Η εκτέλεση (και μουσική γραφή) του "Χριστός ανέστη" του πασχάλιου κανόνα

mv_ns

Member
Γεια!

Ξέρει κανείς από πού θα βρω το μουσικό κείμενο για αυτή την έκδοση του «Χριστός Ανέστη»?


Ευχαριστώ.

Εύχομαι σε όλους ένα ευλογημένο συμπέρασμα της Μεγάλης Σαρακοστής και ένα ευλογημένο και χαρούμενο Πάσχα!

Ο Θεός να ευλογεί,
Μάρκο
 
Last edited by a moderator:

ybulbu

Μπουλμπουτζής Ιωάννης
Γεια!

Ξέρει κανείς από πού θα βρω το μουσικό κείμενο για αυτή την έκδοση του «Χριστός Ανέστη»?

Ανοίξτε τη Μ. Εβδομάδα του Ραιδεστηνού στη σελ. 385.
 

evangelos

Ευάγγελος Σολδάτος
Άλλο πρώτο ήχο ψάλλει ο Μαφιδης κι όλοι οι ψάλτες όπως τον έχει σώσει η προφορική παράδοση κι αλλιώς τον λένε σήμερα. Σήμερα μπερδεύουν τον πλάγιο με τον κύριο. Η μουσική η αρχαία δεν έχει παρέλθει, τα αρμονικά είναι ίδια. Οι σύγχρονοι είναι κουφοί, δεν διακρίνουν την διαφορά της εναρμόνιας δίεσης =δεν διακρίνουν τον υπερμειζονα τόνο και την ελαττωμενη τριτη του μαλακού διατόνου, (του σωστού μαλακού διατόνου κατά τους αρχαίους όπως το περιγράφει ο Πλούταρχος που αναφέρεται στην αναισθησία μερίδας μουσικολόγων της εποχής του)
Ο πρώτος έχει ημιτόνιο πρώτο διάστημα κι όχι τόνο! :
Διαφορά πρώτου - πλαγίου πρώτου:
πρώτος ήχος = δώριος=συνημμένα τετράχορδα ημίτονο τόνος τόνος =ουσάκ
Πλάγιος πρώτος =τέταρτος =υποδωριος =διαζευξη =τόνος ημίτονο τόνος =μινορε
 
Last edited:
πρώτος ήχος = δώριος=συνημμένα τετράχορδα ημίτονο τόνος τόνος =ουσάκ
Στο Μείζον Τέλειον Σύστημα, που βαίνει κατά την διαπασών, (ως γνήσιο υποσύνολο του Αμεταβόλου)
ο Δώριος δεν έχει συνημμένα αλλά διαζευγμένα 4χορδα.
Εκτείνεται από την Υπάτη Μέσων=Πα (Δουγκιάχ) ως την Νήτη Διαζευγμένων=πα (Μουχαγιέρ) και έχει τη διάζευξη μεταξύ των 4χόρδων του, στους φθόγγους δι-κε (Μέση-Παραμέση, ή κατά τους Ανατολίτες Νεβά-Χουσεϊνί)
βλ. Αριστείδη Κοϊντιλιανό και λοιπούς.

Οι μόνοι τρόποι (και όχι τόνοι) της διαπασών αρμονίας που έχουν δώρια συνημμένα 4χορδα της μορφής λείμμα-τόνος-τόνος στην αρχαιότητα και ελάσσων-ελάχιστος-μείζων μετά το μεσαίωνα είναι:
ο Υποδώριος (Δι-δι), με τον μείζονα τόνο στη βάση της διαπασών και
ο Μιξολύδιος (Κε-κε) με το μείζονα τόνο στην κορυφή της διαπασών.

Εξάλλου ο Ουσάκ που επικαλείσθε, έχει μεν στο άνω 4χορδο τον ζω σε μόνιμη ύφεση (ατζέμ), αλλά τον Βου του βασικού 4χόρδου φυσικό (σεγκιάχ) και όχι εν υφέσει (κιουρντί).

Εκεί που συμφωνούμε πάντα, είναι η αντιστοίχηση των αρχαίων φθόγγων με τους σημερινούς.
 

evangelos

Ευάγγελος Σολδάτος
Η αιτία των πλαγίων είναι η διάζευξη, χωρίς διαζευξη οι ήχοι είναι μόνο κύριοι. Όντως όπως λέτε είναι η έκταση αλλά δεν σημαίνει ότι δεν γίνεται χρήση του συνημμένο τετραχόρδου από την μέση. Το "φυσικό" βου- σεγκιαχ είναι ημίτονο και το κιουρδι ακόμα πιο χαμηλό. Όλα τα έχουν πει μια δίεση λάθος εδώ και 200 χρόνια.
 

emakris

Μέλος
Ανοίξτε τη Μ. Εβδομάδα του Ραιδεστηνού στη σελ. 385.
Ναι, αλλά ο Ραιδεστηνός δίνει από 2 χρόνους στις συλλαβές (θα)-νά-τῳ (όπως και οι περισσότεροι εξ ημών), ενώ ο αείμνηστος Μαφίδης δίνει στους συμψάλλοντες με παραστατικό τρόπο να καταλάβουν ότι τις θέλει και αυτές με 1 χρόνο, ώστε να μη "φρενάρει" η ροή της φράσεως. Και δείχνει να απολαμβάνει ιδιαιτέρως την ορθή, προφανώς σύμφωνα με τα ακούσματά του, εκτέλεση που επιτυγχάνεται τελικά. Αυτά είναι τα όμορφα και συγκινητικά της μουσικής...
 

neoklis

Νεοκλής Λευκόπουλος, Γενικός Συντονιστής
... Σήμερα μπερδεύουν τον πλάγιο με τον κύριο. ...
Μήπως τα μπέρδευε και ο Πέτρος Μερεκέτης;
(Το συνημμένο από το χερουβικό του Α΄-πλ.Α΄ στην έκδοση Καρακατσάνη)
img590.jpg
 

evangelos

Ευάγγελος Σολδάτος
Μήπως τα μπέρδευε και ο Πέτρος Μερεκέτης;
(Το συνημμένο από το χερουβικό του Α΄-πλ.Α΄ στην έκδοση Καρακατσάνη)
View attachment 102658
Το μέλος τους συνολικά είναι ίδιο, διότι ο κύριος γίνεται πλάγιος και ο πλάγιος γίνεται κύριος. Όταν ανεβαίνεις έχεις κύριο ήχο κι όταν κατεβαινεις πλάγιο ήχο λένε οι παλαιές θεωρίες. Τι σημαίνει όμως πλάγιος και τι σημαίνει κύριος ; μας λέει ο Πλουσιαδινος περί δυνάμεως των πλαγίων ήχων και παραλλαγής και άλλα πολλά στοιχεία που κατά καιρούς έχουν αναλυθεί σε αυτό το φόρουμ και έχω παρουσιάσει που αν τα αναφέρω θα πλατυνει το θέμα πολύ. Το μέλος διαφέρει σε όσα τεμάχια θέλουν να ανήκουν στον κύριο ήχο ή πλάγιο αποκλειστικά, η κλίμακα ίδια είναι, οι μετακινήσεις και οι αλλοιωσεις =παραλλαγή γίνονται στο μέλος.
 

evangelos

Ευάγγελος Σολδάτος
Ναι, αλλά ο Ραιδεστηνός δίνει από 2 χρόνους στις συλλαβές (θα)-νά-τῳ (όπως και οι περισσότεροι εξ ημών), ενώ ο αείμνηστος Μαφίδης δίνει στους συμψάλλοντες με παραστατικό τρόπο να καταλάβουν ότι τις θέλει και αυτές με 1 χρόνο, ώστε να μη "φρενάρει" η ροή της φράσεως. Και δείχνει να απολαμβάνει ιδιαιτέρως την ορθή, προφανώς σύμφωνα με τα ακούσματά του, εκτέλεση που επιτυγχάνεται τελικά. Αυτά είναι τα όμορφα και συγκινητικά της μουσικής...
Ο τρόπος χρήσης των χαρακτήρων που αυξάνουν ή διαιρούν τον χρόνο στην μετά την μεταρρύθμιση περίοδο αν θεωρηθεί απόλυτα μετρήσιμος τότε όλα τα μέλη αυτά φαίνονται στριφνα. Πολλές φορές με το κλάσμα θέλουν να δείξουν το άλογο χρόνο όπως και με την χρονική αγωγή ή με τα τριγοργα ή όπως οι νεότεροι με τα τρισημα μέτρα. Πολλές φορές επίσης δεν βάζουν γοργα αλλά εννοουνται. Δεν σκεφτονταν τετραγωνισμενα όπως εμείς σήμερα και ήθελαν να αποτυπωσουν με διάφορους τρόπους αυτό που ψάλλει σήμερα ο παραδοσιακός ψάλτης από τότε.
 

mv_ns

Member
Ο τρόπος χρήσης των χαρακτήρων που αυξάνουν ή διαιρούν τον χρόνο στην μετά την μεταρρύθμιση περίοδο αν θεωρηθεί απόλυτα μετρήσιμος τότε όλα τα μέλη αυτά φαίνονται στριφνα. Πολλές φορές με το κλάσμα θέλουν να δείξουν το άλογο χρόνο όπως και με την χρονική αγωγή ή με τα τριγοργα ή όπως οι νεότεροι με τα τρισημα μέτρα. Πολλές φορές επίσης δεν βάζουν γοργα αλλά εννοουνται. Δεν σκεφτονταν τετραγωνισμενα όπως εμείς σήμερα και ήθελαν να αποτυπωσουν με διάφορους τρόπους αυτό που ψάλλει σήμερα ο παραδοσιακός ψάλτης από τότε.
Παρόλο που απολαμβάνω την παρατήρηση αυτής της συζήτησης, παραδέχομαι ότι το θεωρώ κάπως συγκεχυμένο, δεδομένου ότι μαθαίνω ακόμα τη βυζαντινή μουσική.

Είμαι σε θέση να διαβάσω τα ψεύτικα, αλλά δεν πρέπει ακόμα να μάθω επαρκώς το σύστημα των τρόπων λειτουργίας, το οποίο είναι μάλλον δύσκολο χωρίς να ακούω κάθε τρόπο ως κλίμακα και να εξασκεί.

Είμαι ο μόνος (όσο γνωρίζω) στη Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία της Αμερικής που επιθυμεί να διατηρήσει και να καλλιεργήσει βυζαντινή μουσική. Φυσικά, υπάρχουν πολλοί που έχουν κάνει τα τελευταία τριάντα χρόνια στη Σερβία (όπου άνοιξε ένα σχολείο αφιερωμένο στη βυζαντινή μουσική μαζί με μια σερβική μετάφραση της «Θεωρίας και Πρακτικής της Εκκλησιαστικής Μουσικής» του Κωνσταντίου).

Υπάρχουν πολλοί Έλληνες στο Σικάγο, αλλά λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλές ελληνικές εκκλησίες εφαρμόζουν εδώ όργανα και χορωδιακό τραγούδι, θέτω σοβαρά υπό αμφισβήτηση πόσο καλά οι Έλληνες στην Αμερική συντηρούν τις αγιοτικές και πατριαρχικές παραδόσεις της βυζαντινής μουσικής...

Η ερώτησή μου σχετικά με τους τρόπους των παλαιών ρωμαϊκών ψαλμωδών επάνω ήταν έτσι ώστε να έχω μια κατά προσέγγιση ιδέα για το πού θα ανήκουν αυτά τα ψαλίδια στους Οκτώχους (μεταφέρθηκε).

Παρ 'όλα αυτά, είμαι ευγνώμων για μια τέτοια συζήτηση, καθώς απεικονίζει τη συναρπαστική πολυπλοκότητα - και επομένως την ιστορία - της βυζαντινής μουσικής.

Ευχαριστώ!

Χριστός Ανέστη!

Τα καλύτερα,
Μάρκο
 
Last edited by a moderator:
Πολύ με συγκίνησε το βίντεο με τον αείμνηστο Μαφίδη!
Θυμόμουν ότι έτσι το έχει καταγράψει και ο Βουδούρης, αλλά δεν προλάβαινα τις προηγούμενες ημέρες.
Πολλά από τα ακούσματα του Πατριαρχικού Ναού που καταγράφει ο Βουδούρης διασώζονται αλληλοδιαδόχως στην προφορική παράδοση σχεδόν μέχρι τις ημέρες μας (βλ. και εδώ: https://www.pemptousia.gr/video/i-k...u-naou-mesa-apo-to-ergo-tou-angelou-voudouri/ ).
Ιδού:
1556902596360.png
 
Top