Εγκυκλοπαίδεια της αρχαίας ελληνικής μουσικής

προσαννέναι, (προσανίημι)· χαμηλώνω επιπλέον το ύψος (Δημ., LSJ). Πλούτ. (Περί μουσ. 1145D, 39): "αλόγω τινί διαστήματι προσανιέντες αυτοίς τας τε τρίτας και τας παρανήτας" (χαμηλώνοντας επιπλέον τις τρίτες και τις παρανήτες με ένα άλογο διάστημα [διάστημα μικρό που δεν μπορεί να τραγουδηθεί ή να αναγνωριστεί από το αυτί]).

http://www.musipedia.gr/
 
[''Πλούτ. (Περί μουσ. 1145D, 39): "αλόγω τινί διαστήματι προσανιέντες αυτοίς τας τε τρίτας και τας παρανήτας" (χαμηλώνοντας επιπλέον τις τρίτες και τις παρανήτες με ένα άλογο διάστημα [διάστημα μικρό που δεν μπορεί να τραγουδηθεί ή να αναγνωριστεί από το αυτί]).'']

PLUTARQUE
ΠΕΡΙ ΜΟΥΣΙΚΗΣ

Πλούτ.,Περί μουσ. 1145D, 39

(404) Τὸ δὲ τὰ τοιαῦτα λέγειν τε καὶ ὑπολαμβάνειν οὐ μόνον τοῖς φαινομένοις ἐναντιουμένων ἐστίν, ἀλλὰ καὶ ἑαυτοῖς μαχομένων. (405) Χρώμενοι γὰρ αὐτοὶ 〈ταῖς〉 τοιαύταις τετραχόρδων μάλιστα φαίνονται διαιρέσεσιν, ἐν αἷς τὰ πολλὰ τῶν διαστημάτων ἤτοι περιττά ἐστιν ἢ [ἀν]ἄλογα· (406) μαλάττουσι γὰρ αἰεὶ τάς τε λιχανοὺς καὶ τὰς παρανήτας. Ἤδη δὲ καὶ τῶν ἑστώτων τινὰς παρανιᾶσι φθόγγων ἀλόγῳ τινὶ διαστήματι, προσανιέντες αὐτοῖς τάς τε τρίτας καὶ τὰς παρανήτας, (407) καὶ τὴν τοιαύτην εὐδοκιμεῖν μάλιστά πως οἴονται τῶν συστημάτων χρῆσιν, ἐν ᾗ τὰ πολλὰ τῶν διαστημάτων ἐστὶν ἄλογα, οὐ μόνον τῶν κινεῖσθαι πεφυκότων φθόγγων, ἀλλὰ καί τινων ἀκινήτων ἀνιεμένων, ὥς ἐστι δῆλον τοῖς αἰσθάνεσθαι τῶν τοιούτων δυναμένοις.

http://remacle.org/bloodwolf/historiens/Plutarque/musiquegr.htm
 
προσαύλησις, συνοδεία στον αυλό (σε ταυτοφωνία με το κύριο τραγούδι). Πολυδ. (IV, 83): "οι δε, την συναυλίαν είδος προσαυλήσεως οίονται, ως την αυλωδίαν" (και άλλοι πιστεύουν ότι η συναυλία είναι είδος προσαύλησης σαν την αυλωδία [δηλ. όπως στην αυλωδία ο αυλός συνοδεύει το τραγούδι]). Βλ. λ. προσαυλώ .

http://www.musipedia.gr/
 
[''Πολυδ. (IV, 83): "οι δε, την συναυλίαν είδος προσαυλήσεως οίονται, ως την αυλωδίαν" (και άλλοι πιστεύουν ότι η συναυλία είναι είδος προσαύλησης σαν την αυλωδία [δηλ. όπως στην αυλωδία ο αυλός συνοδεύει το τραγούδι]).'']

Pollux, Onomasticon

Πολυδ., IV, 83

http://www.archive.org/stream/onomasticon01polluoft#page/n313/mode/1up
 

Attachments

  • onomasticon01polluoft_0314.jpg
    211.1 KB · Views: 1
προσαυλώ, συνοδεύω με τον αυλό · τραγουδώ με συνοδεία αυλού. Φαίνεται πως το ρήμα χρησιμοποιούνταν μόνο με τη σημασία της συνοδείας σε ταυτοφωνία.

http://www.musipedia.gr/
 
πρόσθεσις, μια παύση ίση προς δύο βραχείς χρόνους (χρονικές μονάδες)· Αριστείδης (Περί μουσ. 41 Mb): "πρόσθεσις δε χρόνος κενός μακρός ελαχίστου διπλασίων" (πρόσθεση είναι ένας χρόνος κενός μακρός [δηλ. παύση], ίσος προς το διπλάσιο της χρονικής μονάδας).

Βλ. στα λ. παρασημαντική τα σημεία για τις παύσεις· επίσης βλ. και το λ. χρόνος

http://www.musipedia.gr/
 
Αριστείδης (Περί μουσ. 41 Mb): "πρόσθεσις δε χρόνος κενός μακρός ελαχίστου διπλασίων" (πρόσθεση είναι ένας χρόνος κενός μακρός [δηλ. παύση], ίσος προς το διπλάσιο της χρονικής μονάδας).

ΑΡΙΣΤΕΙΔΟΥ ΚΟΙΝΤΙΛΙΑΝΟΥ
ΠΕΡΙ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΠΡΩΤΟΝ

Αριστείδης, Περί μουσ. 41 Mb

κενὸς μὲν οὖν ἐστι χρόνος ἄνευ
φθόγγου πρὸς ἀναπλήρωσιν τοῦ ῥυθμοῦ, λεῖμμα δὲ ἐν
ῥυθμῷ χρόνος κενὸς ἐλάχιστος, πρόσθεσις δὲ χρόνος κενὸς
μακρὸς ἐλαχίστου διπλασίων.
 
προσλαμβανόμενος, προστεθειμένος φθόγγος. Έτσι ονομαζόταν ο φθόγγος (νότα) που πρόσθεταν κάτω από το πιο χαμηλό τετράχορδο (τετράχορδο υπατών) και στα συστήματα Τέλειον Μείζον και Τέλειον Έλαττον. Με την προσθήκη του προσλαμβανόμενου, η νότα μέση διατήρησε την πραγματικά κεντρική θέση της στο Σύστημα Τέλειον Μείζον, όπως και στο Σύστημα Αμετάβολον. Βλ. λ. σύστημα.

http://www.musipedia.gr/
 
προσμελωδώ, συνοδεύω με μια μελωδία (Δημ.)· τραγουδώ επιπλέον (LSJ). Ο Σήμος ο Δήλιος (Αθήν. ΙΔ', 618A, 9) λέει στο πέμπτο βιβλίο της Δηλιάδος: "ήν τις αγών συμφωνίας αμοιβαίος αυλού και ρυθμού χωρίς λόγου του προσμελωδούντος" ([η συναυλία] ήταν αγώνας συνδυασμένης εκτέλεσης αυλού και ρυθμού [δηλ. όρχησης], χωρίς την προσθήκη λέξεων [τραγουδιού]).

http://www.musipedia.gr/
 
[''Ο Σήμος ο Δήλιος (Αθήν. ΙΔ', 618A, 9) λέει στο πέμπτο βιβλίο της Δηλιάδος: "ήν τις αγών συμφωνίας αμοιβαίος αυλού και ρυθμού χωρίς λόγου του προσμελωδούντος" ([η συναυλία] ήταν αγώνας συνδυασμένης εκτέλεσης αυλού και ρυθμού''][δηλ. όρχησης], χωρίς την προσθήκη λέξεων [τραγουδιού]).

Athénée de Naucratis, les Deipnosophistes, livre XIV

Αθήν., ΙΔ', 618A, 9

Σῆμος ὁ Δήλιος ἐν εʹ Δηλιάδος γράφων οὕτως· ’ἀγνοουμένης δὲ παρὰ πολλοῖς τῆς συναυλίας, λεκτέον. ἦν τις ἀγὼν συμφωνίας ἀμοιβαῖος αὐλοῦ καὶ ῥυθμοῦ, χωρὶς {λόγου} τοῦ προσμελῳδοῦντος.

http://hodoi.fltr.ucl.ac.be/concordances/athenee_deipnosophistes_14/texte.htm
 
προσόδιον, μέλος· τραγούδι με πανηγυρικό και σοβαρό χαρακτήρα, εκτελούμενο από χορό, με συνοδεία αυλού , με ρυθμικές κινήσεις, κατά τη διάρκεια μιας πανηγυρικής πομπής, και ιδιαίτερα όταν η πομπή πλησίαζε στο ναό ή στο βωμό. Ο Πρόκλος (Χρηστομάθεια 10) καθορίζει ότι "ελέγετο δε προσόδιον επειδάν προσίασι τοις βωμοίς ή ναοίς· και εν τω προσιέναι, ήδετο προς αυλόν· ο δε κυρίως ύμνος προς κιθάραν ήδετο εστώτων" (ονομαζόταν προσόδιο, επειδή [τραγουδιόταν ενώ] πλησίαζαν στους βωμούς ή τους ναούς· και, πλησιάζοντας, το τραγουδούσαν με συνοδεία αυλού· και ο κύριος ύμνος τραγουδιόταν με συνοδεία κιθάρας, ενώ στέκονταν όρθιοι [ακίνητοι]). Στον Πρόκλο (έκδ. Th. Gaisford, 1832) από προφανή αβλεψία γράφεται "προσώδιον", αντί "προσόδιον". Ησ.: "προσόδιον· ωδή ύμνον θεού περιέχουσα" (προσόδιον· μια ωδή που αποτελεί [περιέχει] ύμνο προς ένα θεό)· πρβ. Αθήν. (ς', 253Β, 3): "παιάνας και προσόδια άδοντες".
Κατά τον Ηρακλείδη Ποντικό (Πλούτ. Περί μουσ. 1132C, 3), τα προσόδια εισήγαγε ο Κλονάς ο Τεγεάτης. Προσόδια έχουν συνθέσει ο Βακχυλίδης , ο Πίνδαρος και άλλοι.

http://www.musipedia.gr/
 
[''Ο Πρόκλος (Χρηστομάθεια 10) καθορίζει ότι "ελέγετο δε προσόδιον επειδάν προσίασι τοις βωμοίς ή ναοίς· και εν τω προσιέναι, ήδετο προς αυλόν· ο δε κυρίως ύμνος προς κιθάραν ήδετο εστώτων" (ονομαζόταν προσόδιο, επειδή [τραγουδιόταν ενώ] πλησίαζαν στους βωμούς ή τους ναούς· και, πλησιάζοντας, το τραγουδούσαν με συνοδεία αυλού· και ο κύριος ύμνος τραγουδιόταν με συνοδεία κιθάρας, ενώ στέκονταν όρθιοι [ακίνητοι]). Στον Πρόκλο (έκδ. Th. Gaisford, 1832) από προφανή αβλεψία γράφεται "προσώδιον", αντί "προσόδιον".'']

BIBLIOTHÈQUE DE PHOTIUS
239 PROCLUS
Cours de Littérature

Πρόκλος, Χρηστομάθεια 10

διὸ καὶ τὸ προσόδιον καὶ τὰ ἄλλα τὰ προειρημένα φαίνονται ἀντιδιαστέλλοντες τῷ ὕμνῳ ὡς εἴδη πρὸς γένος· καὶ γὰρ ἔστιν αὐτῶν ἀκούειν γραφόντων ὕμνος προσοδίου, ὕμνος ἐγκωμίου, ὕμνος παιᾶνος καὶ τὰ ὅμοια.

Ἐλέγετο δὲ τὸ προσόδιον ἐπειδὰν προσίωσι τοῖς βωμοῖς ἢ ναοῖς, καὶ ἐν τῷ προσιέναι ᾔδετο πρὸς αὐλόν· ὁ δὲ κυρίως ὕμνος πρὸς κιθάραν ᾔδετο ἑστώτων.

http://webcache.googleusercontent.c...έγετο+δε+προσόδιον+επειδάν&cd=5&hl=el&ct=clnk
 
πρόσοδος, (θηλ.)· ανάμεσα σε άλλες σημασίες, πανηγυρική πομπή προς το ναό με συνοδεία μουσικής. Αριστοφ. (Νεφέλαι 307): "πρόσοδοι μακάρων ιερώταται" (ιερότατες πομπές [με συνοδεία μουσικής] προς τιμή των θεών). Βλ. λ. προσόδιον.

http://www.musipedia.gr/
 
[''Αριστοφ. (Νεφέλαι 307): "πρόσοδοι μακάρων ιερώταται" (ιερότατες πομπές [με συνοδεία μουσικής] προς τιμή των θεών).'']

Χορός
παρθένοι ὀμβροφόροι
300ἔλθωμεν λιπαρὰν χθόνα Παλλάδος, εὔανδρον γᾶν
Κέκροπος ὀψόμεναι πολυήρατον:
οὗ σέβας ἀρρήτων ἱερῶν, ἵνα
μυστοδόκος δόμος
ἐν τελεταῖς ἁγίαις ἀναδείκνυται,
305οὐρανίοις τε θεοῖς δωρήματα,
ναοί θ᾽ ὑψερεφεῖς καὶ ἀγάλματα,
καὶ πρόσοδοι μακάρων ἱερώταται,
εὐστέφανοί τε θεῶν θυσίαι θαλίαι τε,
310παντοδαπαῖς ἐν ὥραις,
ἦρί τ᾽ ἐπερχομένῳ Βρομία χάρις,
εὐκελάδων τε χορῶν ἐρεθίσματα,
καὶ μοῦσα βαρύβρομος αὐλῶν.

Aristophanes. Aristophanes Comoediae, ed. F.W. Hall and W.M. Geldart, vol. 2. F.W. Hall and W.M. Geldart. Oxford. Clarendon Press, Oxford. 1907.

http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Aristoph.+Cl.+307&fromdoc=Perseus:text:1999.01.0027
 
πρόσχορδα κρούειν, ήταν μια έκφραση που χρησιμοποιούνταν πιθανότατα με τη σημασία του διπλασιασμού του φωνητικού μέρους στο όργανο· πρέπει να διακριθεί από το κρούειν (ή κρούσιν) υπό την ωδήν· Πλούτ. (Περί μουσ. 1141Β, 28): "οίονται δε και την κρούσιν την υπό την ωδήν τούτον [δηλ. Κρέξον] πρώτον ευρείν, τους δε αρχαίους πάντας πρόσχορδα κρούειν" (πιστεύουν πως [ο Κρέξος ] ήταν ο πρώτος που επινόησε τη συνοδεία του τραγουδιού με ένα έγχορδο όργανο που έπαιζε διαφορετικές νότες, ενώ οι αρχαίοι συνήθιζαν να διπλασιάζουν το τραγούδι στην ταυτοφωνία).

http://www.musipedia.gr/
 
[''Πλούτ. (Περί μουσ. 1141Β, 28): "οίονται δε και την κρούσιν την υπό την ωδήν τούτον [δηλ. Κρέξον] πρώτον ευρείν, τους δε αρχαίους πάντας πρόσχορδα κρούειν" (πιστεύουν πως [ο Κρέξος ] ήταν ο πρώτος που επινόησε τη συνοδεία του τραγουδιού με ένα έγχορδο όργανο που έπαιζε διαφορετικές νότες, ενώ οι αρχαίοι συνήθιζαν να διπλασιάζουν το τραγούδι στην ταυτοφωνία).'']

PLUTARQUE
ΠΕΡΙ ΜΟΥΣΙΚΗΣ

Περί μουσ. 1141Β, 28

(278) πρώτῳ δ΄ αὐτῷ τά τ΄ ἐπῳδὰ καὶ τὰ τετράμετρα καὶ τὸ [προ]κρητικὸν καὶ τὸ προσοδιακὸν ἀποδέδοται (279) καὶ ἡ τοῦ ἡρῴου αὔξησις, (280) ὑπ΄ ἐνίων δὲ καὶ τὸ ἐλεγεῖον, (281) πρὸς δὲ τούτοις ἥ τε τοῦ ἰαμβείου πρὸς τὸν ἐπιβατὸν παίωνα ἔντασις (282) καὶ ἡ τοῦ ηὐξημένου ἡρῴου εἴς τε τὸ προσοδιακὸν καὶ τὸ κρητικόν· (283) (283-284) ἔτι δὲ τῶν ἰαμβείων τὸ τὰ μὲν λέγεσθαι παρὰ τὴν κροῦσιν, τὰ δ΄ ᾄδεσθαι Ἀρχίλοχόν φασι καταδεῖξαι, (284) εἶθ΄ οὕτω χρήσασθαι τοὺς τραγικοὺς ποιητάς, Κρέξον δὲ λαβόντα εἰς διθύραμβον [χρήσασθαι] ἀγαγεῖν. (285) Οἴονται δὲ καὶ τὴν κροῦσιν τὴν ὑπὸ τὴν ᾠδὴν τοῦτον πρῶτον εὑρεῖν, τοὺς δ΄ ἀρχαίους πάντα πρόσχορδα κρούειν.

http://remacle.org/bloodwolf/historiens/Plutarque/musiquegr.htm
 
Last edited:
πρόσχορδος, ταιριασμένος [κουρδισμένος, εναρμονισμένος] με ένα έγχορδο όργανο· σε αρμονία (σε ταυτοφωνία) με ένα έγχορδο όργανο.

πρόσχορδα άσματα· μελωδίες ταιριασμένες, εναρμονισμένες [ή τραγουδημένες σε ταυτοφωνία] με ένα έγχορδο όργανο (Πολυδ. IV, 63). Επίσης, προσχόρδασμα.

http://www.musipedia.gr/
 
You must log in or register to reply here.
Back
Top