Ἀπ᾿ ὅ,τι ἔχω διαβάσει (ἀπό τόν Φουντούλη) τό κουβούκλιον εἶναι ὁ λίθος πού ἀκούμπησαν τό Σῶμα τοῦ Κυρίου προκειμένου νά ἐκτελέσουν τά νεκρικά ἔθιμα (μῦρα, σάβανο κ.λπ.) πρό τῆς ταφῆς. Ὅσοι ἔχουν πάει στά Πανάγια Προσκυνήματα βλἐπουν μέ τήν εἴσοδο στό Ναό τῆς Ἀναστάσεως αὐτόν ἀκριβῶς τόν λίθο (ἐπί τοῦ ἐδάφους), πού τόν ἀποκαλοῦν «Ἀποκαθήλωση» καί ἐκεῖ τελεῖται ἡ ἀκολουθία τοῦ ὄρθρου τοῦ Μ. Σαββάτου. Ὁ Τάφος (συμβολικά) εἶναι ἡ Ἁγία Τράπεζα γιά τά καθ᾿ ἡμᾶς καί ἀφοῦ ἔχουν ἐπικρατήσει οἱ «ἀναπαραστάσεις» πρέπει μετά τήν περιφορά νά ἐναποτεθεῖ ἐπί τῆς Ἁγίας Τραπέζης ὁ «ἐπιτάφιος», γιά νά ὁλοκληρωθεῖ ἡ ταφή. Τό τραπέζι, λοιπόν, ἤ τό κουβούκλιον δέν εἶναι ὁ τάφος.
Τό κεντημένο ὕφασμα μέ τήν ἀναπαράσταση τῆς ταφῆς ἤ μέ μόνον τό Σῶμα τοῦ Κυρίου («ἐπιτάφιος») εἶναι ἁπλᾶ ἡ εἰκόνα τοῦ θέματος τῆς ἡμέρας, πού μεταγενέστερα —ἀρχικά ὡς τό ἀντιμήνσιο— εἰσοδεύεται μαζί μέ τό Εὐαγγέλιον στή μεταγενέστερη περιφορά κατά τά ἀπόστιχα τοῦ ἑσπερινοῦ τοῦ Μ. Σαββάτου (ἑσπερινός «Ἀποκαθηλώσεως»), προκειμένου νά τεθεῖ εἰς προσκύνησιν, ἀναγκαστικά σέ τραπέζι καί ὄχι σέ δισκέλιον (προσκυνητάριον). Τό Εὐαγγέλιον εἶναι ἡ παρουσία τοῦ «Σωματικοῦ Χριστοῦ». Ἔτσι ἐκλαμβάνεται ἐξ ἀρχῆς, γι᾿ αὐτό ὑποχρεωτικά περιφέρεται (εἰσοδεύεται) κι αὐτό καί ὑποχρεωτικά βρίσκεται στό κουβούκλιον. Καί πάλι εἰσοδεύεται (φράση τῶν ἀρχαίων τυπικῶν) μετά τήν μεγάλη δοξολογία τοῦ ὄρθου τοῦ Μ. Σαββάτου ψαλλομένου τοῦ ᾀσματικοῦ τρισαγίου, γιά νά ἐπανέλθει στήν Ἁγία Τράπεζα.
Τό κεντημένο ὕφασμα ὡς εἰκόνα τίθεται εἰς προσκύνησιν πρό τῆς ἐνάρξεως τοῦ ἑσπερινοῦ τοῦ Μ. Σαββάτου (ἑσπερινός «Ἀποκαθηλώσεως») καί αἴρεται μετά τήν Θ΄ ὥρα τοῦ Μ. Σαββάτου, πρό τοῦ ἑσπερινοῦ τῆς Ἀναστάσεως καί τῆς (ἑσπερινῆς) θ. λειτουργίας τοῦ Μ. Βασιλείου, ὅπως γίνεται μέ ὅλες τίς εἰκόνες τῶν ἑορτῶν (ἔτσι ἀπλά καί ἐκτός ἀκολουθίας). Βέβαια ἡ εἰκών τῆς Ἀναστάσεως (Εἰς ᾍδου Κάθοδος) δέν τίθεται πρό τοῦ ἑσπερινοῦ, ἀλλά μετά τήν ἀπόλυσιν τῆς παννυχίδος. Ἔτσι ἑρμηνεύεται καί ἡ «ρωσική εκδοχή του ΤΑΣ» ὅπου «ο επιτάφιος αίρεται από το μέσον του ναού στην Παννυχίδα του Πάσχα», κάτι ὅμως πού προσωπικά βλέπω ἐπίσης ὑπερβολικό.
Ἡ ἐπί τοῦ κουβουκλίου μετά τοῦ «ἐπιταφίου» (πού δέν ἐναποτέθηκε στήν Ἁγία Τράπεζα στό τέλος τοῦ ὄρθρου τοῦ Μ. Σαββάτου, κατά ἀπαράδεκτον νεώτερον ἔθος) τέλεση τῆς ἑσπερινῆς θ. λειτουργίας τοῦ Μ. Βασιλείου εἶναι «ἄλλο καί τοῦτο ἱερατικόν κατασκεύασμα πρός ἐντυπωσιασμόν γυναικαρίων», ὅπως εὔστοχα ἐπισημαίνει ὁ π. Δοσίθεος στό ΤΑΣ 2010 (σ. 415). Ἄν θέλουν νά μιμηθοῦν τήν κατ᾿ ἐνώπιον τέλεση τῆς θ. λειτουργίας ἐπί τοῦ Λίθου τοῦ Παναγίου Τάφου κάθε νύκτα, αὐτή ἡ ἡμέρα καί αὐτός ὁ τρόπος εἶναι ἄστοχος εὐκαιρία. Πιστεύω ὅτι τά κάνουν αὐτά, ἐπειδή δέν γνωρίζουν καί δέν ἔχουν ἐμβαθύνει στό νόημα τῶν σημαινομένων, ἤτοι τοῦ κουβουκλίου, «ἐπιταφίου» κ.λπ..
Ἀλλά μήπως ἐκεῖνο τό «Ἄρατε πύλας» (εἴτε στόν Ἐπιτάφιο εἴτε στήν Ἀνάσταση) δέν εἶναι «θεατρικό»; Ἀφοῦ αὐτό εἶναι τῆς ἀκολουθίας τῶν Ἐγκαινίων Ναοῦ καί μόνον (μήν ἀπαντήσετε ἐπ᾿ αὐτοῦ· ὑπάρχει ἄλλο θέμα· ἁπλῶς τό ἐπισημαίνω).
Ἐπίσης σημαντικό μέλος τοῦ φόρουμ μοῦ εἶπε νά ἐπισημάνουμε πάλι τά ὅσα φοβερα καί «θεατρικά» γίνονται κατά τή «νέα μόδα» τῆς «ἀποδόσεως τοῦ Πάσχα», μέ τά «Δεῦτε λάβετε φῶς» πάλι καί τέτοια, ἀλλά πάλι ὑπάρχει παλαιό θέμα.
