Εὐχὴ διὰ τὸν Κορωνοϊόν, Ποίημα Μητροπολίτου Ἐδέσσης Ἰωήλ.

john76

Νέο μέλος
Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ ὁ Θεὸς ἡμῶν, ὁ ἀρχίατρος τῶν ψυχῶν καὶ τῶν σωμάτων, ὁ δι᾽ ἡμᾶς ἐνανθρωπήσας, ἵνα ἰάσῃς τὸ μέγα τραῦμα τὸν ἄνθρωπον, ὁ μὴ καταφρονήσας τοὺς ἀνιάτως νοσήσαντας δέκα λεπρούς, ἀλλὰ τῇ σωστικῇ χάριτί σου καθαρίσας αὐτούς, ὁ διελθὼν ὡς Θεάνθρωπος τὰς ἡμέρας τῆς ἐπὶ γῆς παρουσίας σου εὐεργετῶν καὶ ἰώμενος πάντας τοὺς ἀρρωστοῦντας καὶ κακῶς ἔχοντας, ὁ εὐεργετήσας καὶ ἀποκαταστήσας ὑγιαίνοντας, παραλυτικούς, τυφλούς, βαρέως ἡμαρτηκότας, δαιμονιῶντας καὶ ἐμπαθεῖς κατ᾽ ἄμφω, ἤγουν ἐν τῇ σαρκὶ καὶ τῷ νοΐ, πρόσδεξαι εὐμενῶς τὴν δέησιν ἡμῶν καὶ φυγάδευσον τῇ δυνάμει σου, τὸν φονευτὴν ἰὸν τὸν σχῆμα κορώνας φέροντα, καὶ προκαλοῦντα φοβίας ἢ καὶ θάνατον εἰς ἀσθενεῖς καὶ ἀναξιοπαθοῦντας.
Καὶ εἰ μὲν διὰ τὰς πολλὰς ἁμαρτίας ἡμῶν, ἐπέτρεψας τὸν πειρασμὸν τοῦτον, ἱκετεύομέν σοι ὡς ἐλεήμονα, ἵνα ἄρῃς αὐτὸν ἀφ' ἡμῶν καὶ ἀπὸ πάσης τῆς οἰκουμένης.
Εἰ δὲ διὰ δοκιμασίαν τῆς πίστεως ᾠκονόμησας, τὴν ἐπικράτησιν αὐτοῦ, παῦσον τὸν τάραχον τῶν ἀσθενῶν ἀπὸ τῆς ἐπιδημίας αὐτοῦ.
Εἰ δὲ ὑπὸ τῆς κακουργίας τοῦ ἀντικειμένου ἢ καὶ ἀμελείας τῶν ἐπιπολαίων ἀνθρώπων οὗτος διεδόθη, θραῦσον τὴν ἰσχὺν αὐτοῦ ὡς Θεὸς παντοδύναμος.
Φύλαξον τὴν νεότητα, καὶ περιφρούρησον τοὺς ἀσθενήσαντας, καὶ τοὺς ἐν γήρατι ὄντας ἐκ τοῦ ἐπαράτου ἰοῦ θεράπευσον, καὶ πάντας ἀπάλλαξον ἐκ τῆς συνοχῆς τῆς καρδίας, καὶ ἀντὶ ταύτης δώρησαι ἡμῖν, ὑγιείαν ἄνεσιν καὶ πλατισμόν, πρεσβείαις τῆς Κυρίας Θεοτόκου καὶ πάντων σου τῶν ἁγίων. Ἀμήν.
 
Last edited:

emakris

Μέλος
Το "κορώνας" πρέπει να γίνει "στέμματος" ή "στεφάνου" ή, τουλάχιστον, "κορώνης". Αλλοιώς δεν ταιριάζει με τον συγκεκριμένο γλωσσικό τύπο.
 

emakris

Μέλος
Ἄν ὑπάρχει ἑλληνική λέξη κορώνα...
Ἄλλο ἡ κορώνη τῆς κορώνης (πτηνόν ἤ πόλη).
1) Υπάρχει, αλλά όχι στην εκκλησιαστική ή την αρχαία ελληνική γλώσσα. 2) Το νεώτερο κορώνα είναι αντιδάνειο από το corona, που προέρχεται από το αρχαίο κορώνη.
 
Last edited:

emakris

Μέλος
Τῶν θηλυκῶν πρωτοκλίτων εἰς -α τὸ α τοῦτο, ἐὰν μὲν πρὸ αὐτοῦ ὑπάρχῃ φωνῆεν ἢ ρ, λέγεται καθαρὸν α (οἰκί-α, ὥρ-α), ἐὰν δὲ πρὸ αὐτοῦ ὑπάρχῃ σύμφωνον, πλὴν τοῦ ρ, λέγεται μὴ καθαρὸν α (ῥίζ-α, μοῦσ-α, ἄκανθ-α).
Κατὰ κανόνα τῶν θηλυκῶν πρωτοκλίτων ὀνομάτων:
1) τὸ καθαρὸν α εἶναι μακρόν: βασιλείᾱ, θήρᾱ·
2) τὸ μὴ καθαρὸν α εἶναι βραχὺ καὶ εἰς τὴν γενικὴν καὶ δοτικὴν τοῦ ἑνικοῦ τοῦτο τρέπεται εἰς η: γλῶσσᾰ (γλώσσης, γλώσσῃ), μᾶζᾰ (μάζης, μάζῃ).
 

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Ἔχετε δίκιο. Βιαστικά (ξανα)διάβασα, ἐπειδή μέ εἶχε ἀπασχολήσει παλαιά μέ τήν ἵδρυση τῆς Μητροπόλεως Γλυφάδας (πού δέν κάνει οὔτε Γλυφάδος οὔτε Γλυφάδης).
Πάντως ὁ Σεβ. (ἄν δέν ὑπάρχει σφάλμα στήν δημοσίευση) εἶναι ἐγκρατέστατος στά ἀρχαῖα.
Μπορεῖ ὅμως νά τηρεῖται ἡ γραμματική τῆς νέας σέ λέξεις πού δέν ἀπαντῶνται στήν ἀρχαία.
 

emakris

Μέλος
Ναι, ίσως ο Σεβασμιώτατος δεν ήθελε ούτε να "εξωραΐσει" τον ιό, χρησιμοποιώντας λέξεις όπως "στέφος", "στέφανος", "στέμμα", που έχουν τις γνωστές συνδηλώσεις στην εκκλησιαστική γλώσσα, αλλά ούτε και να καταφύγει στην αρχική ετυμολογία της λέξεως, λόγω της εννοιολογικής αποκλίσεως που ορθώς επισημάνατε. Βέβαια το αποτέλεσμα "χτυπάει" κάπως στο γλωσσικό μας ψαλτο-αισθητήριο (το λέω έτσι, γιατί δεν είμαι φιλόλογος, εμπειρικά λειτουργώ), αλλά ίσως και να ήταν αυτός ο στόχος... Πάντως ωφελήθηκα κιόλας, γιατί ξεσκόνισα λίγο τα αρχαία μου...
 

Nikos L.

Παλαιό Μέλος
Ο κανόνας με τη μετατροπή του α σε η εφαρμόζεται σε λεξεις της ελληνικής. Η κορώνα ειναι αντιδάνειο κ δε λογιζεται στον κανονα, οπως η καρεκλα κλπ.....
 

emakris

Μέλος
Η κορώνα ειναι αντιδάνειο κ δε λογιζεται στον κανονα...
Δεν υπάρχει τέτοια εξαίρεση για τα αντιδάνεια εν γένει. Και το "κανόνι" (το όπλο) αντιδάνειο είναι, αλλά εντάσσεται κανονικά στο κλιτικό σύστημα της αρχαίας ελληνικής, όταν πρόκειται για κείμενα λογίου ύφους (το κανόνιον, του κανονίου, τα κανόνια, των κανονίων), έστω και εάν παράλληλα υπάρχει το εκκλησιαστικό "κανόνιον", με τελείως διαφορετική έννοια.
Ως προς το "κορώνη", συναντάται ήδη από τους ελληνιστικούς χρόνους με τη σημασία "στεφάνι". Ο δε Παυσανίας (2ος αι. μ.Χ.) το χρησιμοποιεί με την έννοια του νομίσματος, προφανώς λόγω της παραστάσεως που ήταν χαραγμένη επάνω, όταν προσπαθεί να ετυμολογήσει το τοπωνύμιο Κορώνη ("...λέγεται δὲ καὶ ἕτερος λόγος, ὡς τοῦ τείχους τὰ θεμέλια ὀρύσσοντες ἐπιτύχοιεν κορώνῃ χαλκῇ"). Όπως συμβαίνει πολλές φορές στη βυζαντινή μουσική, έτσι και στη γλώσσα: Κάποια φαινόμενα που θεωρούμε νεώτερα, μπορεί να πηγαίνουν αρκετά πίσω, έστω και εν σπέρματι (σε άλλο thread, έκανα μια παρατήρηση σε σχέση με το "λέγετο" σε Ασματικό του 13ου αι., που ανάρτησε ο αγαπητός κ. Θεοδωράκης).
Συνεπώς δεν είναι "λάθος", όταν η σεβασμία μονή της ιδιαιτέρας μας πατρίδος αναφέρεται ως Μονή Κορώνης. Όπως δεν είναι "λάθος" και το Κορώνας. Ως προς την επιλογή του Σεβασμιωτάτου, αναλύθηκε ήδη.
 
Last edited:

Nikos L.

Παλαιό Μέλος
Δεν υπάρχει τέτοια εξαίρεση για τα αντιδάνεια. Και το "κανόνι" (το όπλο) αντιδάνειο είναι, αλλά εντάσσεται κανονικά στο κλιτικό σύστημα της αρχαίας ελληνικής, όταν πρόκειται για κείμενα λογίου ύφους (το κανόνιον, του κανονίου, τα κανόνια, των κανονίων), έστω και εάν παράλληλα υπάρχει το εκκλησιαστικό "κανόνιον", με τελείως διαφορετική έννοια.
Ως προς το "κορώνη", συναντάται ήδη από τους ελληνιστικούς χρόνους με τη σημασία "στεφάνι". Ο δε Παυσανίας (2ος αι. μ.Χ.) το χρησιμοποιεί με την έννοια του νομίσματος, προφανώς λόγω της παραστάσεως που ήταν χαραγμένη επάνω, όταν προσπαθεί να ετυμολογήσει το τοπωνύμιο Κορώνη ("...λέγεται δὲ καὶ ἕτερος λόγος, ὡς τοῦ τείχους τὰ θεμέλια ὀρύσσοντες ἐπιτύχοιεν κορώνῃ χαλκῇ"). Όπως συμβαίνει πολλές φορές στη βυζαντινή μουσική, έτσι και στη γλώσσα: Κάποια φαινόμενα που θεωρούμε νεώτερα, μπορεί να πηγαίνουν αρκετά πίσω, έστω και εν σπέρματι (σε άλλο thread, έκανα μια παρατήρηση σε σχέση με το "λέγετο" σε Ασματικό του 13ου αι., που ανάρτησε ο αγαπητός κ. Θεοδωράκης).
Συνεπώς δεν είναι "λάθος", όταν η σεβασμία μονή της ιδιαιτέρας μας πατρίδος αναφέρεται ως Μονή Κορώνης. Όπως δεν είναι "λάθος" και το Κορώνας. Ως προς την επιλογή του Σεβασμιωτάτου, αναλύθηκε ήδη.
Μιλάτε ως Φιλόλογος;
Ακούστε λοιπόν...
Μόνο οι καθαρά ελληνικές λέξεις εμπίπτουν στον κανόνα.....
Όλες οι υπόλοιπες: ξένες, δάνεια, αντιδάνεια ΔΕΝ εμπίπτουν στον κανόνα μετατροπής του -α σε -ης, αλλά διατηρείται το -ας.... Ας μη φέρω παράδειγμα.... πως γίνεται στη γενική....
Στην ονομαστική η συγκεκριμένη λέξη είναι κορώνα απ το ξενικό corona. Είναι αντιδάνειο νεότερο στη χρήση της ελληνικής γλώσσας κ δε μπορεί να "αρχαιοποιηθεί". Άρα δεν εμπιπτει στον κανόνα...

Χρησιμοποιήθηκε η κορώνα με τη σωστή κλίση στη γενική.......
 

Attachments

  • 20200319_132433.jpg
    20200319_132433.jpg
    1.8 MB · Views: 31

emakris

Μέλος
Καθένας διαβάζει και κρίνει. Το περιεχόμενο και το ύφος.
 

Nikos L.

Παλαιό Μέλος
Δεν καταλαβαίνω γιατί σας ενοχλεί το ύφος....
Παρέθεσα αρχικά τη γνώμη μου.
Μου απαντήσατε κοφτά (δεν υπάρχει....) και θεώρησα πρέπον να σας απαντήσω....
Μαλλον το ότι σας απάντησα είναι το λάθος.

Να σας πω, λοιπόν, ότι (με την καλή έννοια πάντα) ζηλεύω τους παλιακούς κ εγκρατείς της αρχαιοελληνικής, αρχαΐζουσας κλπ διότι ήξεραν κ ξέρουν τους κανόνες....
Όταν "φύγουν" αυτοί, φοβάμαι για πολλά παράδοξα....
Καλό σας μεσημέρι κ ο Θεός να βοηθήσει να βγούμε αλώβητοι απ τον ιό.
 
Ἀμήν.

ασφαλώς το πρωτεύον και το πρέπον να την χρησιμοποιούμε!!!

η (μόνιμη) πρότασή μου : κάποιες νεοφανείς και συγκυριακές ευχές στην νέα Ελληνική...

ασφαλώς και μπορεί ο (έμπειρος και θεολόγος) συντάκτης να αποφύγει δογματικές παρεκκλίσεις
 

evangelos

Ευάγγελος Σολδάτος
Στο ίδιο κείμενο 2ου αιώνα μ.Χ του Λουκιανού
" χρυσῆν κορώνην ἐπιθεῖναι·" [ως στέμα"]
"τίνας δὲ τέττιγας οὐκ ἐπᾴσεσθαι, τίνας δὲ κορώνας οὐκ ἐπιπτήσεσθαι καθάπερ ἐπὶ τὸν Ἡσιόδου τάφον" [ως πτηνό ]

Άρα,
Μπορεί να έχει κάποιο δίκιο ο κ Μακρής.
Προσωπικά βλέπω ότι είναι όλα σωστά και είναι θέμα διαλέκτου λχ η αιολική ή η δωρική νομίζω έχει σε πολλές περιπτώσεις "α" αντί για "η", ο @Γιώργος Μ. σίγουρα μπορεί να μας διαφωτίσει καλύτερα.
βλ και εδώ
Συμφωνώ με τον Νίκο να μη αρπαζόμαστε με το ύφος που λέει κάποιος κάτι αλλά να μένουμε μόνο σε αυτό που λέει!
 
Last edited:
Top