[Ανακοίνωση] Εκτέλεση Βυζαντινής Μουσικής με Η/Υ και πληκτροφόρο όργανο

[ATHANASSIOS]

Αγαπητοί φίλοι,
υπάρχουν τρία βασικά προβλήματα που πρέπει να λήσει κάποιος μουσικός-εκτελεστής-τεχνικός της βυζαντινής μουσικής με πληκτροφόρο όργανο. Δύο εξ αυτών είναι η διάταξη των πλήκτρων και το χόρδισμα. Φανταστείτε κάποιον να εκτελεί μουσική παραλλαγή και να μη χρειάζεται να σταματήσει για να κάνει νέο χόρδισμα προκειμένου να εκτελέσει αλλοιώσεις και φθορές σε οποιοδήποτε πλήκτρο και να βρίσκεται ! Αυτή είναι η πρόκληση και φυσικά οι ψαγμένοι γνωρίζουν για το παναρμόνιο του Ψάχου. Αλλά εδώ έρχεται η τρίτη παράμετρος που είναι πόσο εύκολα μπορεί να εκτελέσει κάποιος ένα τέτοιο μουσικό όργανο. Το παναρμόνιο αποδείχτηκε εξαιρετικά δύσχρηστο και πολύπλοκο στη χρήση του, διορθώστε με αν κάνω λάθος.

Η σύγχρονη λύση που ερευνώ εδώ και χρόνια, περιστασιακά μιας και δεν είναι η κύρια ασχολία μου η μουσική, είναι η σύνδεση midi-keyboard με Η/Υ και το χόρδισμα του μέσω pitch-bend wheel και άλλων midi τεχνικών. Κατέληξα ότι με ένα midi-κλαβιέ πιάνου δεν μπορείς να λύσεις το παραπάνω αν και φτάνεις σε ένα αξιοπρεπέστατο αποτέλεσμα. Όμως πρόσφατα, ένα χρόνο πριν, ανακάλυψα ότι υπάρχουν κατασκευαστές πληκτροφόρων (midi-keyboards) οι οποίοι απευθύνονται στους λάτρεις της microtonal music. Αυτοί κάνουν διαφορετικά keyboard layouts και έτσι απλά έχεις περισσότερα πλήκτρα για να πετύχεις το ζητούμενο.

Χρειάζεσαι βέβαια και το κατάλληλο λογισμικό. Δωρεάν τέτοιο λογισμικό για να πειραματιστείτε είναι το scala και το midirel. Το γάντι έπεσε ;-) όποιος καταφέρει και συνδιάσει κατάλληλα τα παραπάνω θα κάνει την επόμενη τελειώτερη έκδοση του παναρμόνιου και θα αποτελέσει ένα άριστο βοήθημα για τους μαθητές της βυζαντινής μουσικής καθώς και θα δείξει για όσους εκτελούν ακόμη σε piano βυζαντινή μουσική τι πλούτος ήχων και μελωδίας υπάρχει που δεν μπορούν να ακούσουν.

Ανέβασα την προσπάθεια που έχω κάνει και ηχητικά ακούσματα στο site μου, http://athanassios.gr/byzmusic_electroakoustic.htm

Καλή συνέχεια, αααα και σήμερα του Αγ. Φανουρίου ας ελπίσουμε ότι κάτι καινούργιο φανερώσαμε :wink:

Αθανάσιος

 

[Βασίλης Κιαμηλίδης]

Αγαπητοί φίλοι,
υπάρχουν τρία βασικά προβλήματα που πρέπει να λήσει κάποιος μουσικός-εκτελεστής-τεχνικός της βυζαντινής μουσικής με πληκτροφόρο όργανο. Δύο εξ αυτών είναι η διάταξη των πλήκτρων και το χόρδισμα. Φανταστείτε κάποιον να εκτελεί μουσική παραλλαγή και να μη χρειάζεται να σταματήσει για να κάνει νέο χόρδισμα προκειμένου να εκτελέσει αλλοιώσεις και φθορές σε οποιοδήποτε πλήκτρο και να βρίσκεται ! Αυτή είναι η πρόκληση και φυσικά οι ψαγμένοι γνωρίζουν για το παναρμόνιο του Ψάχου. Αλλά εδώ έρχεται η τρίτη παράμετρος που είναι πόσο εύκολα μπορεί να εκτελέσει κάποιος ένα τέτοιο μουσικό όργανο. Το παναρμόνιο αποδείχτηκε εξαιρετικά δύσχρηστο και πολύπλοκο στη χρήση του, διορθώστε με αν κάνω λάθος.

Η σύγχρονη λύση που ερευνώ εδώ και χρόνια, περιστατικά μιας και δεν είναι η κύρια ασχολία μου η μουσική, είναι η σύνδεση midi-keyboard με Η/Υ και το χόρδισμα του μέσω pitch-bend wheel και άλλων midi τεχνικών. Κατέληξα ότι με ένα midi-κλαβιέ πιάνου δεν μπορείς να λύσεις το παραπάνω αν και φτάνεις σε ένα αξιοπρεπέστατο αποτέλεσμα. Όμως πρόσφατα, ένα χρόνο πριν, ανακάλυψα ότι υπάρχουν κατασκευαστές πληκτροφόρων (midi-keyboards) οι οποίοι απευθύνονται στους λάτρεις της microtonal music. Αυτοί κάνουν διαφορετικά keyboard layouts και έτσι απλά έχεις περισσότερα πλήκτρα για να πετύχεις το ζητούμενο.

Χρειάζεσαι βέβαια και το κατάλληλο λογισμικό. Δωρεάν τέτοιο λογισμικό για να πειραματιστείτε είναι το scala και το midirel. Σε άλλο μήνυμα θα σας στείλω οδηγίες και παραδείγματα από τους πειραματισμούς μου με κλασικό midikeyboard. Το γάντι έπεσε ;-) όποιος καταφέρει και συνδιάσει κατάλληλα τα παραπάνω θα κάνει την επόμενη τελειώτερη έκδοση του παναρμόνιου και θα αποτελέσει ένα άριστο βοήθημα για τους μαθητές της βυζαντινής μουσικής καθώς και θα δείξει για όσους εκτελούν ακόμη σε piano βυζαντινή μουσική τι πλούτος ήχων και μελωδίας υπάρχει που δεν μπορούν να ακούσουν.

Εύχεστε να βρεθεί ο χρόνος και θα ανεβάσω αναλυτικά όλη την εφαρμογή και πράξη στο site μου, http://athanassios.gr θέλω να βρω χρόνο να το κάνω εδώ και χρόνια....

Καλή συνέχεια, αααα και σήμερα του Αγ. Φανουρίου ας ελπίσουμε ότι κάτι καινούργιο φανερώσαμε :wink:

Αθανάσιος

Το πρόγραμμα ''Μελωδός'' το έχετε υπόψην σας, διότι εξ όσων γνωρίζω είναι το μόνον πρόγραμμα, με το οποίο καταγράφεις την βυζαντινή μουσική, και έχεις την δυνατότητα να ακούσεις το καταγεγραμμένο σε όποια κλίμακα επιθυμείς , με τις οποιοεσδήποτε υφοδιέσεις, κλπ .
Έχουν γίνει και σχετικές συζητήσεις στο φόρουμ.
Βασίλης Κιαμηλίδης

 

[ATHANASSIOS]

Για να διακρίνω την καταγραφή, αναπαραγωγή ΒΕΜ από Η/Υ με μουσικά προγράμματα άνοιξα σχετικό θέμα. Εδώ το ζητούμενο είναι πως μπορώ να πετύχω ζωντανή εκτέλεση και συνοδεία ΒΕΜ με πληκτροφόρο ηλεκτρονικό όργανο. Παρακαλώ αν είναι δυνατό περιοριστείτε σε αυτό....

Για να βοηθήσω τους πολύ τεχνολόγους, συνοδεία και ζωντανή εκτέλεση μπορεί να επιτευχθεί με άταστα έγχορδα μουσικά όργανα, βιολί, κανονάκι, ταμπουράς κλπ.... αλλά εκεί πρέπει να είσαι γνώστης του συγκεκριμένου οργάνου. Με το πληκτροφόρο πιθανότατα τα πράγματα είναι πιο απλά στην εκτέλεσή του από αρχάριους....

Ένα τέτοιο όργανο μου δίνει την ευκαιρεία να πειραματιστώ με μουσικούς δρόμους, με παραλαγές, να εξασκίσω την φωνή μου πάνω σε σωστά διαστήματα, κλπ....

Ο συγκεκριμένος τρόπος χορδίσματος midi-keyboard έχει πολύ χαμηλό κόστος υλοποίησης (ας πούμε ένα mini laptop 500 ευρώ και το keyboard 100 ευρώ και software δωρεάν Midirel) δηλαδή με 600 ευρώ έχεις ένα απολύτως φορητό σύστημα που κάνει και εκτέλεση, μετροφωνία, κλπ....

Χορδίζεται σε ελάχιστο χρόνο αρκεί κάποιος να έχει γράψει ένα αρχείο με κατάλληλη μορφή για να το διαβάσει το πρόγραμμα χορδίσματος στον Η/Υ. Τέτοιο είναι το παρακάτω το εξηγώ στο site μου.

coords 1
morio 0.013888889
notes 12
! 00 A - NH
1 08 !M - ΝΗ - ΧΡΩΜΑΤΙΚΟ (ΔΙΕΣΗ +8)
2 12 !A - ΠΑ
3 18 !M - ΒΟΥ - ΧΡΩΜΑΤΙΚΟ (ΥΦΕΣΗ -4)
4 22 !A - ΒΟΥ
5 30 !A - ΓΑ
6 38 !Μ - ΓΑ - ΧΡΩΜΑΤΙΚΟ (ΔΙΕΣΗ +8)
7 42 !Α - ΔΙ
8 50 !Μ - ΚΕ - ΧΡΩΜΑΤΙΚΟ (ΥΦΕΣΗ -4)
9 54 !Α - KE
10 60 !Μ - ΖΩ - ΕΝΑΡΜΟΝΙΟ (ΥΦΕΣΗ -4)
11 64 !Α - ΖΩ
12 72 !Α - NH

Αθανάσιος

 

[kstel]

Σ' ευχαριστώ για την υπόδειξη του προγράμματος midirel !!! To midirel το δούλεψα με usb-κλαβιε αλλά δεν είναι καθόλου πρακτικό και εφικτό για μια απλή δοκιμή στους περισσότερους χρήστες υπολογιστή. Προτείνω σε όλους να δουλέψετε το πολύ απλό και αποτελεσματικό πρόγραμμα midirel με το εικονικό πιάνο Tpiano χρησιμοποιώντας μόνο το πληκτρολόγιο ενός φορητού αφού εγκαταστήσετε την εφαρμογή MapleVMCv356 μια φορά. Στο Tpiano επιλέξτε για Midi device: Maple midi out port 1 και στο midrel32 την ίδια θύρα ως midi input. Μ' αυτόν τον τρόπο θα παίξετε - ακούσετε τις βυζαντινές κλίμακες και θα έχετε ένα ισοκράτη οικονομικά χωρίς να κουβαλάτε όπου πηγαίνετε επιπλέον midi κλαβιέ. Σας αρκεί ένα μικρό φθηνό φορητό. Επισυνάπτω τα παραπάνω προγράμματα καθώς και χρήσιμες κλίμακες γένών και χρόες. Για το Νη πατήστε στο πληκτρολόγιο το κουμπί c(ψ). Παίξτε μόνο με τα άσπρα πλήκτρα.

 

[Νικολάρας]

Αγαπητοί φίλοι,
υπάρχουν τρία βασικά προβλήματα που πρέπει να λήσει κάποιος μουσικός-εκτελεστής-τεχνικός της βυζαντινής μουσικής με πληκτροφόρο όργανο. Δύο εξ αυτών είναι η διάταξη των πλήκτρων και το χόρδισμα. Φανταστείτε κάποιον να εκτελεί μουσική παραλλαγή και να μη χρειάζεται να σταματήσει για να κάνει νέο χόρδισμα προκειμένου να εκτελέσει αλλοιώσεις και φθορές σε οποιοδήποτε πλήκτρο και να βρίσκεται ! Αυτή είναι η πρόκληση και φυσικά οι ψαγμένοι γνωρίζουν για το παναρμόνιο του Ψάχου. Αλλά εδώ έρχεται η τρίτη παράμετρος που είναι πόσο εύκολα μπορεί να εκτελέσει κάποιος ένα τέτοιο μουσικό όργανο. Το παναρμόνιο αποδείχτηκε εξαιρετικά δύσχρηστο και πολύπλοκο στη χρήση του, διορθώστε με αν κάνω λάθος.

… απλά επέτρεψέ μου μία φιλική συμβουλή. Μη πέρνεις στα σοβαρά τις απόψεις για την ψαλτική τέχνη και ιστορία από άτομα που δεν είναι ψάλτες (πχ Ρωμανού).

βιβλία να διαβάζεις.
Βρες αυτά που λες και σε βιβλία, για να πείσεις κι εμένα.

Ο Ψάχος, με την οικονομική υποστήριξη της Εύας Πάλμερ Σικελιανού, η οποία είχε διδαχθεί από αυτόν βυζαντινή μουσική και τον είχε ήδη υποστηρίξει οικονομικά στην έκδοση του έργου του Η Παρασημαντική της Βυζαντινής Μουσικής, Π.Δ. Σακελλαρίου: Αθήνα 1917, ξεκινά την κατασκευή ενός πληκτροφόρου οργάνου συγκερασμένου έτσι ώστε να αποδίδει όλα τα διαστήματα που απαιτούνται για τους ήχους της βυζαντινής μουσικής. Το όργανο αυτό κατασκευάστηκε το 1924 στο εργοστάσιο εκκλησιαστικών οργάνων G.F. Steinmeyer του Oettingen της Βαυαρίας. Έχει μηχανισμό εκκλησιαστικού οργάνου και ένα πληκτρολόγιο με 42 πλήκτρα στην οκτάβα. Ονομάστηκε Εύειο παναρμόνιο. Κατασκευάστηκαν επίσης δύο μικρότερα ομοιότυπα με μηχανισμό αρμόνιου, που είναι τα μόνα που μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα. Το μεγάλο όργανο δεν βρέθηκε χώρος να το στεγάσει. Εθεωρείτο χαμένο ή κατεστραμμένο, μέχρι πολύ πρόσφατα που εντοπίστηκε στο εργοστάσιο Steinmeyer σε άριστη κατάσταση. Και η αναζήτηση στέγης ανανεώθηκε, αλλά έληξε το 2005 με την αγορά του οργάνου από Αμερικανό συλλέκτη..

Γνωρίζετε μήπως πού βρίσκονται σήμερα αυτά τα «μικρότερα ομοιότυπα με μηχανισμό αρμονίου που είναι και τα μόνα που μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα;

Η Εκκλησιαστική Βυζαντινή μουσική είναι φωνητική και μάλιστα ανόργανος, με όλα τα θετικά και αρνητικά επακόλουθα, ενώ οι ερμηνευτές ανάλογα με τα προσόντα τους, ενσυνείδητα αυθαιρετούσαν, υπεραπλουστεύοντας τα μέλη, και, όπως η ιστορία αναφέρει, αυτό γινόταν έντονα αντιληπτό όταν οι πατριαρχικοί ψάλτες, έψαλλαν εκτός Πατριαρχείου

«Η διατήρηση στην αίσθηση, των διαστημάτων της ελληνικής μουσικής είναι ένα θέμα που διαπραγματεύονται σε μεγάλη έκταση οι μουσικοί της εποχής. Στις περιπτώσεις που συζητιέται από κοινού από ανθρώπους δυτικής και ανατολικής μουσικής παιδείας, γίνεται εμφανής η μεγάλη διάσταση στην σύλληψη του προβλήματος: για τους δεύτερους η πλούσια διαστηματική κλίμακα είναι βιωμένη μουσική ευαισθησία, την οποία καλούνται να εκφράσουν θεωρητικά. Για τους πρώτους είναι ανύπαρκτο πρόβλημα, γέννημα της φαντασίας των εκκλησιαστικών μουσικών, όπως “αποδεικνύει” η αδυναμία τους να καθορίσουν θεωρητικά τα διαστήματα»

Επομένως, τι ισχύει από όλα; Η διαστηματική κλίμακα είναι βιωμένη απλά μουσική ευαισθησία; Μπορεί να εκφραστεί θεωρητικά και αν ναι, με πόση ακρίβεια; Τι είχε πετύχει το «Εύειο Παναρμόνιο» του Ψάχου;

Υ.Γ. Συγκρατώ την σύστασή σας Νικόλαε. Την παράθεση την θέτω προς εξέταση από εμπειρότερούς μου ως ανωτέρω.

 

[Dimitri]

Για τα όργανα δές Το (Εύειον) «Παναρμόνιον» του Κωνσταντίνου Ψάχου, 1924.

 

[vfilip]

Για δέστο το παρακάτω , λύνει όλα τα παραπάνω προβλήματα 1) αποδίδει τους τόνους και τα διαστήματα με μαθηματική εκρίβεια 2) η διάταξη των πλήκτρων για τη διατονική κλίμακα είναι σχετικά απλή 3) η εκτέλεση είναι εύκολη .

paterikoslogos.com/viewtopic.php?f=12&t=1235

Επίσης δείτε το σχετικό βίντεο http://youtu.be/OvbZgY5Jhz4