση και εκτέλεση. Κι εδώ φαίνεται σοφή η ρήση του Βακχυλίδη «Έτερος εξ ετέρου σοφός το τε πάλαι το τε νυν».

Ειδικότερα για τον Καραμάνη αναφέρω ότι διασώζει Πρίγγο μιας άλλης εποχής (και ύφους;) που η σπάνια αντίληψή του κατέγραφε ή αντέγραφε. Οι θέσεις Σαμπάχ (ΔΙ - ΖΩ΄- ΠΑ΄ εν υφέσει) π.χ. στο "ΔΥΝΑΜΙΣ - ΟΣΟΙ ΕΙΣ ΧΡΙΣΤΟΝ" καθ' ομολογίαν του ιδίου του Καραμάνη (που δεν ήταν κι ο πιο εύκολος ...ομολογητής σε τέτοια) αποτελούν παλαιότερη version του μαθήματος (λίγο πιο εξωπατριαρχική).
Είναι προφανές για ένα θιασώτη του Πρίγγου να έχει αφομοιώσει πολύ τέτοιο υλικό και να το έχει περάσει στα συγγράμματά του. Πρόσφατα διαπίστωσα την ύπαρξη χειρογράφου Χερουβικού ήχου «άγια» αποδιδόμενο στον Πρίγγο (όχι το χειρόγραφο αλλά το μέλος και με ερωτηματικό αν πρόκειται για καταγραφή εκτελέσεως ή αντιγραφή πρωτοτύπου του Πρίγγου) το οποίο περιέχει θέσεις που συναντάμε στα Χερουβικά του «άγια» και του α' του Καραμάνη.

Εν προκειμένω για το «Δύναμις, Όσοι εις Χριστόν», ενδεχομένως να το έψαλλε και όπως το κατέγραψε ο Καραμάνης, εδώ όμως το ψάλλει την εποχή στην οποία αναφέρεστε (1937) πολύ πιο συντηρητικά στις αναλύσεις από την καταγραφή του Καραμάνη και με πεντακάθαρα διαστήματα α' ήχου (όχι παθητικού).
 
Last edited:
Top